του Ταϊλερ Τάουεν*
Η παγκόσµια οικονοµία πιθανόν να κρέµεται από µία κλωστή αβεβαιότητας. Οι εκτιµήσεις για το µέγεθος του σοκ στην τιµή της ενέργειας ποικίλλουν, ωστόσο µια εύλογη εκτίµηση το τοποθετεί µεταξύ του 6% και του 8% του ΑΕΠ για την Ευρώπη. Μια απάντηση σε αυτό το σοκ θα ήταν να αφήσει κανείς τις τιµές της ενέργειας να αυξηθούν ελεύθερα και τον ιδιωτικό τοµέα να προσαρµοστεί σ’ αυτές. Αυτό θα σήµαινε υψηλότερο κόστος για τη µεταποίηση, υψηλότερους λογαριασµούς θέρµανσης κατοικιών και χαµηλότερο διαθέσιµο εισόδηµα για δαπάνες σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες. Σε γενικές γραµµές, θα ήταν κάτι ανάλογο του σοκ στις τιµές της ενέργειας το 1979 και της επακόλουθης τότε ύφεσης.
Σηµειώστε ότι το µέγεθος της ύφεσης είναι συνήθως µεγαλύτερο από το µέγεθος του αρχικού σοκ στις τιµές. Καθώς ορισµένοι οικονοµικοί κλάδοι αρχίζουν να συρρικνώνονται, συµπαρασύρουν µαζί τους κι άλλους. Οι οικονοµολόγοι µερικές φορές αποκαλούν τον µηχανισµό αυτό «θεωρία του πραγµατικού επιχειρηµατικού κύκλου», έναν κλάδο γνώσης που ερευνά το πώς µπορεί να εξαπλωθεί ένα αρχικό αρνητικό γεγονός. […]
Οι κυβερνήσεις µπορούν να περιορίσουν τα σοκ στις τιµές της ενέργειας µε διάφορους τρόπους. Μπορούν να ανακουφίσουν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις µε επιδοτήσεις και µεταφορές εισοδήµατος ή να περιορίσουν τις τιµές και να προσπαθήσουν να διασώσουν ξανά µε ανάλογες µεθόδους τις εταιρείες του κλάδου της ενέργειας. Όποιο κι αν είναι το ακριβές µείγµα πολιτικής, το επιπλέον κόστος θα δηµιουργήσει µια µεγάλη τρύπα στους κρατικούς προϋπολογισµούς.[…]
Τα καλά νέα είναι ότι η µετατροπή µιας ενεργειακής κρίσης σε δηµοσιονοµική δεν µεταδίδει υψηλό ενεργειακό κόστος σε όλη την οικονοµία. Τα κακά νέα είναι δύο: Πρώτον, η διατήρηση των τιµών της ενέργειας σε χαµηλά επίπεδα δεν ενθαρρύνει την εγκράτεια στην κατανάλωση. ∆εύτερον, µια δηµοσιονοµική κρίση είναι κρίση. Ακόµη κι αν µια κυβέρνηση αποφύγει τον επιπλέον δανεισµό, πόσο περιθώριο υπάρχει για να αυξήσει τους φόρους, δεδοµένων των οικονοµικών και πολιτικών περιορισµών; Εν ολίγοις: κανένα από αυτά τα σενάρια δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξο, κανείς δεν ξέρει πραγµατικά τι κάνει και το τελικό αποτέλεσµα ίσως υπαγορευθεί από την αγορά οµολόγων.
*Οικονοµολόγου, άρθρο στο bloomberg
