
του Tarek Alexander Hassan*
Το εµπορικό έλλειµµα - όταν µια χώρα εισάγει περισσότερα από όσα εξάγει - θεωρείται συχνά πρόβληµα. Και ναι, το εµπορικό έλλειµµα των ΗΠΑ είναι µεγάλο και επίµονο. Ωστόσο, ως οικονοµολόγος υποστηρίζω ότι αυτό το επίµονο έλλειµµα δεν αποτελεί εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά είναι στην πραγµατικότητα ένδειξη της οικονοµικής και τεχνολογικής κυριαρχίας της Αµερικής. Το εµπορικό έλλειµµα δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό.
∆εν σηµαίνει ότι οι ΗΠΑ χάνουν χρήµατα. Σηµαίνει απλώς ότι οι ξένοι στέλνουν στις ΗΠΑ περισσότερα αγαθά από όσα τους στέλνουν οι ΗΠΑ. Η Αµερική παίρνει περισσότερα φτηνά αγαθά και σε αντάλλαγµα δίνει στους ξένους χρηµατο-οικονοµικά περιουσιακά στοιχεία: δολάρια που εκδίδονται από την Οµοσπονδιακή Τράπεζα, οµόλογα από την αµερικανική κυβέρνηση και τις αµερικανικές εταιρείες και µετοχές σε νεοδηµιουργηθείσες επιχειρήσεις. ∆ηλαδή, ένα εµπορικό έλλειµµα µπορεί να προκύψει µόνο αν οι ξένοι επενδύουν στις ΗΠΑ περισσότερο από ό,τι οι Αµερικανοί επενδύουν στο εξωτερικό. Με άλλα λόγια, µια χώρα µπορεί να έχει εµπορικό έλλειµµα µόνο αν έχει επίσης ένα εξίσου µεγάλο επενδυτικό πλεόνασµα. Οι ΗΠΑ είναι σε θέση να διατηρούν ένα µεγάλο εµπορικό έλλειµµα επειδή τόσοι πολλοί ξένοι είναι πρόθυµοι να επενδύσουν εδώ.
Γιατί; Ένας σηµαντικός λόγος είναι η ασφάλεια του αµερικανικού δολαρίου. […] Αν ο πρόεδρος θέλει να εξαλείψει το εµπορικό έλλειµµα, η καλύτερη επιλογή του είναι να περιορίσει το έλλειµµα του οµοσπονδιακού προϋπολογισµού, το οποίο θα µειώσει τις εισροές κεφαλαίων αυξάνοντας την εγχώρια αποταµίευση. Αντί να αναζωογονήσουν την αµερικανική µεταποίηση, οι ακραίοι δασµοί και η αλλοπρόσαλλη εξωτερική πολιτική του Τραµπ είναι πιθανόνα τροµάξουν τους ξένους επενδυτές, να υποβαθµίσουν τον παγκόσµιο ρόλο του δολαρίου και να συρρικνώσουν το εµπορικό έλλειµµα.
*Kαθηγητή Οικονοµικών στο πανεπιστήµιο της Βοστώνης