Ασκήσεις θάρρους απαιτεί η φετινή συγκυρία στις εαρινές καλλιέργειες και ειδικά στο βαµβάκι, όπου η διεθνής χρηµατιστηριακή τιµή της µπάλας τρεµοπαίζει τις τελευταίες ηµέρες οριακά περί τα 50 σεντς η λίµπρα. Με το δολάριο κι αυτό χαµηλότερα απ’ ό,τι έγραφε το περασµένο φθινόπωρο, η αντιστοίχιση της χρηµατιστηριακής τιµής στη φυσική αγορά του σύσπορου, δηλαδή της τιµής παραγωγού, µεταφράζεται σε 35 λεπτά το κιλό περίπου.
Βέβαια αυτό αποτελεί τη «φωτογραφία» της στιγµής και είναι µια εικόνα που αφορά περισσότερο την υπάρχουσα σοδειά και τη συναλλακτική σχέση µεταξύ εκκοκκιστών και κλωστηρίων βάµβακος. Είναι πιθανό, τα εκκοκκιστήρια που δεν έχουν προπωλήσει την παραγωγή τους και θα υποχρεωθούν να το κάνουν σ’ αυτή την τιµή, να γράψουν ζηµιά.
Ελάχιστοι πιστεύουν πως οι σηµερινές τιµές θα ισχύσουν για πολύ. Αυτό θα εξαρτηθεί από τις εκτάσεις που τελικά θα καλλιεργηθούν τόσο στη χώρα µας, όσο και διεθνώς και κυρίως από τη διαµόρφωση της ζήτησης το δεύτερο εξάµηνο του έτους. Είναι σαφές ότι η «αντοχή» του κορωνοϊού δεν θα βοηθήσει και το βαµβάκι. Αντίθετα, η έξοδος από αυτό το τούνελ µπορεί να επαναφέρει και γρήγορα τα πράγµατα σε µια καλή ισορροπία.
Διαβάστε επίσης: Με λύσεις ανάγκης που δείχνουν να αποδίδουν παρακάμπτουν τις κλειστές αγορές μερικοί αγρότες
Θα πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι η «θολή κατάσταση» που υπάρχει σήµερα, έβαλε για λίγο στην άκρη και τις συζητήσεις για τον επανακαθορισµό της σχέσης ποιότητας και τιµής στο σύσπορο. Ενδεχοµένως τώρα, η συζήτηση αυτή να γίνεται πιο επιτακτική. ∆ιαφορετικά, µπορεί τα εκκοκκιστήρια να πάρουν το δρόµο των εγχώριων κλωστηρίων.
Η επιλογή των καλλιεργητών πάντως, επηρεάζεται αυτές τις µέρες και από πράγµατα τα οποία δεν έχουν άµεση συνάρτηση µε την αγορά.
Το ένα είναι ο καιρός. Τα χιόνια σε οροπέδια της Μακεδονίας, αρχές Απρίλη, δεν είναι καλός σύµβουλος για ν’ αρχίσουν οι σπορές και όλοι ξέρουν ότι η πρωιµότητα στο βαµβάκι µετράει πολύ. Ο καιρός έχει πάει ήδη πίσω τόσο τον ηλίανθο, όσο και το καλαµπόκι. Το τελευταίο, µετά τα µέτρα για τον κορωνοϊό, µάλλον δείχνει να «κλέβει» εκτάσεις. Ο ηλίανθος, όσο στηρίζονται τα 37 λεπτά το κιλό από τη βιοµηχανία βιοντίζελ, δεν έχει πρόβληµα.
Αντίθετα, ως επιλογή χαµηλών σχετικά εισροών, µάλλον ευνοείται και από την έλλειψη διάθεσης των καλλιεργητών για µεγάλες επενδύσεις. Όλα αυτά όµως επηρεάζουν τους καλλιεργητές που αποφασίζουν επιπόλαια την τελευταία στιγµή και όχι τους «στηµένους» να επενδύσουν σε ένα προϊόν µε άλλη δυναµική, όπως είναι το βαµβάκι. Στη βαµβακοκαλλιέργεια µένουν όλο και λιγότεροι, όλο και µεγαλύτεροι (σε εύρος εκµετάλλευσης), όλο και συστηµατικότεροι καλλιεργητές. Μ’ αυτή τη έννοια κι αυτή τη χρονιά το βαµβάκι δείχνει να έχει κοινό.
Εκτός παιχνιδιού τέσσερις κλωστοϋφαντουργίες
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ της εφημερίδας Καθημερινή, διακοπή λειτουργίας ανακοίνωσαν το τελευταίο δεκαήμερο οι τελευταίες από τις πιο σημαντικές κλωστοϋφαντουργίες της χώρας, αντιμετωπίζοντας περαιτέρω δυσκολίες διάθεσης της παραγωγής τους μετά την έλευση του κορωνοϊού. Πρόκειται για τις κλωστοϋφαντουργίες Επίλεκτος, Βαρβαρέσος, Φιερατέξ και Ναυπάκτου.
