του Ρίτσαρντ Κούκσον*
Σε µια προσπάθεια να δηµιουργήσουν πληθωρισµό, οι κεντρικές τράπεζες µείωσαν τα βραχυπρόθεσµα επιτόκια στο µηδέν ή και πιο κάτω τα τελευταία περίπου 20 χρόνια, ενώ επέκτειναν τους ισολογισµούς τους σε επίπεδα τα οποία προηγουµένως θα θεωρούνταν αδιανόητα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υπήρξε ιδιαίτερα επιθετική. Τα επιτόκια καταθέσεων σε ευρώ είναι -0,5% και ο ισολογισµός της ΕΚΤ είναι φορτωµένος µε 8,5 τρισ. ευρώ (9,66 τρισ. δολάρια) σε περιουσιακά στοιχεία, τέσσερις φορές περισσότερα απ’ ό,τι στις αρχές του 2015. Εκεί που η ΕΚΤ διαφέρει από τις άλλες κεντρικές τράπεζες είναι ο έτερος στόχος της, ο οποίος σπάνια δηλώνεται ρητά: να διατηρήσει το σχέδιο του ευρώ εντός τροχιάς, αποτρέποντας την απότοµη άνοδο των αποδόσεων των κρατικών οµολόγων που έχουν εκδοθεί από τα ασθενέστερα µέλη της. Αυτό καθιστά το ευρώ πολύ λιγότερο σταθερό.[…]
∆εδοµένων των σηµερινών ακραίων ρυθµίσεων νοµισµατικής πολιτικής, η αδιαλλαξία της ΕΚΤ µπορεί να γίνει κατανοητή µόνο εάν αναγνωρίσει κανείς ότι τα τελευταία χρόνια η κεντρική τράπεζα δεν ήταν ανεξάρτητη κατά καµία ουσιαστική έννοια. Είναι πλέον σταθερά υπό τον έµµεσο έλεγχο των κυβερνήσεων-δανειοληπτών, ειδικά των ασθενέστερων εντός της ευρωζώνης. Το ευρώ αποδυναµώνεται σταθερά από το ιστορικό υψηλό του, το 2008, έναντι του δολαρίου.
Τους τελευταίους µήνες, οι πιστώτριες χώρες της ευρωζώνης στη βόρεια Ευρώπη, φωνάζουν ότι η τρέχουσα πολιτική δεν µπορεί να συνεχιστεί, τόσο επειδή ανησυχούν για τον εγχώριο πληθωρισµό, όσο και επειδή έχουν βαρεθεί να επιδοτούν τα πιο σπάταλα κράτη.[…]
Καθώς στην ΕΚΤ τελειώνει γρήγορα το αναισθητικό που χρησιµοποιεί για να «καλµάρει» αγορές, κάποιου είδους κρίση φέτος µοιάζει πιθανώς αναπόφευκτη. Οι περισσότερες χώρες, ειδικά οι χώρες-οφειλέτες (συµπεριλαµβανοµένης της Γαλλίας), έχουν οδηγήσει ένα φορτηγό ανάµεσα σε «κολονάκια» κανόνων που έχουν σχεδιαστεί για να σταµατούν την ελεύθερη οδήγηση στην πλάτη των πιστωτών εταίρων τους.[…] Για να επιβιώσει το κοινό ευρωπαϊκό νόµισµα, θα χρειαστεί συµβιβασµός. ∆εν µπορώ να δω τις πιστώτριες χώρες να συµφωνούν έως ότου ο δυνητικός πόνος να είναι αρκετά τροµακτικός. Και ο πιθανός πόνος, υποψιάζοµαι, θα συνεπαγόταν µια απειλή από πλευράς Ιταλίας ότι σκοπεύει να εγκαταλείψει το ευρώ.
*Αναλυτή, υπήρξε επικεφαλής έρευνας και διαχειριστής κεφαλαίων στη Rubicon Fund Management