Ένας στους έξι περνάει από τον έλεγχο «ενεργού αγρότη» μετά το 2023

Πρόκειται συγκεκριµένα για εκείνους που το 2022 αναµένεται να πληρωθούν από 5.000 ευρώ και άνω ενισχύσεις (συµψηφίζονται βασική, πρασίνισµα, συµπληρωµατική νεαρών, συνδεδεµένες και ειδική βάµβακος) και συνολικά καρπώνονται άνω του 50% του συνόλου των άµεσων πληρωµών του Εθνικού Φακέλου της χώρας.

Αυτό που πρέπει να αποσαφηνιστεί τώρα είναι πώς θα γίνεται ο έλεγχος των παραστατικών αγροτικής δραστηριότητας και το ποσό που θα απαιτείται να δηλώνεται ετησίως. Η λογική λέει πως το πιο πιθανό είναι να προωθηθεί η λύση αντιστοίχισης των ποσών στα παραστατικά µε το ύψος των άµεσων ενισχύσεων που λαµβάνει ο κάθε δικαιούχος. Για παράδειγµα ένας που ζήτησε και έλαβε ενισχύσεις 20.000 ευρώ το 2022 θα πρέπει να αποδεικνύει µεγαλύτερη αγροτική δραστηριότητα από όποιον έλαβε 7.000 ευρώ.

Όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν στις αρχές του 2022 ώστε να έχουν την ευκαιρία στις αιτήσεις ΟΣ∆Ε όσοι δεν επιθυµούν ή δεν θα έχουν τη δυνατότητα να τηρούν τις συγκεκριµένες δεσµεύσεις να πάρουν τα µέτρα τους σχετικά µε τη τύχη των δικαιωµάτων τους.  Κάτι τέτοιο προωθείται από ορισµένα κράτη µέλη όπως η Ιρλανδία που ενηµέρωσαν ότι για τις αιτήσεις ενιαίας ενίσχυσης του ερχόµενου έτους, θα ειδοποιηθούν όσοι µε τα τρέχοντα δεδοµένα δεν θα τηρούν το 2023 τον ορισµό του ενεργού αγρότη.

Οι υπόλοιποι τώρα, δηλαδή όσοι συµµετέχουν σήµερα στο καθεστώς µικροκαλλιεργητών ή λάβουν το 2022 κάτω των 5.000 ευρώ άµεσες πληρωµές, θα θεωρούνται αυτόµατα ενεργοί και θα έχουν το δικαίωµα πληρωµής. Σηµειώνεται ωστόσο, ότι όλες ανεξαιρέτως οι εκµεταλλεύσεις θα πρέπει να διατηρούν τα «Πρότυπα για την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης» στα πλαίσια καταβολής της βασικής ενίσχυσης. Αυτό δεν είναι κάτι νέο για όσους λάµβαναν το πρασίνισµα την τρέχουσα περίοδο, καθώς πάνω-κάτω είναι οι ίδιες απαιτήσεις. Από την άλλη οι µικροκαλλιεργητές (περί τους 150.000 αγρότες) για πρώτη φορά θα κληθούν να τηρήσουν ορισµένους κανόνες διαχείρισης της εκµετάλλευσης. Σηµειώνεται πως τα πρότυπα για την αµειψισπορά και τη διατήρηση µη παραγωγικών στοιχείων και περιοχών για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις θα εφαρµόζονται σε εκτάσεις πάνω από 100 στρέµµατα χωρίς καµία άλλη προϋπόθεση.

Υπενθυµίζεται εδώ πως το 2022 θα είναι ένα έτος στο οποίο θα ξεκινήσει ξανά η διαδικασία σύγκλισης δικαιωµάτων, κάτι που είχε «παγώσει» τα έτη 2020-2021. Η σύγκλιση θα είναι στο 60%. Στην πραγµατικότητα το παραπάνω µοντέλο δεν αναµένεται να φέρει µεγάλες ανακατατάξεις στα ποσά ενισχύσεων. Ο λόγος είναι πως, ήδη την περίοδο 2015-2019, προβλέφθηκε το ίδιο καθεστώς σύγκλισης των ενισχύσεων.

