Με αγωνίες νομάδων μελισσοκόμων γιορτή μελιού στο Ζάππειο

Το πρώτο και βασικό είναι η επόμενη μέρα της μεγάλης οικολογικής καταστροφής που σημειώθηκε στην Εύβοια το περασμένο καλοκαίρι μετά το πέρασμα των καταστροφικών πυρκαγιών και οι εναλλακτικές στην έλλειψη μελιτώματος που γεννιέται στο πεύκο, λόγω της ευρύτατης απώλειας φυτικού κεφαλαίου. Το δεύτερο κυρίαρχο ζήτημα είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που επηρέασαν καίρια μεγάλη μερίδα των μελισσοκόμων πανελλαδικά.

Διέξοδος η Χαλκιδική για μελισσοκόμο της Νότιας Εύβοιας, ταξιδεύοντας 12 ώρες μακριά

Σε ό,τι αφορά την Εύβοια η καταστροφή εκτάσεων πευκοδάσους περί τα 500.000 στρέμματα, έφερε σημαντικές ανατροπές για όσους μελισσοκόμους μετακινούσαν τα μελισσοσμήνη τους από άλλες περιοχές εκεί, αλλά και για όσους διατηρούν δραστηριότητα ούτως ή άλλως στην περιοχή. Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί ο νομάς μελισσοκόμος Θεόδωρος Δεδεβέσης, με έδρα τα Νέα Στύρα της Εύβοιας, ο οποίος εξομολογείται ότι αναζητά ήδη διέξοδο, μεταφέροντας τα μελίσσια του στην Χαλκιδική. Ο πιο καίριος παράγοντας που επηρεάστηκε μετά την καταστροφή του πευκοδάσους, είναι ότι δεν είναι διαθέσιμος πλέον κατά μεγάλο ποσοστό, ο εργάτης του πεύκου, Μαρκαλίνα, ο οποίος παράγει το μελίτωμα που με τη σειρά της συγκεντρώνει η μέλισσα για να δημιουργήσει το μέλι της. «Θέλω να πιστεύω ότι θα καταφέρει το δάσος να αναγεννηθεί σταδιακά, χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση. Ωστόσο αναζητούμε ήδη εναλλακτικές με κάποιες άλλες ανθοφορίες που εξετάζουμε και συμπίπτουν χρονικά με την περίοδο που παραδοσιακά μπαίναμε στο πεύκο. Πρόκειται για ανθοφορίες όπως τα ρείκια και τα κούμαρα, τα οποία προσφέρουν πιο επισφαλείς αποδόσεις. Είναι φθινοπωρινές ανθοφορίες και εξαρτώνται πολύ περισσότερο από τον καιρό σε σύγκριση με το πεύκο, όπου η σοδειά του μελιού εξαρτάται από τη συλλογή του μελιτώματος που παράγει η Μαρκαλίνα. Επιπλέον, θα κυνηγήσουμε το πεύκο σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Τρίπολη και η Χαλκιδική, γεγονός που αυξάνει σημαντικά το κόστος παραγωγής κατά μεγάλο ποσοστό. Αναλογιστείτε ότι τα πεύκα βρίσκονταν σε απόσταση μόλις δύο ωρών από το σπίτι μου και πλέον θα αναγκαστώ να ταξιδέψω για τουλάχιστον 12 ώρες μέχρι να φτάσω στη Χαλκιδική για να χτυπήσω αυτή τη νομή», λέει ο παραγωγός ο οποίος δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην παραγωγή βιολογικού μελιού.

Ανδρέας Καραγιώργης: Ο μελισσοκόμος των Ψαρών έχασε τα 2/3 της παραγωγής λόγω κλιματικής αλλαγής

Από την πλευρά του ο Ανδρέας Καραγιώργης ο οποίος διατηρεί επιχείρηση παραγωγής μελιού με την ονομασία Μελισσοκήπι και έδρα στα Ψαρά, αναφέρεται στις σοβαρές επιπτώσεις που είχε στην φετινή του παραγωγή η κλιματική αλλαγή και οι ακραίες καιρικές συνθήκες που εκδηλώθηκαν. Το μοναδικό βότανο που ανθίζει στο νησί, από το οποίο γίνεται η παραγωγή του μελιού, είναι το θυμάρι. Ο ίδιος εκτός από το θυμαρίσιο παράγει ταυτόχρονα προϊόντα από μέλι όπως πετιμέζι, μελοκουρκούτα (παραδοσιακό γλυκό των Ψαρών) και αρκετά ακόμη. «Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Την νοιώθουμε στο πετσί μας. Φέτος βρεθήκαμε αντιμέτωποι με έναν καύσωνα που συνέπεσε με την ανθοφορία του θυμαριού, με αποτέλεσμα να χάσουμε περίπου τα 2/3 της παραγωγής μας. Η συγκεκριμένη εξέλιξη ήταν καθαρά αποτέλεσμα της αλλαγής του κλίματος. Εάν συνεχίσουν οι καύσωνες και η άνοδος της θερμοκρασίας και το θυμάρι σταματήσει να μας δίνει το μέλι που μας έδινε μέχρι πρότινος, το μέλλον προδιαγράφεται δυσοίωνο».

Ο ίδιος αναφερόμενος στην παραγωγή των Ψαρών κάνει λόγο για ένα μέλι, με υψηλή περιεκτικότητα σε γυρεόκοκκους, σε ποσοστό άνω του 90%. «Δεδομένου ότι το θυμάρι είναι το μοναδικό είδος που ανθοφορεί στο νησί, δεν έχω την πολυτέλεια να κυνηγήσω άλλες ανθοφορίες. Επιπλέον, το κόστος για να μπορέσω να φύγω από τα Ψαρά είναι εξαιρετικά υψηλό. Χρειάζομαι 200 ευρώ μόνο για τα εισιτήρια. Επομένως έχω επιλέξει να κάνω αυτό που κάνω σε ένα συγκεκριμένο μέρος. Αυτό που εξετάζω θα ήταν κάποια στιγμή να μετοικήσω από τα Ψαρά σε κάποια άλλη περιοχή της Ελλάδας, προκειμένου να μπορέσω να παίρνω τις ποσότητες που χρειάζομαι. Εάν συνεχιστεί αυτό το φαινόμενο θα αρχίσω να αναζητώ και άλλες ανθοφορίες εκτός νησιού, ανοίγοντας νέο δρόμο μέσα από την νομαδική μελισσοκομία. Σε κάθε περίπτωση έχοντας συνηθίσει να διαχειριζόμαστε διαφορετικά τα μελίσσια μας, κάνοντάς τα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους παραγωγικά για το θυμάρι, η πρακτική της νομαδικής μελισσοκομίας απέχει σημαντικά από την πρακτική που εφαρμόζουμε στο νησί».

Σύμφωνα με τον Καραγιώργη, ο μοναδικός τρόπος να κερδίσει το χαμένο έδαφος το θυμαρίσιο μέλι των Ψαρών, είναι να το γίνει ανταγωνιστικό για να αυξηθεί η τιμή του, καθώς όπως λέει ήδη εκείνος έχει ξεκινήσει την διαδικασία πιστοποίησης του προϊόντος ως βιολογικού.



Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή