Ο λόγος για τη βιοδυναµική καλλιέργεια, η οποία στο «Κτήµα Τάτση», στη Γουµένισσα του Κιλκίς, όπως επισηµαίνει στο «WineTrails», ο Περικλής Τάτσης, δεν είναι µόδα αλλά τρόπος ζωής... Μαζί µε τον αδελφό του Στέργιο καλλιεργούν, από το έτος 2002, τα 140 στρέµµατα του αµπελώνα τους σε πλήρη αρµονία µε τη φύση και αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν, όπως λένε, ακόµη κι όταν αυτή η τάση θα ξεπεραστεί..
Με την αµπελουργία και την οινοποίηση υπάρχει µακρά σχέση; Από πού υπήρξε η επιρροή και γιατί επιλέξατε τη Γουµένισσα
Η ενασχόληση της οικογένειας Τάτση µε το αµπέλι και το κρασί ανάγεται πολύ µακριά στον τόπο, αλλά και στο χρόνο. Καταγόµαστε από το Άνω Βοδενό της Ανατολικής Ρωµυλίας, µια περιοχή από αιώνες αµπελουργική. Όσο για τη Γουµένισσα, είναι µια πόλη που δηµιουργήθηκε τους πρώτους χρόνους της Τουρκοκρατίας µε τη συνένωση αγροτοκτηνοτροφικών οικισµών γύρω από το µοναστήρι της Παναγίας. Η περιοχή σταδιακά εξελίχθηκε σε σηµαντικό αµπελοοινικό και σηροτροφικό κέντρο. Από το 1922 έως το 1925 εγκαταστάθηκε στη Γουµένισσα σηµαντικός αριθµός προσφύγων από την Αν. Ρωµυλία (Β. Θράκη) και τον Πόντο, οι οποίοι εµπλούτισαν την ντόπια παράδοση µε νέα στοιχεία
Το δικό σας «ταξίδι» πώς ξεκίνησε
Η οικογένεια Τάτση, από το 1924 και µετά, απέκτησε αµπέλια στο ύψωµα Λιµπάσκεριτ και στο Γερακώνα, συνολικής έκτασης 140 στρεµµάτων. Πρόκειται για θέσεις ιδανικές για αµπελοκαλλιέργεια, σε ασβεστολιθικά και αργιλοπηλώδη εδάφη που δεν αρδεύονται. Τα συγκεκριµένα αµπέλια τα δουλεύει διαχρονικά η οικογένεια. Πρώτα ο παππούς και µετά ο γιος Χρήστος µαζί µε τους δικούς του γιους Περικλή και Στέργιο. Το 1996 έγινε η πρώτη εµφιάλωση
Σήµερα, ο κύκλος της επέκτασης του αµπελώνα έχει πλέον κλείσει µε τα στρέµµατα που έχετε φυτέψει ή σχεδιάζετε να τον αναπτύξετε περαιτέρω
Ποτέ δεν σταµατάς να σκέφτεσαι και να σχεδιάζεις. Πάντα η σκέψη µας είναι στις ελληνικές ποικιλίες και η εξήγηση είναι, πολύ απλά, ότι οι γηγενείς ποικιλίες βρίσκονται µόνο στην Ελλάδα και σε κανένα άλλο µέρος του κόσµου. Τα τελευταία χρόνια έχουµε δώσει προτεραιότητα στο Ξινόµαυρο, τη Νεγκόσκα και το Ροδίτη, σε αµπέλια τα οποία υπάρχουν εδώ και δεκαετίες. Παράλληλα έχουµε φυτεύσει Μαλαγουζιά και Ασύρτικο και περιµένουµε να δούµε τα αποτελέσµατά τους
Τι καλλιεργητικές µεθόδους εφαρµόζετε στον αµπελώνα σας;
Από το 1998 η καλλιέργεια είναι πιστοποιηµένη βιολογικά και από το 2002 µε τη µέθοδο της βιοδυναµικής, µε στρεµµατική απόδοση από 300 έως 700 κιλά ανά στρέµµα. ∆εν είµαστε δογµατικοί, απλώς µέσα από τη βιοδυναµική νιώθουµε πως έχουµε έρθει πιο κοντά µε τα αµπέλια µας, χωρίς να τα στρεσάρουµε, παρά µόνο να τα βοηθούµε όταν το χρειάζονται. Σκοπός µας είναι να πάρουµε έναν καρπό γεµάτο υγεία και χωρίς στρες. Προς την κατεύθυνση αυτή, για παράδειγµα, έχουµε καταφέρει να µειώσουµε την ποσότητα του χαλκού κατά το ήµισυ, από τον προβλεπόµενο κανονισµό της βιοδυναµικής. Η επαφή µας έγινε το 2002 έγινε στην Αθήνα το πρώτο σεµινάριο για τη βιοδυναµική καλλιέργεια, το οποίο και παρακολουθήσαµε. Μας κέντρισε το ενδιαφέρον και ήταν η αφετηρία για να ξεκινήσουµε να µελετούµε, να παρατηρούµε και φυσικά να δουλεύουµε πάνω σ’ αυτό τον τρόπο καλλιέργειας. Πλέον µας έχει γίνει τρόπος ζωής και δεν θέλουµε να ακολουθήσουµε άλλο είδος καλλιέργειας.
