του Παναγιώτη Χατζηνικολάου, Διευθύνοντος Σύμβουλου ΕΛΓΟ Δήμητρα*
Με απλά λόγια, τόσο σε επικοινωνιακό επίπεδο όσο και στην πράξη, συµβαίνουν πολλά και εξελισσόµενα πράγµατα σε µια διαδικασία που θα την χαρακτηρίζαµε στρατηγική σύµπραξη δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα, η οποία επιδιώκει την αναβάθµιση του προϊόντος προκειµένου να κατακτήσει νέες αγορές και νέους στόχους. Η στρατηγική αυτή συµπυκνώνεται στις λέξεις, ποιότητα, ταυτότητα, περιβάλλον και εκπαίδευση των παραγωγών.
Όλα αυτά υπηρετούνται από διαδραστικές ενέργειες µεταξύ των παραγωγών και των εκκοκκιστών σε αγαστή συνεργασία µε τις δοµές του ΕΛΓΟ ∆ήµητρα όπως το Εθνικό Κέντρο Βάµβακος, τα ερευνητικά Ινστιτούτα και τα εκπαιδευτικά κέντρα ∆ήµητρα. Η µεγαλύτερη πρόκληση του προγράµµατος είναι να είναι αρωγός σε όλους τους τύπους των εκµεταλλεύσεων από το µικρότερο έως τον πλέον εξοπλισµένο µε σύγχρονη τεχνολογία παραγωγό και αυτό να µπορεί να το παρακολουθήσει ο εκπαιδευόµενος ώστε να χτίζει τη σκέψη και τις στοχεύσεις του. Ένας από τους στόχους που σκοπεύει να κατακτήσει αυτή η σύµπραξη είναι η εισαγωγή και υιοθέτηση µεθόδων γεωργίας ακριβείας στη βαµβακοκαλλιέργεια. Η γεωργία ακριβείας αποτελεί έναν ταχύτατα αναδυόµενο τοµέα, ο οποίος έχει ως στόχο τη συνέργεια αγορών, όπως η παρασκευή λιπασµάτων, η κατασκευή γεωργικών µηχανηµάτων, η κατασκευή προηγµένων ηλεκτρονικών συσκευών παρατήρησης παραµέτρων πεδίου και η ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών για πιο αειφόρα συστήµατα διαχείρισης των καλλιεργειών.
Η συνεργασία των παραπάνω φορέων ξεκινά µέσω της έναρξης του µονοετούς έργου «Προκαταρκτικές δράσεις σε πιλοτικούς αγρούς για ενσωµάτωση νέων τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας στην βαµβακοκαλλιέργεια», το οποίο χρηµατοδοτείται από τη ∆.Ο.Β. και αποτελεί τη βάση για επόµενο πολυετές (µάλλον πενταετές) έργο, το οποίο στοχεύει στην ενσωµάτωση των νέων τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας για τη µετάβαση σε πιο αειφόρα συστήµατα παραγωγής βαµβακιού καθώς επίσης και στην εκπαίδευση των αγροτών σε αυτές τις νέες τεχνολογίες. Για το σκοπό αυτό έχουν επιλεγεί πέντε (5) παραγωγοί κατανεµηµένοι στη χώρα (Βαρδάτες – Λαµία, Κιλελέρ, Τρίκαλα Ηµαθίας, Φανάρι-Κοµοτηνής και Καρδίτσα), οι οποίοι έχουν ψηφιοποιηθεί από τους συνεργάτες του προγράµµατος µε παράλληλες ενέργειες προετοιµασίας των αγρών που περιλαµβάνουν εδαφικές αναλύσεις, αναλύσεις φυτικού ιστού βαµβακιού υπό τις παρούσες συνθήκες καλλιέργειας και εγκατάσταση µετεωρολογικών σταθµών προκειµένου να ξεκινήσει η δηµιουργία του ιστορικού των αγρών αυτών, ώστε την επόµενη χρονιά της έναρξης του προγράµµατος να εναρµονιστούν οι γεωργικές πρακτικές σε απόλυτα ελεγχόµενες συνθήκες από την επιστηµονική οµάδα έργου. Τα αποτελέσµατα του προκαταρτικού προγράµµατος παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο 2ο Συνέδριο Βάµβακος στην Λάρισα στις 17 Σεπτεµβρίου 2021.στρατηγική πάνω στην οποία έχει σχεδιαστεί η επόµενη Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2021-2027 των ευρωπαϊκών χωρών καθιστά επιτακτική την εφαρµογή µεθόδων γεωργίας ακριβείας προκειµένου να επιτευχθεί ο βέλτιστος συνδυασµός αύξησης του γεωργικού εισοδήµατος µέσω της µείωσης των εισροών για την προστασία του περιβάλλοντος. Λαµβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η ∆ιεπαγγελµατική Οργάνωση Βάµβακος (∆.Ο.Β.) σε συνεργασία µε τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισµό ∆ήµητρα και δύο παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών στη γεωργία, τις εταιρείες AGROAPPS και Οικονάπτυξη Α.Ε., ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους σε εκδήλωση που έγινε την Τετάρτη 19 Μαΐου στις εγκαταστάσεις του Κέντρου ∆ήµητρα Βαρδατών και στο τµήµα ακρόδρυων του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ ∆ήµητρα.
Σκοπός αυτών των δράσεων αυτών είναι η προετοιµασία των αγροτών για την αντιµετώπιση όχι µόνο των απαιτήσεων της νέας ΚΑΠ 2021-2027 αλλά και των νέων προκλήσεων, οι οποίες οδηγούν όλους τους τοµείς της οικονοµίας προς την 4η βιοµηχανική-τεχνολογική επανάσταση. Οι συγκεκριµένες κοινωνικο-οικονοµικές µεταβολές θα οδηγήσουν στην εξάλειψη παραγωγικών συστηµάτων παραδοσιακών καλλιεργειών χαµηλής βιωσιµότητας και αειφορίας λόγω έλλειψης κατάρτισης των παραγωγών. Εποµένως, ο µακροπρόθεσµος στόχος του προτεινόµενου έργου είναι η δηµιουργία µιας ικανής δεξαµενής αγροτών υψηλής κατάρτισης στην καλλιέργεια του βαµβακιού, των οποίων οι γεωργικές εκµεταλλεύσεις θα λειτουργήσουν ως υποδειγµατικά παραδείγµατα διάχυσης γνώσης προς τους υπόλοιπους καλλιεργητές.
χρήση της γεωργίας ακριβείας σε συνδυασµό µε την αξιοποίηση και διάδοση της ερευνητικής εµπειρίας και την εκπαίδευση αγροτών, µπορεί µε την απαιτούµενη συνεργασία φορέων (∆ΟΒ και ΕΛΓΟ ∆ήµητρα) να αποτελέσει µια ευκαιρία για την επίτευξη των παραπάνω στόχων. Θα ήταν µεγάλη δε παράλειψη να µην αναφέρουµε ότι το πρόγραµµα χρηµατοδοτείται στην πρώτη του φάση από καθαρά ιδιωτικούς πόρους µε στόχο να επεκταθεί σε όλη τη χώρα και να ενταχθεί σε πρόγραµµα του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης.
* Ο πλήρης τίτλος του παρόντος άρθρου είναι: Σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για γεωργία ακριβείας στα βαμβάκια
