Παρόντες ήταν επίσης οι πρωθυπουργοί του Καναδά και της Αυστραλίας Τζάστιν Τριντό και Σκοτ Μόρισον καθώς και πολιτικοί από το Βέλγιο, την Τσεχία, τη Δανία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τη Νέα Ζηλανδία, την Πολωνία, τη Σλοβακία που χειροκρότησαν όρθιοι τους βετεράνους, με τις γεμάτες μετάλλια στολές, καθώς έστεκαν σε μια μεγάλη σκηνή, μετά την προβολή ταινίας με θέμα την D-Day.
«Η γενιά του πολέμου, η δική μου γενιά, είναι ανθεκτική και χαίρομαι πολύ που βρίσκομαι μαζί σας στο Πόρτσμουθ σήμερα» είπε η 93χρονη βασίλισσα της Αγγλίας. «Ο ηρωισμός, το θάρρος και η θυσία εκείνων που έχασαν τη ζωή τους δεν θα ξεχαστούν ποτέ. Με ταπεινότητα και χαρά, εκ μέρους όλης της χώρας - στην πραγματικότητα, εκ μέρους ολόκληρου του ελεύθερου κόσμου - σας λέω: σας ευχαριστούμε».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ κατά την τελευταία ημέρα της επίσημης επίσκεψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο διάβασε μια προσευχή που είχε γράψει το 1944 ο τότε πρόεδρος Φράνκλιν Ντ. Ρούζβελτ: «Ο εχθρός είναι ισχυρός. Μπορεί να απωθήσει τις δυνάμεις μας αλλά εμείς θα επιστρέψουμε, ξανά και ξανά. Και ξέρουμε ότι με τη χάρη Του και λόγω της ορθότητας του αγώνα μας, τα τέκνα μας θα θριαμβεύσουν».
Τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου 1944 περισσότεροι από 150.000 στρατιώτες των Συμμάχων ξεκίνησαν από το Πόρτσμουθ της Αγγλίας και τη γύρω περιοχή για τη χερσαία, θαλάσσια και αεροπορική επίθεση στη Νορμανδία που τελικά οδήγησε στην απελευθέρωση της δυτικής Ευρώπης από τους Ναζί. Την ίδια περίοδο, οι σοβιετικές δυνάμεις πολεμούσαν τους Γερμανούς στο ανατολικό μέτωπο επί σχεδόν τρία χρόνια και από τον Αύγουστο του 1942 ο Ιωσήφ Στάλιν είχε προτρέψει τον τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ να ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο στη δύση.
Η επιχείρηση αυτή, υπό τη διοίκηση του Αμερικανού στρατηγού Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, παραμένει μέχρι και σήμερα η μεγαλύτερη αμφίβια επίθεση στην ιστορία, καθώς συμμετείχαν σχεδόν 7.000 σκάφη σε ένα τμήμα μήκους 80 χιλιομέτρων στα παράλια της Γαλλίας. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, έπεσαν στο γαλλικό έδαφος χιλιάδες αλεξιπτωτιστές. Ακολούθησε ο βομβαρδισμός των γερμανικών θέσεων κατά μήκος της ακτής. Και μετά έφτασε το πεζικό στις παραλίες. Αμερικανοί, Βρετανοί και Καναδοί στην πλειονότητά τους, κάποιοι ακόμη έφηβοι στρατιώτες αποβιβάστηκαν ενώ οι Γερμανοί προσπαθούσαν να τους απωθήσουν.
Οι επιζώντες περιέγραφαν ότι η θάλασσα κοκκίνισε από το αίμα και ο αέρας έβραζε από τον θόρυβο των εκρήξεων. Χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές. Στα στρατιωτικά κοιμητήρια στη βόρεια Γαλλία εκτείνονται δεκάδες γραμμές από λευκούς σταυρούς και οι ονομασίες των παραλιών - Γιούτα, Όμαχα, Γκολντ, Τζούνο και Σουόρντ θυμίζουν όσα πέρασαν.
«Ήμουν τρομοκρατημένος. Νομίζω ότι όλοι ήμασταν. Δεν ξεχνάς ποτέ τους συντρόφους σου γιατί ήμασταν όλοι μαζί σ' αυτό», ανέφερε ο Τζον Τζένκινς, 99 ετών σήμερα, ένας από τους βετεράνους που αποβιβάστηκε στην παραλία Γκολντ.
Μετά την τελετή, η βασίλισσα Ελισάβετ, ο πρόεδρος Τραμπ με τη σύζυγό του Μελάνια και ο πρίγκιπας Κάρολος συναντήθηκαν με βετεράνους, αντάλλαξαν χειραψία με κάποιους από αυτούς και τους ζήτησαν να αφηγηθούν την ιστορία τους.
Η καγκελάριος της Γερμανίας σημείωσε ότι η απελευθέρωση της χώρας της από τον Εθνικοσοσιαλισμό έφερε «κάτι για το οποίο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι: τη συμφιλίωση και την ενότητα στην Ευρώπη αλλά και ολόκληρη τη μεταπολεμική τάξη, την ειρήνη για περισσότερες από επτά δεκαετίες μέχρι τώρα. Το ότι βρίσκομαι εδώ ως καγκελάριος της Γερμανίας, το γεγονός ότι στεκόμαστε μαζί για την ειρήνη και την ελευθερία, αυτό είναι ένα δώρο της ιστορίας το οποίο πρέπει να αγαπούμε και να διαφυλάξουμε».
Το βράδυ της Τετάρτης περίπου 300 βετεράνοι, όλοι τους ηλικίας άνω των 90 ετών, από το Πόρτσμουθ με το σκάφος MV Boudicca διέσχισαν ξανά τη Μάγχη προς τη Γαλλία, συνοδευόμενοι από πλοία του Βασιλικού Ναυτικού της Βρετανίας και ένα μαχητικό Σπιτφάιαρ, με τις επετειακές εκδηλώσεις να συνεχίζονται στη Νορμανδία την Πέμπτη.
«Η επέτειος της Απόβασης στη Νορμανδία μας διδάσκει το χρέος να υπερασπιζόμαστε, στο διηνεκές, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, από τους κάθε είδους εχθρούς του, που επιχειρούν να το κατεδαφίσουν. Δεν θα περάσουν. Δεν θα τους επιτρέψουμε να παρεμποδίσουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, δεν θα τους επιτρέψουμε να απειλήσουν την ευρωπαϊκή δημοκρατία και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό», δήλωσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, από το Πόρτσμουθ. Παράλληλα, χαρακτήρισε ιστορική από κάθε άποψη, την επιχείρηση της Απόβασης στη Νορμανδία, παρατηρώντας ότι ήταν έργο της στενής συνεργασίας των λαών της Ευρώπης με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής που επιθυμούσαν ελευθερία και δημοκρατία. «Αυτή η συνεργασία είναι επίκαιρη και αναγκαία, αν αναλογισθούμε τι συμβαίνει σήμερα στον πλανήτη. Μέσω αυτής πρέπει, για μια ακόμη φορά, να υπερασπισθούμε, σε όλο τον κόσμο, την ειρήνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία. Και καθεμία πλευρά αναλαμβάνει τις ευθύνες της απέναντι σε αυτό το ιστορικό χρέος».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ, theguardian.com
