Η ΕΕ ολοκλήρωσε την Δευτέρα 27 Νοεμβρίου τις πολιτικές διαδικασίες για την επικύρωση της φιλόδοξης Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου (ΣΕΣ) με τη Νέα Ζηλανδία, η οποία αποσκοπεί στην αύξηση των εξαγωγών της εκεί κατά 4,5 δισ. ευρώ ετησίως.
Η συμφωνία θα μειώσει περίπου 140 εκατ. ευρώ ετησίως σε δασμούς για τις εταιρείες του μπλοκ, με στόχο την αύξηση του διμερούς εμπορίου κατά 30% εντός μιας δεκαετίας και των επενδύσεων στη Νέα Ζηλανδία κατά 80%, σύμφωνα με κοινή δήλωση.
Η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται λιγότερο από μία εβδομάδα αφότου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε τη συγκατάθεσή του. Προτού τεθεί σε ισχύ η συμφωνία, η Νέα Ζηλανδία θα πρέπει να ολοκληρώσει τη διαδικασία επικύρωσής της. Αυτό αναμένεται να συμβεί το πρώτο ή το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
Οι αγρότες της ΕΕ θα δουν οφέλη πέρα από τις μειώσεις των δασμών. Η ΣΕΣ θα προστατεύει τον πλήρη κατάλογο κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ (σχεδόν 2.000 ονόματα) όπως Prosecco, πολωνική βότκα, Rioja, Champagne και Tokaji. Επιπλέον, 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (Γεωγραφικές Ενδείξεις), όπως τα τυριά Asiago, Feta, Comté ή Queso Manchego, ζαμπόν Istarski pršut, Lübecker Marzipan και ελιές Elia Kalamatas θα προστατευθούν στη Νέα Ζηλανδία.
Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα των ευαίσθητων γεωργικών τομέων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων γαλακτοκομικών προϊόντων, βοείου κρέατος και πρόβειου κρέατος, αιθανόλης και γλυκού καλαμποκιού. Για αυτούς τους τομείς, δεν θα υπάρξει απελευθέρωση του εμπορίου. Αντίθετα, η συμφωνία θα επιτρέπει μηδενικές ή χαμηλότερες εισαγωγές δασμών από τη Νέα Ζηλανδία μόνο σε περιορισμένες ποσότητες (μέσω των λεγόμενων δασμολογικών ποσοστώσεων).
Η ΕΕ με τη σειρά της θα χορηγήσει πρόσβαση σε βασικά προϊόντα της Νέας Ζηλανδίας, όπως κρασί, μήλα, κρεμμύδια και μέλι, δημιουργώντας εξοικονόμηση δασμών για το 91% των σημερινών εξαγωγών της χώρας προς την ΕΕ.
«Φυσικά, δεν πήραμε όλα όσα επιθυμούσαμε, αλλά πήραμε ένα ουσιαστικό ποσό από αυτά που χρειαζόμαστε», δήλωσε στις Βρυξέλλες ο υπουργός Εμπορίου και Ανάπτυξης Εξαγωγών της Νέας Ζηλανδίας Ντέιμιεν Ο'Κόνορ. «Πετύχαμε σημαντική πρόοδο ακόμη και σε αυτούς τους ευαίσθητους τομείς του πρόβειου κρέατος, του βοείου κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων».
Η ανακοίνωση της Κομισιόν
Η ΕΕ ολοκλήρωσε σήμερα (27/11) τις πολιτικές διαδικασίες για την επικύρωση της φιλόδοξης συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) με τη Νέα Ζηλανδία. Η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημοσιεύεται σε διάστημα μικρότερο από μια εβδομάδα από την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η συμφωνία αναμένεται να μειώσει κατά περίπου 140 εκατ. ευρώ ετησίως τους δασμούς που καταβάλλουν οι εταιρείες της ΕΕ. Κατά συνέπεια, το διμερές εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί έως και κατά 30 % σε ορίζοντα δεκαετίας, ενώ η αξία των ετήσιων εξαγωγών της ΕΕ μπορεί δυνητικά να φτάσει έως και τα 4,5 δισ. ευρώ ετησίως. Οι επενδύσεις της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία είναι πιθανόν να αυξηθούν έως και κατά 80%. Αυτή η συμφωνία‑ορόσημο περιλαμβάνει επίσης άνευ προηγουμένου δεσμεύσεις βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και των βασικών εργασιακών δικαιωμάτων.
Οι εμπορικές συμφωνίες αποτελούν μέρος της ενωσιακής προσέγγισης του ανοικτού εμπορίου — ή «της σύμπραξης», η οποία αποτελεί έναν από τους τρεις στόχους της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την οικονομική ασφάλεια που παρουσιάστηκε τον Ιούνιο. Η συμφωνία αυτή ενισχύει επίσης τη δέσμευση της ΕΕ στην στρατηγικά και οικονομικά σημαντική περιοχή του Ινδοειρηνικού.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Η Νέα Ζηλανδία αποτελεί βασικό εταίρο μας στην περιοχή του Ινδοειρηνικού και αυτή η φιλόδοξη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών θα μας φέρει ακόμη πιο κοντά. Η συμφωνία θα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες στις εταιρείες της ΕΕ, καθώς οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν έως και κατά 4,5 δισ. ευρώ ετησίως. Δεν είναι όμως μόνο αυτό: χάρη στις άνευ προηγουμένου κοινωνικές και κλιματικές δεσμεύσεις, οι καταναλωτές και το περιβάλλον μας θα αποκομίσουν επίσης οφέλη. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ επιτυγχάνει θετικά αποτελέσματα σε παγκόσμιο επίπεδο — η συνεργασία με τους εταίρους μας.»
