Στο πλαίσιο των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα των βοτάνων και των μπαχαρικών, οι επιστήμονες του JRC χρησιμοποίησαν τέσσερις καινοτόμες μεθόδους ελέγχου που αναπτύχθηκαν εσωτερικά για τον εντοπισμό και την αναγνώριση πιθανών πρακτικών απάτης.
Πέραν της αναγνώρισης της υποκατάστασης της κανέλας Κεϋλάνης, της πιο πολύτιμης ποικιλίας, με την κασσία, μια φθηνότερη και λιγότερο αρωματική εναλλακτική λύση, εντόπισαν και άλλους πιθανούς τύπους υποκατάστασης και διερεύνησαν τη συμμόρφωση με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα διεθνή πρότυπα. Η ανάλυση αφορούσε 104 δείγματα κανέλας – 44 από τα οποία ήταν επισημασμένα ως κανέλα Κεϋλάνης – που αγοράστηκαν από λιανοπωλητές σε 10 χώρες της ΕΕ, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σερβία και τη Σρι Λάνκα.
Πάνω από το 66 % των δειγμάτων που αναλύθηκαν δεν πληρούσαν τα διεθνή πρότυπα ποιότητας, δεν συμμορφώνονταν με τη νομοθεσία της ΕΕ για την ασφάλεια των τροφίμων, ήταν ύποπτα για απάτη και/ή ενδεχομένως υπερέβαιναν τα νόμιμα όρια κουμαρίνης. Η κουμαρίνη είναι μια φυσική αρωματική ένωση που βρίσκεται στην κασσία και σε άλλα φυτά και είναι ενδεχομένως τοξική για το ήπαρ.
Τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να βοηθήσουν την επιστημονική κοινότητα και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να καθορίσουν οριακές τιμές για τα διάφορα συστατικά της κανέλας και να ορίσουν πότε ένα δείγμα πρέπει να θεωρείται ύποπτο. Αυτό θα επιτρέψει την πραγματοποίηση πιο λεπτομερούς επιτήρησης και θα βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές να λάβουν μέτρα.
Το 2023, η κανέλα ήταν το πέμπτο πιο εισαγόμενο μπαχαρικό στην ΕΕ μετά το τζίντζερ, την πάπρικα, το πιπέρι και τον κουρκουμά. Με την ζήτηση για κανέλα να αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, η κανέλα αποτελεί ελκυστικό στόχο για τους απατεώνες.
Υπάρχουν δύο κύριοι βοτανικοί τύποι κανέλας: η κανέλα της Κεϋλάνης (Cinnamomum verum ή Cinnamomum zeylanicum Blume), που προέρχεται από τη Σρι Λάνκα, και η κασσία (Cinnamomum cassia ή Cinnamomum aromaticum), που προέρχεται από τη Μιανμάρ, μια φθηνότερη και χαμηλότερης ποιότητας εναλλακτική λύση με πιο έντονη γεύση, η οποία περιέχει φυσικά κουμαρίνη. Ανάλογα με την αγορά, και οι δύο τύποι συχνά φέρουν απλώς την ένδειξη «κανέλα», γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση.
Οι παρατυπίες που εντοπίστηκαν στην κανέλα, συμπεριλαμβανομένων των δόλιων πρακτικών, είναι ποικίλες και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με μία μόνο αναλυτική τεχνική, αλλά απαιτούν τυποποιημένες μεθόδους. Το υψηλό ποσοστό μη κανονικών δειγμάτων κανέλας στην ευρωπαϊκή αγορά υποδηλώνει ότι πρέπει να δοθεί προσοχή στην κατάσταση από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς του τομέα, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τα εργαστήρια ελέγχου και τους κατασκευαστές.
Η μελέτη προτείνει αναλυτικές τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέθοδοι διαλογής και επιβεβαίωσης, οι οποίες θα μπορούσαν να υιοθετηθούν από τα επίσημα εργαστήρια ελέγχου για την ανίχνευση δόλιων δειγμάτων με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Το JRC διεξήγαγε μια ολιστική μελέτη εφαρμόζοντας διάφορες μεθόδους ανάλυσης για τον εντοπισμό διαφορετικών τύπων απάτης στον τομέα αυτό. Έως και το 9% των δειγμάτων που φέρουν την ένδειξη «κανέλα Κεϋλάνης» είχαν αντικατασταθεί πλήρως ή εν μέρει από κανέλα Cassia.
Άλλοι τύποι απάτης, όπως η αντικατάσταση του φλοιού με άλλα μέρη του δέντρου της κανέλας, όπως ρίζες, φύλλα και άνθη, υποψιάστηκαν σε υψηλό ποσοστό δειγμάτων. Επιπλέον, περίπου το 21 % των δειγμάτων δεν πληρούσε τα διεθνή πρότυπα λόγω της υψηλής συνολικής περιεκτικότητας σε σκόνη.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι το 9,6 % των δειγμάτων δεν συμμορφωνόταν με το ανώτατο όριο των 2 mg kg-1 που έχει καθοριστεί για τον μόλυβδο από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ασφάλεια των τροφίμων και ότι 31 από τα αναλυθέντα δείγματα ήταν δυνητικά επικίνδυνα για τα παιδιά λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε κουμαρίνη.
