BACK TO
TOP
Agrotica

Χρονισμός για επενδύσεις με κοινοτικό χρήμα και μοναδική προσφορά

Σύσφιξη στο χαλαρό έως τώρα πλαίσιο των eco-schemes, µια νέα αγορά γύρω από τα δικαιώµατα άνθρακα ανοιχτή για τους αγρότες και άµεσα διαθέσιµα ψηφιακά εργαλεία που διευκολύνουν τις αγροτικές εργασίες τόσο στο χωράφι, όσο και στη µηχανοργανωτική διαχείριση των εκµεταλλεύσεων, ανέδειξε ένας συνεκτικός και ουσιαστικός κύκλος συζητήσεων που ανέπτυξε η συντακτική οµάδα της Agrenda µε επαγγελµατίες του κλάδου της αγροτικής παραγωγής.

27-30_CCCOVER

Πέτρος Γκόγκος, Γιώργος Κοντονής

413
0

Χρονισμός για επενδύσεις με κοινοτικό χρήμα και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

Το «Agrenda Dialogues» κέρδισε την προσοχή των επισκεπτών στο περίπτερο 13 της Agrotica το περασµένο Σάββατο 3 Φεβρουαρίου, µέσα από πέντε ενδιαφέροντες διαλόγους που έβαλαν στο επίκεντρο ζητήµατα που καίνε τους αγρότες, από τη φορολογία και τις αγορές µέχρι τις δυνατότητες που ξεκλειδώνει το νέο πλαίσιο της ΚΑΠ, τα κενά που ανοίγει η λεγόµενη πράσινη µετάβαση, αλλά και τις λύσεις χρηµατοδότησης για υιοθέτηση των πλέον απαραίτητων εργαλείων.
Έσοδα ύψους 120-150 εκατ. ευρώ από την πώληση δικαιωµάτων άνθρακα θα µπορούσαν να εξασφαλίσουν τα αγροτικά συλλογικά σχήµατα στο νέο σύστηµα εθελοντικών αγορών άνθρακα, που διαµορφώνεται στη χώρα µας. Μάλιστα, σχεδιάζεται να γίνει και  ένα Εθνικό Μητρώο, στο οποίο ένας επενδυτής θα εγγράφει το έργο του, το οποίο θα πιστοποιείται από έναν φορέα, ενώ θα διαµορφωθεί και ένα γενικότερo πλαίσιο µε ρόλους (ποιος πουλάει, αγοράζει κ.λπ).

Αυτό πάντως που έγινε κατανοητό είναι πως τα eco-schemes δεν προσφέρονται για µεγιστοποίηση των επιδοτήσεων, παρά έρχονται να καλύψουν κάποια κόστη που ούτως ή άλλως θα επωµίζονταν οι παραγωγοί που θέλουν να κάνουν συγκεκριµένες φροντίδες στο χωράφι τους. Η ενσωµάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στον αγροτικό τοµέα είναι κάτι που πρέπει να αντιµετωπίζεται ολιστικά από τον αγρότη µε στοχευµένες επενδύσεις σε βάθος χρόνου και όχι απλά σε επίπεδο µεµονωµένου µηχανήµατος, συµφώνησαν οι συµµετέχοντες στην ενότητα «Αγροτική Τεχνολογία στην Ψηφιακή Εποχή και Προγράµµατα Χρηµατοδότησης».

Η αγορά του άνθρακα ώριμη και στη γεωργία


Έσοδα ύψους 120-150 εκατ. ευρώ από την πώληση δικαιωµάτων άνθρακα, θα µπορούσαν να εξασφαλίσουν τα αγροτικά συλλογικά σχήµατα στο νέο σύστηµα εθελοντικών αγορών άνθρακα, που διαµορφώνεται στη χώρα µας. Όπως εξήγησε ο Aπόστολος Σίσκος Partner και Πρόεδρος του ∆Σ της Envirometrics, πρόκειται για αγορές που έχουν δηµιουργηθεί τα τελευταία χρόνια, µε τον Εθνικό Κλιµατικό Νόµο της χώρας µας να έρχεται να προσδιορίσει τις υποχρεώσεις. Η χώρα µας βρίσκεται στη διαδικασία να νοµοθετήσει αυτό το σύστηµα, που θα απευθύνεται σε µεγάλα σχήµατα, όπως συνεταιρισµοί ή οργανώσεις. Τη µέθοδο υπολογισµού των απορροφήσεων έχει αναλάβει η εταιρεία Envirometrics, την οποία και σχεδιάζει για δάση, ελιές, πυρηνόκαρπα, αµπέλια και αναµένεται να ολοκληρωθεί µέχρι το τέλος Μαρτίου.