Πλησιάζει, ως µέθοδος, η βιοδυναµική στον αρχέγονο τρόπο καλλιέργειας του αµπελιού;
∆εν είµαστε καθηγητές οι οποίοι διδάσκουν τη βιοδυναµική καλλιέργεια, αλλά αµπελουργοί που την εφαρµόζουν. Μέρα µε τη µέρα µελετάµε, παρατηρούµε και δουλεύουµε µ’ αυτήν τη µέθοδο. Στο πλαίσιο αυτό παρασκευάζουµε, µόνοι µας από το 2003, τα σκευάσµατα που χρησιµοποιούµε στα αµπέλια µας και κάθε φορά προσπαθούµε να βελτιωνόµαστε. Οι εργασίες στο αµπέλι γίνονται µε βάση το καλλιεργητικό ηµερολόγιο, αυτό όµως προϋποθέτει πίστη.
Ποια είναι η ετήσια παραγωγή του Κτήµατος και πόσες ετικέτες έχετε;
Ανάλογα µε τη χρονιά η παραγωγή µας σε κρασί κυµαίνεται µεταξύ 50.000 – 60.000 φιάλες. Οι ετικέτες που υπάρχουν αυτή τη στιγµή είναι δέκα και µέσα στα σχέδιά µας είναι να προχωρήσουµε και σε κάποιες άλλες
Η εµπορική σας πολιτική, εντός κι εκτός συνόρων, απευθύνεται κυρίως σε κάβες και εστιατόρια
Σε όλο τον κόσµο που αγαπάει το καλό κρασί. Εµάς µας ενδιαφέρει τα κρασιά που παράγουµε να µπορεί να τα γεύεται όλος ο κόσµος, άσχετα αν γνωρίζει ή ασπάζεται αυτού του είδους τα κρασιά (σ. σ. εννοεί τα φυσικά – βιοδυναµικά) και επειδή υπάρχει µια τάση στην αγορά για τέτοιου είδους οίνους, βλέπουµε πολλά. Πιστεύουµε, λοιπόν, πως κάποια στιγµή αυτή η τάση θα ξεπεραστεί, για διαφόρους λόγους, εµείς όµως θα συνεχίσουµε να καλλιεργούµε τα αµπέλια µας και θα παράγουµε τα κρασιά µας µε αυτό τον τρόπο, γιατί όπως σας είπα είναι πλέον στη φιλοσοφία και τον τρόπο ζωής µας η βιοδυναµική πρακτική
Γενικά πώς θα χαρακτηρίζατε το επίπεδο των ελληνικών κρασιών
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει µεγάλο άλµα στην ποιότητα των ελληνικών κρασιών και όσο πάει βελτιώνεται. Και αυτό φαίνεται από το µερίδιο της ξένης αγοράς που κερδίζει µέρα µε τη µέρα το ελληνικό κρασί, γιατί πλέον βλέπουν πιο σοβαρά τον ελληνικό αµπελώνα. Επίσης θεωρώ ότι η σχέση ποιότητας τιµής, για το ελληνικό κρασί, είναι άριστη
Η µεγάλη ζήτηση, σε σχέση µε το έδαφος που κερδίζει το ελληνικό κρασί σε αγορές του εξωτερικού, αφορά κυρίως τις γηγενείς ποικιλίες…
Ναι γιατί είναι µοναδικά κρασιά, που δεν µπορείς να τα βρεις παρά µόνο στη χώρα µας. Το άσχηµο είναι ότι αργήσαµε πολύ να πιστέψουµε στις ελληνικές ποικιλίες κι έχουµε χάσει πολύτιµο χρόνο επενδύοντας σε ποικιλίες του διεθνούς αµπελώνα, τις οποίες, για να µη παρεξηγηθώ, δεν θέλω να τις υποτιµήσω.
