Τρίμματα

Για όλες τις χώρες – µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βάση δεδοµένων του ΟΣ∆Ε, εκτός από µέσον για την κατανοµή των κοινοτικών ενισχύσεων, είναι ένα πολύτιµο εργαλείο για τη χάραξη της αγροτικής πολιτικής.

Αναλαµβάνοντας στα µισά περίπου της κυβερνητικής θητείας, η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης δεν έχει την πολυτέλεια ούτε να ενηµερωθεί εξ αρχής ούτε να περιµένει.

Για να φθάσει να γίνει κάποιος υπουργός, σηµαίνει ότι έχει περάσει από πολλές συµπληγάδες, οπότε δεν περιµένει από τον έναν και τον άλλο να δει τι πρέπει να κάνει.

Για να έχουµε, όπως όλοι ευχόµαστε, µια καλή χρονιά, καλό είναι να αποφεύγουµε τα λάθη της προηγούµενης. Το πρώτο βήµα για την αποφυγή των ίδιων λαθών είναι η αναγνώρισή τους. Το δεύτερο, αν γίνεται, είναι η διόρθωσή τους και τέλος η µη επανάληψή τους.

Το θέµα της εβδοµάδας ήταν χωρίς αµφιβολία οι πληρωµές των άµεσων ενισχύσεων, ο τρόπος µε τον οποίο αυτές έγιναν και φυσικά οι ουρές που άφησαν.

Για 3.858 άτοµα τα οποία απ’ ότι µαθαίνω αµφισβητούνται βάσιµα ως δικαιούχοι δικαιωµάτων από το Εθνικό Απόθεµα, γίνεται τις τελευταίες µέρες ο καυγάς στην υπόθεση των κοινοτικών ενισχύσεων. Αποτέλεσµα όχι µόνο να καθυστερήσει η εξόφληση των παραγωγών αλλά και να υπάρξει οριζόντια περικοπή στα χρήµατα που τελικά πιστώθηκαν.

Οσο κι αν επιµένουν ορισµένοι εκ των ιθυνόντων να βλέπουν τους αγρότες και τον τοµέα της αγροτικής παραγωγής σαν κοµµάτι του πελατειακού τους συστήµατος, το βέβαιο είναι ότι η απάντηση θα δοθεί από τις εξελίξεις στην πραγµατική αγορά και τη δυνατότητα των ίδιων των αγροτών να προσαρµοσθούν έγκαιρα και αναπτύξουν τη δραστηριότητά τους στο νέο περιβάλλον.

Το αύριο της ελληνικής γεωργίας δεν θα κριθεί από τις ειδικές ενισχύσεις λόγω κορωνοϊού που µοιράζει τον τελευταίο καιρό και µάλιστα µε… πολύ δικό του τρόπο, ο υπουργός αγροδιατροφής Βορίδης.

Ξεκινάω αυτή την εβδοµάδα µε ένα καλό και ένα κακό νέο. Το καλό είναι ότι οι µεγάλες τράπεζες αρχίζουν να βλέπουν πραγµατικά τα αιτήµατα χρηµατοδότησης που υποβάλλονται εκ µέρους των αγροτών. Λίγο η εξυγίανσή τους που προχωράει, λίγο τα νέα εργαλεία εγγυοδοσίας και λίγο η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας διεθνώς, οι τράπεζες ξαναγίνονται προσιτές.

Τις δηµοσκοπήσεις δεν είναι να τις παίρνεις τοις µετρητοίς, όταν όµως το αποτέλεσµά τους είναι επαναλαµβανόµενο ανεξαρτήτως του φορέα που τις έχει παραγγείλει και της εταιρείας που τις πραγµατοποιεί, τότε κάτι δείχνουν.

Πίσω από τη γκρίζα εικόνα του θανάτου που συντηρεί η πανδηµία, η αλήθεια είναι ότι στην οικονοµία τουλάχιστον κάποια πράγµατα προχωρούν. Όταν µάλιστα µε το καλό έρθει το εµβόλιο και φύγει ο µεγάλος φόβος και η θλίψη για τις απώλειες, σε ανθρώπινες ζωές, που αφήνει στο πέρασµά του ο κορωνοϊός, είναι πολύ πιθανό ότι στον επιχειρηµατικό στίβο τα θέµατα θα τρέξουν πολύ πιο γρήγορα.

Το τελευταίο διάστηµα εκ µέρους των ιθυνόντων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (υπουργός, ΠΟΓΕ∆Υ, ΠΕΚ∆Υ κ.α.) έχουν γίνει περισσότερες ανακοινώσεις, παρεµβάσεις και τοποθετήσεις για τα ζώα συντροφιάς παρά για τα παραγωγικά ζώα. Είναι κι αυτό ένα δείγµα του ενδιαφέροντός τους για τον τοµέα της αγροτικής παραγωγής.

Μια ψύχραιµη αξιολόγηση της κατάστασης λέει ότι ο τοµέας της αγροτικής παραγωγής δεν είναι µεταξύ αυτών που επλήγησαν περισσότερο από την πανδηµία. Οι άνθρωποι δεν σταµάτησαν να τρέφονται και οι αγρότες δεν σταµάτησαν να παράγουν. Σε ορισµένες περιπτώσεις µάλιστα η ζήτηση για αγροτικά προϊόντα µεγάλωσε και οι τιµές παραγωγού ενισχύθηκαν.

∆εν µειώθηκε η παραγωγικότητα της ελληνικής γεωργίας την τελευταία δεκαετία, λέει η έκθεση του ΙΟΒΕ, αλλά ούτε και αυξήθηκε, όπως συνέβη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Πράγµα που σηµαίνει ότι η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας και των αγροτικών εκµεταλλεύσεων της χώρας υπέστη περαιτέρω αποδυνάµωση.

Ενδιαφέρουσα η προσέγγιση του Επιτελικού Κράτους (νόµος 4622/19) για την οποία πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο χρόνο, όταν όµως τα θέµατα που καλείται να αντιµετωπίσει ο φέρων την επιτελική ευθύνη µηχανισµός είναι πολύ µεγάλα (βλέπε κορωνοϊός, ελληνοτουρκικά, οικονοµική ύφεση) τότε όλα τ’ άλλα µένουν πίσω, πολύ πίσω!

Μπορεί κάποιες από τις ειδικές ενισχύσεις και αποζηµιώσεις που µε σχετική ευκολία ανακοινώνει τον τελευταίο καιρό η κυβέρνηση να απαντούν στην άµεση ανάγκη οικονοµικής επιβίωσης του αγροτικού κόσµου, ωστόσο, ποτέ η βιώσιµη αγροτική ανάπτυξη και φυσικά η βελτίωση της θέσης των αγροτών δεν προήλθε από τέτοιου είδους οριζόντια µέτρα.

Οι εξελίξεις δείχνουν ότι ο τοµέας της αγροτικής παραγωγής βρίσκεται σε πολύ κρίσιµο σταυροδρόµι. ∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι η ελληνική γεωργία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, το θέµα είναι µε ποιους συντελεστές.

∆εν κλείνουν εύκολα οι πληγές που άνοιξαν οι πληµµύρες του περασµένου Σαββατοκύριακου στην Καρδίτσα. Ακόµα και η δυσοσµία από τα χιλιάδες κουφάρια των ζώων που χάθηκαν στα ορµητικά νερά θ’ αργήσει να φύγει από την περιοχή. Ενδιαφέρουσα η κινητοποίηση του κρατικού µηχανισµού, όπως και οι δεσµεύσεις για οικονοµική στήριξη και αποκατάσταση των πληγέντων, όλα όµως έρχονται κατόπιν εορτής.