Με άλλα λόγια, οι καταστροφές που έγιναν στη Θεσσαλία αλλά και οι µεγάλες διακυµάνσεις στις τιµές των αγροτικών προϊόντων την τελευταία τριετία, δηµιουργούν µια νέα δυναµική, επιταχύνοντας στην ουσία, αυτό που έχει αρχίσει δειλά αρκετά χρόνια πριν και κατευθύνει τη συγκέντρωση των αγροτεµαχίων σε όλο και λιγότερα χέρια.
Ήδη οι πληροφορίες της Agrenda από τον θεσσαλικό κάµπο, κάνουν λόγο για ένα µεγάλο κύµα µεταβιβάσεων καλλιεργήσιµης γης και δικαιωµάτων άµεσων ενισχύσεων από µικρούς και µεσαίους αγρότες σε σχήµατα εκµεταλλεύσεων τα οποία είχαν δείξει ιδιαίτερη δυναµική τα τελευταία χρόνια και είναι σε θέση να χρηµατοδοτήσουν την επέκτασή τους.
Βεβαίως, τα πράγµατα δεν είναι τόσο απλά. Το ρίσκο που αναλαµβάνουν αυτό τον καιρό, οι κάτοχοι εκµεταλλεύσεων που επενδύουν στην επόµενη µέρα, είναι ιδιαίτερα µεγάλο. Το πέρασµα του κατακλυσµού όχι µόνο έχει επιφέρει τεράστιες καταστροφές σε υποδοµές και αρδευτικά δίκτυα, αλλά έχει αλλοιώσει σε µεγάλο βαθµό την υφή του εδάφους και τη γονιµότητα της γης.
Έτσι, εκτός από τα φερτά υλικά που θα πρέπει να αποµακρυνθούν κι αυτό απαιτεί χρόνο, εκτός από την υγρασία που επιµένει και την ιλύς που ελέγχεται ως προς τη γονιµότητά της, ειδικά για κάποια χρόνια, αξιοσηµείωτο είναι και το γεγονός ότι οι σπόροι ζιζανίων που έχουν µεταφερθεί στα αγροκτήµατα θα απασχολήσουν για καιρό τους καλλιεργητές, επιβαρύνοντας ανάλογα και το κόστος καλλιέργειας.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες ποιος είναι διατεθειµένος να επενδύσει περαιτέρω; Ποιος διαθέτει τα απαιτούµενα κεφάλαια για να στηρίξει επί µακρόν µια τέτοια επένδυση και πόσο ρίσκο αναλαµβάνει τελικά όποιος το κάνει; Όλο αυτό κάτι δείχνει.
Σε κάθε περίπτωση, οι ανατροπές που θα υπάρξουν είναι µεγάλες και δεν εξαρτώνται τόσο από τη διαχείριση των αποζηµιώσεων, µε τις οποίες αναλώνεται µέχρι στιγµής η κυβέρνηση. Την ίδια στιγµή, τα νέα έργα υποδοµής και κυρίως αυτά της διαχείρισης των υδάτων έχουν τη σηµασία τους. Αλλά πριν απ’ αυτό είναι απαραίτητος ο σχεδιασµός της παραγωγής από την κεντρική διοίκηση, όπως και το παραγωγικό µοντέλο που θα ακολουθήσει τις επόµενες πολλές δεκαετίες η χώρα.
