Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κοινή Γεωργική Πολιτική από το 2028 και μετά καθορίζει ένα πιο δίκαιο και πιο στοχευμένο σύστημα στήριξης του εισοδήματος για τους αγρότες. Με έμφαση στην ευελιξία και τις μελλοντικές γενιές, η πρόταση απλοποιεί το ισχύον πλαίσιο και στοχεύει τα δημόσια κεφάλαια σε όσους τα χρειάζονται περισσότερο, αναφέρει σε σχετική της ανακοίνωση η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG Agri).
Ισχυρότερες και πιο δίκαιες ενισχύσεις για τους αγρότες
Στο πλαίσιο του προτεινόμενου Εθνικού και Περιφερειακού Ταμείου Εταιρικής Σχέσης (865 δισεκατομμύρια ευρώ), τουλάχιστον 293,7 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν απευθείας για τη στήριξη των εισοδημάτων των αγροτών. Αυτό θα διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε ολόκληρη την Ένωση. Επιπλέον 453 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν μέσω Εθνικών και Περιφερειακών Σχεδίων Εταιρικής Σχέσης για την ενίσχυση των μέτρων στήριξης του εισοδήματος, της καινοτομίας και των αγροτικών πρωτοβουλιών όπως το LEADER και η τοπική συνεργασία. Επιπλέον, ένα Δίκτυο Ασφαλείας Ενότητας αξίας 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ θα βοηθήσει στην άμβλυνση των κρίσεων της αγοράς μεταξύ 2028 και 2034.
Μια νέα προσέγγιση: Μείωση της Στήριξης Εισοδήματος με Βάση την Περιοχή (DABIS)
Στον πυρήνα της πρότασης βρίσκεται η Μείωση της Στήριξης Εισοδήματος με Βάση την Περιοχή (DABIS), ένα απλούστερο και πιο δίκαιο σύστημα που αντικαθιστά πολλά από τα τρέχοντα συστήματα πληρωμών της ΚΑΠ. Παρέχει πληρωμές με βάση τα επιλέξιμα εκτάρια, αλλά εισάγει φθίνουσα κατανομή. Αυτό μειώνει σταδιακά τις πληρωμές για τις μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις για να προωθήσει μια πιο δίκαιη κατανομή της στήριξης. Θα ισχύει επίσης ένα ανώτατο όριο πληρωμών στα 100.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση ετησίως.
Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να σχεδιάζουν τις ενισχύσεις σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες των αγροτών και τις τοπικές ανάγκες και να συνδυάζουν τις πληρωμές ανά έκταση με εφάπαξ ποσά ή συμπληρωματικές ενισχύσεις. Το σύστημα θα δίνει προτεραιότητα σε εκείνους των οποίων το κύριο βιοποριστικό τους μέσο είναι η γεωργία. Μέχρι το 2032, οι συνταξιούχοι δεν θα είναι πλέον επιλέξιμοι, επιτρέποντας στους νεότερους αγρότες να εισέλθουν ή να επεκταθούν στον τομέα.
Υποστήριξη μικρών αγροτών, νέων αγροτών και γυναικών αγροτισσών
Οι μικρότερες εκμεταλλεύσεις θα έχουν απλοποιημένη πρόσβαση στην υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης μιας προαιρετικής ετήσιας πληρωμής έως 3.000 ευρώ. Εν τω μεταξύ, οι νέοι αγρότες θα επωφεληθούν από στοχευμένα μέτρα εκκίνησης και συμπληρωματικές ενισχύσεις ανά έκταση, ευθυγραμμισμένες με την επερχόμενη Στρατηγική για την Ανανέωση των Γενεών.
Η πρόταση ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την υποστήριξη προς τις γυναίκες αγρότισσες, μέσω ειδικών ετήσιων πληρωμών ή μπόνους, όπως αυτά που ήδη υπάρχουν σε ορισμένα κράτη μέλη.
Προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας
Πέρα από το DABIS, η πρόταση επιτρέπει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν συνδεδεμένη στήριξη εισοδήματος και πληρωμές ανά περιοχή για να βοηθήσουν τις εκμεταλλεύσεις σε μειονεκτικές ή ορεινές περιοχές και εκείνες με μικτές καλλιέργειες-κτηνοτροφικές δραστηριότητες, καθώς και να προσφέρουν οικονομικά κίνητρα στους αγρότες που εφαρμόζουν ή μεταβαίνουν σε πιο βιώσιμες γεωργικές πρακτικές. Συνολικά, η δέσμη μέτρων της ΚΑΠ 2028–2034 στοχεύει στην επίτευξη μιας πιο δίκαιης, πιο ανταγωνιστικής, βιώσιμης και ανθεκτικής ευρωπαϊκής γεωργίας, η οποία θα στηρίζει τα μέσα διαβίωσης των αγροτών, ενώ παράλληλα θα ενισχύει την ανανέωση των γενεών και τη ζωτικότητα της υπαίθρου σε ολόκληρη την ΕΕ.
