Κάποτε υπήρχαν δηµόσιες δοµές για την καθοδήγηση των αγροτών ανάλογα µε το ειδικότερο αντικείµενό τους στον τοµέα της πρωτογενούς παραγωγής, οι υπηρεσίες των οποίων ήταν υψηλού επιπέδου και προσφέρονταν δωρεάν. Ποιος δεν θυµάται τους γεωπόνους της ∆ιεύθυνσης Εφαρµογών, που αλώνιζαν τους κάµπους, δίνοντας τα φώτα τους για τις τάσεις των αγορών και την εξέλιξη των τεχνολογιών. Πολύ σηµαντική δουλειά έκαναν επίσης και οι γεωπόνοι της Αγροτικής Τράπεζας που ήταν µια όαση προσφοράς γνώσης για τα χρηµατοοικονοµικά και τις επενδύσεις. Σήµερα όλα µοιάζουν ρηµαδιό. Κάτι σκόρπιοι σύµβουλοι που σε κοιτάζουν στα χέρια, διεκδικώντας πρώτα τη δική τους προµήθεια σε κάθε βήµα.
Κάποτε υπήρχαν, ο Οργανισµός Καπνού, ο Οργανισµός Βάµβακος, ο Οργανισµός Ελαιολάδου, ο Αυτόνοµος Σταφιδικός Οργανισµός και αρκετοί ακόµα ηµικρατικοί φορείς που προσέφεραν αφιλοκερδώς τη βαθιά τους γνώση πάνω στα ειδικότερα θέµατα κάθε καλλιέργειας και κάθε προϊόντος. Μάλιστα, οι περισσότεροι εξ αυτών σε αγαστή συνεργασία µε τα κρατικά ερευνητικά κέντρα και κυρίως µε το ΕΘΙΑΓΕ, αναζητούσαν επιστηµονικές απαντήσεις και βελτιώσεις ποικιλιών και πολλαπλασιαστικού υλικού, λειτουργώντας πολύ συχνά ως άµεσοι µεταδότες της γνώσης και των εξελίξεων, µε τεράστια χρησιµότητα για τους παραγωγούς.
Κάποτε, εκτός από τις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισµών, µε τεράστιο ρόλο σε κάθε νοµό, υπήρχαν µεγάλοι τριτοβάθµιοι κλαδικοί συνεταιρισµοί και οργανώσεις µε βαθιά γνώση της λειτουργίας των αγορών, σαφή παρεµβατικό ρόλο υπέρ των αγροτών και ορθολογική διαχείριση της παραγωγής µε σεβασµό στην ποιότητα και ασφάλεια των προϊόντων και στην ειλικρινή σχέση µε τον καταναλωτή. Αυτές οι οργανώσεις συγκέντρωναν τα προϊόντα, τα µεταποιούσαν, τα τυποποιούσαν, τα διέθεταν στην αγορά και επέστρεφαν (το λάθος ήταν ότι κάποιες φορές προκατέβαλαν) σηµαντικό µέρος της υπεραξίας των προϊόντων στους αγρότες.
Χρόνο µε το χρόνο οι δοµές αυτές (κρατικές, ηµιδηµόσιες και συνεταιριστικές) απαξιώθηκαν, ο αγρότης αποµονώθηκε και η καθοδήγηση, όπως και για πολλές από τις αντίστοιχες υπηρεσίες, πέρασε στην ελεύθερη αγορά. Ίσως δεν χρειάζεται περισσότερη ανάλυση επί του θέµατος. Όποιος καταλαβαίνει… καταλαβαίνει. Σήµερα οι αγρότες στην Ελλάδα αναζητούν εναγωνίως ένα νεύµα από την Πολιτεία για τον ευρύτερο προσανατολισµό τους και µια τεχνική οδηγία από υπεύθυνες δοµές πάνω σε ειδικότερα θέµατα που αντιµετωπίζουν στην καθηµερινή τους ενασχόληση µε την αγροτική παραγωγή.
Μετά το ’90 διαλύθηκαν οι συνεταιρισµοί και δεν έµεινε τίποτα όρθιο από πλευράς δηµόσιων υπηρεσιών. Κατά τα λοιπά, οι αγρότες καλούνται καθηµερινά να είναι ανταγωνιστικοί. Να προσφέρουν περισσότερα, µε λιγότερα!
