Χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών κρατά η ελληνική πλευρά ως προς το ενδεχόμενο γενναίων μεταρρυθμίσεων πανευρωπαϊκά στην αγορά ενέργειας, προκειμένου να μειωθούν οι επιβαρύνσεις στα τιμολόγια ρεύματος. Το ζήτημα αναμένεται να θέσει ξανά ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ενώπιον των ομολόγων του κατά τη σημερινη άτυπη συνάντηση των 27 υπ. Ενέργειας στην γαλλική πόλη Αμιένη.
Η ατζέντα άλλωστε της σημερινής μέρας, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα της γαλλικής προεδρίας, προβλέπει ότι οι υπουργοί θα συζητήσουν «την προστασία των καταναλωτών από τις εξαιρετικά ασταθείς και ιστορικά υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, επιδιώκοντας παράλληλα την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ένωσης». Είναι η γνωστή γαλλική πρωτοβουλία, γύρω από την οποία έχει συμπτυχθεί εδώ και καιρό το γνωστό μέτωπο του Νότου, δηλαδή Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και Ρουμανία, χωρίς μέχρι τώρα να έχει καταστεί δυνατή η οποιαδήποτε πλατφόρμα συναίνεσης με τις χώρες του Βορρά.
Αυτός είναι και ο λόγος που η ελληνική πλευρά κρατά μικρό καλάθι, καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις μεταστροφής χωρών, όπως Γερμανία, Αυστρία, και Ολλανδία, που επειδή δραστηριοποιούνται σε πιο ώριμες αγορές από την ελληνική, έχουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, επομένως δεν επιβαρύνονται τόσο από τις τρέχουσες ανατιμήσεις.
Αν και άτυπη η συνάντηση, δεν παύει να γίνεται στον απόηχο της 3μηνιαίας έκθεσης της Κομισιόν, σύμφωνα με την οποία τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη θα πρέπει να μάθουν να ζουν με υψηλές τιμές φυσικού αερίου και ρεύματος για τα επόμενα δύο- τρία χρόνια. Εκτιμά, μάλιστα η έκθεση ότι οι τιμές λιανικής –τόσο για το ρεύμα όσο και για το αέριο– θα συνεχίσουν να αυξάνονται και τους επόμενους μήνες, δεδομένου ότι δεν έχουν μετακυλιστεί στην κατανάλωση οι υψηλές τιμές του δ΄ τριμήνου 2021.
Στην πράξη, οι 27 υπουργοί, εκ των οποίων ειδικά εκείνοι του Νότου δέχονται αυξανόμενες πιέσεις σε επίπεδο κοινωνίας, καλούνται να πράξουν τα δέοντα, ώστε να ελαφρύνουν τα βάρη σε καταναλωτές και επιχειρήσεις. Αν και τα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε στις 7 Ιανουαρίου ο ΥΠΕΝ είναι σημαντικά, εντούτοις είναι τόσο μεγάλες οι αυξήσεις, ώστε αντιμετωπίζονται μόνο με συντονισμένη ευρωπαϊκή παρέμβαση, αφού δεν καλύπτονται παρά ως ένα σημείο από τις κρατικές επιδοτήσεις.
Το ίδιο ισχύει και για τη βιομηχανία. Η αύξηση του ενεργειακού κόστους είναι τόσο έντονη, που δεν μπορεί να απορροφηθεί από τη βιομηχανία, επομένως θα επηρεάσει ακόμη περισσότερο τις τελικές τιμές καταναλωτή. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η πραγματική αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, γεγονός που θα επηρεάσει εν τέλει και την ανάπτυξη. Στους κινδύνους αυτούς καλούνται να βρουν απάντηση οι 27 υπουργοί, με τον Κ.Σκρέκα να επαναλαμβάνει σήμερα την ανάγκη αλλαγής του τρόπου λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς, ώστε τα τιμολόγια να αντανακλούν το μέσο κόστος παραγωγής με βάση το ενεργειακό μείγμα και όχι τη τιμή που διαμορφώνεται στα χρηματιστήρια.
Δυστοκία και για το φυσικό αέριο
Μικρές οι προσδοκίες της ελληνικής πλευράς και όσον αφορά τυχόν αλλαγές στο ευρωπαϊκό Taxonomy, σύμφωνα με το οποίο, χαρακτηρίζονται «πράσινα» τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, εφόσον εκπέμπουν ρύπους κάτω από τα 270 γραμμάρια ισοδύναμου CO2 ανά KWh. Σήμερα οι μονάδες που κατασκευάζονται στην Ελλάδα είναι από τις πιο σύγχρονες στην Ευρώπη και εκπέμπουν γύρω στα 330-340 γραμμάρια ισοδύναμου CO2 ανά KWh.
Σύμφωνα με μια γραμμή ενημέρωσης, το θέμα για το φυσικό αέριο, έχει κλείσει για τις Βρυξέλλες. Αν και το ΥΠΕΝ, στην πρόταση του προς τη Κομισιόν, έχει ενσωματώσει όσα υποστηρίζουν οι ηλεκτροπαραγωγοί, οι πληροφορίες λένε ότι δεν πρέπει να αναμένονται αλλαγές στα όρια εκπομπών. Αλλωστε, οι συσχετισμοί δεν είναι υπέρ της Ελλάδας, καθώς οι χώρες που επηρεάζονται είναι ελάχιστες και μικρές, όπως Μάλτα και Κύπρος. Σε αντίθεση με τα πυρηνικά, όπου υπάρχει ευρεία συμμαχία (Γάλλοι, Φιλανδοί, Ρουμάνοι, Βούλγαροι, Τσέχοι), στο φυσικό αεριο δεν υπάρχει αντίστοιχη συμμαχία.
Οσο για το ενδεχόμενο να υπάρξει συμμαχία με τους Γάλλους, το σενάριο δεν έχει υψηλές πιθανότητες, γιατί η εξουσιοδοτική ύπαρξη που χαρακτηρίζει τα πυρηνικά και το ΦΑ ως πράσινα, έρχεται απλώς να συμπληρώσει το κανονισμό της Ταξινομίας που ίσχυε ήδη.
