Το Υπουργείο Γεωργίας της Ιταλίας (MiPAAF) ενέκρινε προσφάτως διάταγμα για τον καθορισμό και την προστασία δύο κατηγοριών αμπελώνων που αποτελούν μέρος της οινικής παράδοσης της χώρας. Οι δύο αυτές κατηγορίες περιλαμβάνουν τους ιστορικούς και τους ηρωικούς αμπελώνες. Ο όρος «ηρωικοί» αναφέρεται κυρίως σε αμπέλια που βρίσκονται σε απόκρημνες πλαγιές και που η καλλιέργειά τους πραγματοποιείται σε δύσκολες συνθήκες («ηρωική» αμπελουργία).
Οι συγκεκριμένοι όροι εισήχθησαν στην εθνική νομοθεσία της Ιταλίας το 2016 με το άρθρο για τη «Διάσωση των ιστορικών και ηρωικών αμπελώνων» (Salvaguardia dei vigneti eroici o storici). Πρόθεση του κράτους είναι να υποστηρίξει την αναζωογόνηση και συντήρηση αμπελώνων σε περιοχές με σημαντικές ελλείψεις σε υδάτινους πόρους ή σε περιοχές ιδιαίτερης αξίας για ιστορικούς ή περιβαλλοντικούς λόγους. Επιπλέον, οι αμπελώνες που θα ενταχθούν σε κάποια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες θα πρέπει να βρίσκονται σε περιοχές με συγκεκριμένες περιβαλλοντικές και κλιματολογικές συνθήκες που προσδίδουν στα παραγόμενα κρασιά μοναδικά χαρακτηριστικά, στενά συνδεδεμένα με τις ιδιαιτερότητες του εδάφους απ’ όπου προέρχονται.
Στο δελτίο τύπου, που εξέδωσε το αρμόδιο Υπουργείο, αναφέρεται ότι το διάταγμα περιλαμβάνει πέντε άρθρα. Τα συγκεκριμένα άρθρα ορίζουν ως «ηρωικούς» τους αμπελώνες «σε περιοχές που υπόκεινται σε υδρογεωλογικό κίνδυνο, ή ... όπου οι εδαφολογικές (ή πιο συγκεκριμένα οι ορογραφικές) συνθήκες δημιουργούν εμπόδια στη εκμηχάνιση της καλλιέργειας, σε ζώνες με τοπία και περιβάλλοντα ιδιαίτερης αξίας... καθώς και τους αμπελώνες που βρίσκονται σε μικρά νησιά». Από την άλλη, ιστορικοί είναι οι αμπελώνες των οποίων η καλλιέργεια βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές που συνδέονται παραδοσιακά με τον τόπο και το κλίμα μίας περιοχής. Αυτές οι μέθοδοι και οι τεχνικές θα πρέπει να «παρουσιάζουν ισχυρούς δεσμούς με την τοπική κοινωνική και οικονομική οργάνωση» και «η παρουσία τους να καταγράφεται σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία πριν από το 1960».
Αναλυτικότερα, για να θεωρηθεί ένας αμπελώνας ηρωικός θα πρέπει να βρίσκεται σε έδαφος με κλίση τουλάχιστον 30%. Ας μην ξεχνάμε ότι οι αναρίθμητοι λόφοι της Ιταλίας υπήρξαν ανέκαθεν οι φυσικοί φύλακες της ποικιλομορφίας των αμπελιών της. Ηρωικός μπορεί να χαρακτηριστεί επίσης ένας αμπελώνας που βρίσκεται τουλάχιστον 500 μέτρα επάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (εξαιρουμένων των οροπεδίων), ή που η καλλιέργεια του γίνεται σε αναβαθμίδες ή σε μικρά νησιά.
Οι ιστορικοί αμπελώνες θα αναγνωρίζονται από την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών που συνδέονται με την ιστορία ενός τόπου και θα περιλαμβάνουν εκείνους που βρίσκονται σε περιοχές εγγεγραμμένες στο εθνικό μητρώο αγροτικών τοπίων ιστορικού ενδιαφέροντος της Ιταλίας «υπό την προϋπόθεση ότι η αμπελουργία αποτελεί τον λόγο για την καταχώριση και ότι ο αμπελώνας αποτελεί τον κύριο λόγο της συμπερίληψής του». Επίσης, σε περιοχές αναγνωρισμένες από την UNESCO για λόγους που σχετίζονται αποκλειστικά ή συμπληρωματικά με την αμπελουργία αλλά και σε περιοχές που προστατεύονται από περιφερειακούς νόμους.
Με πληροφορίες από το forbes.com
