Μάλιστα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του περιοδικού el Απριλίου 2015, όσο αυξάνεται η εξωστρέφειά της, εν µέσω οικονοµικής κρίσης, τόσο αυξάνονται και οι καλλιεργούµενες εκτάσεις της, που διευρύνουν τα όρια της παραγωγής της πέρα από τη στενή γεωγραφική συγκέντρωση της εν λόγω ποικιλίας στους νοµούς Χαλκιδικής και Καβάλας.
Χαρακτηριστικοί είναι οι αριθµοί που αναφέρουν ότι το 43% από το σύνολο της επιτραπέζιας ελιάς που εξάγεται καλύπτει η ελιά Χαλκιδικής, όταν το 37% ανήκει στην ποικιλία Καλαµών και µόλις το 16% στην ελιά Αµφίσσης, όπως αναφέρθηκε και σε πρόσφατη ηµερίδα στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, µε τίτλο «Ελληνική επιτραπέζια ελιά: Εθνικός θησαυρός µε… ηµεροµηνία λήξης;».
Αναφορικά µε τις εξαγωγές, το 80% της ελληνικής παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς κατευθύνεται στις αγορές του εξωτερικού, εκ των οποίων περί τους 20.000 τόνους είναι οι πράσινες ελιές που εξάγονται σε 45 χώρες, µόνο από το νοµό Χαλκιδικής. Μεγαλύτερο εξαγωγικό ενδιαφέρον δείχνουν η Γερµανία, που εισάγει περί τους 3.000 τόνους, ενώ ακολουθούν η Ιταλία µε 1.700 τόνους, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ µε 1.500 τόνους έκαστος και το Βέλγιο µε 1.400 τόνους.
Σηµειώνεται ότι στο σύνολο της χώρας µας, η ελιά Χαλκιδικής καλύπτει το 50% της ελληνικής παραγωγής, ότι το 30% ανήκει στην ποικιλία Κονσερβολιά και µόλις το 20% στην ελιά Καλαµών (µαζί µε µικρές ποσότητες Θρούµπας Θάσου και Γαϊδουρελιάς Άστρους)
Ειδικότερα για την τοπική οικονοµία της Χαλκιδικής, η καλλιέργεια της παραδοσιακής πράσινης ελιάς είναι εξαιρετικά σηµαντική, δεδοµένου ότι απασχολεί 22.000 εκµεταλλεύσεις που διαχειρίζονται 60.000 κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής και καλλιεργούνται πάνω από 300.000 στρέµµατα ελιάς, ενώ το 80% του πληθυσµού του νοµού ασχολείται µε την εν λόγω καλλιέργεια. Να σηµειωθεί ότι λειτουργούν 80 µεταποιητικές µονάδες ελιάς και 40 ελαιοτριβεία
Η Περσινή υπερσοδειά πίεσε τις τιμέςΕν τω µεταξύ, αντιµέτωποι µε κάποια προβλήµατα στην απορρόφηση της φετινής παραγωγής βρέθηκαν οι καλλιεργητές της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής φέτος, λόγω της υπερεσοδείας την περασµένη σεζόν, που οδήγησε αναπόφευκτα σε πτώση τιµών, σύµφωνα µε παράγοντες της αγοράς. Μάλιστα, η φετινή παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς στο νοµό Χαλκιδικής αναµένεται στους 60.000 τόνους έναντι των 20.000 τόνων πέρυσι, που αποτέλεσε µια «καταστροφική χρονιά µε µείωση της παραγωγής κατά 80% συγκριτικά µε το 2012». Στο ξεκίνηµά της η ελαιοκοµική περίοδος 2014-2015 για την επιτραπέζια πράσινη ελιά Χαλκιδικής θύµιζε παρτίδα «πόκερ», µε τους παραγωγούς να τηρούν στάση αναµονής, προσβλέποντας σε άνοδο των τιµών, τους µεταποιητές να επισείουν τον κίνδυνο να χαθεί το τωρινό «κατώφλι», αν επιµείνουν να µην πουλάνε, και τους πελάτες εξωτερικού να αποφεύγουν τις µεγάλες παραγγελίες, αναµένοντας πτώση τιµών
Η αγορά πάγωσε στις αρχές, καθώς εν µέσω πολιτικών εξελίξεων, οι µεταποιηµένες ελιές Χαλκιδικής παρουσίαζαν µια καθυστέρηση στην πώλησή τους, σύµφωνα µε τον πρόεδρο της ΕΑΣ Πολυγύρου Ευάγγελο Ευαγγελινό. Μάλιστα, τότε, ο ίδιος συνιστούσε «υποµονή και σύνεση στους παραγωγούς, και όσοι έχουν µεταποιήσει οι ίδιοι τις ελιές τους να µην βιαστούν και να περιµένουν στο επόµενο διάστηµα, γιατί αργότερα η τιµή θα αυξηθεί περίπου 30 µε 35 λεπτά, επί των 0,90 – 1 ευρώ, που ήταν η µέση τιµή πστο χωράφι»
