Το σύστηµα πιστοποίησης Made Green in Italy (MGI) αποτελεί ένα καινοτόµο σύστηµα πιστοποίησης προϊόντων κρέατος που παράγονται στην Ιταλία (Made in Italy) µε βιώσιµο τρόπο (Green), ο οποίος προκύπτει µέσω της αξιολόγησης του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος που προκύπτει από την παραγωγική διαδικασία 1 kg παραγόµενου κρέατος.
Το καινοτόµο αυτό σύστηµα, βασίζεται στις µεθόδους αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του «κύκλου ζωής» ενός προϊόντος (LCA-Life Cycle Assesment) και αποτελεί µέρος µιας νέας Ευρωπαϊκής στρατηγικής αειφόρου ανάπτυξης µε την ονοµασία PEF (Product Environmental Footprint), η οποία στοχεύει στη µετατροπή της οικονοµίας της Ευρώπης σε µια σύγχρονη, οικονοµικά αποδοτική και ανταγωνιστική οικονοµία, µε ουδέτερο αποτύπωµα άνθρακα ως το 2050. Γίνεται εποµένως εύκολα αντιληπτό, ότι κάτι τέτοιο µπορεί να πραγµατοποιηθεί µόνο µέσω της ποσοτικοποίησης των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου σε όλους τους παραγωγικούς κλάδους και σε όλα τα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ιταλία είναι η πρώτη χώρα της Ευρώπης η οποία θα εφαρµόσει τη στρατηγική PEF µέσω του συστήµατος πιστοποίησης MGI και έτσι, εντός του 2024, οι εκτροφές της χώρας µε µηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωµα θα µπορούν να χρησιµοποιούν στην ετικέτα του τελικού τους προϊόντος το λογότυπο MGI. Η ετικέτα αυτή, θα επιτρέψει τη διάκριση, τη διαφοροποίηση και τη βελτίωση των ζωικών προϊόντων που εµπίπτουν στην κατηγορία του “φρέσκου κρέατος”, καθώς εξασφαλίζεται η αναγνωρισιµότητα των προϊόντων µε µηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωµα, χρησιµοποιώντας έναν απλό και συνάµα κατανοητό τρόπο, χωρίς τη χρήση αριθµών οι οποίοι µπορεί να είναι δύσκολο να ερµηνευτούν από τον τελικό καταναλωτή.
Παράλληλα, µε αυτόν τον τρόπο δίνεται ένα σηµαντικό κίνητρο στους ίδιους τους παραγωγούς για τη συνεχή βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιµότητας της εκτροφής, η οποία συνδέεται άµεσα µε την οικονοµική της αποδοτικότητα. Η εφαρµογή ορθών πρακτικών και η πιστοποίηση MGI µπορούν επίσης να αποτελέσουν σηµαντικά εργαλεία υπεράσπισης του τοµέα της ζωικής παραγωγής ενάντια στις συνεχείς επιθέσεις που δέχεται από τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης µέσω των ψευδών ειδήσεων (fake news) σχετικά µε τη συµβολή του στο φαινόµενο του θερµοκηπίου.
Προκειµένου µια εκτροφή να εξασφαλίσει την πιστοποίηση MGI για ένα ή περισσότερα από τα προϊόντα της, είναι απαραίτητο να υιοθετηθούν οι «Κανόνες κατηγορίας προϊόντων» (RCP), δηλαδή µία σειρά από κανόνες και προϋποθέσεις που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των µελετών σχετικά µε το περιβαλλοντικό αποτύπωµα της εκάστοτε κατηγορίας προϊόντων.
Οι κανόνες αυτοί θεσπίζονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Ιταλίας. Πιο συγκεκριµένα, για την εξασφάλιση της ετικέτας MGI, θα πρέπει να αξιολογούνται όλες οι εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου σε όλες τις φάσεις της εκτροφής, οι οποίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή 1 kg κρέατος. Η ανάλυση ξεκινάει από τα πρώτα στάδια της ζωής του ζώου στην εκτροφή και φτάνει ως τη µεταφορά και τη σφαγή του, µε την αξιολόγηση των εκποµπών που προκύπτουν από παράγοντες όπως η µέση κατανάλωση τροφής ανά ζώο, η απαιτούµενη ενεργειακή δαπάνη σε όλα τα στάδια εκτροφής, η ποιότητα της επεξεργασίας των αποβλήτων κ.α.
Πιο συγκεκριµένα το πρωτόκολλο προβλέπει 3 κατηγορίες προϊόντων ανάλογα µε το περιβαλλοντικό αποτύπωµα της εκάστοτε εκτροφής:
Η κατηγορία Α (ανώτερη), η οποία αναφέρεται στις εκτροφές στις οποίες η παραγωγή προϊόντων κρέατος χαρακτηρίζεται από µηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωµα και κατά συνέπεια αποκτούν δικαίωµα στη χρήση του λογότυπου MGI.
Η κατηγορία Β (βασική), η οποία αναφέρεται στις εκτροφές εκείνες των οποίων το περιβαλλοντικό αποτύπωµα χαρακτηρίζεται ως συµβατικό της κατηγορίας του εκάστοτε τελικού προϊόντος, ωστόσο και αυτές διατηρούν δικαίωµα στη χρήση του λογότυπου MGI, καθώς οι κτηνοτρόφοι των εκτροφών αυτών δεσµεύονται να βελτιώσουν σηµαντικά τις εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου της εκτροφής, µε στόχο την παραγωγή προϊόντων κρέατος µε µηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωµα στα επόµενα τρία χρόνια.
Η κατηγορία Γ (υπό της βασικής), η οποία αναφέρεται στις εκτροφές εκείνες στις οποίες η παραγωγή προϊόντων κρέατος δεν µπορεί να χαρακτηριστεί ως περιβαλλοντικά βιώσιµη ενώ απουσιάζει η δέσµευση από πλευράς των κτηνοτρόφων για βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της εκτροφής και συνεπώς δεν µπορούν να χρησιµοποιούν το λογότυπο MGI στα τελικά τους προϊόντα. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως η διάρκεια χορήγησης του λογότυπου MGI είναι τα τρία χρόνια, µετά το πέρας των οποίων, το περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της εκτροφής και συνεπώς δεν µπορούν να χρησιµοποιούν το λογότυπο MGI στα τελικά τους προϊόντα. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως η διάρκεια χορήγησης του λογότυπου MGI είναι τα τρία χρόνια, µετά το πέρας των οποίων, το περιβαλλοντικό αποτύπωµα των εκτροφών επαναξιολογείται.
* Υποψήφιου διδάκτορα, Università degli Studi di Sassari
