Ανεβασμένα τα ακρόδρυα με μηχανική συλλογή και καινοτόμα φυτοπροστασία

του Πέτρου Γκόγκου

Άδειες αποθήκες και φορτωµένα δέντρα το µείγµα στην αγορα του αµύγδαλου φετος

Μια εκθετικά διευρυνόµενη αγορά καλείται να καλύψει η εγχώρια καλλιέργεια ακρόδρυων, µε αιχµή το αµύγδαλο και το φιστίκι, δύο προϊόντα τα οποία έχουν ενταχθεί για τα καλά στο διαιτολόγιο των σύγχρονων καταναλωτών, αλλά και στις λίστες πρώτων υλών των βιοµηχανιών τροφίµου που αναπτύσσουν διαρκώς νέους σχετικούς κωδικούς.

Τα στοιχεία πωλήσεων αλλά και σχετικές µελέτες αγοράς που κατά καιρούς δηµοσιεύονται δείχνουν ότι το πεδίο των φυτικών ροφηµάτων αναπτύσσεται σταθερά στο ράφι και εφόσον οι ισχυρισµοί των εταιρειών ότι αξιοποιούν αποκλειστικά πρώτες ύλες (αµύγδαλο, φιστίκι) από Έλληνες παραγωγούς, αφήνει να εννοηθεί ότι µεγάλο ποσοστό της ντόπιας παραγωγής, ειδικά στο αµύγδαλο, θα µπορούσε να απορροφηθεί µε ευκολία.

Στην περίπτωση του αµυγδάλου λοιπόν, έπειτα από τρεις συνεχόµενες χρονιές µε σηµαντικές απώλειες στην παραγωγή, τα αποθέµατα είναι σχεδόν ανύπαρκτα. Για τη νέα σοδειά, η εικόνα από τα κτήµατα στα µεγάλα παραγωγικά κέντρα της Κεντρικής Ελλάδας, προϊδεάζει για µια χρονιά µε δυνατές αποδόσεις. Φυσικά προβληµατίζει η διαδικασία υποστήριξης της καλλιέργειας, αφού ενέργεια και εισροές ανεβάζουν τη συνολική ετήσια επένδυση των παραγωγών, κάτι το οποίο καλείται να αποτιµήσει αναλόγως και η αγορά το προσεχές φθινόπωρο. Οι τιµές παραγωγού που διαµόρφωσε πέρυσι η εγχώρια αγορά, κυµάνθηκαν µεταξύ των 8 µε 8,50 ευρώ το κιλό για την ψίχα, µια σχετικά µετριοπαθής προσέγγισης του προϊόντος από το εµπόριο, δεδοµένης της µικρής προσφοράς που υπήρχε πέρυσι.

Στην γενική εικόνα πάντως, φαίνεται ότι η καλλιέργεια εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο ανάπτυξης, αφού πρόσφατα οι συντελεστές του κλάδου στην Ευρώπη, µε αφορµή τις ζυµώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στο Περπινιάν της Γαλλίας, συµφώνησαν σε µια σταδιακή ανεξαρτητοποίηση από τις αµερικανικές εισαγωγές που καλύπτουν το 75% σχεδόν των συνολικών εισαγωγών του µπλοκ. Φυσικά για να γίνει κάτι τέτοιο, µε φόντο τις επαναλαµβανόµενες ζηµιές στις καλλιέργειες, ιδίως την περίοδο της άνοιξης, θα χρειαστεί µια διαφορετική υποστήριξη.

Στην ελληνική περίπτωση, η καλλιέργεια είναι υποψήφια προς ένταξη στο πρόγραµµα Αναδιάρθρωσης που ανοίγει µε πόρους του Ταµείου Ανάκαµψης, ενώ ήδη κυκλοφορούν στην αγορά ποικιλίες (κυρίως ισπανικές, όπως Βάιρο, Σολέτα και Μαρινάδα) που δείχνουν ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, αλλά και µικρής περιόδου αναµονής έως ότου γίνουν παραγωγικά τα δέντρα, τις οποίες όµως ακόµα η αγορά δεν δείχνει να αξιολογεί µε τον ίδιο τρόπο που προσεγγίζει πιο κλασσικές ποικιλίες όπως η Τέξας ή η Φυρανιά. Υποστηρικτικά στην καλλιέργεια, λειτουργούν και οι νέες τεχνολογίες, ιδίως στο πεδίο της συλλογής, που διευκολύνουν σηµαντικά τα οικονοµικά δεδοµένα της παραγωγικής διαδικασίας.