Για δύσκολη χρονιά για την πράσινη ελιά Χαλκιδικής, κάνει λόγο ο πρόεδρος του ΠΕΜΕΤΕ Νέλος Γεωργούδης, ως απόρροια της υπερεσοδείας την περασµένη ελαιοκοµική περίοδο. «Η εκτίµησή µας είναι ότι η παραγωγή έφτασε πέρυσι τους 120.000 τόνους και αυτό δηµιουργεί εµπορικά προβλήµατα στην απορρόφησή της κι οδηγεί σε πτώση τιµών» είπε και εξέφρασε την άποψη ότι οι πωλήσεις, έως τώρα, δεν ξεπερνούν το 30%-40% της παραγωγής. Τόνισε ακόµη ότι οι πελάτες εξωτερικού γνωρίζουν πως υπάρχει υπερ-παραγωγή και περιµένουν να πουλήσουν κάποιοι αγρότες που έχουν αγωνία για ρευστό και αφετέρου να δουν και τις εκτιµήσεις της νέας εσοδείας, τον προσεχή Μάιο, ώστε να κινηθούν ανάλογα. Η τιµή παραγωγού για τη µεταποιηµένη ελιά Χαλκιδικής (110 τεµάχια το κιλό), που φέτος έχει µεγάλο µέγεθος, βρίσκεται αυτή την περίοδο στο 1,30-1,35 ευρώ το κιλό, ενώ την ίδια περίοδο πέρυσι ήταν στα 2,30-2,35 ευρώ
Μείωση του κόστους και βελτίωση της ποιότητας µέσα από την ολοκληρωµένη τα όπλα του παραγωγού Βασικά προαπαιτούµενα, χωρίς την εφαρµογή των οποίων δεν θα µπορεί να πουληθεί ένα προϊόν, αποτελούν η ολοκληρωµένη διαχείριση στην καλλιέργειά του και η πιστοποίηση της παραγωγής του. Την άποψη αυτή διατύπωσε ο διευθυντής του Κέντρου Ελιάς Krinos δρ Αθ. Γκέρτσης, σηµειώνοντας χαρακτηριστικά πως «η συµβατική γεωργία έχει, πλέον, πεθάνει. Όποιος συνεχίζει να την ασκεί θα παράγει το προϊόν είτε για ιδιοκατανάλωση, είτε για να το διαθέσει στην µαύρη αγορά. Αλλιώς δεν θα µπορεί να το πουλήσει». Στο σηµείο αυτό δε, ο επιστήµονας που εξειδικεύεται στα συστήµατα γεωργίας ακριβείας, τόνισε την ανάγκη να υπάρξει µια ολιστική προσέγγιση στην καλλιέργεια της ελιάς, µε τον παραγωγό να επιχειρεί να παρέµβει στη µείωση του κόστους, αφού συνήθως αδυνατεί να παρέµβει στην τιµή του προϊόντος, µε καλύτερη διαχείριση των εισροών, αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας, επιλέγοντας τον κατάλληλο χρόνο συγκοµιδής και προσέχοντας τη µεταφορά του καρπού στα ελαιοτριβεία, τον έλεγχο της συσκευασίας, την έκθεση του προϊόντος στις συνθήκες του περιβάλλοντος, την επαφή του µε το έδαφος και άλλες ξένες ύλες κλπ
Ιδιαίτερη αναφορά, τέλος, έκανε ο κ. Γκέρτσης και στο γεγονός ότι στη χώρα µας δυστυχώς δεν αξιοποιούνται τα υποπροϊόντα της ελιάς, αλλά απορρίπτονται ως απόβλητα. «∆εν είναι καθόλου άσχηµο να πουλήσεις 2 γραµµάρια πολυφαινολών, που βρίσκονται σε στερεή ή υγρή µορφή στην ελαιόπαστα, έναντι 1.000 ευρώ, στον τοµέα της κοσµετολογίας, ο οποίος εκφράζει ισχυρή ζήτηση για αυτές τις ουσίες…», είπε µε νόηµα
Θυσία στο βωµό του µεγέθους του καρπού γίνεται η ποιότητα Η προσπάθεια αύξησης του µεγέθους του καρπού της επιτραπέζιας ελιάς, µε όλα τα διαθέσιµα καλλιεργητικά µέσα, φαίνεται πως σε κάποιες περιπτώσεις έρχεται να υπονοµεύσει την ποιότητα της ελληνικής παραγωγής, µπλοκάροντας ταυτόχρονα τις εξαγωγές του προϊόντος. Πρόκειται για ένα «κόστος», το οποίο εκ των υστέρων καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι οι παραγωγοί, µαζί µε τους µεταποιητές.
