Η ετήσια εμβληματική διάσκεψη, που διοργανώθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) και την Γαλλική Υπηρεσία Υπηρεσιών και Πληρωμών (ASP), επικεντρώθηκε στους πρακτικούς τρόπους με τους οποίους η δορυφορική τεχνολογία και τα συστήματα δεδομένων βοηθούν τα κράτη μέλη να διαχειρίζονται τις γεωργικές εκτάσεις με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διαφάνεια.
Από την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο των γεωργικών εκτάσεων έως την παροχή μεγαλύτερου ελέγχου στους αγρότες επί των δεδομένων τους, η ICE 2025 προσέφερε μια πρακτική εικόνα της εξέλιξης του ΟΣΔΕ για τη στήριξη της επόμενης φάσης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μετά το 2027.
Η παρακολούθηση στην υπηρεσία των αγροτών
Η σύνοδος υπογράμμισε τον μετασχηματιστικό ρόλο των δορυφορικών συστημάτων παρακολούθησης εκτάσεων - το γνωστό monitoring (Area Monitoring Systems- AMS) - στην εφαρμογή της ΚΑΠ. Με τα AMS να αυτοματοποιούν πλέον πλήρως τις πληρωμές βάσει εκτάσεων, οι αγρότες μπορούν να προσαρμόζουν τις αιτήσεις τους σχεδόν μέχρι την ημερομηνία πληρωμής, αποφεύγοντας έτσι τις κυρώσεις και μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Μόνο το 2024, χάρη στα AMS διορθώθηκαν πάνω από 3 εκατομμύρια εκτάρια.
«Το AMS δεν αμφισβητείται πλέον. Τα κράτη μέλη βλέπουν την απόδοση της επένδυσής τους μέσω της μείωσης του διοικητικού φόρτου και των επιτόπιων ελέγχων, δήλωσε η Nicola Britta Holsten, αναπληρώτρια επικεφαλής της μονάδας συντονισμού στρατηγικών σχεδίων της ΚΑΠ, στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας.
Οι ανταλλαγές επιβεβαίωσαν την αξία του OΣΔΕ ως ενός μοναδικά ολοκληρωμένου συστήματος —που συνδυάζει το AMS, την εφαρμογή γεωχωρικών ενισχύσεων (GSA) και το σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS)— το οποίο καλύπτει περισσότερο από το 90% της γεωργικής γης της ΕΕ. Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση βελτιώνει την ακρίβεια και μειώνει την ανάγκη για επιτόπιους ελέγχους των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ελαφρύνοντας το φόρτο εργασίας τόσο για τους γεωργούς όσο και για τις διοικήσεις.
Προετοιμασία για την ΚΑΠ μετά το 2027: δεδομένα, αγρότες και καινοτομία
Η διάσκεψη εξέτασε το μέλλον της ΚΑΠ, με έντονο ενδιαφέρον για την επέκταση της παρατήρησης της Γης στην υγεία των δασών και του εδάφους και τον συνδυασμό δορυφορικών δεδομένων με άλλες πηγές, όπως μηχανήματα και εργαστηριακά αποτελέσματα. Αυτές οι ιδέες αντικατοπτρίζονται στο προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Σύστημα Παρακολούθησης της Γης (ELMS).
«Η ΚΑΠ μετά το 2027 πρέπει να θέσει τους αγρότες στο επίκεντρο, παραχωρώντας τους την κυριότητα των δεδομένων τους», επανέλαβαν αρκετοί εκπρόσωποι των κρατών μελών κατά τη διάρκεια των συζητήσεων των ομάδων εμπειρογνωμόνων.
«Χαιρετίζουμε το ELMS ως ένα εθελοντικό εργαλείο που επιτρέπει στα κράτη μέλη να καινοτομούν, σεβόμενα παράλληλα τα δικαιώματα των αγροτών», σημείωσε ένας εκπρόσωπος του γαλλικού οργανισμού πληρωμών.
Κοινή χρήση δεδομένων και συνέχεια των δορυφορικών υπηρεσιών
Το συνέδριο ασχολήθηκε επίσης με τη σημασία της κοινής χρήσης δεδομένων και την ανάγκη για συνέχεια στις δορυφορικές υποδομές. Τα κράτη μέλη κάλεσαν την ESA και τη Γενική Διεύθυνση Άμυνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να διατηρήσουν την τρέχουσα διαμόρφωση του δορυφόρου Sentinel-2 και να υποστηρίξουν την παρακολούθηση της γεωργίας για πολιτικούς σκοπούς.
«Η DG AGRI πρέπει να συνεχίσει να κοινοποιεί περιπτώσεις πολιτικής χρήσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μελλοντικές διαμορφώσεις των δορυφόρων θα ανταποκρίνονται στις γεωργικές ανάγκες», τόνισε ένας εκπρόσωπος της ESA.
Παρόλο που υπάρχει ευρεία υποστήριξη για την ανταλλαγή δεδομένων IACS, οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε ανταλλαγή δεδομένων πρέπει να γίνεται με τη συγκατάθεση των αγροτών.
Μια πλατφόρμα που προσφέρει
Το 2025 ICE παρείχε έναν ζωτικό χώρο για τα κράτη μέλη, τους ερευνητές και τη βιομηχανία, ώστε να μοιραστούν εμπειρίες, να διερευνήσουν νέες προσεγγίσεις και να συζητήσουν πώς τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να υποστηρίξουν καλύτερα τους αγρότες και τις διοικήσεις. Επιβεβαίωσε επίσης τον κεντρικό ρόλο της ΓΔ Γεωργίας ως του μεγαλύτερου πολιτικού χρήστη και αγοραστή δορυφορικών εικόνων πολύ υψηλής ανάλυσης στην προώθηση της καινοτομίας.
«Οι προσπάθειες απλούστευσης που καταβάλλει η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της ΕΕ με την υποστήριξη του JRC εκτιμώνται. Τώρα, τα κράτη μέλη ζητούν σταθερότητα για το υπόλοιπο της περιόδου της ΚΑΠ», δήλωσε ένας εκπρόσωπος από την Πολωνία.