του Γιάννης Ρούπα

Ακραία καιρικά φαινόµενα και έλλειψη αγρεργατών επιβάλλουν τη µηχανική συλλογή  

Η µηχανική συλλογή του καρπού στα ακρόδρυα µπορεί σε πρώτη όψη να φαίνεται ξένη ως προς την ελληνική πραγµατικότητα, ωστόσο τα παραδείγµατα άλλων χωρών, όπως η Ισπανία, φανερώνουν τα πλεονεκτήµατά της. Στην Ελλάδα, λόγω του µικρού κλήρου και των αποστάσεων φύτευσης δείχνει να έχει επικρατήσει ο παραδοσιακός τρόπος συλλογής µε ατοµικά µηχανήµατα χειρός. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, η εύρεση εργατικών χεριών την περίοδο της συγκοµιδής γίνεται ολοένα και δυσκολότερη µε ρίσκο ακόµα και να µείνει ο καρπός πάνω στα δέντρα. Με τα µηχανήµατα δόνησης µε οµπρέλα, ο καλλιεργητής απαλλάσσεται από την ανάγκη εύρεσης εργατών και η συγκοµιδή µπορεί να ολοκληρωθεί σε µικρότερο χρονικό διάστηµα µε ρυθµό που µπορεί να ξεπερνάει τα 500 δέντρα τη µέρα. Η ταχύτερη συλλογή µπορεί να προλάβει περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινοµένων και κατά συνέπεια µεγάλες απώλειες στη σοδειά. Πλεονέκτηµα επίσης αποτελεί και ο τρόπος συλλογής µε δόνηση, ο οποίος δεν τραυµατίζει τα καρποφόρα µάτια της επόµενης καλλιεργητικής σεζόν και δεν τα ακουµπά, εξασφαλίζοντας µεγαλύτερη παραγωγή την επόµενη χρονιά.

Πριν ξυλοποιηθεί το ενδοκάρπιο, µε την ψίχα τρεφεται η καρπόκαψα

Μεγάλη είναι η λίστα των καλλιεργητικών εχθρών που µπορούν να κοστίσουν ακριβά στον παραγωγό ακρόδρυων καλλιεργειών και περιλαµβάνει τόσο γνωστούς εχθρούς που παραδοσιακά µονοπωλούν το ενδιαφέρον των γεωπόνων όπως το Ευρύτοµο, αλλά και λοιπές µυκητιάσεις που το µόνο που χρειάζονται είναι µία ξαφνική βροχή για να προκαλέσουν σηµαντικά προβλήµατα. Το ευρύτοµο, ή αλλιώς γνωστό ως φτερωτό µυρµήγκι, προκαλεί σηµαντικές ζηµιές στην αµυγδαλιά αν αφεθεί να δράσει ελεύθερα που σε ορισµένες περιστάσεις ξεπερνούν το 90%.  Καθώς τα εξειδικευµένα διασυστηµατικά εντοµοκτόνα για την αντιµετώπιση του ευρυτόµου στο στάδιο της προνύµφης έχουν ανακληθεί, θα πρέπει η καταπολέµηση του εντόµου να γίνει στοχεύοντας σΣτα ακµαία πριν προλάβουν να ωοτοκήσουν στους καρπούς. Οι γεωπόνοι συνιστούν, αρχής γενοµένης από το Μάϊο, επαναλαµβανόµενους ψεκασµούς κάθε 7 - 8 ηµέρες µέχρι το στάδιο της σκλήρυνσης του ενδοκαρπίου µε κατάλληλο και εγκεκριµένο φυτοπροστατευτικό προϊόν. Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δοθεί σε όλες τις πρώιµες αµυγδαλιές τύπου Τέξας που φέρουν καρπό, καθώς η ποικιλία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην προσβολή του ευρύτοµου και µπορεί να προκαλέσει έντονη πρόωρη καρπόπτωση.

