Παρακάτω ακολουθούν οι κύριες αλλαγές που δροµολογούνται βάσει των όσων έχουν διαρρέουν κατά καιρούς από τις Βρυξέλες.
1) ∆οµή: Αναµένεται να διατηρηθεί η δοµή των δύο πυλώνων δηλαδή Άµεσες ενισχύσεις (Πυλώνας 1) και Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης (Πυλώνας 2). Η πραγµατική αβεβαιότητα πλέον αφορά το πόσα χρήµατα θα κατευθυνθούν στον δεύτερο πυλώνα και αν αυτά θα είναι δεσµευµένα ή ευάλωτα σε ανακατανοµή.
2) Προϋπολογισµός: Ο προϋπολογισµός της ΚΑΠ αναµένεται να µειωθεί µε όλες τον ευρωπαϊκό Τύπο, να υποστηρίζει ότι κατ’ ελάχιστον θα πέσει κατά 15%, ενώ κάποιες εκτιµήσεις µιλάνε για 25%.
Ξεφυλλίστε σε υψηλή ανάλυση την εβδομαδιαία Agrenda
3) Άµεσες ενισχύσεις: Τα καθεστώτα των άµεσων ενισχύσεων αναµένεται να διατηρήσουν την δοµή τους: Βασική ενίσχυση, Αναδιανεµητική, Οικολογικά Σχήµατα, Συνδεδεµένες, Νεαροί Αγρότες και η πλέον νέα Συµπληρωµατική Ενίσχυση Κρίσης που προστέθηκε µε την ενδιάµεση αναθεώρηση της ΚΑΠ. Αυτό που συζητείται είναι η αύξηση του ελαχίστου ή µέγιστου µεριδίου για κάποια καθεστώτα. Για παράδειγµα η αύξηση του ελάχιστου µεριδίου κονδυλίων της Αναδιανεµητικής Ενίσχυσης από το 10% (εξού και τα 170 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα) για επιπλέον στήριξη των µικρών παραγωγών, και η δυνατότητα αύξησης του µεριδίου για ορισµένες συνδεδεµένες ενισχύσεις, κυρίως τις πρωτεϊνούχες ζωοτροφές και άλλα προϊόντα που θεωρούνται «στρατηγικής σηµασίας» για την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ. Στα οικολογικά σχήµατα, δεν αναµένεται κάποια αύξηση στο ποσοστό 25% που πρέπει να δεσµεύεται επί των άµεσων ενισχύσεων. Για τη βασική ενίσχυση τώρα έχουν ειπωθεί πολλά. Ένα από τα πιο πιθανά σενάρια είναι να υπάρξει η ολική κατάργηση των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης, τουλάχιστον για τις χώρες που θα έχουν φτάσει την πλήρη σύγκλιση µε το ξεκίνηµα της νέας προγραµµατικής περιόδου. Μία από αυτές τις χώρες είναι και η Ελλάδα. Ακόµη και αν αφήσει ανοιχτό το παράθυρο διατήρησης των δικαιωµάτων η Κοµισιόν, οι ελληνικές αρχές θα είναι πολύ δύσκολο να δικαιολογήσουν τη συνέχισή του µετά την κατάρρευση του ΟΠΕΚΕΠΕ και του συνολικού µηχανισµού πληρωµών.
4) Τυπικές Αποδόσεις: Οι τυπικές αποδόσεις που αποδίδουν έναν δείκτη βιωσιµότητας των εκµεταλλεύσεων βάσει ενός τεκµαρτού τζίρου, ενδέχεται να ενταχθούν και στις άµεσες ενισχύσεις. Αυτό θα αλλάξει δραµατικά τον τρόπο κατανοµής των επιδοτήσεων, καθώς προτείνεται µία µεγαλύτερη στόχευση στις οικογενειακές-µικρές εκµεταλλεύσεις. Η αντικατάσταση της βασικής ενίσχυσης (τσεκ) µε ένα νέο εισοδηµατικό εργαλείο που θα βασίζεται στα κοινωνικά χαρακτηριστικά του γεωργού και όχι στην έκταση, άλλωστε είναι κάτι που φηµολογείται εδώ και καιρό.
5) Όρια επιδοτήσεων: Προτείνεται να τεθεί ανώτατο όριο στις ενισχύσεις για τις µεγαλύτερες εκµεταλλεύσεις και να εφαρµοστεί ισχυρότερη «προοδευτικότητα» – όπου οι ενισχύσεις µειώνονται όσο αυξάνεται το ύψος των επιδοτήσεων. Η πρότασή του ήδη διχάζει τις κυριότερες αγροτικές ενώσεις της ΕΕ.
6) Στόχευση των ενισχύσεων: Με την Πράσινη Συµφωνία και τη στρατηγική «Από το Αγρόκτηµα στο Πιάτο» ουσιαστικά εγκαταλελειµµένες, οι περιβαλλοντικοί όροι δεν αναµένεται πλέον να είναι κεντρικό στοιχείο της ΚΑΠ µετά το 2027.Τα κονδύλια της ΚΑΠ πρέπει να κατευθυνθούν «σε αυτούς που τα έχουν µεγαλύτερη ανάγκη» – δηλαδή σε νέους, νεοεισερχόµενους και µικρούς αγρότες.
7) Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης: Η «βεντάλια» των προγραµµάτων αγροτικής ανάπτυξης αναµένεται να είναι σχεδόν ίδια µε την τρέχουσα, µε ίσως µία καλύτερη στόχευση προς Μέτρα διαδοχής στις εκµεταλλεύσεις και κίνητρα προς µεγαλύτερους σε ηλικία αγρότες να αφήσουν τη γη τους προς τους νέους. Αυτό που µοιάζει πολύ πιθανό, είναι η µεγαλύτερη βαρύτητα στα χρηµατοδοτικά εργαλεία, δηλαδή στον δανεισµό µε ευνοϊκούς όρους, λόγω κυρίως της µείωσης του προϋπολογισµού
8) Εξισωτική αποζηµίωση: Ο ρόλος της εξισωτικής αποζηµίωσης στην χρηµατοδότηση των πιο ευάλωτων οµάδων αγροτών αναµένεται να είναι αναβαθµισµένος. Το ζήτηµα βέβαια είναι να λαµβάνεται υπόψη στην επιλεξιµότητα και ο τόπος κατοικίας του δικαιούχου και όχι µόνο η θέση των αγροτεµαχίων.
