Εν μέσω κινητοποιήσεων των αγροτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και στην Ελλάδα, και ενόψει της κεντρικής κινητοποίησης των αγροτών την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, ημέρα συνεδρίασης του Συμβουλίου, το Τμήμα «Γεωργία, Αγροτική Ανάπτυξη, Περιβάλλον» της ΕΟΚΕ, στο οποίο από πλευράς της ΕΘΕΑΣ συμμετείχε ο Γενικός Διευθυντής κ. Μόσχος Κορασίδης, υιοθέτησε σχέδιο γνωμοδότησης προς την Ολομέλεια της ΕΟΚΕ για την απόρριψη της «Πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό των όρων εφαρμογής της ενωσιακής στήριξης στην Κοινή Γεωργική Πολιτική για την περίοδο 2028-2034», για τους εξής λόγους:
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
- Η πρόταση στερείται σαφούς κατευθυντήριου σκοπού, συγκεκριμένων στόχων και μακρόπνοου οράματος για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ και περιορίζεται στην επιβολή σημαντικών περικοπών στον προϋπολογισμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), με εξαιρετικά επιζήμιες συνέπειες για τον τομέα.
- Δεν καλύπτει τις ανάγκες του γεωργικού τομέα της ΕΕ, όπως αυτές αποτυπώνονται στο όραμα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη γεωργία και τα τρόφιμα, καθώς και στις θέσεις του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της ΕΟΚΕ και άλλων βασικών ενδιαφερόμενων φορέων.
- Το χρηματοδοτικό κονδύλιο της ΚΑΠ στο επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) είναι απολύτως ανεπαρκές. Η περικοπή κατά 20% σε ονομαστικές τιμές (41% σε πραγματικές) υπονομεύει τη γεωργική πολιτική της ΕΕ, την επισιτιστική ασφάλεια, την προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος, καθώς και το εισόδημα και τη βιωσιμότητα των γεωργών και των αγροτικών περιοχών.
- Το επιτυχημένο μοντέλο των δύο πυλώνων της ΚΑΠ καταργείται μέσω της πρότασης για το Ταμείο Εθνικής και Περιφερειακής Εταιρικής Σχέσης (ΕΠΕΣ), οδηγώντας σε κατακερματισμό των διατάξεων της ΚΑΠ και σε υπονόμευση της αγροτικής ανάπτυξης, των επενδύσεων, της ανταγωνιστικότητας, της βιωσιμότητας και της εδαφικής συνοχής.
- Υπονομεύονται βασικές κοινές διατάξεις της ΚΑΠ, με αποτέλεσμα την επανεθνικοποίηση της γεωργικής πολιτικής και την αποδυνάμωση της ακεραιότητας και της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς.
- Η αυξημένη πολυπλοκότητα και η δαπανηρή διοικητική αναδιοργάνωση της ΚΑΠ και του ΠΔΠ οδηγούν σε μεγαλύτερη γραφειοκρατία, αντί για την αναγκαία απλούστευση.
- Δεν βελτιώνεται ουσιαστικά ούτε ενισχύεται η θέση των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού.
- Τέλος, η πρόταση υπονομεύει συνολικά τη βάση της ΚΑΠ.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Παρά ταύτα, η ΕΟΚΕ, λαμβάνοντας υπόψη τον θεσμικό της ρόλο στη διασφάλιση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στις πολιτικές της ΕΕ, παραθέτει τις απόψεις σχετικά με τις προτάσεις για την ΚΑΠ:
- Προτείνει μια ισχυρή ΚΓΠ για την περίοδο 2028-2034, με αυξημένο, αυτόνομο και ειδικό προϋπολογισμό, επαρκώς προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), όπως η αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας, η διασφάλιση αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους γεωργούς και τους εργαζομένους, η σταθεροποίηση των αγορών, η ασφάλεια εφοδιασμού και οι εύλογες τιμές για τους καταναλωτές. Παράλληλα, η ΚAΠ οφείλει να στηρίζει την επισιτιστική ασφάλεια και αυτοδυναμία της ΕΕ, το ευρωπαϊκό γεωργικό μοντέλο και την ελκυστικότητα του τομέα για τις επόμενες γενιές, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητά του απέναντι στην τριπλή πλανητική κρίση και στις αυξανόμενες γεωπολιτικές και κοινωνικές προκλήσεις.
- Καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επαναφέρει τον προϋπολογισμό της ΚAΠ στο 0,5% του ΑΕΠ της ΕΕ και απορρίπτει την πρόβλεψη του ΠΔΠ για περικοπή
κατά 20% σε ονομαστικές τιμές (41 % σε πραγματικές) για την περίοδο 2028- 2034.
- Υπογραμμίζει ότι, παρότι η επικουρικότητα μπορεί να έχει θετικό ρόλο εντός σαφών ορίων, η εφαρμογή της στον προϋπολογισμό δεν συνάδει με τους
βασικούς στόχους και τον κοινό χαρακτήρα της ΚΓΠ.
- Τονίζει την ανάγκη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής του προϋπολογισμού της ΚΑΠ και των άμεσων ενισχύσεων, ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός κόστους, να προστατεύονται τα γεωργικά εισοδήματα και να σταθεροποιούνται οι τιμές των τροφίμων.
- Ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει νέες ροές εσόδων στο επόμενο ΠΔΠ, που θα ενισχύουν την εμπιστοσύνη στην ΚΓΠ και δεν θα προκαλούν ανησυχία και δυσαρέσκεια στους γεωργούς και την αγροτική κοινότητα λόγω σοβαρών περικοπών.
- Επισημαίνει ότι στο επόμενο ΠΔΠ πρέπει να διασφαλιστούν η ανεξαρτησία και η ακεραιότητα της ΚΑΠ, σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ.
- Τονίζει ότι η ΚΑΠ οφείλει να στηρίζει την αρχή της αμοιβαιότητας, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ευρωπαίοι γεωργοί τηρούν υψηλότερα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και υγειονομικά πρότυπα σε σχέση με τρίτες χώρες.
- Επιμένει ότι η ΚΑΠ πρέπει να παραμείνει κοινή πολιτική σε επίπεδο ΕΕ και όχι πολιτική βασισμένη σε εθνικές συστάσεις, απορρίπτοντας κατηγορηματικά την επανεθνικοποίησή της.
- Τονίζει ότι η εκτίμηση των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων του ΠΔΠ και της ΚΓΠ πρέπει να είναι διεξοδική και να περιλαμβάνει βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις και μέτρα προστασίας για τους γεωργούς, με έμφαση, μεταξύ άλλων, στις επιπτώσεις στην αγροδιατροφική αλυσίδα, τη μεταποίηση, την απασχόληση στις αγροτικές περιοχές και την ασφάλεια εφοδιασμού των παραμεθόριων περιοχών.
- Υποστηρίζει τη διατήρηση τόσο του υφιστάμενου μοντέλου χρηματοδότησης του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) όσο και του μοντέλου των δύο πυλώνων της ΚΑΠ, που συνδυάζει στοχευμένη εισοδηματική στήριξη και οικολογικά προγράμματα για ενεργούς γεωργούς μέσω του πρώτου πυλώνα, με ενισχύσεις αγροτικής ανάπτυξης, επενδύσεων, προστιθέμενης αξίας και γεωργοπεριβαλλοντικών δράσεων μέσω του δεύτερου.
- Θεωρεί ότι δικαίωμα διεκδίκησης ενισχύσεων στο πλαίσιο της ΚΑΠ πρέπει να έχουν οι πραγματικά ενεργοί γεωργοί που ασκούν γεωργική παραγωγή.
- Εκτιμά ότι πρέπει να τεθούν δίκαια και εύλογα ανώτατα όρια στις άμεσες ενισχύσεις των μεμονωμένων ενεργών γεωργών, με κατάλληλες προσαρμογές για κοινοπραξίες, συνεταιρισμούς, επιχειρήσεις και τον αριθμό των ασφαλισμένων εργαζομένων. Τα ανώτατα όρια δεν θα πρέπει να ισχύουν για προαιρετικά περιβαλλοντικά μέτρα και την παροχή δημόσιων αγαθών.