Ένα άλλο έντοµο που δεν είναι ιδιαίτερα εκλεκτικό όσον αφορά τον ξενιστή του είναι η καρπόκαψα, η οποία προσβάλλει πέρα από τα µηλοειδή και τις καρυδιές. Σε περίπτωση σοβαρής προσβολής, οι απώλειες στην παραγωγή ξεκινούν από 40% και µπορούν να φτάσουν και έως το 70% της αναµενόµενης παραγωγής. Οι προνύµφες της πρώτης γενιάς είναι αυτές που ζηµιώνουν τους καρπούς, τρεφόµενες στο εσωτερικό τους. Μετά από µία µικρή περιπλάνηση προσβάλουν τους αναπτυσσόµενους καρπούς, διατρυπούν το περικάρπιο και το ενδοκάρπιο το οποίο δεν έχει ακόµη ξυλοποιηθεί και τρέφονται µε την ψίχα. Αν η…ψίχα δεν είναι αρκετή, συνήθως εγκαταλείπουν το καρύδι και παρασιτίσουν διπλανούς καρπούς. Η αντιµετώπισή της στους καρυδεώνες γίνεται µε την ανάρτηση φεροµονικών παγίδων και συχνές παρατηρήσεις για καταµέτρηση των συλλήψεων. Σε περιοχές που το έντοµο υπάρχει αν επιβεβαιωθεί έναρξη της πτήσης και οι κλιµατικές συνθήκες την ευνοούν προγραµµατίζεται ψεκασµός κατά την ωοτοκία περίπου εβδοµάδα µετά την έναρξη πτήσης µε εντοµοκτόνα που δρουν στο αυγό ή µέσω του αυγού ενώ µετά από τις εκκολάψεις µπορεί να εφαρµοσθούν προνυµφοκτόνα.

Χαλκούχα ενάντια σε µύκητες και βακτήρια

Πέραν των εντόµων, τα ακρόδρυα απειλούνται και από µύκητες όπως ο  Gnomonia leptostyla (ανθράκωση) και βακτήρια όπως ο Xanthomonas arboricola pv. juglandis (βακτηρίωση). Τυχόν έντονη βροχόπτωση και η επικείµενη άνοδος της θερµοκρασίας ευνοούν  την εµφάνιση και εξάπλωση των δύο µικροοργανισµών. Σύµφωνα µε τους γεωπόνους της ∆ΑΟΚ Βόλου και δεδοµένου ότι η καταπολέµησή τους βασίζεται κυρίως στην προληπτική εφαρµογή χαλκούχων σκευασµάτων, συνιστάται άµεσα ψεκασµός στα τέλη Μαΐου µε ένα εγκεκριµένο φυτοπροστατευτικό προϊόν, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην πλήρη κάλυψη των δένδρων µε το ψεκαστικό υγρό.'

Mία από τις µεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες µε αντικείµενο την κατασκευή γεωργικών µηχανηµάτων, η ΒΙΟΓΕΚΑΤ ΙΚΕ, παρέχει υψηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες από το 1961. Τα τελευταία 20 χρόνια εξειδικεύτηκε στην κατασκευή µηχανηµάτων πρωτογενούς και δευτερογενούς επεξεργασίας ξηρών καρπών όπως φιστίκια αιγινής – κελυφωτα,  καρύδια, αµύγδαλα. ∆ιεθέτει µία πλήρη γκάµα µηχανηµάτων από την συλλογή εως και την τελική αποθήκευση, µε την αποκλειστική αντιπροσωπεία για την Ελλάδα τριών κατηγοριών µηχανηµάτων.

Αρχικά, προσφέρει µεταξύ άλλων µηχανήµατα συλλογής διχτυών ή ελαιόπανων µαζί µε το καρπό. Εδώ, ξεχωρίζει ο εξοπλισµός της ισπανικης εταιρείας Alua Agricola για εµπρόσθια αλλά και πίσω σύζευξη στο τρακτέρ µε άνοιγµα τoυ κάτω µέρους για εξόδο του καρπού. Αξίζει να σηµειωθεί εδώ πως όλα τα µηχανήµατα, παρέχουν πιστοποιητικά CE παραδίδονται σε σας µε 2 χρόνια γραπτής εγγύησης και after sale service.