Ανεπανόρθωτη ζηµιά στην εξαιρετική φήµη που έχει «χτίσει» µε κόπο τα τελευταία χρόνια στις αγορές του εξωτερικού, από όπου και αντλεί, ετησίως, έσοδα περίπου 400 εκατ. ευρώ, από εξαγωγές, κινδυνεύει να υποστεί η εγχώρια επιτραπέζια ελιά, συνέπεια της αλόγιστης χρήσης λιπασµάτων και φυτοπροστατευτικών σκευασµάτων, που υπονοµεύουν την ποιότητά της, η οποία είναι και το συγκριτικό της πλεονέκτηµα
Τη στιγµή που ανταγωνιστές καιροφυλακτούν να εκµεταλλευτούν οποιοδήποτε γεγονός θα µπορούσε να κηλιδώσει τη διεθνή εικόνα της ελληνικής ελιάς (σ. σ. στο εξωτερικό η ελιά είναι συνώνυµο µε την Ελλάδα), καλλιεργητές φέρονται να µη διστάζουν να θυσιάσουν την ποιότητα του προϊόντος, στο βωµό του πρόσκαιρου κέρδους
Τα κρούσµατα, όπως καταγγέλθηκε σε πρόσφατη ηµερίδα στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, µε τίτλο «Ελληνική επιτραπέζια ελιά: Εθνικός θησαυρός µε… ηµεροµηνία λήξης;» εντοπίζονται κατά κύριο λόγο, στην περίπτωση της ποικιλίας «Πράσινη ελιά Χαλκιδικής», ενώ ενίοτε οδήγησαν και σε επιστροφές παρτίδων, προκαλώντας ζηµιές που κλήθηκαν, στη συνέχεια, να τις πληρώσουν οι µεταποιητές από κοινού µε τους παραγωγούς
«Έχουµε δει αγρότες από την περιοχή, για λόγους οικονοµίας να αγοράζουν από τα Σκόπια, τη Βουλγαρία και την Αλβανία, µέσα από παράνοµα κανάλια εµπορίας, φάρµακα τα οποία έχουν αντενδείξεις και µετά βγάζουν προβλήµατα στο προϊόν», επεσήµανε ο πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ Νέλος Γεωργούδης, ενώ άφησε αιχµές για παραγωγούς οι οποίοι, εν αναµονή αύξησης της τιµής, προβαίνουν σε πρόχειρη µεταποίηση της
Το παρακάνουν με τα διαφυλλικά Για προβλήµατα στις εξαγωγές από την αλόγιστη χρήση διαφυλλικών λιπασµάτων που «γίνεται κατά κόρον από ελαιοπαραγωγούς της περιοχής», µίλησε από την πλευρά του ο κ. Παύλος ∆έας, της οµώνυµης µεταποιητικής επιχείρησης από τη Χαλκιδική και µέλος του ΠΕΜΕΤΕ. «Γινόµαστε δέκτες µεγάλων παραπόνων από το εξωτερικό, διότι το προϊόν έχει πάψει πλέον να έχει τη συνεκτικότητα των ιστών που είχε πριν από µια δεκαετία», ανέφερε χαρακτηριστικά και τόνισε πως «µπορεί η χρήση των διαφυλλικών λιπασµάτων να δίνει µέγεθος στον καρπό, όµως η ελιά δεν έχει την ανάλογη ποιότητα».