Το ζήτηµα βέβαια είναι να επαληθευτεί πως οι µετρήσεις είναι σωστές στο χωράφι, σηµείωσε ο Θωµάς Αραπογιάννης, αντιπρόεδρος Γεωργίας της TÜV Hellas (TÜV Nord). Ο ίδιος υποστήριξε πως µπορεί να συνδυαστεί το πρότυπο πιστοποίησης AGRO µε την επαλήθευση του ανθρακικού αποτυπώµατος, ώστε να πάρει νέα πνοή.

Aπό αριστερά: Νίκος Δεδούσης (Τράπεζα Πειραιώς), Θωμάς Αραπογιάννης (TÜV Hellas (TÜV Nord) και Αντώνης Παπαδόπουλος («Νέα Γεωργία Νέα Γενιά»).

Αναφορικά µε τη γεωργία στη χώρα µας, µε βάση µελέτη που έγινε σε ελιές, ροδακινιές και αµυγδαλιές, υπολογίστηκε ότι αυτές οι καλλιέργειες σε συµβατικές συνθήκες απορροφούν 4 εκατ. τόνους διοξειδίου το χρόνο που µεταφράζονται σε 120-150 εκατ. ευρώ το χρόνο εφόσον πουληθούν τα δικαιώµατα εκποµπών (carbon credits) που παράγονται, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του ΕΛΓΟ ∆ήµητρα, Σέρκο Χαρουτονιάν.

Από την πλευρά του ο Αντώνης Παπαδόπουλος, Entrepreneurship Development Director του οργανισµού «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά» ανέφερε πως ήδη διαµορφώνεται ένα ευρωπαϊκό πρόγραµµα για τη δηµιουργία ενηµερωτικού κέντρου για το Carbon Farming στη λεκάνη της Μεσογείου (Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία) µε σχετική πλατφόρµα.

Στην προσπάθεια αυτή σύµµαχος θα είναι η Τράπεζα Πειραιώς, µε το Νίκο ∆εδούση στέλεχος Αγροτικής Τραπεζικής να αναφέρεται στον τοµέα Green Banking, ενώ έδωσε και παραδείγµατα από τράπεζες του εξωτερικού που ήδη δραστηριοποιούνται στο κοµµάτι της πώλησης δικαιωµάτων άνθρακα από αγροτικές εκµεταλλεύσεις όπως Rabobank και Crédit Agricole.

Στη σηµασία της πιστοποίησης και το πως πρέπει να «πιστοποιηθούν και οι πιστοποιητές» αναφέρθηκε ο Ευρωβουλευτής, Νίκος Παπανδρέου, που µίλησε επίσης για τις πιέσεις που ασκούνται στον Ευρωπαίο αγρότη να ακολουθεί πρότυπα παραγωγής τα οποία οι Τρίτες Χώρες που εισάγουν τα προϊόντα τους δεν εφαρµόζουν.

Φοροτεχνικοί αυτοματισμοί για αγρότες με σκέψη για την επιδότησή τους


Σε ένα νέο και µάλλον δυσπρόσιτο φορολογικό χάρτη καλούνται να λειτουργήσουν οι επαγγελµατίες αγρότες από φέτος, µε το νέο πλαίσιο να θεσµοθετεί την υποχρέωση διαβίβασης τιµολογίων για κάθε συναλλαγή στη φορολογική αρχή και µάλιστα, την αµέσως επόµενη ηµέρα, ενώ έρχεται από το καλοκαίρι του 2024 να επιβάλει και κυρώσεις σε όσους αδυνατούν να διατηρούν το MyData τους επικαιροποιηµένο και τακτικό.

Θετική απόκριση στο ερώτηµα του κατά πόσο µπορούν να παρακολουθήσουν οι αγρότες τον ψηφιακό µετασχηµατισµό, τουλάχιστον στον βαθµό τακτοποίησης των φορολογικών τους υποχρεώσεων, εστίασε ο πρώτος από τους πέντε «διαλόγους της Agrenda» της συντακτικής οµάδας της εφηµερίδας, στην καρδιά της 30ης Agrotica.