Αποφλοιωτής καρυδιών

Χρησιµοποιείται για την οµαλή αποκόλληση της φλούδας και το πλύσιµο του καρπού.

Το µοντέλο  διατίθεται µε απόδοση από 800 έως 1.500 κιλά την ώρα και ρυθµιζόµενη ταχύτητα περιστροφής µε αυξοµειωτή στροφών.

Χωρητικότητα µέχρι 17 τελάρα, µε χρόνο αποφλοίωσης  5-10 λεπτά.

∆ιαθέτει αντλία νερού και ταινία χειροδιαλογής καθαρού καρπού µε ρυθµιζόµενη ταχύτητα.

∆ονητικές δένδρων MAGA και αποφλοιωτές estupina

Στην προϊόντική γκάµα της εταιρείας ξεχωρίζουν παράλληλα οι υδραυλικοί δονητές Magga, που περιλαµβάνουν τον Erreppi Maga 800 και τον Compact Maga 600, ευέλικτα, εργονοµικά και οικονοµικά µηχανήµατα για της απαιτήσεις των δένδρων ξηρών καρπών.

Ο Compact Maga 600 προσαρµόζεται εµπρός η πίσω στα υδραυλικά του τρακτέρ, ενώ απαιτεί µόλις 55 ίππους από το τρακτέρ που το έλκει, καθώς έχει βάρος 600 κιλών. ∆ιαθέτει δικό του κύκλωµα λαδιού και µέγιστο µήκος σε πλήρες άνοιγµα 3.507 mm και ελάχιστο 1.664 mm. Πατενταρισµένη είναι η κεφαλή υψηλής συχνότητας µε την οποία εξοπλίζεται, η οποία διαθέτει  τούρµπο δόνηση για καλύτερο αποτέλεσµα στις δύσκολες συνθήκες. Είναι κατάλληλος για διάµετρο δένδρου από 15 εκατοστά έως 50 εκατοστά, πιάνει τον κλαδί και κορµό σε τέσσερα σηµεία, ανεξαρτήτως σχήµατος, σηµειώνει η κατασκευάστρια εταιρεία.

Στους αποφλοιωτές αµυγδάλων τώρα, η  ΒΙΟΓΕΚΑΤ ΙΚΕ εµπιστεύεται τα µηχανήµατα της της ισπανικής εταιρείας Estupina. Η Estupina είναι πρωτοπόρος στην κατασκευή και το σχεδιασµό αποφλοιωτών στη χώρα της και φηµίζεται για µηχανήµατα αποτελεσµατικά, παραγωγικά και εύκολα στο χειρισµό. Τα διάφορα µοντέλα αποφλοιωτών αµυγδάλων ποικίλλουν ανάλογα µε την αποδοση τους και µπορούν να κινούνται µε τρακτέρ, ηλεκτροκινητήρα ή βενζινοκινητήρα. Συγκεκριµένα διατίθεται µοντέλο µε απόδοση 700 εως 2.500 κιλα την ωρα, ενώ το R-100/900 προσφέρει παραγωγή 700-800 κιλά την ώρα και το R-200/900, 1000-1.500 κιλά ανά ώρα. Όλα τα µοντέλα συνδέονται µε άξονα PTO στο τρακτέρ και προσφέρονται σε ιδανικές διαστάσεις που βολεύουν κάθε συνθήκη.

