Τα φρούτα και τα λαχανικά παρουσιάζουν ποικίλες εξελίξεις λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών. Οι προοπτικές παραγωγής παρουσιάζουν πτωτική τάση για τη ζάχαρη, το κρασί και, λιγότερο, για τα μηρυκαστικά. Οι γεωπολιτικές αστάθειες, οι προκλήσεις που σχετίζονται με το κλίμα και η εξέλιξη των εμπορικών πολιτικών βασικών παγκόσμιων παραγόντων, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, αποτελούν απειλές για τη σταθερότητα των παγκόσμιων και των ενωσιακών αγορών.
Η έκθεση για τις βραχυπρόθεσμων προοπτικών για τις γεωργικές αγορές της ΕΕ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει βασικά θεμελιώδη στοιχεία που καθοδηγούν τις τάσεις και τις επιπτώσεις τους στους τομείς των αροτραίων καλλιεργειών, των εξειδικευμένων καλλιεργειών και των ζωικών προϊόντων της ΕΕ.
Βασικά στοιχεία της αγοράς
Στο πλαίσιο μιας αβέβαιης παγκόσμιας οικονομικής προοπτικής για το 2025, με κινδύνους που προκύπτουν από γεωπολιτικές συγκρούσεις και αυξανόμενες εμπορικές εντάσεις, οι προοπτικές για την οικονομία της ΕΕ απεικονίζουν χαμηλότερη ανάπτυξη από τις προηγούμενες προβλέψεις, στο 1,1% το 2025 και στο 1,5% το 2026. Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός τροφίμων στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι υψηλότερος από τον γενικό πληθωρισμό (3,1% σε σύγκριση με 2,2% τον Μάιο), αν και παρατηρείται κάποια σταθερότητα - ή ακόμη και αποπληθωρισμός - για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων. Παρά τα ιστορικά υψηλά επίπεδα, οι αγρότες της ΕΕ έχουν βιώσει πρόσφατα σταθερό κόστος εισροών. Οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να μειωθούν, αν και οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή θα μπορούσαν να το επηρεάσουν αυτό. Η ανατίμηση του ευρώ σε σύγκριση με το δολάριο ΗΠΑ θα μπορούσε να μειώσει το κόστος των εισαγόμενων εισροών, γεγονός που θα μείωνε το μειονέκτημα κόστους της ΕΕ σε σύγκριση με τους βασικούς ανταγωνιστές εξαγωγών. Από την άλλη πλευρά, ένα ισχυρότερο νόμισμα θα μπορούσε να κάνει τις εξαγωγές της ΕΕ πιο ακριβές. Οι χειμερινές καλλιέργειες παρουσιάζουν πολλά υποσχόμενες προοπτικές απόδοσης. μια συνεχιζόμενη περίοδος ξηρασίας θα μπορούσε να επηρεάσει τις ανοιξιάτικες και καλοκαιρινές καλλιέργειες.
Αροτραίες καλλιέργειες
Η παραγωγή σιτηρών στην ΕΕ το 2025/26 αναμένεται να αυξηθεί κατά 4,1%, βελτιώνοντας το εμπορικό ισοζύγιο, με τις εξαγωγές να αυξάνονται κατά 26% και τις εισαγωγές να μειώνονται κατά 19%. Η παραγωγή ελαιούχων σπόρων στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 12% (λόγω των σπόρων ελαιοκράμβης και ηλίανθου), οδηγώντας σε αύξηση της παραγωγής φυτικών ελαίων κατά 6%. Η παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών θα μπορούσε να μειωθεί, αλλά να παραμείνει πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων 5 ετών. Το 2024/25, η παραγωγή λευκής ζάχαρης στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 6,5%, χάρη στις διευρυμένες περιοχές παραγωγής. Μια πιθανή μείωση της παραγωγής κατά 8% το 2025/26 θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένες εισαγωγές.
Εξειδικευμένες καλλιέργειες
Οι τιμές του ελαιολάδου στην ΕΕ μειώθηκαν σημαντικά έως τον Ιούνιο του 2025, αντανακλώντας μια ανάκαμψη της παραγωγής κατά 37%. Η παραγωγή οίνου στην ΕΕ προβλέπεται να φτάσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 ετών το 2024/25, επηρεάζοντας τις εξαγωγές, ενώ η κατανάλωση στην ΕΕ συνεχίζει να μειώνεται. Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, η παραγωγή μήλων στην ΕΕ θα μπορούσε να μειωθεί κατά 4% το 2024/25, διατηρώντας τις τιμές υψηλές, ενώ η παραγωγή ροδάκινων και νεκταρινιών θα μπορούσε να μειωθεί κατά 5,8%, οδηγώντας σε ρεκόρ εισαγωγών. Αντίθετα, οι κλιματικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την παραγωγή πορτοκαλιών στην ΕΕ, η οποία αναμένεται να αυξηθεί κατά 4,6% από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα της προηγούμενης σεζόν, με την ανάπτυξη να διοχετεύεται στη μεταποίηση. Η παραγωγή ντομάτας στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί κατά 2,6%, ιδίως για τη μεταποίηση, ενώ η νωπή παραγωγή παραμένει σταθερή αλλά κάτω από τον μέσο όρο.
Ζωικά προϊόντα
Οι παραδόσεις γάλακτος στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνουν σταθερές το 2025, υποστηριζόμενες από ευνοϊκές συνθήκες στα λιβάδια, παρά ορισμένες διακυμάνσεις ανά χώρα και κρούσματα ζωικών ασθενειών. Η σταθερή ζήτηση στο λιανικό εμπόριο και τη μεταποίηση τροφίμων στηρίζει τις τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων στην ΕΕ. Συνολικά, αναμένεται μικρότερη πίεση στα περιθώρια κέρδους των γαλακτοπαραγωγών. Αναμένεται μικρή αύξηση στην παραγωγή τυριού στην ΕΕ, αν και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός θα μπορούσε να περιορίσει την αύξηση των εξαγωγών.
Οι τιμές του βοείου κρέατος στην ΕΕ παραμένουν ιστορικά υψηλές. Με την αναμενόμενη μείωση της παραγωγής λόγω μικρότερων κοπαδιών, η προσφορά της ΕΕ θα μπορούσε να γίνει πιο περιορισμένη. Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει τις ευκαιρίες εξαγωγής, ενώ οι εισαγωγές αυξάνονται. Εν τω μεταξύ, η παραγωγή χοιρινού κρέατος στην ΕΕ προβλέπεται να παραμείνει σταθερή, απολαμβάνοντας σταθερή ζήτηση. Από την άλλη πλευρά, η παραγωγή πουλερικών στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί (κατά 1,8%), καθώς η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται, στηρίζοντας τις τιμές της ΕΕ. Οι εισαγωγές θα μπορούσαν να αποδειχθούν δύσκολες δεδομένης της κατάστασης των ασθενειών ορισμένων παραδοσιακών πηγών από τρίτες χώρες. Τέλος, η παραγωγή αιγοπρόβειου κρέατος στην ΕΕ θα μπορούσε να μειωθεί κατά 2%, οδηγώντας σε μείωση των εξαγωγών κρέατος και αύξηση των εισαγωγών εν μέσω υψηλών τιμών που προκύπτουν από τη στενότητα της προσφοράς και τη σταθερή ζήτηση.
Aναλυτικά τις προβλέψεις της Κομισιόν μπορείτε να δείτε εδώ.
