Η προειδοποίηση, που εκδόθηκε την Πέμπτη 19 Ιουνίου από τα κορυφαία αγροτικά λόμπι της Ευρωπαϊκής Ένωσης Copa-Cogeca, θέτει τις βάσεις για μια καλοκαιρινή αναμέτρηση σχετικά με δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις που χρηματοδοτούνται από τους φορολογούμενους, στις οποίες δικαιούνται οι αγρότες κάθε χρόνο.
«Είμαστε έτοιμοι», δήλωσε στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ο Massimiliano Giansanti, ο Ιταλός πρόεδρος του ισχυρού αγροτικού λόμπι Copa της Ευρώπης. «Είμαι αγρότης. Έχω το τρακτέρ μου στο σπίτι μου... Με βλέπετε με το κοστούμι μου, αλλά έχω το τρακτέρ και είμαι έτοιμος».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να παρουσιάσει τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της τον Ιούλιο και οι αγρότες φοβούνται ότι τα νέα σχέδια θα μπορούσαν να μειώσουν ή να αναδιαρθρώσουν τις γεωργικές πληρωμές. Διακυβεύεται η Κοινή Aγροτική Πολιτική, ένα ταμείο 387 δισεκατομμυρίων ευρώ που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Για δεκαετίες, αυτά τα χρήματα έχουν επιδοτήσει αγροκτήματα και έχουν στηρίξει αγροτικές κοινότητες. Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι παραμένουν απαραίτητα για την επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης.
Κι όμως, επιβαρυμένη με το τεράστιο χρέος της εποχής του Covid και τις νέες προτεραιότητες, η Επιτροπή ζυγίζει τώρα βαθιές αλλαγές.
Ο Επίτροπος Προϋπολογισμού Piotr Serafin διαβεβαίωσε πρόσφατα τους αγρότες ότι οι άμεσες επιδοτήσεις, ύψους 291 δισ. ευρώ, πιθανότατα θα παραμείνουν προστατευμένες. Αλλά δεν έδωσε παρόμοια υπόσχεση για τα περίπου 95,5 δισεκατομμύρια ευρώ που προορίζονται για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, τα οποία χρηματοδοτούν πράσινες πρωτοβουλίες, νέους αγρότες και υποδομές.
Αντίθετα, ο Serafin άφησε να εννοηθεί ότι αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να συγχωνευθούν σε ένα ευρύτερο πακέτο δαπανών, δίνοντας ενδεχομένως στις εθνικές κυβερνήσεις μεγαλύτερη ελευθερία να κατευθύνουν τα χρήματα μακριά από τη γεωργία.
Οι ηγέτες των αγροτών υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε αλλαγή κινδυνεύει να καταστρέψει την «κοινή» αγροτική πολιτική της Ευρώπης και να προκαλέσει έναν ανταγωνιστικό ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών μελών. Ο Lennart Nilsson, ο οποίος εκπροσωπεί τους αγροτικούς συνεταιρισμούς της Ευρώπης υπό την επωνυμία Cogeca, προειδοποίησε τις Βρυξέλλες να μην υποτιμούν την οργή των αγροτών. «Δεν νομίζω ότι είναι αδύνατο οι αγρότες να αρχίσουν να σκέφτονται τοπικά να βγουν ξανά στους δρόμους», είπε.
Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θυμούνται έντονα τις περσινές εξεγέρσεις των αγροτών, όταν μαζικές φάλαγγες τρακτέρ κατέκλυσαν τους δρόμους της πόλης από το Παρίσι μέχρι τη Βαρσοβία για να διαμαρτυρηθούν για τους περιβαλλοντικούς κανόνες της ΕΕ, το αυξανόμενο κόστος και τις ουκρανικές εισαγωγές.
Η οργή των αγροτών αποτελεί μια δύσκολη πολιτική πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία σχεδιάζει να αποκαλύψει τη νέα της πρόταση προϋπολογισμού στις 16 Ιουλίου. Οι περσινές διαδηλώσεις αιφνιδίασαν τις εθνικές κυβερνήσεις, αναδεικνύοντας τη δυνατότητα των αγροτών να δημιουργήσουν χάος.