H εταιρεία Sinapalos λειτουργεί δυναµικά σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στο Μακρυχώρι Λάρισας 18ο χλµ Λάρισας-Θεσσαλονίκης. Από το 1978 ειδικεύεται σε κατασκευές µηχανηµάτων αγροτικών, παραγωγικών και µηχανηµάτων θέρµανσης. Κατασκευάζει µία πλήρη γκάµα µηχανηµάτων για τις ανάγκες των ακρόδρυων όπως µηχανές συγκοµιδής, αποφλοίωσης καρυδιών και αµυγδάλου. Στην γκάµα ξεχωρίζει ο υδραυλικός δονητής κορµού ή βραχιόνων (ελιές & ακρόδρυα), τύπου Μ-3,75. Η µέγιστη απόσταση που µπορεί να τεντωθεί για εργασία είναι 2,75 µέτρα από το κέντρο του τρακτέρ. Το µέγιστο ύψος εργασίας σύµφωνα µε τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, είναι 2,0µ. / 2,5µ. Ο σφιγκτήρας µπορεί να ανοίξει έως και 35 εκατοστά, ενώ το µπράτσο έχει τη δυνατότητα περιστροφής 360 µοιρών (90 µοίρες δεξιά/αριστερά). Το βάρος του µηχανήµατος είναι 700 κιλά, οπότε απαιτείται τρακτέρ ελάχιστης ισχύος 60 ίππων. Ο δονητής µπορεί να συγκοµίσει τουλάχιστον 90 δέντρα την ώρα όσον αφορά τις γραµµικές καλλιέργειες, και για τις µη γραµµικές η απόδοση ξεπερνά τα 40 δέντρα ανά ώρα. Παράλληλα η εταιρεία Sinapalos κατασκευάζει συρόµενο αποφλοιωτή αµυγδάλου
σε διάφορες διαστάσεις 150, 180, 245 και 300 µέτρων. Ο αναρτώµενος αποφλοιωτής είναι βενζίνης και ρεύµατος µε µειωτήρα στροφών. Κατασκευάζονται πάνω από 40 χρόνια.

Η επιχειρηµατική µονάδα της Kubota - «ΕΛΞΙΣ Πετρόπουλος», βρίσκεται κοντά στους Έλληνες δενδροκαλλιεργητές µε µεγάλη γκάµα µηχανηµάτων και τεχνογνωσία που µπορεί να βοηθήσει τον εκσυγχρονισµό της καλλιέργειας τους. Συγκεκριµένα προσφέρει στην ελληνική αγορά τον εξής εξοπλισµό:

AGROMELCA

Η Ισπανική εταιρεία AGROMELCA είναι πρωτοπόρος στην κατασκευή µηχανηµάτων συλλογής καρπών µε δόνηση και οµπρέλα.  Επενδύοντας συνεχώς στην βελτίωση των µηχανηµάτων της, προσφέρει καινοτόµα µηχανήµατα που δουλεύουν εµπρός ή πίσω από το τρακτέρ, σε όλους τους τύπους δέντρων και αποστάσεων φυτεύσεων. Τα µηχανήµατα της Agromelca είναι µελετηµένα έτσι ώστε να έχουν µεγάλη απόδοση και ισχύ χωρίς να προκαλούν ζηµιές στο δέντρο ή στο κορµό.

Για τα αµύγδαλα συγκεκριµένα, διαθέτει µοντέλα που αποφλοιώνουν τον καρπό χωρίς να το σπάζουν.

Industrias David: Μηχανήµατα µηχανικής ζιζανιοκτονίας

Κατέχοντας την τεχνολογία της αυτόµατης ευαισθησίας από απαιτητικές εφαρµογές όπως είναι αυτές σε αµπελώνες και φυτεύσεις παλµέτας, το εργοστάσιο κατασκευάζει µία σειρά µηχανηµάτων για εφαρµογές σε δέντρα. 

ID XL – Πολυεργαλείο, ειδικό για δενδρώνες

Είτε µία φύτευση έχει υπέργεια ή υπόγεια λάστιχα ποτίσµατος, µε το κατάλληλο εξάρτηµα το ID XL είναι το ιδανικό µηχάνηµα για την µηχανική ζιζανιοκτονία ανάµεσα από τα δέντρα πάνω στη γραµµή.