Συνέντευξη στον Λεωνίδα Λιάμη για το περιοδικό Wine Trails.
Με την αµπελουργία και την οινοποίηση υπάρχει µακρά σχέση; Από πού υπήρξε η επιρροή και γιατί επιλέξατε τη Γουµένισσα
Η ενασχόληση της οικογένειας Τάτση µε το αµπέλι και το κρασί ανάγεται πολύ µακριά στον τόπο, αλλά και στο χρόνο. Καταγόµαστε από το Άνω Βοδενό της Ανατολικής Ρωµυλίας, µια περιοχή από αιώνες αµπελουργική. Όσο για τη Γουµένισσα, είναι µια πόλη που δηµιουργήθηκε τους πρώτους χρόνους της Τουρκοκρατίας µε τη συνένωση αγροτοκτηνοτροφικών οικισµών γύρω από το µοναστήρι της Παναγίας. Η περιοχή σταδιακά εξελίχθηκε σε σηµαντικό αµπελοοινικό και σηροτροφικό κέντρο. Από το 1922 έως το 1925 εγκαταστάθηκε στη Γουµένισσα σηµαντικός αριθµός προσφύγων από την Αν. Ρωµυλία (Β. Θράκη) και τον Πόντο, οι οποίοι εµπλούτισαν την ντόπια παράδοση µε νέα στοιχεία
Το δικό σας «ταξίδι» πώς ξεκίνησε
Η οικογένεια Τάτση, από το 1924 και µετά, απέκτησε αµπέλια στο ύψωµα Λιµπάσκεριτ και στο Γερακώνα, συνολικής έκτασης 140 στρεµµάτων. Πρόκειται για θέσεις ιδανικές για αµπελοκαλλιέργεια, σε ασβεστολιθικά και αργιλοπηλώδη εδάφη που δεν αρδεύονται. Τα συγκεκριµένα αµπέλια τα δουλεύει διαχρονικά η οικογένεια. Πρώτα ο παππούς και µετά ο γιος Χρήστος µαζί µε τους δικούς του γιους Περικλή και Στέργιο. Το 1996 έγινε η πρώτη εµφιάλωση
Σήµερα, ο κύκλος της επέκτασης του αµπελώνα έχει πλέον κλείσει µε τα στρέµµατα που έχετε φυτέψει ή σχεδιάζετε να τον αναπτύξετε περαιτέρω
Ποτέ δεν σταµατάς να σκέφτεσαι και να σχεδιάζεις. Πάντα η σκέψη µας είναι στις ελληνικές ποικιλίες και η εξήγηση είναι, πολύ απλά, ότι οι γηγενείς ποικιλίες βρίσκονται µόνο στην Ελλάδα και σε κανένα άλλο µέρος του κόσµου. Τα τελευταία χρόνια έχουµε δώσει προτεραιότητα στο Ξινόµαυρο, τη Νεγκόσκα και το Ροδίτη, σε αµπέλια τα οποία υπάρχουν εδώ και δεκαετίες. Παράλληλα έχουµε φυτεύσει Μαλαγουζιά και Ασύρτικο και περιµένουµε να δούµε τα αποτελέσµατά τους
Τι καλλιεργητικές µεθόδους εφαρµόζετε στον αµπελώνα σας;
Από το 1998 η καλλιέργεια είναι πιστοποιηµένη βιολογικά και από το 2002 µε τη µέθοδο της βιοδυναµικής, µε στρεµµατική απόδοση από 300 έως 700 κιλά ανά στρέµµα. ∆εν είµαστε δογµατικοί, απλώς µέσα από τη βιοδυναµική νιώθουµε πως έχουµε έρθει πιο κοντά µε τα αµπέλια µας, χωρίς να τα στρεσάρουµε, παρά µόνο να τα βοηθούµε όταν το χρειάζονται. Σκοπός µας είναι να πάρουµε έναν καρπό γεµάτο υγεία και χωρίς στρες. Προς την κατεύθυνση αυτή, για παράδειγµα, έχουµε καταφέρει να µειώσουµε την ποσότητα του χαλκού κατά το ήµισυ, από τον προβλεπόµενο κανονισµό της βιοδυναµικής. Η επαφή µας έγινε το 2002 έγινε στην Αθήνα το πρώτο σεµινάριο για τη βιοδυναµική καλλιέργεια, το οποίο και παρακολουθήσαµε. Μας κέντρισε το ενδιαφέρον και ήταν η αφετηρία για να ξεκινήσουµε να µελετούµε, να παρατηρούµε και φυσικά να δουλεύουµε πάνω σ’ αυτό τον τρόπο καλλιέργειας. Πλέον µας έχει γίνει τρόπος ζωής και δεν θέλουµε να ακολουθήσουµε άλλο είδος καλλιέργειας.
