Αυτό δεν σηµαίνει πως δεν υπάρχει ανάγκη για αναδιάρθρωση καλλιεργειών. Το αντίθετο µάλιστα. Υπάρχει πάρα πολύ µεγάλη ανάγκη.
Βεβαίως, αυτό που χρειάζεται είναι οργανωµένη αναδιάρθρωση καλλιεργειών. Με ρεαλιστικό σχέδιο από την πλευρά της Πολιτείας και πραγµατική υποστήριξη των ανθρώπων της παραγωγής. Ειδικά στις πολυετείς καλλιέργειες, όπου και εστιάζουν συνήθως τα προγράµµατα αναδιάρθρωσης.
Κάθε απόφαση συνιστά δέσµευση για χρόνια και κάθε λάθος κοστίζει, συνήθως πολύ ακριβά.
Οι λόγοι που δεν λειτούργησε το τελευταίο πρόγραµµα της αναδιάρθρωσης πρέπει να αναζητηθούν στην πολυπλοκότητα της προκήρυξης και την έλλειψη διάθεσης των συλλογικών οργανώσεων των αγροτών να εµπλακούν ενεργά και αποτελεσµατικά σ’ αυτή την υπόθεση. Οι αιτήσεις µπορούσαν να υποβληθούν µόνο από συλλογικά σχήµατα κι αυτό λειτούργησε αποτρεπτικά στην ανάληψη πρωτοβουλιών από τους δικαιούχους του µέτρου. Λάθος!
Ιδίως στα οπωροφόρα, τίποτα δεν µπορεί να λειτουργήσει αποτελεσµατικά χωρίς τη συστηµατική και οργανωµένη παρουσία συνεταιριστικών φορέων. Η εµπειρία έχει δείξει ότι όποιος καλλιεργητής µένει έξω από το µαντρί (της συλλογικής οργάνωσης) κινδυνεύει να πέσει… στο στόµα του λύκου.
Φέτος, στα αχλάδια π.χ., οι καλλιεργητές που δεν συµµετείχαν σε οργανωµένα σχήµατα διαχείρισης της παραγωγής, ακόµη ταλαιπωρούνται. Πολλοί που υποχρεώθηκαν να παραδώσουν την παραγωγή τους στο ελεύθερο εµπόριο ή σε οργανωµένα ιδιωτικά συσκευαστήρια, συνήθως µε ανοιχτές τιµές, παραµένουν εδώ και µήνες απλήρωτοι. Κι όταν ακόµα προχωράει η εκκαθάριση, αυτή γίνεται σε εξευτελιστικές τιµές. «Αν δεν σας αρέσει η τιµή, πάρτε τα αχλάδια σας πίσω» είναι συχνά η απάντηση των διακινητών προς τους παραγωγούς.
Γενικότερα πάντως, εκτός από το θέµα της διάθεσης της παραγωγής που έχει τεράστια σηµασία, εξίσου σηµαντική κρίνεται και η επιλογή του πολλαπλασιαστικού υλικού. Όχι µόνο για λόγους που έχουν να κάνουν µε την υγεία και την ανθεκτικότητα των φυτών αλλά και για λόγους που συνδέονται µε τις τάσεις των αγορών και τη δυνατότητα των παραγωγών να παράγουν στο σωστό χρόνο αυτό που προκρίνει η ζήτηση των αγορών.
Κι όµως, υπάρχουν περιπτώσεις, ακόµα και οργανωµένων σε συλλογικά σχήµατα παραγωγών που αµφισβητούν τις οδηγίες της «οµάδας» για χάρη των προσωπικών σχέσεων που διατηρούν µε κάποιους φυτωριούχους. Αυτό σε αρκετές περιπτώσεις εξελίσσεται σε συνταγή καταστροφής. Η επιλογή του φυτωριακού υλικού θα πρέπει να υπακούει σε συγκεκριµένους κανόνες υγείας των φυτών. ∆ηλαδή να συνοδεύεται από τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Επιπλέον, να υπακούει στις νόρµες των αγορών και να συνδυάζεται µε τις µελλοντικές τάσεις.
Εποµένως, πριν προχωρήσει το σχέδιο της ΕΘΕΑΣ για τη δηµιουργία φορέα προβολής, προώθησης, εµπορίας και εξαγωγής των αγροτικών προϊόντων (γενικώς), καλό είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες στο επίπεδο των εκµεταλλεύσεων και πάνω απ’ όλα η συνεργασία των παραγωγών µε τις πρωτοβάθµιες οργανώσεις και οµάδες τους.