Όπως εξήγησε, «αν δεν αλλάξουµε νοοτροπία θα χάσουµε το παιχνίδι» κι αυτό γιατί «ο καρπός δεν έχει συντηρησιµότητα και αντοχές πριν εξαχθεί. Είναι ενδεικτικό ότι µετά το µήνα Απρίλιο, όταν ξεκινούν οι ζέστες, οι ελιές χάνουν τη σκληρότητά τους και αρχίζουν να µαλακώνουν έντονα, µε αποτέλεσµα να διατυπώνονται παράπονα από τους πελάτες, προς τέρψιν των Ισπανών, που διατηρούν την ποιότητα στο προϊόν τους»
Το διακύβευµα από αυτού του είδους τις πρακτικές είναι πολύ µεγάλο, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι ο νοµός Χαλκιδικής είναι ο πρώτος σε παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς, µε, κατά µέσο, όρο 60.000 µε 80.000 τόνους ετησίως. Η τελευταία αντιπροσωπεύει περί το 43% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιας ελιάς -οι οποίες το 2013 κατέλαβαν την πρώτη θέση των εξαγωγών µας στην Αυστραλία και τη δεύτερη στις ΗΠΑ- ενώ ακολουθούν µε ποσοστό 37% οι ελιές Καλαµών, µε 16% οι ελιές Αµφίσσης και µε 4% διάφορες άλλες ποικιλίες
Αδήριτη ανάγκη έφερε νέα ∆ιεπαγγελµατική Την τύχη στα χέρια τους επιδιώκουν να πάρουν οι φορείς παραγωγής και µεταποίησης της επιτραπέζιας ελιάς και µε µπροστάρη την ΠΕΜΕΤΕ, που διαχειρίζεται πάνω από το 80% της ετήσιας παραγωγής του προϊόντος, προχωρούν στην ίδρυση ∆ιεπαγγελµατικής ειδικά για την προάσπιση των συµφερόντων της επιτραπέζιας ελιάς, αµφισβητώντας την αποτελεσµατικότητα της υφιστάµενης ∆ιεπαγγελµατικής ελιάς και ελαιολάδου.
«Ήταν αδήριτη ανάγκη να προβούµε στην ίδρυση της νέας ∆ιεπαγγελµατικής, γιατί τα µόνα κοινά που έχει ο καρπός µε το ελαιόλαδο, είναι ότι παράγονται από το ίδιο δέντρο και ότι η ελιά περιέχει και λάδι. Όλα τα άλλα είναι διαφορετικά», είπε ο δρ. Γιώργος Ντούτσιος, γεωπόνος, τεχνολόγος τροφίµων και βιοκαλλιεργητής επιτραπέζιας ελιάς, θυµίζοντας ότι το 80% των ελαιοδέντρων στην Ελλάδα είναι για ελαιοπαραγωγή και µόνο το 20% για βρώσιµη ελιά.
Σύµφωνα µε τον οµιλητή, σήµερα η ετήσια παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς, όλων των τύπων, στην Ελλάδα κυµαίνεται (ανάλογα τη χρονιά και εφόσον δεν µιλάµε για ακραίες συνθήκες καταστροφών) µεταξύ 130.000 µε 170.000 τόνων, έναντι περίπου 80.000 τόνων το 2004, γεγονός που δείχνει τις προοπτικές που διαθέτει το προϊόν.
«Χρειάζεται όµως προσοχή και προσήλωση στην ποιότητα, γιατί ένα πισωγύρισµα από τους 170.000 τόνους, θα ισοδυναµεί µε πτώση από πολυκατοικία, καθώς η εσωτερική κατανάλωση περιορίζεται σε µόλις 20.000 τόνους το χρόνο, ενώ οι υπόλοιποι εξάγονται κι αν προκύψει πρόβληµα στο εξωτερικό θα είναι πολύ δύσκολη η διαχείριση», προειδοποίησε ο κ. Ντούτσιος, για να εξηγήσει το κίνητρο που ώθησε στη σύσταση της ∆ιεπαγγελµατικής. Το αίτηµα κατατέθηκε στις 29 ∆εκεµβρίου του 2014 στο Πρωτοδικείο και σύµφωνα µε το καταστατικό που έχει συνταχθεί η ΠΕΜΕΤΕ, µε τα περίπου 100 µέλη της θα έχει το 50% των δικαιωµάτων ψήφου, ενώ το υπόλοιπο 50% ο πρωτογενής τοµέας, ο οποίος προς το παρόν εκπροσωπείται µε τρεις συνεταιρισµούς
Από το περιοδικό el μηνός Απριλίου 2015
Χαρακτηριστικοί είναι οι αριθµοί που αναφέρουν ότι το 43% από το σύνολο της επιτραπέζιας ελιάς που εξάγεται καλύπτει η ελιά Χαλκιδικής, όταν το 37% ανήκει στην ποικιλία Καλαµών και µόλις το 16% στην ελιά Αµφίσσης, όπως αναφέρθηκε και σε πρόσφατη ηµερίδα στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, µε τίτλο «Ελληνική επιτραπέζια ελιά: Εθνικός θησαυρός µε… ηµεροµηνία λήξης;».
