Το έχουµε πει και το ξαναλέµε! Αγρότης που δεν υλοποιεί αναπτυξιακά προγράµµατα, δεν συµµετέχει σε συλλογικές οργανώσεις και δεν συνεργάζεται σε σχήµατα συµβολαιακής, δεν είναι αγρότης. Όχι µε την τυπική έννοια, αλλά µε την ουσιαστική. Ειδικά αυτόν τον καιρό, είναι τόσα τα προγράµµατα τα οποία «τρέχουν», που, όποιος δεν τα εκµεταλλεύεται, µένει πίσω από τις εξελίξεις.
Αυτό που λείπει από τον αγροτικό χώρο, είναι η φυσική ηγεσία. Οι λεγόµενοι καθοδηγητές των µπλόκων µοιάζουν µε αποµεινάρια µιας άλλης εποχής, η οποία, παρά τον δυναµισµό της δεν διακρίθηκε από συντεταγµένες διαδικασίες και µακροπρόθεσµες στρατηγικές. Την ίδια περίοδο, για λόγους που δεν είναι της παρούσης, άρχισε να δύει το άστρο για την ιστορική τριτοβάθµια συνεταιριστική οργάνωση του χώρου, την ΠΑΣΕΓΕΣ. Μια διαδικασία που επιτάχυνε τη γενικότερη κατάρρευση των συνεταιρισµών, την απαξίωση µιας µεγάλης περιουσίας τους και κυρίως τις µεγάλες αγροτοβιοµηχανικές µονάδες που προσέδιδαν υπεραξία στα αγροτικά προϊόντα και επέστρεφαν εισόδηµα στους παραγωγούς.
Η µαγική λέξη στο σχεδιασµό της αγροτικής πολιτικής είναι η «ανάπτυξη». Όταν οι θεσµικές παρεµβάσεις έχουν πραγµατικά αναπτυξιακό προσανατολισµό, όλα τ’ άλλα… συγχωρούνται.
Η χρονιά που πέρασε δεν ήταν η πιο δύσκολη για τους Έλληνες αγρότες, µόνο που η άνοδος στις τιµές των αγροτικών προϊόντων µάλλον θα πρέπει να θεωρείται συγκυριακή, κάτι που σηµαίνει ότι οι συνθήκες µέσα στις οποίες ασκείται η αγροτική δραστηριότητα παραµένουν αβέβαιες.
Τα παιχνίδια δεν κερδίζονται µε την έµπνευση της στιγµής, αλλά από την προετοιµασία.Το αποτέλεσµα του τελικού στο Μουντιάλ του Κατάρ έδειξε καθαρά ότι η καλοκουρδισµένη µηχανή του Μέσι είχε το πάνω χέρι, παρά τα τροµερά ξεσπάσµατα του Εµπαπέ. Τα λέω όλα αυτά γιατί και στον αγροτικό τοµέα δεν αρκούν οι όποιες εµπνευσµένες κινήσεις Γεωργαντά στη διαχείριση της καθηµερινότητας. Απαιτείται σχεδιασµός σε βάθος και σταθερή πλεύση µε σαφή προσανατολισµό.
Ξέρετε ποιο είναι το κακό; Ότι για να δουλέψει το AΡΤΕΜΙΣ 2.0 / AGRITRACK αντί να ενδιαφέρεται πρώτα απ’ όλους η Πολιτεία και µετά οι αγρότες – κτηνοτρόφοι, οι µεταποιητές, οι λιανοπωλητές και οι καταναλωτές, ο µόνος που ενδιαφέρεται, είναι αυτός που το «κατασκεύασε», δηλαδή αυτός που ανέπτυξε και διαθέτει προς αξιοποίηση την εφαρµογή. Κάποιες φορές, αυτό υπονοµεύει και τη βούληση της πολιτικής ηγεσίας. Είναι όµως κρίµα να βλέπουµε το δέντρο και να χάνουµε το δάσος.
Να πούµε εδώ ότι η πληρωµή τελικά των αγροπεριβαλλοντικών µέτρων (βιολογικά κ.α.) µε αξιοποίηση της βάσης δεδοµένων του gov.gr βγάζει στην ανεργία τα γνωστά διακονάκια και τις παπαδιές του ΟΣ∆Ε. Η διαβόητη «συντεχνία», όπως και όλη η ακολουθία της, δεν είχε προβλέψει ποτέ ότι µπορούσαν τα πράγµατα να γίνουν καλύτερα και συντοµότερα για τους αγρότες, χωρίς τους… πρωτοσύγκελούς της.
Η σηµερινή ηµέρα ανήκει στον Αγρότη της Χρονιάς. Στον θεσµό που περιβάλει µε τιµή τους πρωτοπόρους της αγροτικής παραγωγής, τον θεσµό που γίνεται καταλύτης για µια στενότερη σχέση µεταξύ όλων των κρίκων της αλυσίδας αξίας. Από τη σύλληψη της ιδέας για τον Αγρότη της Χρονιάς, το πρώτο ζητούµενο ήταν η ανόρθωση του ηθικού των ανθρώπων της υπαίθρου και η ανάπτυξη διαύλων επικοινωνίας, που θα µπορούσαν να κάνουν τη δουλειά τους πιο αποτελεσµατική.