Οι υπουργοί Γεωργίας σε όλη την ΕΕ έχουν επίσης παραταχθεί πίσω από τους αγρότες, προειδοποιώντας τις Βρυξέλλες να μην αποδυναμώσουν την ΚΑΠ. Για πολλούς από αυτούς, τα χρήματα δεν είναι απλώς ένα εργαλείο υποστήριξης αλλά μια πολιτική βαλβίδα ασφαλείας, κρίσιμη για τη διαχείριση της αγροτικής δυσαρέσκειας και την πρόληψη των αναταραχών. Ο Επίτροπος Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν έχει επίσης συμμετάσχει στην προσπάθεια, προειδοποιώντας ότι εάν η ΕΕ προσπαθήσει να χρηματοδοτήσει νέες προτεραιότητες χωρίς να επεκτείνει τον συνολικό προϋπολογισμό, «όλοι θα έχουν λιγότερα - και όλοι θα πεινάνε στο τέλος».
Οι αγροτικές ομάδες έχουν ξεκινήσει μια νέα εκστρατεία, «Καμία ασφάλεια χωρίς ΚΑΠ», ελπίζοντας να συγκεντρώσουν δημόσια και πολιτική υποστήριξη ενόψει των επερχόμενων διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό. Λένε ότι οι Βρυξέλλες κινδυνεύουν να υπονομεύσουν την επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης σε μια εποχή παγκόσμιας αστάθειας και αστάθειας της αγοράς.
Οι ηγέτες της Copa-Cogeca τόνισαν ότι η προτεραιότητά τους προς το παρόν παραμένει η άσκηση επιρροής στην Επιτροπή και τα κράτη μέλη κεκλεισμένων των θυρών. «Αγωνιζόμαστε για να προστατεύσουμε τους αγρότες μας», δήλωσε ο Giansanti.
Η Copa και η Cogeca ξεκινούν εκστρατεία συλλογής υπογραφών εν μέσω αυξανόμενης αβεβαιότητας σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ
Οι Πρόεδροι της Copa και της Cogeca ανακοίνωσαν στις 19 Ιουνίου στις Βρυξέλλες την έναρξη μιας αίτησης με τίτλο «Καμία ασφάλεια χωρίς την ΚΑΠ» [nosecuritywithoutcap.eu.] Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση και η κινητοποίηση ολόκληρης της ευρωπαϊκής γεωργικής κοινότητας ενάντια στην ιδέα ενός «ενιαίου ταμείου» στο οποίο η ΚΑΠ θα μπορούσε να συρρικνωθεί μετά το 2027. Σύμφωνα με την Copa και την Cogeca, η προσέγγιση που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται σε αντίθεση τόσο με την ιστορία όσο και με τα δικά της μηνύματα σχετικά με τη στρατηγική σημασία της γεωργίας. Η ευρωπαϊκή ασφάλεια ξεκινά με την επισιτιστική ασφάλεια.
Κατά τη διάρκεια μιας «αστραπιαίας δράσης» που πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα σε περισσότερα από 20 κράτη μέλη τον περασμένο Μάιο, τα γεωργικά συνδικάτα και οι εκπρόσωποι του συνεταιριστικού τομέα είχαν ήδη προειδοποιήσει. Ο μελλοντικός προϋπολογισμός της ΕΕ και η ΚΑΠ είναι κρίσιμα και πρέπει να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την ανταγωνιστικότητα των αγροτών σε μια ολοένα και πιο τεταμένη παγκόσμια αγορά. Χωρίς σαφήνεια ή διαβεβαίωση σχετικά με την κατεύθυνση της Επιτροπής, είναι πιθανή περαιτέρω κινητοποίηση.
Για τον Massimiliano Giansanti, Πρόεδρο της Copa, τα διακυβεύματα είναι σαφή: «Από τη μία πλευρά, η Επιτροπή μας λέει ότι η γεωργία αποτελεί προτεραιότητα. Αλλά τι λένε τα γεγονότα; Η Επιτροπή καταρτίζει έναν προϋπολογισμό για την περίοδο 2028-2034 όπου η γεωργική χρηματοδότηση θα μειωθεί, όπου η ΚΑΠ θα μπορούσε να χάσει τον «Κοινό» χαρακτήρα της και όπου θα συζητούσαμε ξανά πολιτικές χωρίς να γνωρίζουμε τους διαθέσιμους πόρους. Όλα αυτά θα παρουσιαστούν στα μέσα του καλοκαιριού, τον Ιούλιο, ακριβώς την περίοδο της συγκομιδής! Αυτό απλώς δεν είναι αποδεκτό και γι' αυτό ζητάμε κινητοποίηση μέσω αυτής της αναφοράς.