Αναφορικά µε τις εξαγωγές, το 80% της ελληνικής παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς κατευθύνεται στις αγορές του εξωτερικού, εκ των οποίων περί τους 20.000 τόνους είναι οι πράσινες ελιές που εξάγονται σε 45 χώρες, µόνο από το νοµό Χαλκιδικής. Μεγαλύτερο εξαγωγικό ενδιαφέρον δείχνουν η Γερµανία, που εισάγει περί τους 3.000 τόνους, ενώ ακολουθούν η Ιταλία µε 1.700 τόνους, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ µε 1.500 τόνους έκαστος και το Βέλγιο µε 1.400 τόνους.
Σηµειώνεται ότι στο σύνολο της χώρας µας, η ελιά Χαλκιδικής καλύπτει το 50% της ελληνικής παραγωγής, ότι το 30% ανήκει στην ποικιλία Κονσερβολιά και µόλις το 20% στην ελιά Καλαµών (µαζί µε µικρές ποσότητες Θρούµπας Θάσου και Γαϊδουρελιάς Άστρους)
Ειδικότερα για την τοπική οικονοµία της Χαλκιδικής, η καλλιέργεια της παραδοσιακής πράσινης ελιάς είναι εξαιρετικά σηµαντική, δεδοµένου ότι απασχολεί 22.000 εκµεταλλεύσεις που διαχειρίζονται 60.000 κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής και καλλιεργούνται πάνω από 300.000 στρέµµατα ελιάς, ενώ το 80% του πληθυσµού του νοµού ασχολείται µε την εν λόγω καλλιέργεια. Να σηµειωθεί ότι λειτουργούν 80 µεταποιητικές µονάδες ελιάς και 40 ελαιοτριβεία
Η Περσινή υπερσοδειά πίεσε τις τιμέςΕν τω µεταξύ, αντιµέτωποι µε κάποια προβλήµατα στην απορρόφηση της φετινής παραγωγής βρέθηκαν οι καλλιεργητές της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής φέτος, λόγω της υπερεσοδείας την περασµένη σεζόν, που οδήγησε αναπόφευκτα σε πτώση τιµών, σύµφωνα µε παράγοντες της αγοράς. Μάλιστα, η φετινή παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς στο νοµό Χαλκιδικής αναµένεται στους 60.000 τόνους έναντι των 20.000 τόνων πέρυσι, που αποτέλεσε µια «καταστροφική χρονιά µε µείωση της παραγωγής κατά 80% συγκριτικά µε το 2012». Στο ξεκίνηµά της η ελαιοκοµική περίοδος 2014-2015 για την επιτραπέζια πράσινη ελιά Χαλκιδικής θύµιζε παρτίδα «πόκερ», µε τους παραγωγούς να τηρούν στάση αναµονής, προσβλέποντας σε άνοδο των τιµών, τους µεταποιητές να επισείουν τον κίνδυνο να χαθεί το τωρινό «κατώφλι», αν επιµείνουν να µην πουλάνε, και τους πελάτες εξωτερικού να αποφεύγουν τις µεγάλες παραγγελίες, αναµένοντας πτώση τιµών
Η αγορά πάγωσε στις αρχές, καθώς εν µέσω πολιτικών εξελίξεων, οι µεταποιηµένες ελιές Χαλκιδικής παρουσίαζαν µια καθυστέρηση στην πώλησή τους, σύµφωνα µε τον πρόεδρο της ΕΑΣ Πολυγύρου Ευάγγελο Ευαγγελινό. Μάλιστα, τότε, ο ίδιος συνιστούσε «υποµονή και σύνεση στους παραγωγούς, και όσοι έχουν µεταποιήσει οι ίδιοι τις ελιές τους να µην βιαστούν και να περιµένουν στο επόµενο διάστηµα, γιατί αργότερα η τιµή θα αυξηθεί περίπου 30 µε 35 λεπτά, επί των 0,90 – 1 ευρώ, που ήταν η µέση τιµή πστο χωράφι»
Για δύσκολη χρονιά για την πράσινη ελιά Χαλκιδικής, κάνει λόγο ο πρόεδρος του ΠΕΜΕΤΕ Νέλος Γεωργούδης, ως απόρροια της υπερεσοδείας την περασµένη ελαιοκοµική περίοδο. «Η εκτίµησή µας είναι ότι η παραγωγή έφτασε πέρυσι τους 120.000 τόνους και αυτό δηµιουργεί εµπορικά προβλήµατα στην απορρόφησή της κι οδηγεί σε πτώση τιµών» είπε και εξέφρασε την άποψη ότι οι πωλήσεις, έως τώρα, δεν ξεπερνούν το 30%-40% της παραγωγής. Τόνισε ακόµη ότι οι πελάτες εξωτερικού γνωρίζουν πως υπάρχει υπερ-παραγωγή και περιµένουν να πουλήσουν κάποιοι αγρότες που έχουν αγωνία για ρευστό και αφετέρου να δουν και τις εκτιµήσεις της νέας εσοδείας, τον προσεχή Μάιο, ώστε να κινηθούν ανάλογα. Η τιµή παραγωγού για τη µεταποιηµένη ελιά Χαλκιδικής (110 τεµάχια το κιλό), που φέτος έχει µεγάλο µέγεθος, βρίσκεται αυτή την περίοδο στο 1,30-1,35 ευρώ το κιλό, ενώ την ίδια περίοδο πέρυσι ήταν στα 2,30-2,35 ευρώ
Μείωση του κόστους και βελτίωση της ποιότητας µέσα από την ολοκληρωµένη τα όπλα του παραγωγού Βασικά προαπαιτούµενα, χωρίς την εφαρµογή των οποίων δεν θα µπορεί να πουληθεί ένα προϊόν, αποτελούν η ολοκληρωµένη διαχείριση στην καλλιέργειά του και η πιστοποίηση της παραγωγής του. Την άποψη αυτή διατύπωσε ο διευθυντής του Κέντρου Ελιάς Krinos δρ Αθ. Γκέρτσης, σηµειώνοντας χαρακτηριστικά πως «η συµβατική γεωργία έχει, πλέον, πεθάνει. Όποιος συνεχίζει να την ασκεί θα παράγει το προϊόν είτε για ιδιοκατανάλωση, είτε για να το διαθέσει στην µαύρη αγορά. Αλλιώς δεν θα µπορεί να το πουλήσει». Στο σηµείο αυτό δε, ο επιστήµονας που εξειδικεύεται στα συστήµατα γεωργίας ακριβείας, τόνισε την ανάγκη να υπάρξει µια ολιστική προσέγγιση στην καλλιέργεια της ελιάς, µε τον παραγωγό να επιχειρεί να παρέµβει στη µείωση του κόστους, αφού συνήθως αδυνατεί να παρέµβει στην τιµή του προϊόντος, µε καλύτερη διαχείριση των εισροών, αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας, επιλέγοντας τον κατάλληλο χρόνο συγκοµιδής και προσέχοντας τη µεταφορά του καρπού στα ελαιοτριβεία, τον έλεγχο της συσκευασίας, την έκθεση του προϊόντος στις συνθήκες του περιβάλλοντος, την επαφή του µε το έδαφος και άλλες ξένες ύλες κλπ
Ιδιαίτερη αναφορά, τέλος, έκανε ο κ. Γκέρτσης και στο γεγονός ότι στη χώρα µας δυστυχώς δεν αξιοποιούνται τα υποπροϊόντα της ελιάς, αλλά απορρίπτονται ως απόβλητα. «∆εν είναι καθόλου άσχηµο να πουλήσεις 2 γραµµάρια πολυφαινολών, που βρίσκονται σε στερεή ή υγρή µορφή στην ελαιόπαστα, έναντι 1.000 ευρώ, στον τοµέα της κοσµετολογίας, ο οποίος εκφράζει ισχυρή ζήτηση για αυτές τις ουσίες…», είπε µε νόηµα
Θυσία στο βωµό του µεγέθους του καρπού γίνεται η ποιότητα Η προσπάθεια αύξησης του µεγέθους του καρπού της επιτραπέζιας ελιάς, µε όλα τα διαθέσιµα καλλιεργητικά µέσα, φαίνεται πως σε κάποιες περιπτώσεις έρχεται να υπονοµεύσει την ποιότητα της ελληνικής παραγωγής, µπλοκάροντας ταυτόχρονα τις εξαγωγές του προϊόντος. Πρόκειται για ένα «κόστος», το οποίο εκ των υστέρων καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι οι παραγωγοί, µαζί µε τους µεταποιητές.