∆ύο πράγµατα είναι αυτά που ορίζουν την επιτυχία σε έναν ευρύ τοµέα δραστηριότητας, όπως αυτός της αγροτικής παραγωγής. Ο σχεδιασµός και η χρηµατοδότηση. Στη χώρα µας, ουσιαστικά, λείπουν και τα δύο. Είναι πολλά χρόνια τώρα που ο σχεδιασµός έχει εγκαταλειφθεί και απλώς ακολουθούνται ασθµαίνως κάποιες πτυχές της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Την ίδια ώρα, πέραν των αναπτυξιακών προγραµµάτων που και πάλι είναι απόρροια της ΚΑΠ, σοβαρό σχέδιο για τη χρηµατοδότηση των επενδύσεων στον αγροτικό χώρο δεν υπάρχει.
Οι ευκαιρίες αγοράς που θα έχουν τα επόµενα χρόνια οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων είναι πολλές. Ο πληθυσµός στη γη αυξάνεται και οι διατροφικές ανάγκες µεγαλώνουν.
∆ιακρίνω αυτές τις µέρες µεγάλη αγωνία µεταξύ των καλλιεργητών, αφενός για την εξέλιξη στις τιµές των αγροτικών προϊόντων, αφετέρου για τις επιλογές που καλούνται να δροµολογήσουν για τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, θα το πω ξεκάθαρα. ∆ιακρίνω µεγάλη απληστία. Ειδικά στις µεγάλες καλλιέργειες και ειδικότερα στο σκληρό σιτάρι και το βαµβάκι, οι παραγωγοί είχαν διαδοχικές ευκαιρίες να πουλήσουν σε πρωτόγνωρα υψηλές τιµές. ∆εν το έκαναν και τώρα τρέχουν πανικόβλητοι.
Τα δεδοµένα του ΟΣ∆Ε έχουν ανέβει εδώ και έξι µήνες περίπου, συγκεκριµένα από τον περασµένο Απρίλιο, στο gov.gr, ωστόσο κάποιοι βολεµένοι µε το παλιό σύστηµα δεν λένε να ξεχάσουν τις παλιές τους συνήθειες. Επιχείρησαν λοιπόν, για άλλη µια φορά, τις τελευταίες µέρες, να γυρίσουν το ποτάµι πίσω. Προσοχή! Όχι να πάνε κόντρα στο ρεύµα αλλά να αντιστρέψουν την κοίτη του ποταµού. ∆ηλαδή, αντί το ποτάµι να κατεβαίνει προς τη θάλασσα, να αρχίσει να ανηφορίζει προς το βουνό.
Αν θέλετε τη γνώµη µου, αυτή ήταν η καλύτερη Agrotica όλων των εποχών. Σε κάθε περίπτωση δικαιώθηκε και µε το παραπάνω η επιλογή των διοργανωτών να γίνει τώρα και να µην περιµένει ως τον Φεβρουάριο.
∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι η τελευταία πληρωµή της βασικής ενίσχυσης (τσεκ 2022) δικαιώνει απόλυτα την επιλογή Γεωργαντά για τη µεταφορά των δεδοµένων του ΟΣ∆Ε στο δηµόσιο υπολογιστικό νέφος και στην ασφαλή διεύθυνση του gov.gr. Μεθοδικά, αποτελεσµατικά και αθόρυβα, οι άνθρωποι που κλήθηκαν να δώσουν λύσεις στο χάος των πληρωµών βρήκαν τον τρόπο να επαναφέρουν την τάξη.
Η εβδοµάδα που έρχεται είναι η εβδοµάδα της Agrotica και ίσως κρύβει πολλά και ενδιαφέροντα νέα. Αυτό που ξέρω είναι ότι ο Γεωργαντάς έχει βάλει λυτούς και δεµένους ώστε να έχει ολοκληρωθεί µέχρι το απόγευµα της Τετάρτης µια καλή, όπως λένε, πληρωµή (προκαταβολή) της ενιαίας ενίσχυσης, έτσι ώστε να διευκολυνθεί το κλίµα τις ηµέρες της έκθεσης (20-23 Οκτωβρίου).
Εκεί που όλα δείχνουν ότι οι αγρότες είναι… χαµένοι από χέρι, έρχονται κάποια γεγονότα που ξαναβάζουν τα πράγµατα στη θέση τους, επιβεβαιώνοντας ότι ο τοµέας της αγροτικής παραγωγής διατηρεί τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην οικονοµική ανάπτυξη του τόπου και υπό προϋποθέσεις µπορεί να κάνει θαύµατα. Όπως αυτό που συνέβη στα µέσα της εβδοµάδας στις βαµβακοφυτείες της Κοµοτηνής. Όπου, ενωµένοι, όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας αξίας του προϊόντος, έδωσαν µια ιδέα για το που µπορεί να φθάσει το ελληνικό βαµβάκι.
Η ιστορία δείχνει ότι ο τοµέας οικονοµικής δραστηριότητας που συνδέεται µε την αγροτική παραγωγή, είναι ο πλέον ανθεκτικός, ακόµα και σε περιόδους ύφεσης.
Στο πεδίο της αγοράς αγροτικών προϊόντων, περισσότερο απ’ όλα σ’ αυτή τη φάση, δείχνει να έχει ενδιαφέρον ο τρόπος µε τον οποίο θα εξελιχθούν τα πράγµατα µε το πρόβειο γάλα. Είναι ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγµα του πώς αντιµετωπίζεται ο παραγωγός, ακόµα και όταν, όλα τα στοιχεία συνηγορούν στη δραµατική αύξηση του κόστους παραγωγής και υπαγορεύουν την ουσιαστική µεταβολή, προς τα πάνω βέβαια, των τιµών παραγωγού.
