Το Ιράν έχει ήδη κλιμακώσει τη ρητορική του, απειλώντας με στοχευμένες ενέργειες κατά της ελεύθερης ναυσιπλοΐας, εφόσον κλιμακωθεί η στρατιωτική εμπλοκή στη σύγκρουσή του με το Ισραήλ. Η Τεχεράνη έχει χαρακτηρίσει ως "νόμιμο στόχο" κάθε στρατιωτική παρουσία ξένων δυνάμεων στην περιοχή, ενώ παρασκηνιακές αναφορές από διεθνείς ναυτιλιακούς οργανισμούς δείχνουν αυξανόμενο φόβο για προσχεδιασμένες ενέργειες αποσταθεροποίησης του περάσματος.
Τα φαινόμενα παρεμβολών GPS και spoofing είναι πλέον συνεχόμενα, με αρκετά πλοία να έχουν αναφέρει απώλεια σήματος ή ψευδείς ενδείξεις θέσης. Οι ενδείξεις αυτές δεν αντιμετωπίζονται πλέον ως μεμονωμένα περιστατικά, αλλά ως συστηματική στρατηγική πρόκλησης σύγχυσης στην εμπορική ναυσιπλοΐα.
Το Κέντρο Ναυτιλιακής Πληροφόρησης JMIC έχει εκδώσει επανειλημμένες οδηγίες για αποφυγή ιρανικών υδάτων, πλεύση πλησίον της ακτής του Ομάν και ενισχυμένη παρατήρηση μέσω radar και οπτικών μέσων.
Τα εμπορικά πλοία που διέρχονται από το Στενό, περίπου 115 ημερησίως, συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους, όμως η αίσθηση "κανονικότητας" είναι τεχνητή. Οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες έχουν ήδη αυξήσει τα μέτρα ασφαλείας στα πλοία τους, ενώ παρατηρείται αξιοσημείωτη άνοδος των ασφαλιστικών προσαυξήσεων για πλοία που διέρχονται από την περιοχή. Παράλληλα, οι ναύλοι των δεξαμενόπλοιων έχουν καταγράψει θεαματική άνοδο, αντικατοπτρίζοντας την επιδείνωση του επιχειρησιακού ρίσκου.
Η σύγκρουση δύο δεξαμενόπλοιων που σημειώθηκε στις 17 Ιουνίου στην είσοδο του Στενού, αν και αποδόθηκε σε λάθος πλοήγησης και όχι σε εχθρική ενέργεια, το περιστατικό ανέδειξε τη γενικευμένη ένταση και την έλλειψη επαρκούς συντονισμού στην περιοχή. Οι αρμόδιες υπηρεσίες κάνουν λόγο για "ευθραυστότητα του επιχειρησιακού περιβάλλοντος" και επισημαίνουν τον αυξημένο κίνδυνο λάθους ή προβοκάτσιας.
Η ενεργειακή αγορά ήδη αντιδρά. Η τιμή του Brent κινείται πάνω από τα 77 δολάρια, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Shell να δηλώνει δημοσίως ότι ένα ενδεχόμενο αποκλεισμού του Στενού θα έχει "τεράστιο αντίκτυπο στο παγκόσμιο εμπόριο και την ασφάλεια εφοδιασμού". Οι εκτιμήσεις ανεβάζουν το δυνητικό κόστος του βαρελιού πάνω από τα 120 δολάρια, εάν η ναυτιλιακή διέλευση διακοπεί έστω και προσωρινά.
Από στρατιωτικής πλευράς, οι δυνάμεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και του EMASoH συνεχίζουν αποστολές επιτήρησης, αποφεύγοντας προς το παρόν την άμεση εμπλοκή ή τη συνοδεία εμπορικών πλοίων. Ωστόσο, η παρακολούθηση είναι στενή, ενώ κλιμακώνεται η παρουσία μη επανδρωμένων αεροπλάνων και πλοίων στην περιοχή.
Η Ελλάδα, με στόλο που έχει ισχυρή παρουσία στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες προχωρούν σε καθημερινή αξιολόγηση ρίσκου για κάθε διέλευση, ενώ έχουν αυξηθεί και τα αιτήματα για παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών ασφαλείας σε πλοία ελληνικής σημαίας.
Η κατάσταση στα Στενά του Ορμούζ δεν είναι ακόμη "θερμή" με τη στρατιωτική έννοια, αλλά η πραγματικότητα είναι πως ήδη βρισκόμαστε σε συνθήκες υβριδικής κρίσης. Η συγκέντρωση κινδύνων – γεωπολιτικών, τεχνολογικών και στρατηγικών – έχει καταστήσει τη ναυσιπλοΐα στην περιοχή μια υπόθεση αυξημένου ρίσκου, με ευρύτερες επιπτώσεις για το παγκόσμιο εμπόριο και τη σταθερότητα στην αγορά ενέργειας.
Πηγή: capital.gr