Τον πιο «ξεκούραστο» και αυτοµατοποιηµένο τρόπο πλεύσης των αγροτών στον ωκεανό του MyData, περιέγραψε η Μαρία Σηµίτη, εκπρόσωπος της Epsilon Net, στο πλαίσιο της συζήτησης, ενώ ο γενικός γραµµατέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ∆ηµήτρης Παπαγιαννίδης δεν απέρριψε το ενδεχόµενο δηµιουργίας ενός πλαισίου που θα διευκολύνει τους αγρότες στην υιοθέτηση των σύγχρονων φορολογικών εργαλείων, στη λογική του µέτρου των Συµβούλων.

Από αριστερά: Γιώργος Παπαδημητρίου (φοροτεχνικός), Κωνσταντίνος Νιφορόπουλος (Ορκωτός Ελεγκτής), Μαρία Σημίτη (Epsilon Net Direct Sales Manager).

Τι πρέπει να κάνει λοιπόν ένας παραγωγός που σήµερα θέλει να πουλήσει 100 τόνους σιτάρι; «Αφού βρει κάποιον να το αγοράσει σε καλή τιµή, εντός 24 ωρών καλείται να διαβιβάσει το τιµολόγιο στο MyData» εξηγεί ο φοροτεχνικός Γιώργος Παπαδηµητρίου. «Χρόνος υπάρχει για την προσαρµογή σε αυτό το νέο περιβάλλον» συµπληρώνει ο φοροτεχνικός Κώστας Νιφορόπουλος.

«Έχουµε αναπτύξει για το κοµµάτι της ενηµέρωσης των ηλεκτρονικών βιβλίων και της πλατφόρµας MyData µια πολύ καινοτόµα σύγχρονη εφαρµογή ηλεκτρονικής τιµολόγησης, την οποία µπορούν να χρησιµοποιήσουν όλοι οι αγρότες µε πολύ εύκολο και απλό τρόπο. Μπορούν να εκδώσουν τα παραστατικά τους πολύ εύκολα, γρήγορα, µέσα από ειδικά διαµορφωµένα templates» ανέφερε η κ. Σηµίτη.

Φραγμός στην άκριτη είσοδο για ενισχύσεις eco-schemes

«Η ανάγκη να «µαζευτεί» η υπόθεση των eco-schemes που έφερε τις αιτήσεις στα 600 εκατ. ευρώ µε διαθέσιµο ποσό τα 425 εκατ. και παρόλα αυτά θα ξανανοίξουν για αιτήσεις εντός του µήνα, τονίστηκε στο διάλογο της Agrenda για την πράσινη µετάβαση, και όπως αναφέρθηκε κανείς προς το παρόν δεν µπορεί να προβλέψει τη µείωση στα ποσά των δικαιούχων.  Μάλιστα µοιάζει πλέον πολύ πιθανό, να τεθεί όριο (πέρα από τις ασυµβατότητες) στις δράσεις eco-schemes, όπου θα µπορεί να συµµετάσχει ο παραγωγός ακόµη και από φέτος. Αυτό πάντως που έγινε κατανοητό είναι πως τα eco-schemes δεν προσφέρονται για µεγιστοποίηση των επιδοτήσεων, παρά έρχονται να καλύψουν κάποια κόστη που ούτως ή άλλως θα επωµίζονταν οι παραγωγοί που θέλουν να κάνουν συγκεκριµένες φροντίδες στο χωράφι τους.

«Προφανώς ανάλογα µε τη ζήτηση θα συµπιεστούν και τα ποσά», είπε ο ∆ηµήτρης Ντογκούλης, πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, µε τον ίδιο να προτείνει να γίνεται ένας κεντρικός σχεδιασµός στο Στρατηγικό µε eco-scheme ανά καλλιέργεια, έτσι ώστε να γνωρίζουν οι παραγωγοί τα ποσά που θα λάβουν.

