Η συγκεκριμένη εξέλιξη αναμένεται να αποτυπωθεί στα καρτελάκια καταρχήν με μία αύξηση της τάξης του 1 ευρώ στο 40κιλο σακί σταθεροποιημένο λίπασμα 16-20 και 20-20 (Άζωτο – Φώσφορος). Στην απλή τους μορφή, οι παραπάνω κωδικοί βγαίνουν από 1 έως 2 ευρώ το σακί φθηνότεροι. Επιπλέον, υπάρχουν διαρροές από τον κλάδο πως θα έρθει και μία δεύτερη αύξηση σε μεταγενέστερο χρόνο. Η πολιτική πίστωσης έως τον αλωνισμό φέτος κατά κανόνα επαυξάνει τις τιμές κατά 10% αν και μερίδα επιχειρήσεων ίσως αυξήσει την επιβάρυνση στο 15%. Φέτος άλλωστε είναι περισσότεροι από ποτέ όσοι αδυνατούν να αγοράσουν εφόδια τοις μετρητοίς. Με τα τελευταία δεδομένα, το 40κιλο σακί σταθεροποιημένο 20-20 θα παίξει τις ερχόμενες βδομάδες στα 26 με 27 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο 16-20 στα 24 με 25 ευρώ.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην Agrenda που κυκλοφορεί
Εδώ και καιρό σε ανοδική πορεία οι τιμές
H τάση ανόδου στις τιμές των λιπασμάτων ανιχνεύεται καθ’όλη τη διάρκεια του 2025 και δεν εντοπίζεται μονάχα σε περιφερειακό επίπεδο γύρω από την Ελλάδα. Χαρακτηριστικές είναι οι % μεταβολές από έτος σε έτος για τις τιμές N-P-K που καταγράφει το επίσημο Παρατηρητήριο της Κομισιόν. Αν βάλει κανείς μέσα το διάστημα Ιούνιος – Σεπτέμβριος γα έτη 2024 και 2025, παρατηρεί πως οι μέσες τιμές πρώτης ύλης έχουν αυξηθεί για τα αζωτούχα λιπάσματα από 320 ευρώ ο τόνος σε 382 ευρώ ο τόνος (αύξηση 62 ευρώ ο τόνος, ήτοι 19,2%). Λίγο καλύτερη η εικόνα στην φωσφορούχα πρώτη ύλη. Η μέση τιμή πρώτης ύλης για το αντίστοιχο διάστημα διαμορφώθηκε από 590 ευρώ ο τόνος το 2024, σε 615 ευρώ ο τόνος το 2025 (αύξηση 25 ευρώ ο τόνος, ήτοι 4,2%).
Από τις αυξήσεις δεν ξεφεύγουν ούτε τα καλιούχα, τα οποία μπορεί να μην παίζουν τόσο ρόλο στην βασική λίπανση χειμερινών σιτηρών, ωστόσο θα παίξουν ρόλο στην επιφανειακή, λίγους μήνες μετά. Για το ανάλογο τετράμηνο, το 2024, η μέση τιμή πρώτης ύλης διαμορφώθηκε σε 345 ευρώ ο τόνος, ενώ το 2025 η μέση τιμή παίζει στα 370 ευρώ ο τόνος (αύξηση 25 ευρώ ο τόνος, ήτοι 7,3%).
Γεωπολιτικά αίτια πίσω απ΄τις αυξήσεις
Από τη μία οι σταδιακά όλο και υψηλότεροι δασμοί στα λιπάσματα από Ρωσία και Λευκορωσία (40 ευρώ ο τόνος κλιμακωτά ως 430 ευρώ το 2028) και απ’ την άλλη οι μειωμένες εξαγωγές πρώτης ύλης από την Κίνα, παίζουν καίριο ρόλο στην μείωση της διαθεσιμότητας και κατ’ επέκταση στην δημιουργία συνθηκών σπανιότητας για τις εισαγωγές φωσφόρου. Στο κομμάτι των αζωτούχων λιπασμάτων, η σταδιακή μείωση της προσφοράς λόγω της πρότερης ενεργειακής κρίσης και η γνωστή εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές ουρίας, γεννούν οργανικά αυξήσεις. Σύμφωνα με εκθέσεις ιδιωτών, οι εισαγωγές ουρίας στην ΕΕ έχουν αυξηθεί από τα συνήθη επίπεδα των 4 εκατ. τόνων σε κάτι λιγότερο από 7 εκατ. τόνους, επίπεδο που διατηρείται έκτοτε.
Εύλογα, οι τιμές λιπασμάτων στην Ευρώπη αυξήθηκαν μετά την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επιπλέον δασμούς στις εισαγωγές από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Η απόφαση αυτή αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία μέσω της αύξησης των επιπλέον δασμών. Αυτή η σταδιακή προσέγγιση θεωρητικά μπορεί να δώσει χρόνο για την ενίσχυση της ενδοκοινοτικής προσφοράς ή την αύξηση της εξάρτησης από τις εισαγωγές από τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές λιπασμάτων στο διηνεκές για τους αγρότες και να επιτρέψει στη Ρωσία να αναζητήσει νέες αγορές, ουσιαστικά επιβαρύνοντας την Ευρώπη δίχως ζημιά για τους Ρώσους.
Για αναβολή CBAΜ πιέζει η βιοµηχανία
Ο µηχανισµός προσαρµογής των συνόρων για τις εκποµπές διοξειδίου του άνθρακα (CBAM) αναµένεται να τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του 2026. Ο CBAM επιβάλλει φόρο άνθρακα
στα προϊόντα που εισάγονται στην Ένωση από τρίτες χώρες (εκτός ΕΕ) όταν η παραγωγή τους θεωρείται έντονη σε άνθρακα και ενέχει «σηµαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα». Ο CBAM βρίσκεται επί του παρόντος σε µεταβατική περίοδο, κατά την οποία οι εισαγωγείς υποχρεούνται να αναφέρουν τον όγκο των εισαγωγών τους. Ωστόσο, από την 1η Ιανουαρίου του επόµενου έτους, οι εισαγωγείς θα πρέπει να πληρώνουν για να λάβουν πιστοποιητικά CBAM για τα προϊόντα που εισάγουν. Έχουν ήδη εκφραστεί ανησυχίες από διάφορες πλευρές ότι ο CBAM, σε συνδυασµό µε τους δασµούς επί των λιπασµάτων από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ, θα αυξήσει το κόστος και θα µειώσει τη διαθεσιµότητα λιπασµάτων για τους αγρότες της ΕΕ. Τώρα, η Ιρλανδική Ένωση Κατασκευαστών και Ανάµεικτων Λιπασµάτων (IFMBA) προστέθηκε
στον χορό των ανησυχιών, λέγοντας ότι ο κανονισµός θα είναι δυσχερής, ζητώντας την µη εφαρµογή του.
