Όπως αναφέρει το Politico, έναν χρόνο ακριβώς μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας της ως πρόεδρος της Κομισιόν, η φον ντερ Λάιεν, που είναι ήδη αντιμέτωπη με ερωτήματα για τη δέσμευσή της στη διαφάνεια και υπό συνεχή ένταση με την υπηρεσία εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, καλείται τώρα να βρει τρόπο να μην εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο, που ανάγεται στα πρώτα χρόνια της θητείας της.
Η ανακοίνωση από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Εισαγγελέα ότι ο πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας και ένας ανώτερος διπλωμάτης, που εργάζεται σήμερα στην Κομισιόν της φον ντερ Λάιεν τέθηκαν υπό κράτηση την Τρίτη, αξιοποιήθηκε από τους επικριτές της, οι οποίοι επανέφεραν τις πιέσεις, για να αντιμετωπίσει τέταρτη πρόταση μομφής. «Η αξιοπιστία των θεσμών μας διακυβεύεται», δήλωσε η Μανόν Ομπρί, συμπροέδρος της Ομάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αν επιβεβαιωθούν, οι κατηγορίες θα πυροδοτήσουν το μεγαλύτερο σκάνδαλο, που έχει συγκλονίσει τις Βρυξέλλες από τη μαζική παραίτηση της Επιτροπής του Ζακ Σαντέρ το 1999, λόγω κατηγοριών για κακοδιαχείριση.
Η αστυνομία συνέλαβε την πρώην αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Φεντερίκα Μογκερίνι — την Ιταλίδα κεντροαριστερή πολιτικό, που ηγήθηκε της ευρωπαϊκής υπηρεσίας εξωτερικής δράσης (EEAS) την περίοδο 2014-2019 — και τον Στεφάνο Σαννίνο, Ιταλό ανώτατο δημόσιο λειτουργό, που διετέλεσε γενικός γραμματέας της EEAS από το 2021 έως την αντικατάστασή του νωρίτερα φέτος.
Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Εισαγγελέα δήλωσε ότι είχε «ισχυρές υποψίες» πως η διαδικασία ανάθεσης του 2021-2022 για τη δημιουργία διπλωματικής ακαδημίας συνδεδεμένης με το College of Europe — όπου η Μογκερίνι είναι πρύτανης — δεν υπήρξε δίκαιη, και ότι τα γεγονότα, αν επιβεβαιωθούν, «θα μπορούσαν να συνιστούν απάτη σε δημόσιες συμβάσεις, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου».
Το σκάνδαλο φαίνεται ότι θα οξύνει ακόμη περισσότερο τις ήδη τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στη Φον ντερ Λάιεν και την επικεφαλής της EEAS, την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ Κάγια Κάλας, σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους της ΕΕ που μίλησαν στο POLITICO. Νωρίτερα φέτος ο Σανίνο άφησε τη θέση του γενικού γραμματέα και ανέλαβε εξέχοντα ρόλο στην Κομισιόν της Φον ντερ Λάιεν.
Αξιωματούχος της ΕΕ υπερασπίστηκε τη Φον ντερ Λάιεν, ρίχνοντας την ευθύνη στην EEAS — μια αυτόνομη υπηρεσία βάσει των ευρωπαϊκών συνθηκών που λειτουργεί υπό την ύπατη εκπρόσωπο Κάλας, η οποία είναι μία από τους 27 επιτρόπους της ΕΕ. «Ξέρω ότι όσοι δεν συμπαθούν τη Φον ντερ Λάιεν θα το χρησιμοποιήσουν εναντίον της, αλλά χρησιμοποιούν τα πάντα εναντίον της», είπε ο αξιωματούχος.
«Επειδή η πρόεδρος Φον ντερ Λάιεν είναι η πιο αναγνωρίσιμη ηγέτιδα στις Βρυξέλλες, της φορτώνουμε τα πάντα», πρόσθεσε. «Και δεν είναι δίκαιο να αντιμετωπίσει πρόταση μομφής για κάτι, που ενδεχομένως έκανε η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. Δεν είναι υπόλογη για όλους τους θεσμούς».
Η Μογκερίνι, ο Σανίνο και ένα τρίτο πρόσωπο δεν έχουν κατηγορηθεί και η κράτησή τους δεν υποδηλώνει ενοχή. Ο ανακριτής έχει 48 ώρες από την έναρξη της ανάκρισης για να αποφασίσει τα επόμενα βήματα.
Ερωτηθείσα για τον Σανίνο, η Κομισιόν αρνήθηκε να σχολιάσει. Ερωτηθέν για τη Μογκερίνι, το College of Europe αρνήθηκε να απαντήσει σε συγκεκριμένα ερωτήματα. Σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι παραμένει «δεσμευμένο στα υψηλότερα πρότυπα ακεραιότητας, δικαιοσύνης και συμμόρφωσης — τόσο σε ακαδημαϊκά όσο και σε διοικητικά θέματα».