Είναι σαφές ότι η εξέλιξη αυτή αδυνατίζει περαιτέρω τη θέση της χώρας στον κλάδο, ενώ δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες καθετοποίησης της δραστηριότητας στον τομέα του βάμβακος, δηλαδή την παραγωγή τελικού προϊόντος υψηλής προστιθέμενης αξίας το οποίο θα φτάνει και στο επίπεδο της υψηλής ραπτικής. Αρκεί να αναφερθεί ότι εκπρόσωποι του κλάδου αναφέρουν ότι για να μπουν ξανά μπροστά αυτές οι επιχειρήσεις θα χρειασθούν τουλάχιστον 2 χρόνια. Σημειωτέον ότι οι προσπάθειες επαναλειτουργίας άλλων παρόμοιων επιχειρήσεων, σε προηγούμενες περιόδους, απέτυχαν παταγωδώς.
Το ρεπορτάζ της Καθημερινής
Σβήνουν μία μία οι μηχανές της κλωστοϋφαντουργίας, ενός πολύπαθου κλάδου που, αν και συρρικνώθηκε σημαντικά κατά την περίοδο της κρίσης, εξακολουθεί να αποτελεί ένα δυναμικό κομμάτι της εξαγωγικής βιομηχανίας της χώρας, αντιπροσωπεύοντας το 10% των συνολικών μεταποιητικών εξαγωγών και διοχετεύοντας το 70% της παραγωγής του στις διεθνείς αγορές.
Μέσα στο τελευταίο δεκαήμερο, τέσσερις ιστορικές κλωστοϋφαντουργίες, που υπέστησαν ισχυρές αναταράξεις τα προηγούμενα χρόνια και κατάφεραν να κρατηθούν στη ζωή μέσα από μια σειρά αναδιαρθρώσεων, ανακοίνωσαν αναστολή εργασιών, θέτοντας σε καθεστώς διαθεσιμότητας περισσότερους από 600 εργαζομένους. Στις 18 Μαρτίου έσβησαν οι μηχανές στα εργοστάσια της ιστορικής Κλωστοϋφαντουργίας Ναυπάκτου, που με διάφορες νομικές μορφές λειτουργεί από το 1964 και σήμερα απασχολεί συνολικά 161 εργαζομένους (87 στον όμιλο και άλλους 74 στην εταιρεία).
Η «Βαρβαρέσος»
Τέσσερις ημέρες αργότερα, απόφαση για αναστολή εργασιών πήρε και η διοίκηση της «Βαρβαρέσος». Η βορειοελλαδίτικη κλωστοϋφαντουργία, που απασχολεί 227 εργαζομένους, έκλεισε τα εργοστάσιά της στη Νάουσα, η παραγωγή των οποίων εξάγεται σε ποσοστό 70%.
Η «Φιερατέξ»
Προχθές, την ένταξη της πλειονότητας του προσωπικού της στο πρόγραμμα αναστολής σύμβασης εργασίας από την 1η Απριλίου έως και τις 15 Μαΐου 2020 ανακοίνωσε και η κλωστοϋφαντουργία «Φιερατέξ». «Για την αναγκαιότητα συνέχισης της λειτουργίας της σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο, η εταιρεία θα λειτουργήσει με προσωπικό ασφαλείας», αναφέρει η «Φιερατέξ» στην ανακοίνωσή της, ενώ όσον αφορά τις συνέπειες στη χρηματοοικονομική κατάστασή της υπογραμμίζει ότι «δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν και θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της πανδημίας».
Η «Επίλεκτος»
Την ίδια ημέρα, 1η Απριλίου, απόφαση για αναστολή εργασιών έλαβε και η «Επίλεκτος». Η ιστορική κλωστοϋφαντουργία, που ξεκίνησε από μια μονάδα παραγωγής βαμβακονημάτων στα Φάρσαλα το 1970, κατάφερε να μετεξελιχθεί σε μια από τις πιο δυναμικές επιχειρήσεις του κλάδου και να αντέξει στα χρόνια της κρίσης της ελληνικής οικονομίας εξάγοντας το 70% της παραγωγής της, κλείνει τα εργοστάσιά της επίσης για 45 ημέρες. Οι 200 εργαζόμενοι της εταιρείας, με εξαίρεση κάποιο προσωπικό ασφαλείας για τη συντήρηση του εργοστασίου, τέθηκαν σε καθεστώς διαθεσιμότητας, ενώ η επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας αναμένεται σήμερα.
«Σταδιακά, μέρα με τη μέρα, οι παραγγελίες μειώνονται. Πήραμε την απόφαση για αναστολή έχοντας προμηθεύσει τους πελάτες μας για αυτόν τον μήνα», τονίζει στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Ευριπίδης Δοντάς, εκφράζοντας την ανησυχία του για την επόμενη ημέρα της κρίσης του κορωνοϊού. «Θα χρειαστούμε στην καλύτερη περίπτωση τουλάχιστον δύο χρόνια για να επανέλθουμε στην κατάσταση στην οποία ήμασταν τον Ιανουάριο του 2020. Θα πρέπει να βρούμε μια κοινή στρατηγική που θα αλλάξει την οικονομία. Να επιδοτήσουμε την εργασία στην παραγωγή και όχι στην κατανάλωση. Με ακριβό ρεύμα και υψηλές εισφορές δεν μπορεί να σταθεί η οικονομία», επισημαίνει ο κ. Δοντάς.
Οσον αφορά γενικότερα τον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας, ο ίδιος σημειώνει ότι πρέπει να επανέλθει στην Ευρώπη, κάτι που θα δημιουργήσει σημαντικές προοπτικές για την Ελλάδα ως τη μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που παράγει βαμβάκι.
Χρύσα Λιάγγου
Το άρθρο φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφόρησε το Σάββατο 4 Απριλίου μαζί με το περιοδικό Profi.