Ωστόσο όπως σχεδιάστηκαν µε την προσπάθεια να χωρέσουν όλοι αδιακρίτως, και τα πριµ µειώνονται και χάνονται και χρήσιµες δράσεις που θα µπορούσαν να «φτιάξουν» το χωράφι, όπως ανέφερε ο αγρότης από τη Λάρισα Γιώργος Βαρδούλης που συµµετείχε στη συζήτηση, «∆εν είναι το θέµα τι δίνει τα περισσότερα λεφτά, αλλά ο παραγωγός πρέπει να βλέπει τι χρειάζεται, τι ανάγκες έχει», σηµείωσε η Παναγιώτα Παπαλουκοπούλου, προϊστάµενη Μονάδας Κλιµατικής Αλλαγής και Περιβάλλοντος της ΕΥΕ  Άµεσων Ενισχύσεων του ΥΠΑΑΤ. Η ίδια αναφέρθηκε στις δυσκολίες σχεδιασµού των οικολογικών σχηµάτων, καθώς θα πρέπει να επιτυγχάνεται ετησίως απορρόφηση πόρων.

«Υπάρχει η πιστοποίηση για τον παραγωγό για να λάβει κάποια επιδότηση, αλλά θα πρέπει να την αξιοποιεί για να εξασφαλίζει την υπεραξία», πρόσθεσε ο Στέλιος Βαπορίδης, Υπεύθυνος Ανάπτυξης Αγροδιατροφικού Τοµέα & Πιστοποίησης Προϊόντων Λίπανσης, TÜV AUSTRIA Hellas. Σύµφωνα µε τον ίδιο, «οι απαιτήσεις αυξάνονται και θα δείτε, στα οικολογικά σχήµατα που άπτονται της φυτοπροστασίας και της θρέψης αποτελούν και απαιτήσεις πολλών συστηµάτων ολοκληρωµένης διαχείρισης και βιολογικών που είναι και των σούπερ-µάρκετ, άρα κατ’ επέκταση των καταναλωτών» .

Από αριστερά: Γιώργος Βαρδούλης (αγρότης), Παναγιώτα Παπαλουκοπούλου (ΥΠΑΑΤ), Στέλιος Βαπορίδης (TÜV AUSTRIA Hellas), Χαριτίνη Κοντοπούλου (Teofert), Δημήτρης Ντογκούλης (ΓΕΩΤΕΕ), Γιάννης Πανάγος

Φυσικά, η ενεργοποίηση των eco-schemes έφερε και την σχεδόν καθολική ενασχόληση του κλάδου των λιπασµάτων µε τα προϊόντα εξειδικευµένης θρέψης γεγονός που είναι ένα θετικό βήµα, όπως υποστήριξε η Χαριτίνη Κοντοπούλου διευθύντρια του Τεχνικού Τµήµατος και Marketing της εταιρείας Teofert. Αλλά εν απουσία συγκεκριµένου ελεγκτικού µηχανισµού γι’ αυτά τα προϊόντα, µπορεί όλη αυτή η υπόθεση να καταλήξει εις βάρος του αγρότη, ανέφερε η ίδια. «Για να γίνει αυτή η δράση της επιδότησης ειδικής θρέψης, η οποία είναι πάρα πολύ σηµαντική και προς όφελος του αγρότη, θα πρέπει να υπάρξει ενηµέρωση. Σωστή ενηµέρωση. Πότε να βάλω το σταθεροποιηµένο νιτρικών, πότε να βάλω το σταθεροποιηµένο ουρεάσης», πρόσθεσε.

Σταθερή αξία το σκληρό ανεβαίνει το βαμβάκι


Στο χρηµατιστήριο του Παρισιού συµβόλαια µε σκληρό σιτάρι και εκκοκκισµένο βαµβάκι για λογαριασµό αγροτών δίνουν τις τελευταίες εξελίξεις στις αγορές, που θα µπορούσαν να τοποθετήσουν σε νέα βάση τις ισορροπίες στις διεργασίες διαµόρφωσης των τιµών.

Βήµατα εµβάθυνσης της αγοράς σκληρού σίτου που διευκολύνουν µια πιο ώριµη επιλογή διάθεσης της παραγωγής από τους αγρότες, σηµάδια σταθεροποίησης της αγοράς βάµβακος που επιτρέπουν έναν πιο ορθολογικό τρόπο προετοιµασίας των επερχόµενων σπορών, αλλά και νέες καλλιεργητικές επιλογές που θα µπορούσαν να δώσουν διέξοδο στους αγρότες σε εποχές που οι παραδοσιακές µεγάλες καλλιέργειες βρίσκονται σε ένα περιβάλλον υψηλού ρίσκου, διερευνήθηκαν στη συζήτηση για της αγορές αγροτικών εµπορευµάτων.