- Προειδοποιεί ότι η προοδευτική μείωση των ενισχύσεων βάσει έκτασης θα συρρικνώσει τα γεωργικά εισοδήματα και θα υπονομεύσει την οικονομική βιωσιμότητα των ενεργών γεωργών.
- Τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πρέπει, κατά τη χορήγηση άμεσων ενισχύσεων, να εισάγει διακρίσεις εις βάρος των πραγματικά ενεργών γεωργών λόγω ηλικίας ή συνταξιοδοτικού καθεστώτος.
- Υποστηρίζει τη διατήρηση της οικονομικής βιωσιμότητας της γεωργικής δραστηριότητας μέσω ειδικά προσαρμοσμένων εργαλείων, καθώς και μέσω της απλούστευσης και της μείωσης του διοικητικού φόρτου.
- Ενθαρρύνει την εφαρμογή επιστημονικά τεκμηριωμένων περιβαλλοντικών πρακτικών και βιώσιμων, ολιστικών συστημάτων παραγωγής, όπως η βιολογική και η αναγεννητική γεωργία και άλλα αγροοικολογικά συστήματα, σε εθελοντική βάση και με επαρκή χρηματοδότηση.
- Τονίζει ότι τα μέτρα που αφορούν το Σύστημα Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας (AKIS), το πρόγραμμα LIFE, το πρόγραμμα POSEI και την πρωτοβουλία LEADER πρέπει να συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται από τον Πυλώνα 2, ώστε να διασφαλίζονται η πρόσβαση στη γνώση, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, η καινοτομία και η θετική αγροτική ανάπτυξη.
- Υποστηρίζει σθεναρά τις προτάσεις που δίνουν προτεραιότητα στην ανανέωση των γενεών και διευκολύνουν τους νέους γεωργούς να εισέλθουν και να παραμείνουν στο επάγγελμα, με κατάλληλα εργαλεία και μέτρα. Οι σχετικοί πόροι πρέπει να προέρχονται από ισχυρό προϋπολογισμό της ΚΓΠ και να μην αποβαίνουν εις βάρος του εισοδήματος των ήδη ενεργών γεωργών.
- Στηρίζει την ενίσχυση της αλυσίδας τροφίμων της ΕΕ μέσω της εξισορρόπησης της ισχύος μεταξύ των κρίκων της, της απαγόρευσης πωλήσεων κάτω του κόστους, της ενίσχυσης των εργαλείων διαχείρισης κρίσεων και της στήριξης ασφαλιστικών συστημάτων έναντι φυσικών καταστροφών.
- Επικροτεί τις προτάσεις για τιμαριθμική αναπροσαρμογή της ΚΑΠ ως θετικό βήμα και διευκρινίζει ότι το μέτρο πρέπει να εφαρμόζεται στις άμεσες ενισχύσεις.
- Υποστηρίζει την ενίσχυση του ενιαίου διχτυού ασφαλείας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα οδηγήσει σε αδύναμη εμπορική πολιτική που υπονομεύει την αγορά της ΕΕ, όπως συνέβη με τη συμφωνία Mercosur.
- Αναγνωρίζει τη σημασία της ενίσχυσης της κοινωνικής αιρεσιμότητας και της σαφούς σύνδεσής της με τις προτάσεις της ΚΑΠ.
- Επισημαίνει τους σοβαρούς πολιτικούς κινδύνους για την ΕΕ και ορισμένακράτη μέλη που απορρέουν από τους μηχανισμούς ευελιξίας του Ταμείου ΕΠΕΣ ή από την άρση της στήριξης του γεωργικού τομέα, της αγροτικής ανάπτυξης και των αγροτικών περιοχών, την οποία σήμερα διασφαλίζει ο Πυλώνας 2 της ΚΑΠ. Παράλληλα, επισημαίνει τον κίνδυνο ανταγωνισμού μεταξύ αγροτικών και ταμείων συνοχής για τη χρηματοδότηση έργων, γεγονός που θα παρεμποδίσει τη μείωση των ανισοτήτων.
Αναλυτικά τις θέσεις της ΕΟΚΕ μπορείτε να δείτε εδώ