Στον ιστότοπο του οι Copa και η Cogeca σκιαγραφούν τέσσερα βασικά αιτήματα που απευθύνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- Ένας ειδικός και αυξημένος προϋπολογισμός για την ΚΑΠ είναι ο μόνος τρόπος για να στηρίξουμε τους αγρότες και την επισιτιστική μας ασφάλεια: Η ΚΑΠ πρέπει να διατηρήσει την ακεραιότητά της με μια δομή δύο πυλώνων και μια σαφή, ειδική και προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό γραμμή προϋπολογισμού στο επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ). Η διάλυσή της σε ένα γενικό ταμείο ενέχει τον κίνδυνο να θέσει τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ σε ανταγωνισμό με άλλες πολιτικές προτεραιότητες που οδηγούν εκ των πραγμάτων σε ισχυρή μείωση. Θα αυξήσει την αβεβαιότητα και θα υπονομεύσει την επιβίωση των αγροτών της Ευρώπης, την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ και το γεωργικό μέλλον.
- Διατήρηση του «Κ» στην ΚΑΠ: Απόρριψη της επανεθνικοποίησης της γεωργικής πολιτικής: Το «Κ» της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής πρέπει να διατηρηθεί! Η περαιτέρω επανεθνικοποίηση θα κατακερμάτιζε την ενιαία αγορά, θα επιδείνωνε τις ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών και θα αποσταθεροποιούσε τις αγροτικές κοινότητες και τα εισοδήματα των αγροτών.
- Η ΚΑΠ λειτουργεί σε δύο σκέλη: Διατήρηση της αρχιτεκτονικής δύο πυλώνων της ΚΑΠ: Η διπλή δομή της ΚΑΠ, που συνδυάζει την άμεση στήριξη και τη χρηματοδότηση της αγροτικής ανάπτυξης (ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ), πρέπει να διατηρηθεί. Η ενσωμάτωση της ΚΑΠ με άλλες πολιτικές θα έβλαπτε τις μακροπρόθεσμες γεωργικές επενδύσεις στις αγροτικές μας περιοχές, καθώς και την υιοθέτηση της καινοτομίας, την ανανέωση των γενεών και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
- Καμία μεταρρύθμιση χωρίς σαφήνεια σχετικά με τους πόρους: Η ΕΕ θα πρέπει να σταματήσει να βάζει το κάρο μπροστά από το άλογο: Οποιαδήποτε μεταρρύθμιση της ΚΓΠ πρέπει να συνοδεύεται από επαρκείς οικονομικούς πόρους, γνήσια και έγκαιρη διαβούλευση με τους αγρότες και τους αγροτοσυνεταιρισμούς. Οι βιαστικές προτάσεις χωρίς εκτίμηση επιπτώσεων διατρέχουν τον κίνδυνο να βλάψουν διαρκώς το γεωργικό μοντέλο της ΕΕ και τη συμμετοχή της κοινότητας.
Για τον Lennart Nilsson, Πρόεδρο της Cogeca, το ζήτημα είναι θεμελιώδες: «Ο προϋπολογισμός της ΕΕ είναι, πάνω απ' όλα, ζήτημα πολιτικής βούλησης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη στείλει ένα σαφές μήνυμα στην Επιτροπή: η πρόταση για το ενιαίο ταμείο απλώς δεν είναι αποδεκτή, ειδικά όσον αφορά τη γεωργία. Σε μια εποχή παγκόσμιας αβεβαιότητας, κλιματικών προκλήσεων, οικονομικών μετατοπίσεων και ανανέωσης των γενεών, γνωρίζουμε ότι η γεωργία παίζει βασικό σταθεροποιητικό ρόλο — και δεν μπορούμε να θέσουμε σε κίνδυνο το μέλλον της με δημοσιονομικές συντομεύσεις».
Η συλλογή υπογραφών ξεκίνησε την Πέμπτη 19 Ιουνίου και θα συνεχιστεί καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η Copa και η Cogeca καλούν όλους τους οργανισμούς, από τοπικό έως ευρωπαϊκό επίπεδο, να κινητοποιηθούν γύρω από αυτά τα τέσσερα ισχυρά αιτήματα. Η Copa και η Cogeca με τα μέλη τους θα επιβλέπουν τη συλλογή και την επαλήθευση των υπογραφών. Οι ενημερώσεις προόδου θα κοινοποιούνται στα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης των οργανισμών.