Η διαπίστωση πως η Τουρκία ήρθε για να µείνει στο διεθνές εµπόριο σκληρού σίτου, καλεί σε µια ποιοτική αναπροσαρµογή της εγχώριας παραγωγής, αλλά κυρίως ενδέχεται να προκαλέσει περισσότερους τριγµούς στις ήδη διαταραγµένες σχέσεις αγροτών της Ιταλίας και της Ελλάδας, αφού είναι θεσµικά αδύνατος ο ανταγωνισµός µε τους αγρότες Τρίτων Χωρών.

Για τον µεγάλο αιφνιδιασµό των αγορών από την είσοδο της Τουρκίας στο εµπόριο σκληρού σίτου, µίλησε ο Κώστας Θεοχαρίδης, υπεύθυνος αγορών πρώτων υλών, της Barilla Hellas. «Υπάρχει κι άλλος ένας παίκτης, να το πω έτσι απλά, στην αγορά, µε καλύτερης ποιότητας σιτάρια και πλέον έχει αποδυναµώσει την κυριαρχία του Καναδά. Αυτό φυσικά δεν αρέσει στους Καναδούς, αφού στο ισοζύγιο µπαίνουν πάνω από 1 εκατ. τόνοι τουρκικού σίτου» εξήγησε, για µια χώρα η οποία βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην Ευρώπη και τις αγορές της Αφρικής, από ότι η Βόρεια Αµερική.



Από αριστερά: Ο Τάσος Αυγερινός (ΑΥΓΗ ΕΠΕ), και ο Κώστας Θεοχαρίδης (Υπεύθυνος Αγορών Πρώτων Υλών, Barilla Hellas).

Από την άλλη, η αγορά βάµβακος δείχνει έτοιµη να περάσει σε ένα νέο επίπεδο ωριµότητας, µε µια εκφρασµένη διάθεση καλά οργανωµένων παραγωγών και συλλογικών σχηµάτων, να εισέλθουν στη διαδικασία εκκόκκισης βάµβακος για λογαριασµό τους, ώστε να ενσωµατώνουν στα έσοδα της δραστηριότητας τους και την προστιθέµενη αξίας της πρωτογενούς µεταποίησης βάµβακος. Ως προς τις εξελίξεις της χρηµατιστηριακής τιµής, ο Τάσος Αυγερινός, από την Αυγή ΕΠΕ, σχολίασε το εξής παράδοξο: ενώ όλοι έχουν την αίσθηση πως η αγορά ανεβαίνει, στην ουσία µένει στάσιµη. «Είναι χρηµατιστηριακή η άνοδος», είπε.

Η τεχνολογία πρέπει να βγάζει τα λεφτά της

Η ενσωµάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στον αγροτικό τοµέα είναι κάτι που πρέπει να αντιµετωπίζεται ολιστικά από τον αγρότη µε στοχευµένες επενδύσεις σε βάθος χρόνου και όχι απλά σε επίπεδο µεµονωµένου µηχανήµατος, συµφώνησαν οι συµµετέχοντες στην ενότητα µε τίτλο «Αγροτική Τεχνολογία στην Ψηφιακή Εποχή και Προγράµµατα Χρηµατοδότησης». Ειδικότερα, ο Θεόδωρος Ζαχαριάδης, Επικεφαλής Τεχνικός ∆ιευθυντής, Synelixis Solutions SA στην τοποθέτησή του τόνισε τη σηµαντική συµβολή της τεχνολογίας και της λύσης γεωργίας ακριβείας SynField, που αναπτύχθηκε από τη Synelixis, στην αντιµετώπιση ζητηµάτων βιώσιµης γεωργίας και διατήρησης των πόρων. «Έχουµε ενσωµατώσει πάνω από 45 διαφορετικούς αισθητήρες, συλλέγεται η πληροφορία, µεταφέρεται στο cloud όπου γίνεται η επεξεργασία. Βγάζουµε τα κατάλληλα µοντέλα για να γίνεται η άρδευση, η λίπανση, µε στόχο µείωση της κατανάλωσης σε φυσικούς πόρους που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη της παραγωγής», ανέφερε.