Ανεπανόρθωτη ζηµιά στην εξαιρετική φήµη που έχει «χτίσει» µε κόπο τα τελευταία χρόνια στις αγορές του εξωτερικού, από όπου και αντλεί, ετησίως, έσοδα περίπου 400 εκατ. ευρώ, από εξαγωγές, κινδυνεύει να υποστεί η εγχώρια επιτραπέζια ελιά, συνέπεια της αλόγιστης χρήσης λιπασµάτων και φυτοπροστατευτικών σκευασµάτων, που υπονοµεύουν την ποιότητά της, η οποία είναι και το συγκριτικό της πλεονέκτηµα
Τη στιγµή που ανταγωνιστές καιροφυλακτούν να εκµεταλλευτούν οποιοδήποτε γεγονός θα µπορούσε να κηλιδώσει τη διεθνή εικόνα της ελληνικής ελιάς (σ. σ. στο εξωτερικό η ελιά είναι συνώνυµο µε την Ελλάδα), καλλιεργητές φέρονται να µη διστάζουν να θυσιάσουν την ποιότητα του προϊόντος, στο βωµό του πρόσκαιρου κέρδους
Τα κρούσµατα, όπως καταγγέλθηκε σε πρόσφατη ηµερίδα στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, µε τίτλο «Ελληνική επιτραπέζια ελιά: Εθνικός θησαυρός µε… ηµεροµηνία λήξης;» εντοπίζονται κατά κύριο λόγο, στην περίπτωση της ποικιλίας «Πράσινη ελιά Χαλκιδικής», ενώ ενίοτε οδήγησαν και σε επιστροφές παρτίδων, προκαλώντας ζηµιές που κλήθηκαν, στη συνέχεια, να τις πληρώσουν οι µεταποιητές από κοινού µε τους παραγωγούς
«Έχουµε δει αγρότες από την περιοχή, για λόγους οικονοµίας να αγοράζουν από τα Σκόπια, τη Βουλγαρία και την Αλβανία, µέσα από παράνοµα κανάλια εµπορίας, φάρµακα τα οποία έχουν αντενδείξεις και µετά βγάζουν προβλήµατα στο προϊόν», επεσήµανε ο πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ Νέλος Γεωργούδης, ενώ άφησε αιχµές για παραγωγούς οι οποίοι, εν αναµονή αύξησης της τιµής, προβαίνουν σε πρόχειρη µεταποίηση της
Το παρακάνουν με τα διαφυλλικά Για προβλήµατα στις εξαγωγές από την αλόγιστη χρήση διαφυλλικών λιπασµάτων που «γίνεται κατά κόρον από ελαιοπαραγωγούς της περιοχής», µίλησε από την πλευρά του ο κ. Παύλος ∆έας, της οµώνυµης µεταποιητικής επιχείρησης από τη Χαλκιδική και µέλος του ΠΕΜΕΤΕ. «Γινόµαστε δέκτες µεγάλων παραπόνων από το εξωτερικό, διότι το προϊόν έχει πάψει πλέον να έχει τη συνεκτικότητα των ιστών που είχε πριν από µια δεκαετία», ανέφερε χαρακτηριστικά και τόνισε πως «µπορεί η χρήση των διαφυλλικών λιπασµάτων να δίνει µέγεθος στον καρπό, όµως η ελιά δεν έχει την ανάλογη ποιότητα».