«Σειρά εγκλημάτων»
Η έρευνα εξελίσσεται ενώ ευρωσκεπτικιστικά, λαϊκιστικά και ακροδεξιά κόμματα ενισχύονται από την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων — σε μια περίοδο όπου η ΕΕ ασκεί ταυτόχρονα πιέσεις σε κράτη εντός και εκτός του μπλοκ για τα δικά τους σκάνδαλα διαφθοράς.
«Είναι αστείο πώς οι Βρυξέλλες κάνουν μάθημα σε όλους για το “κράτος δικαίου”, ενώ οι δικοί τους θεσμοί θυμίζουν περισσότερο σειρά εγκλημάτων παρά μια λειτουργική ένωση», δήλωσε στο X ο Ζολτάν Κόβατς, εκπρόσωπος της ουγγρικής κυβέρνησης.
Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Γκεόργκε Πιπέρεα, μέλος της δεξιάς ομάδας Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών — ο οποίος είχε πρωτοστατήσει σε αποτυχημένη πρόταση μομφής κατά της Φον ντερ Λάιεν τον Ιούλιο — δήλωσε στο POLITICO ότι εξετάζει την πιθανότητα νέας κίνησης.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε στα κρατικά ΜΜΕ ότι οι αξιωματούχοι της ΕΕ «προτιμούν να αγνοούν τα δικά τους προβλήματα, ενώ συνεχώς κάνουν μάθημα στους άλλους».
Η ΕΕ πασχίζει να αποτινάξει μια σειρά σκανδάλων διαφθοράς από τις αρχές της δεκαετίας. Οι έρευνες της Τρίτης έρχονται μετά το σκάνδαλο «Qatargate» του 2022 — όταν το Κατάρ κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να επηρεάσει ευρωβουλευτές με δωροδοκίες και δώρα — καθώς και την εφετινή έρευνα για χρηματισμό που αφορά τις δραστηριότητες άσκησης επιρροής της κινεζικής Huawei στην Ευρώπη. Αυτές οι υποθέσεις άγγιξαν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και τότε η Κομισιόν είχε σπεύσει να αποστασιοποιηθεί και να επιρρίψει ευθύνες στους ευρωβουλευτές.
Ωστόσο, και η ίδια η Επιτροπή δεν έχει μείνει στο απυρόβλητο. Το 2012, ο τότε επίτροπος Υγείας, Τζον Ντάλι, παραιτήθηκε λόγω σκανδάλου λόμπινγκ καπνοβιομηχανίας. Η ίδια η Φον ντερ Λάιεν δέχθηκε αυστηρή κριτική από το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ, το οποίο έκρινε φέτος ότι δεν έπρεπε να αποκρύψει από το κοινό τα SMS, που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer κατά την πανδημία.
Οι αποκαλύψεις της Τρίτης είναι πολύ πιο επικίνδυνες για την Κομισιόν, λόγω του υψηλού προφίλ των εμπλεκομένων και της βαρύτητας των κατηγοριών.
«Καταστροφικός αντίκτυπος»
Μετά τη θητεία της ως αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επικεφαλής της EEAS, η Μογκερίνι ανέλαβε πρύτανης του College of Europe το 2020 — εν μέσω επικρίσεων, ότι δεν πληρούσε τα κριτήρια και είχε μπει στην κούρσα μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας. Το 2022 έγινε διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, του έργου που βρίσκεται στον πυρήνα των εφόδων της Τρίτης.
Ο Σανίνο, πρώην Ιταλός διπλωμάτης, ήταν ο κορυφαίος διοικητικός παράγοντας της EEAS και σήμερα είναι γενικός διευθυντής για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τον Κόλπο στην Κομισιόν.
Ο Κριστιάνο Σεμπαστιάνι, εκπρόσωπος προσωπικού ενός από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της ΕΕ, του Renouveau & Démocratie, δήλωσε ότι, αν επιβεβαιωθούν, οι κατηγορίες θα έχουν «καταστροφικό αντίκτυπο στην αξιοπιστία των εμπλεκόμενων θεσμών και γενικότερα στην εικόνα όλων των ευρωπαϊκών θεσμών». Πρόσθεσε ότι έχει λάβει «δεκάδες μηνύματα» από υπαλλήλους της ΕΕ, που ανησυχούν για τη ζημιά στη φήμη.
«Αυτό δεν είναι καλό ούτε για τους θεσμούς της ΕΕ ούτε για τις υπηρεσίες της Κομισιόν. Δεν είναι καλό για την Ευρώπη, αποσπά την προσοχή από άλλα ζητήματα», είπε αξιωματούχος της Επιτροπής, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας. «Καλλιεργεί την εικόνα ενός ελιτισμού, ενός άτυπου δικτύου που κάνει χάρες. Επίσης, η Μογκερίνι υπήρξε μια από τις πιο επιτυχημένες ύπατες εκπροσώπους· αυτό δεν βοηθά καθόλου στη δημόσια διπλωματία».
Πηγή: Newmoney.gr