Για την πρόθεση της BASF Ελλάς να προσφέρει καθετοποιηµένες ολοκληρωµένες λύσεις στον αγρότη, µίλησε ο ∆ηµήτρης Σακελλαρίου, Digital Excellence Manager & AP Commercial Crop Manager Grapes της εταιρείας. «Γι’ αυτό το λόγο το 2022 παρότι είχαµε µακρά συνεργασία µε εταιρείες πληροφορικής για να τις εντάξουµε στην οργάνωσή µας, εξαγοράσαµε µία ιταλική εταιρεία την Horta».

Από φέτος λοιπόν κι αυτό το µήνα η BASF θα λανσάρει το Agrigenius, για τις καλλιέργειες επιτραπέζιου και οινοποιήσιµου αµπελιού, ελιάς και υπαίθριας ντοµάτας. Πρόκειται για ένα σύστηµα υποστήριξης αποφάσεων, το οποίο συλλέγει σύνθετα δεδοµένα της εκµετάλλευσης και παρέχει προειδοποιήσεις σε πραγµατικό χρόνο και συµβουλές για φροντίδες.

Ο Αριστόδηµος Ζαµίδης CEO της TractorGPS στάθηκε στα άλµατα που έχει κάνει η τεχνολογία στον τοµέα του εξηλεκτρισµού των µηχανηµάτων που µπορεί να φέρει την ενεργειακή αυτονοµία στο χωράφι, λέγοντας πως «σήµερα το δικό µου αυτοκίνητο που είναι ηλεκτρικό µπορεί να φορτίσει ένα drone στο πεδίο». Πρόσθεσε παράλληλα πως σήµερα τα drones είναι τεχνολογικά ώριµα στο να ψεκάσουν µε ασφάλεια µία καλλιέργεια αλλά δεν είναι ώριµη η νοµοθεσία, ζητώντας από την πολιτική ηγεσία να αγκαλιάσει την αλλαγή.

Το ζήτηµα βέβαια είναι να γίνονται επενδύσεις µε εύλογο κόστος και αποδοτικές οι οποίες «βγάζουν τα λεφτά τους», µε την τραπεζική χρηµατοδότηση να γίνεται πιο εύκολη όταν υπάρχει ένα δοµηµένο πλάνο, τόνισε ο Ιωάννης Χανιωτάκης, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τοµέα της Τράπεζας Πειραιώς. Ο ίδιος ανέφερε πως µέσα στο µήνα θα είναι διαθέσιµος ο 2ος κύκλος αιτήσεων µικρών δανείων µε πιο ευνοϊκούς όρους από τον πρώτο κύκλο, καθώς το µέγιστο διάστηµα αποπληρωµής αυξάνεται από 5 στα 7 χρόνια.

«Είµαστε τυχεροί που η τεχνολογία δεν αγοράζεται σαν ένα πακέτο από µόνη της. Άρα δεν χρειαζόµαστε πολλά χρήµατα µαζεµένα. Είναι ένα παζλ που µπορούµε να το ξεκινήσουµε σιγά-σιγά, αρκεί να προσέξουµε πως τα µηχανήµατα που βάζουµε στην επιχείρησή µας µπορούν να συνδυαστούν µε τα επόµενα», συµβούλευσε ο αγρότης από τη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής, Μιλτιάδης Χαρένης που αναδείχτηκε Αγρότης της Χρονιάς 2023 στο θεσµό της Agrenda. «Να αυξάνουµε την τεχνολογία µας σε βάθος 4-5-6 χρόνων. Να επιλέξουµε λοιπόν ακριβώς τι χρειαζόµαστε για το επόµενο βήµα να το βλέπουµε και να είµαστε έτοιµοι», πρόσθεσε.

Αναλυτικά ολόκληρο το αφιέρωμα των συζητήσεων της Agrenda στην Agrotica  εδώ.

 

Σχόλια (0)
Προσθήκη σχολίου
ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΣΧΟΛΙΟ
Σχόλιο*
χαρακτήρες απομένουν
* υποχρεωτικά πεδία