∆εν µειώνεται η βασική ενίσχυση υποστηρίζει ο υπουργός προσµετρώντας και την αναδιανοµή

Παρά το γεγονός ότι τα κονδύλια για τη βασική ενίσχυση στη νέα ΚΑΠ θα είναι 200 εκατ. ευρώ λιγότερα (στα 870 εκατ. ευρώ ετησίως) σε σχέση µε σήµερα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός υποστήριξε ότι «αυτό δεν ισχύει πρακτικά». Και αυτό γιατί εφόσον προστεθεί στα κονδύλια και η αναδιανεµητική των 170 εκατ. ευρώ, τότε φτάνει το τσεκ στα ίδια επίπεδα, ανέφερε ο ίδιος απαντώντας στον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργό, Σταύρο Αραχωβίτη κατά τη διάρκεια της συζητήσης για το συζήτησης σχέδιο ΚΑΠ στη Βουλή.

Από την κρίση των ευρωπαϊκών αρχών θα περάσει η λίστα των συνδεδεµένων

Η πρόταση για το στρατηγικό σχέδιο θα πρέπει τώρα να περάσει από
τις ευρωπαϊκές αρχές για να εγκριθεί. Εφόσον κάποιες από τις δράσεις και παρεµβάσεις που έχουν προταθεί δεν δύναται να έχουν µετρήσιµα αποτελέσµατα ή διαπιστωθεί ότι δεν συµβάλλουν στους στόχους που έχουν τεθεί, θα αναθεωρηθούν. Φυσικά αυτό ισχύει και για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις. Στην ανάλυση SWOT των συµβούλων που έχει µάλιστα τεθεί υπόψη της ΕΕ, βρέθηκε ως «αδυναµία» ο τεµαχισµός των συνδεδεµένων στις 18, και µένει να φανεί αν η διατήρησή τους θα εγκριθεί από τις ευρωπαϊκές αρχές.

Τοµεακά προγράµµατα

Την αναζήτηση νέων τρόπων ενίσχυσης της αιγοπροβατοτροφίας µέσω  της ΚΑΠ 2023-2027 µε τη διαµόρφωση ενός αποκλειστικού τοµεακού προγράµµατος για τον κλάδο, ζητά το ΓΕΩΤΕΕ ∆υτικής Μακεδονίας. Η δυνατότητα  αυτή παρέχεται από τα νοµικά κείµενα της ερχόµενη περιόδου, που προβλέπουν ότι ένα ποσοστό της τάξεως του 3%  από τον φάκελο των άµεσων ενισχύσεων, τα κράτη-µέλη έχουν το δικαίωµα να το αφιερώσουν σε ειδικά τοµεακά προγράµµατα. Προς το παρόν, σύµφωνα µε το προσχέδιο του ελληνικού στρατηγικού σχεδίου προβλέπονται ξανά τα γνωστά τοµεακά προγράµµατα σε Οπωροκηπευτικά (50 εκατ. ευρώ), Οίνο (115,15 εκατ. ευρώ), Ελαιόλαδο-Επιτραπέζια Ελιά (53,33 εκατ. ευρώ), Μελισσοκοµία (30,8 εκατ.  ευρώ, διπλάσιος προϋπολογισµός σε σχέση µε σήµερα). Συγκεκριµένα, το ΓΕΩΤΕΕ ∆υτικής Μακεδονίας σε έγγραφο προτάσεων για  το στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ 2021-2027 αναφέρει πως: «Οι κλάδοι των Αρωµατικών Φυτών, των Οσπρίων και του Αιγοπρόβειου γάλακτος, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τοµέα της Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας και προτείνεται να υλοποιηθούν αντίστοιχα Τοµεακά Προγράµµατα».