Πλησιάζει, ως µέθοδος, η βιοδυναµική στον αρχέγονο τρόπο καλλιέργειας του αµπελιού;
∆εν είµαστε καθηγητές οι οποίοι διδάσκουν τη βιοδυναµική καλλιέργεια, αλλά αµπελουργοί που την εφαρµόζουν. Μέρα µε τη µέρα µελετάµε, παρατηρούµε και δουλεύουµε µ’ αυτήν τη µέθοδο. Στο πλαίσιο αυτό παρασκευάζουµε, µόνοι µας από το 2003, τα σκευάσµατα που χρησιµοποιούµε στα αµπέλια µας και κάθε φορά προσπαθούµε να βελτιωνόµαστε. Οι εργασίες στο αµπέλι γίνονται µε βάση το καλλιεργητικό ηµερολόγιο, αυτό όµως προϋποθέτει πίστη.
Ποια είναι η ετήσια παραγωγή του Κτήµατος και πόσες ετικέτες έχετε;
Ανάλογα µε τη χρονιά η παραγωγή µας σε κρασί κυµαίνεται µεταξύ 50.000 – 60.000 φιάλες. Οι ετικέτες που υπάρχουν αυτή τη στιγµή είναι δέκα και µέσα στα σχέδιά µας είναι να προχωρήσουµε και σε κάποιες άλλες
Η εµπορική σας πολιτική, εντός κι εκτός συνόρων, απευθύνεται κυρίως σε κάβες και εστιατόρια
Σε όλο τον κόσµο που αγαπάει το καλό κρασί. Εµάς µας ενδιαφέρει τα κρασιά που παράγουµε να µπορεί να τα γεύεται όλος ο κόσµος, άσχετα αν γνωρίζει ή ασπάζεται αυτού του είδους τα κρασιά (σ. σ. εννοεί τα φυσικά – βιοδυναµικά) και επειδή υπάρχει µια τάση στην αγορά για τέτοιου είδους οίνους, βλέπουµε πολλά. Πιστεύουµε, λοιπόν, πως κάποια στιγµή αυτή η τάση θα ξεπεραστεί, για διαφόρους λόγους, εµείς όµως θα συνεχίσουµε να καλλιεργούµε τα αµπέλια µας και θα παράγουµε τα κρασιά µας µε αυτό τον τρόπο, γιατί όπως σας είπα είναι πλέον στη φιλοσοφία και τον τρόπο ζωής µας η βιοδυναµική πρακτική
Γενικά πώς θα χαρακτηρίζατε το επίπεδο των ελληνικών κρασιών
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει µεγάλο άλµα στην ποιότητα των ελληνικών κρασιών και όσο πάει βελτιώνεται. Και αυτό φαίνεται από το µερίδιο της ξένης αγοράς που κερδίζει µέρα µε τη µέρα το ελληνικό κρασί, γιατί πλέον βλέπουν πιο σοβαρά τον ελληνικό αµπελώνα. Επίσης θεωρώ ότι η σχέση ποιότητας τιµής, για το ελληνικό κρασί, είναι άριστη
Η µεγάλη ζήτηση, σε σχέση µε το έδαφος που κερδίζει το ελληνικό κρασί σε αγορές του εξωτερικού, αφορά κυρίως τις γηγενείς ποικιλίες…
Ναι γιατί είναι µοναδικά κρασιά, που δεν µπορείς να τα βρεις παρά µόνο στη χώρα µας. Το άσχηµο είναι ότι αργήσαµε πολύ να πιστέψουµε στις ελληνικές ποικιλίες κι έχουµε χάσει πολύτιµο χρόνο επενδύοντας σε ποικιλίες του διεθνούς αµπελώνα, τις οποίες, για να µη παρεξηγηθώ, δεν θέλω να τις υποτιµήσω.
Συνέντευξη στον Λεωνίδα Λιάμη για το περιοδικό Wine Trails.
