Ο πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης, ήτοι η ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), διαμορφώθηκε στο 0,6% σε τριμηνιαία βάση και στο 2,0% σε ετήσια βάση, από 0,4% και 1,6% αντίστοιχα το β’ τρίμηνο 2025.
Η διατήρηση ικανοποιητικών ρυθμών μεγέθυνσης καθίσταται αναγκαία έτσι ώστε η ελληνική οικονομία να ανακτήσει σταδιακά τις απώλειες της πολυετούς κρίσης χρέους σε όρους πραγματικού ΑΕΠ (-27,0% στον πυθμένα της κρίσης το 2013). Εξίσου σημαντικό είναι να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά της έναντι πιθανών μελλοντικών διεθνών κρίσεων (βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας και αύξηση της εθνικής αποταμίευσης).
Συνεπώς, ο στόχος είναι διττός, δηλαδή, πρώτον διατήρηση της ανάπτυξης, και δεύτερον, ενίσχυση της βιωσιμότητας του υποδείγματος μεγέθυνσης της οικονομίας. Όπως παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 1, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα το γ’ τρίμηνο 2025 ήταν χαμηλότερο από την κορυφή του β’ τριμήνου 2007 κατά 14,8%, ενώ το αντίστοιχο μέγεθος σε τρέχουσες τιμές, ωθούμενο και από τις πληθωριστικές πιέσεις των τελευταίων ετών, ξεπέρασε την κορυφή του γ’ τριμήνου 2008 κατά 3,5%. Ως μέτρο ευημερίας μιας οικονομίας, αν και με αρκετές ατέλειες, πάντα επιλέγεται το πραγματικό ΑΕΠ.
Υπό το πρίσμα της δαπάνης, η ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα το γ’ τρίμηνο 2025 προήλθε κυρίως από τις συνιστώσες των επενδύσεων παγίων, των καθαρών εξαγωγών αγαθών και της ιδιωτικής κατανάλωσης και υπό το πρίσμα της παραγωγής, από τους τομείς των κατασκευών, των δη-μόσιων υπηρεσιών, της βιομηχανίας και των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων. Τέλος, σε επίπεδο 9μηνου (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2025), το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα ενισχύθηκε σε ετήσια βάση κατά 2,0%, δηλαδή με έναν ρυθμό ελαφρώς χαμηλότερο από τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕπ), του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού 2026-2029 για την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2025 (2,1%, 2,1% και 2,2% αντίστοιχα).
Η υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας έναντι της ΕΕ-27 και της Ευρωζώνης συνεχίστηκε το γ’ τρίμηνο 2025, έστω και με ηπιότερο ρυθμό σε σύγκριση με τα προηγούμενα τρίμηνα (βλ. Διάγραμμα 2.1).1 Στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025 ο ετήσιος πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης της Ελλάδας ήταν ο 10ος υψηλότερος ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ-27 και ο 7ος υψηλότερος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης. Στην πρώτη θέση ήταν η Κύπρος με ανάπτυξη 3,5%, και ακολούθησαν: Πολωνία (3,5%), Βουλγαρία (3,4%), Μάλτα (3,2%), Κροατία (3,1%), Ισπανία (3,0%), Δανία (2,8%), Λιθου-ανία (2,8%), Τσεχία (2,6%), Ελλάδα (2,0%), Πορτογαλία (1,9%), Ολλανδία (1,9%), Σουηδία (1,8%), ΕΕ-27 (1,7%), Λετονία (1,6%), Ευρωζώνη (1,5%), Ρουμανία (1,4%), Βέλγιο (1,0%), Γαλλία (0,8%), Σλοβακία (0,8%), Σλοβενία (0,7%), Αυστρία (0,6%), Ιταλία (0,6%), Εσθονία (0,3%), Φινλανδία (0,3%), Γερμανία (0,3%) και Ουγγαρία (0,2%). Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποιοτικό χαρακτηριστικό της υ-περαπόδοσης της ελληνικής οικονομίας έναντι της ΕΕ-27 και της Ευρωζώνης θα πρέπει να διατηρηθεί για πάρα πολλά χρόνια έτσι ώστε να μειωθεί σε έναν βαθμό η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα σε σύγκριση με την ΕΕ-27 και την Ευρωζώνη σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Βάσει των στοιχείων του 2024, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας σε μονάδες αγοραστικής δύναμης διαμορφώθηκε στο 70% της ΕΕ-27 (από 93% το 2008).
Προσέγγιση δαπάνης στη μέτρηση του ΑΕΠ του γ’ τριμήνου 2025
Η σωρευμένη επίδραση του πληθωρισμού των τελευταίων ετών και η διατήρησή του σε επίπεδα σημαντικά πάνω από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (2,9% τον Νοέμβριο ο εναρμονισμένος δείκτης, έναντι 2,2% στην ΕΖ20) συνέχισε να επιδρά αρνητικά στα διαθέσιμα εισοδήματα και την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Παρά ταύτα, η ανάπτυξη στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό για ένα ακόμη τρίμηνο στην ισχυρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, κατά 2,4% σε ετήσια βάση, η ο-ποία συνεισέφερε 1,7 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.
Τη μεγαλύτερη πάντως ώθηση στο ΑΕΠ του γ’ τριμήνου έδωσε η έντονη ενίσχυση των επενδύσεων παγίων κατά 12,8% ετησίως (+€1,07δις), συνεισφέροντας έτσι 2,1 π.μ. στην ετήσια ανάπτυξη. Το 1/3 της ανόδου αυτής προήλθε από την αύξηση των άλλων κατασκευών (+€353εκ. ή +17,9% σε ετήσια βάση), λόγω και της προόδου του επενδυτικού προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικό-τητας (ΤΑΑ), με τη συνεισφορά της κατασκευής κατοικιών να είναι ελαφρώς μικρότερη (+€339 εκατ. ή +25,4%) και του μεταφορικού εξοπλισμού να βρίσκεται στην 3η θέση (+€187 εκατ. ή +28,0%).
Αναλυτικά το πιο πρόσφατο τεύχος του «7 Ημέρες Οικονομία» της Eurobank μπορείτε να δείτε εδώ