Το χαρακτηρίζουν το πολύ ενισχυµένο πλαίσιο µε 3 τροχούς (2 στο κεντρικό πλαίσιο και 1 στον  µετατοπιζόµενο «άκρο»). Η πολύ µεγάλη µετατόπιση του «άκρου» (1,2µ.) επιτρέπει τη λειτουργεία  του έως και 3µ. από το κέντρο του ελκυστήρα. Ευρεσιτεχνία του εργοστασίου είναι η κίνηση του «άκρου» το οποίο συνδυάζει 2 κινήσεις (ακτινική και παραλληλόγραµµη) για καλύτερη προσέγγιση πριν και µετά το δέντρο. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η ευαισθησία του µε επαγωγικό αισθητήρα του επιτρέπει τη λειτουργεία και σε νεόφυτα δέντρα (από 1εκ. διάµετρο κορµού).

Μηχανήµατα κλαδέµατος δέντρων µε δίσκους ή µε ενισχυµένα ψαλίδια

Η ID DAVID κατασκευάζει διάφορα µοντέλα για µηχανικό κλάδεµα των δέντρων αναλόγως το µέγιστο ύψος που χρειάζεται καθώς και το µέγιστο πάχος κλαδιών σε κάθε περίπτωση. Όλα τα µηχανήµατα διαθέτουν στον στάνταρ εξοπλισµό τους µία αυτόνοµη υδραυλική µονάδα και το ηλεκτρικό χειριστήριο τύπου Joystick – ID PLUS.

ID REX – Το απόλυτο κλαδευτικό µηχάνηµα µε δίσκους για δέντρα

Το ID REX είναι η εξέλιξη πολλών ετών τεχνογνωσίας καθώς προσφέρει αυτό ακριβώς που χρειάζεται µία τέτοια απαιτητική εργασία. ∆ηλαδή την απρόσκοπτη λειτουργία σε ιδιαίτερα απαιτητικές συνθήκες. ∆ιατίθεται µε 5 ή 6 µεγάλους δίσκους κοπής 600mm διαµέτρου οι οποίοι µπορούν να κόψουν έως 20εκ. διάµετρο κλαδιά µέχρι 5,10µ. ύψος. Η λογική της κατασκευής του µε ένα υδραυλικό µοτέρ ανά δίσκο, για την αποφυγή χρήσης ιµάντων καθώς και οι βαλβίδες ασφαλείας στα µοτέρ κίνησης µε λειτουργία αυτόµατης επανεκκίνησης σε περίπτωση µπλοκαρίσµατος, εγγυούνται την αδιάκοπη λειτουργία. Προαιρετικά διατίθεται και µε σύστηµα ψεκασµού µε µπεκ πάνω σε κάθε δίσκο και δεξαµενή 200L µε ηλεκτρική αντλία, για την χρήση διαφόρων σκευασµάτων που αποτρέπουν την µεταφορά παθογόνων οργανισµών από δέντρο σε δέντρο.   

ECOFEED & SURFEED – ∆ενδροκοµικοί κοπροδιανοµείς για όλες τις περιστάσεις

Η µεγάλη γκάµα κοπροδιανοµέων από 2,5 έως 13 κ.µ., µε χαµηλό σχεδιασµό εξασφαλίζει την σωστή εφαρµογή σε όλες τις συνθήκες. Για παράδειγµα o ECOFEED χωρητικότητας 4 κ.µ. έχει ύψος µόλις 1,55µ. το οποίο υδραυλικά µε µπουκάλες στον άξονα αυξάνεται µέχρι 2,21µ.. Επίσης διατίθεται πληθώρα εξαρτηµάτων για την εφαρµογή της κοπριάς είτε επιφανειακά, είτε µέσα στο χώµα πάνω στη γραµµή. Επίσης µπορεί να γίνει σε µεγάλο εύρος (π.χ.12µ. διασπορά µε δίσκο διασκορπισµού) ή στη µία ή και δύο πλευρές τοπικά.

NIUBO

Η Ισπανική εταιρεία NIUBO µε τρία εργοστάσια στην Ισπανία και περισσότερο από 60 εργαζόµενους εξειδικεύεται στην κατασκευή αγροτικών και δασικών καταστροφέων. Μόνο η αγροτική γκάµα περιλαµβάνει 54 διαφορετικά µοντέλα. Ο µεγαλύτερος δασικός καταστροφέας της εταιρείας ζυγίζει 4.200κ. διαθέτει καταστροφείς για κάθε εφαρµογή.