Βέβαια, πρόκειται για εξέλιξη που ουσιαστικά θα ελαφρύνει τα τιµολόγια της επόµενης αρδευτικής περιόδου 2026 για παραπάνω από 200.000 παροχές, οι οποίες έχασαν την πρώτη ευκαιρία, στις περισσότερες περιπτώσεις για λόγους ανωτέρας βίας. Θα µπορούσε βέβαια κανείς να πει πως η ρύθµιση έρχεται καθυστερηµένα. Θεσµικοί παράγοντες και δηµοσιογραφικά µέσα είχαν φέρει στο προσκήνιο το πρόβληµα που δηµιουργήθηκε πέρυσι, ήδη από τον ∆εκέµβριο 2024. Πολλοί θεωρούν πως δεν χρειαζόταν να «χαθεί» όλη η προηγούμενη αρδευτική περίοδος πριν αναληφθούν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες. Ο αρμόδιος υφυπουργός ΥΠΕΝ είχε προαναγγείλει τη σχετική ρύθμιση από αρχές καλοκαιριού.
Ξεφυλλίστε σε υψηλή ανάλυση την εβδομαδιαία Agrenda
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης συµπεριέλαβε αναφορά για το µέτρο στην τελευταία ανακοίνωση που εξέδωσε την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου για τις τελευταίες πληρωµές του ΟΠΕΚΕΠΕ. Συγκεκριµένα, αναφέρεται:
«Επανένταξη στο Τιµολόγιο ΓΑΙΑ και νέα ρύθµιση οφειλών για αγρότες και οργανισµούς ΓΟΕΒ–ΤΟΕΒ. Προωθείται νέα ρύθµιση, µε εφαρµογή από 1 ∆εκεµβρίου 2025, για τη µείωση του ενεργειακού κόστους των παραγωγών και την επαναφορά τους στο ευνοϊκό Τιµολόγιο ΓΑΙΑ.
Η ρύθµιση θα προβλέπει:
- Αυτόµατη επανένταξη αγροτών και οργανισµών που είχαν απενταχθεί.
- Νέα ρύθµιση οφειλών µε µηδενικό επιτόκιο για καταναλώσεις έως 31 Ιουλίου 2024.
- Κάλυψη της έντοκης επιβάρυνσης από το ∆ηµόσιο, µέσω επιχορήγησης προς τους προµηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
- Πληρωµή πρώτης δόσης έως 31 ∆εκεµβρίου 2025».
Ας τα πάρουµε ένα προς ένα. Μετά τις δεσµεύσεις για νέο θεσµικό πλαίσιο, αναµένεται η δηµοσίευση σχετικής ΚΥΑ από το ΥΠΕΝ και το ΥΠΑΑΤ. Το νέο πλαίσιο θα βρίσκει εφαρµογή από 1 ∆εκεµβρίου 2025.
Μετάπτωση όλων των παροχών στο «ΓΑΙΑ»
Η αυτόµατη επανένταξη των αγροτών και οργανισµών που έχουν χάσει την ρύθµιση των 120 δόσεων και ταυτόχρονα απεντάχθηκαν από το φθηνό τιµολόγιο «ΓΑΙΑ», ήταν κάτι που δεν προβλεπόταν στο πρώτο θεσµικό πλαίσιο που δηµοσιεύτηκε Φεβρουάριο 2024. Η κίνηση αυτή ήταν η πρώτη φορά που εφαρµόστηκε PPA (µακροπρόθεσµη συµφωνία προµήθειας ενέργειας) στον αγροτικό τοµέα και η µόνη εταιρεία που έδειξε ενδιαφέρον ήταν η ∆ΕΗ. Η συνέχεια έδειξε πως µερικές διατάξεις έχριζαν αλλαγών. Μένει να φανεί αν το νέο πλαίσιο θα προβλέπει την ολική µεταφορά το συνόλου των παροχών στο φθηνό «ΓΑΙΑ» -όπως πέρυσι τον Αύγουστο, ή αν θα προβλεφθεί κάποιο πάγιο πλαίσιο επανένταξης σε συνδυασµό µε ευνοϊκή ρύθµιση οφειλών. Η κίνηση αυτή συµφέρει τους πάντες. Οι χρεώσεις στο «ΓΑΙΑ» κυµαίνονται µεταξύ 9 και 11 λεπτών ανά κιλοβατώρα, όταν το αγροτικό διακοπτόµενο της ∆ΕΗ παίζει από 12 έως και 18 λεπτά το κιλό ανάλογα τον µήνα, µε την έκπτωση συνέπειας.
Πανοµοιότυποι όροι µε την πρώτη ρύθµιση
Από κει και πέρα, το πλαίσιο αναµένεται να περιλαµβάνει τους ίδιους όρους µε το πρώτο θεσµικό πλαίσιο. Άλλωστε, εκατοντάδες χιλιάδες είναι και αυτοί που µε κάθε τρόπο κράτησαν την αρχική ρύθµιση και το τιµολόγιο «ΓΑΙΑ» , εξοικονοµώντας 20% µε 30% στον λογαριασµό καθ’ όλη την διάρκεια της περασµένης αρδευτικής περιόδου.
Aυτό σηµαίνει πως αναµένεται ενεργοποιηθεί η δυνατότητα διακανονισµού σε 120 ισόποσες δόσεις άτοκα για οφειλές έως 31 Ιουλίου 2024, ενώ δεν θα απαιτείται η καταρχήν πληρωµή του 15-20% της οφειλής ως προκαταβολή για να πρασινίσει η παροχή. Η πληρωµή της πρώτης δόσης θα γίνει µέχρι τέλος του έτους. Παράλληλα, ο αγρότης θα κληθεί να διακανονίσει τυχόν οφειλές από 1 Αυγούστου 2024 έως και «σήµερα» βάσει του παγίου πλαισίου ρύθµισης της ∆ΕΗ. Να σηµειωθεί εδώ πως ήδη από τον Απρίλιο, η ∆ΕΗ ενεργοποίησε τη δικιά της άτοκη ρύθµιση 36 δόσεων για όλες τις οφειλές, µε 10% προκαταβολή, και τις τρεις πρώτες δόσεις διµηνιαίες, ώστε να διευκολύνει την κατάσταση.
Οι χρεώσεις στο αγροτικό «ΓΑΙΑ»
Οι συμβάσεις είναι δεκαετούς διάρκειας με σταθερή χρέωση. Για την πρώτη διετία η τιμή έχει οριστεί στα 9,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα για κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία και δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Όσοι έχουν οφειλές σε ρύθμιση η τιμή αυξάνεται στα 10,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Για τους υπόλοιπους κατόχους συνδέσεων αγροτικού τιμολογίου οι τιμές της κιλοβατώρας είναι στα 9,8 λεπτά χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές και στα 11 λεπτά για εκείνους που έχουν οφειλές σε ρύθμιση.
Για τα επόμενα 8 έτη προβλέπεται σταθερή χρέωση 9 λεπτά ανά κιλοβατώρα για το 1/3 της συνολικής κατανάλωσης ρεύματος. Για τα υπόλοιπα 2/3 της κατανάλωσης οι κάτοχοι αγροτικών συνδέσεων δεν έχουν κάποια δέσμευση και μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα ως πάροχο τη ΔΕΗ ή όποιον άλλον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας επιθυμούν. Το πάγιο του τιμολογίου «Γαία» είναι στα 10 ευρώ ανά μήνα.