Όπως εξήγησε, «αν δεν αλλάξουµε νοοτροπία θα χάσουµε το παιχνίδι» κι αυτό γιατί «ο καρπός δεν έχει συντηρησιµότητα και αντοχές πριν εξαχθεί. Είναι ενδεικτικό ότι µετά το µήνα Απρίλιο, όταν ξεκινούν οι ζέστες, οι ελιές χάνουν τη σκληρότητά τους και αρχίζουν να µαλακώνουν έντονα, µε αποτέλεσµα να διατυπώνονται παράπονα από τους πελάτες, προς τέρψιν των Ισπανών, που διατηρούν την ποιότητα στο προϊόν τους»
Το διακύβευµα από αυτού του είδους τις πρακτικές είναι πολύ µεγάλο, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι ο νοµός Χαλκιδικής είναι ο πρώτος σε παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς, µε, κατά µέσο, όρο 60.000 µε 80.000 τόνους ετησίως. Η τελευταία αντιπροσωπεύει περί το 43% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιας ελιάς -οι οποίες το 2013 κατέλαβαν την πρώτη θέση των εξαγωγών µας στην Αυστραλία και τη δεύτερη στις ΗΠΑ- ενώ ακολουθούν µε ποσοστό 37% οι ελιές Καλαµών, µε 16% οι ελιές Αµφίσσης και µε 4% διάφορες άλλες ποικιλίες
Αδήριτη ανάγκη έφερε νέα ∆ιεπαγγελµατική Την τύχη στα χέρια τους επιδιώκουν να πάρουν οι φορείς παραγωγής και µεταποίησης της επιτραπέζιας ελιάς και µε µπροστάρη την ΠΕΜΕΤΕ, που διαχειρίζεται πάνω από το 80% της ετήσιας παραγωγής του προϊόντος, προχωρούν στην ίδρυση ∆ιεπαγγελµατικής ειδικά για την προάσπιση των συµφερόντων της επιτραπέζιας ελιάς, αµφισβητώντας την αποτελεσµατικότητα της υφιστάµενης ∆ιεπαγγελµατικής ελιάς και ελαιολάδου.
«Ήταν αδήριτη ανάγκη να προβούµε στην ίδρυση της νέας ∆ιεπαγγελµατικής, γιατί τα µόνα κοινά που έχει ο καρπός µε το ελαιόλαδο, είναι ότι παράγονται από το ίδιο δέντρο και ότι η ελιά περιέχει και λάδι. Όλα τα άλλα είναι διαφορετικά», είπε ο δρ. Γιώργος Ντούτσιος, γεωπόνος, τεχνολόγος τροφίµων και βιοκαλλιεργητής επιτραπέζιας ελιάς, θυµίζοντας ότι το 80% των ελαιοδέντρων στην Ελλάδα είναι για ελαιοπαραγωγή και µόνο το 20% για βρώσιµη ελιά.
Σύµφωνα µε τον οµιλητή, σήµερα η ετήσια παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς, όλων των τύπων, στην Ελλάδα κυµαίνεται (ανάλογα τη χρονιά και εφόσον δεν µιλάµε για ακραίες συνθήκες καταστροφών) µεταξύ 130.000 µε 170.000 τόνων, έναντι περίπου 80.000 τόνων το 2004, γεγονός που δείχνει τις προοπτικές που διαθέτει το προϊόν.
«Χρειάζεται όµως προσοχή και προσήλωση στην ποιότητα, γιατί ένα πισωγύρισµα από τους 170.000 τόνους, θα ισοδυναµεί µε πτώση από πολυκατοικία, καθώς η εσωτερική κατανάλωση περιορίζεται σε µόλις 20.000 τόνους το χρόνο, ενώ οι υπόλοιποι εξάγονται κι αν προκύψει πρόβληµα στο εξωτερικό θα είναι πολύ δύσκολη η διαχείριση», προειδοποίησε ο κ. Ντούτσιος, για να εξηγήσει το κίνητρο που ώθησε στη σύσταση της ∆ιεπαγγελµατικής. Το αίτηµα κατατέθηκε στις 29 ∆εκεµβρίου του 2014 στο Πρωτοδικείο και σύµφωνα µε το καταστατικό που έχει συνταχθεί η ΠΕΜΕΤΕ, µε τα περίπου 100 µέλη της θα έχει το 50% των δικαιωµάτων ψήφου, ενώ το υπόλοιπο 50% ο πρωτογενής τοµέας, ο οποίος προς το παρόν εκπροσωπείται µε τρεις συνεταιρισµούς