Νέες εξαγωγικές ευκαιρίες για μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις
Η ΣΕΣ ΕΕ - Νέας Ζηλανδίας θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις χάρη:
- στην κατάργηση όλων των δασμών στις εξαγωγές της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία·
- στο άνοιγμα της αγοράς υπηρεσιών της Νέας Ζηλανδίας σε βασικούς τομείς όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι τηλεπικοινωνίες, οι θαλάσσιες μεταφορές και οι υπηρεσίες παράδοσης·
- στη διασφάλιση της μη διακριτικής μεταχείρισης των επενδυτών της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία και αντιστρόφως·
- στη βελτίωση της πρόσβασης των εταιρειών της ΕΕ στις δημόσιες συμβάσεις της Νέας Ζηλανδίας για αγαθά, υπηρεσίες, έργα και συμβάσεις παραχώρησης έργων·
- στη διευκόλυνση των ροών δεδομένων, προβλέψιμοι και διαφανείς κανόνες για το ψηφιακό εμπόριο και ασφαλές επιγραμμικό περιβάλλον για τους καταναλωτές·
- στην πρόληψη των αδικαιολόγητων απαιτήσεων γεωγραφικού περιορισμού δεδομένων και στη διατήρηση των υψηλών προτύπων προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·
- στην παροχή βοήθειας στις μικρές επιχειρήσεις, ώστε να πραγματοποιούν περισσότερες εξαγωγές μέσω ειδικού κεφαλαίου για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις·
- στη σημαντική μείωση των απαιτήσεων συμμόρφωσης και των σχετικών διαδικασιών, ώστε να διευκολύνεται η ταχύτερη ροή των αγαθών·
- στις σημαντικές δεσμεύσεις της Νέας Ζηλανδίας για την προστασία και την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ.
Αγροδιατροφικός τομέας: τόνωση των εξαγωγών της ΕΕ και παράλληλη προστασία των ευαισθησιών της
Με την εφαρμογή της συμφωνίας, οι γεωργοί της ΕΕ θα έχουν αμέσως πολύ καλύτερες ευκαιρίες για την πώληση των προϊόντων τους στη Νέα Ζηλανδία. Οι δασμοί θα καταργηθούν από την πρώτη κιόλας ημέρα σε βασικές εξαγωγές της ΕΕ, όπως το χοίρειο κρέας, ο οίνος και ο αφρώδης οίνος, η σοκολάτα, τα ζαχαρώδη παρασκευάσματα και τα μπισκότα.
Οι αγρότες της ΕΕ θα αποκομίσουν οφέλη πέρα από τις δασμολογικές μειώσεις. Η ΣΕΣ θα προστατεύει τον πλήρη κατάλογο των οίνων και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ (σχεδόν 2.000 ονομασίες), όπως το Prosecco, η πολωνική Vodka ή οι ονομασίες Rioja, Champagne και Tokaji. Επιπλέον, στη Νέα Ζηλανδία θα προστατεύονται 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (γεωγραφικές ενδείξεις), όπως τα τυριά Asiago, Φέτα, Comté ή Queso Manchego, το ζαμπόν Istarski pršut, το Lübecker Marzipan και οι ελιές Καλαμάτας.
Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα ευαίσθητων γεωργικών τομέων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων γαλακτοκομικών προϊόντων, του βοείου και πρόβειου κρέατος, της αιθανόλης και του γλυκού καλαμποκιού. Για τους τομείς αυτούς, δεν θα υπάρξει ελευθέρωση του εμπορίου. Όμως, η συμφωνία θα επιτρέψει τις εισαγωγές μηδενικών ή χαμηλότερων δασμών από τη Νέα Ζηλανδία μόνο σε περιορισμένες ποσότητες (μέσω των λεγόμενων δασμολογικών ποσοστώσεων).
Οι πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις βιωσιμότητας από οποιαδήποτε άλλη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών
Η ΣΕΣ ΕΕ - Νέας Ζηλανδίας είναι η πρώτη που ενσωματώνει τη νέα προσέγγιση της ΕΕ για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Η ισχύς των εμπορικών εταιρικών σχέσεων: μαζί για μια πράσινη και δίκαιη οικονομική ανάπτυξη».
Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε φιλόδοξες δεσμεύσεις για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, που καλύπτουν ευρύ φάσμα ζητημάτων με βάση τη συνεργασία και την ενισχυμένη επιβολή. Για πρώτη φορά σε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, ειδικό άρθρο για το εμπόριο και την ισότητα των φύλων και ειδική διάταξη για τη μεταρρύθμιση του εμπορίου και των επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων. Με τη συμφωνία απελευθερώνονται επίσης τα περιβαλλοντικά αγαθά και υπηρεσίες κατά την έναρξη ισχύος της.
Επόμενα βήματα
Για να μπορέσει να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία, η Νέα Ζηλανδία θα πρέπει να ολοκληρώσει τη διαδικασία κύρωσής της. Αυτό αναμένεται να συμβεί το πρώτο ή το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
Ιστορικό
Οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με τη Νέα Ζηλανδία ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2018. Πραγματοποιήθηκαν 12 γύροι διαπραγματεύσεων έως τον Μάρτιο του 2022 και ακολούθησαν διασυνοδικές συζητήσεις που οδήγησαν στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων στις 30 Ιουνίου 2022, όταν η συμφωνία ανακοινώθηκε από την πρόεδρο κ. φον ντερ Λάιεν και, στη συνέχεια, την πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας κ. Άρντερν, παρουσία του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Ντομπρόβσκις και του υπουργού Εμπορίου της Νέας Ζηλανδίας κ. Ο'Κόνορ, οι οποίοι ηγήθηκαν των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών. Τα δύο μέρη υπέγραψαν τη συμφωνία τον Ιούλιο του 2023 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ενέκρινε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
