Για μισή συνδεδεμένη κέρδος δούλεψαν το 2024 οι καλαμποκοπαραγωγοί

Κατά την προηγούμενη χρονιά, τόσο τα σταθερά όσο και τα μεταβλητά κόστη, παρουσίασαν σημαντική άνοδο, της τάξεως του 25,7% και 30,6% αντίστοιχα, διαμορφώνοντας ένα συνολικό κοστολόγιο επιβαρυμένο κατά 29,1% συγκριτικά με το 2023. Από την μεριά των εσόδων, μπορεί οι τιμές παραγωγού να έμειναν πάνω κάτω σταθερές (20 με 23 λεπτά το κιλό), ωστόσο η μεγάλη μείωση των στρεμματικών αποδόσεων ελέω του παρατεταμένου λίβα (κατά μέσο όρο στο 15% από έτος σε έτος), οδήγησαν αναλογικά σε 15% με 20% μείωση στα έσοδα του μέσου παραγωγού.

Στη σούμα λοιπόν, και μεγαλύτερα ήταν τα έξοδα και χαμηλότερα τα έσοδα. Ο οριακός ισολογισμός του 2023 που επέτρεπε (χωρίς συνδεδεμένη ενίσχυση) και κάποια πλεονάσματα της τάξης των 2-4 λεπτών ανά κιλό σπυριού, βάφτηκε με βαθύ κόκκινο το 2024, γεννώντας χρεωστικά υπόλοιπα συχνά άνω των 9 λεπτών ανά κιλό παραγόμενου προϊόντος.

Κάπως έτσι, για τη μεγάλη μερίδα του κόσμου που έβγαλε κάτω από 1.200 κιλά το στρέμμα, το όποιο κέρδος άνευ συνδεδεμένη ενίσχυσης πριν το 2024 … έκανε φτερά. Η αύξηση της τιμής του πριμ για το 2024, από τα 39,5 ευρώ στα 47,5 ευρώ ανά στρέμμα, διευκόλυνε τους περισσότερους τουλάχιστον να βγουν στον αφρό. Και πάλι βέβαια, για πολλούς, μία απώλεια της τάξης των 7 με 9 λεπτών το κιλό με μία μέση μικρή απόδοση στα 700 κιλά, βγάζει περίπου 50-55 ευρώ το στρέμμα καθαρή χασούρα, που ούτε η αυξημένη συνδεδεμένη ενίσχυση δεν επαρκεί για να καλύψει πλήρως.

Ακολουθεί αναλυτικά η σχετική έκθεση για το κόστος παραγωγής και οικονομικού αποτελέσματος που έστειλαν επαγγελματίες αγρότες στην Agrenda:

«ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΕΙΑ ΛΑΓΚΑΔΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΩΝ ΕΤΩΝ 2023 ΚΑΙ 2024

Το κόστος παραγωγής ενός προϊόντος, στην περίπτωση μας το καλαμπόκι, αποτελείται από διάφορα επιμέρους στοιχεία που συνδυάζονται για να δώσουν το συνολικά ποσό που απαιτείται για την παραγωγή τον. Αυτά τα στοιχεία χωρίζονται σε σταθερά και μεταβλητά κόστη.

Μεταβλητά Κόστη. Αυτά τα κόστη εξαρτώνται από την ποσότητα του προϊόντος που παράγεται και αυξάνονται ή μειώνονται ανάλογα με τον όγκο παραγωγής:

• Πρώτες ύλες: Υλικά που χρησιμοποιούνται άμεσα στην παραγωγή (π.χ. σπόροι, λιπάσματα, νερά για καλαμπόκι).
• Ενέργεια: Καύσιμα για μηχανήματα, ηλεκτρικό ρεύμα για άντληση νερού ή λειτουργία εξοπλιάμού.
• Εργασία: Μισθοί εργατών που εμπλέκονται άμεσα στην παραγωγική διαδικασία (π.χ. φύτευση, συγκομιδή).
• Φυτοφάρμακα/Χημικά: Κόστος για ζιζανιοκτόνα, εντομοκτόνα που
• Συσκευασία/Μεταφορά: Αν το προϊόν χρειάζεται συσκευασία ή μεταφορά για πώληση (π.χ. σακιά για καλαμπόκι)

2. Σταθερά Κόστη. Αυτά τα κόστη παραμένουν σταθερά ανεξάρτητα από το κόστος παραγωγής:

• Ενοίκιο/χρήση γης: Κόστος για τη χρήση ή την αγορά της γης (π.χ. ενοίκιο αγροτεμαχίου)
• Εξοπλισμός: Αποσβέσεις ή συντήρηση μηχανημάτων (τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές
• Ασφάλειες: Ασφάλιση εξοπλισμού, καλλιεργειών ή εργαζομένων.
• Φόροι: Φόροι που σχετίζονται με ην παραγωγική δραστηριότητα.
• Διοικητικά έξοδα: Κόστος για λογιστικά, άδειες ή γραφειοκρατικές διαδικασίες. Κάποια κόστη μπορεί να έχουν τόσο σταθερό όσο και μεταβλητό μέρος:

3. Ημι-μεταβλητά ή μικρά κόστη. Κάποια κόστη μπορεί να έχουν τόσο σταθερό όσο και μεταβλητό μέρος:

• Εργασία: 'Ενας μόνιμος υπάλληλος (σταθερό) σuν εργάτες εποχιακοί (μεταβλητό).
• Ενέργεια: Βασική χρέη ρεύματος (σταθερό) συν επιπλέον κατανάλωση (μεταβλητό).

4. Έμμεσα κόστη. Σε ορισμένες περιπτώσεις περιλαμβάνονται και έμμεσα κόστη που δεν συνδέονται άμεσα με την παραγωγή, αλλά υποστηρίζουν τη διαδικασία: 

• Κόστος έρευνας/ανάπτυξης: (π.χ. για νέες ποικιλίες κειλαμποκιού).
• Διαφήμιση ή marketing, αν το προϊόν πωλείται επώνυμα.

5. Εξωτερικοί Παράγοντες.

• Καιρικές συνθήκες: Μπορεί να αυξήσουν το κόστος (π.χ. επιπλέον άρδευση λόγοι παρατεταμένης ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών.
• Τιμές αγοράς: Οι διεθνείς τιμές των εισροών (π.χ. λιπάσματα) επηρεάζουν το κόστος.
• Κρατικές επιδοτήσεις: Μπορούν να μειώσουν το πραγματικό κόστος για τον παραγωγό.

Υπολογισμός

Το συνολικό κόστος παραγωγής υπολογίζεται συνήθως ως: Συνολικό Κόστος = Σταθερά Κόστη + Μεταβλητά Κόστη

Και το κόστος ανά μονάδα προϊόντος είναι: Κόστος ανά μονάδα = Συνολικό Κόστος + Ποσότητα Παραγωγής

Συμπέρασμα

Το κόστος παραγωγής του καλαμποκιού, όπως και κάθε προϊόντος είναι το άθροισμα όλων των δαπανών που απαιτούνται για να παραχθεί, από τις πρώτες ύλες μέχρι τη διαχείριση της παραγωγικής διαδικασίας.

Στοιχεία Κόστους Παραγωγής Καλαμποκιού στον Λαγκαδά 2023

Μεταβλητά κόστη

• Σπόροι: Στην περιοχή του Λαγκαδά χρησιμοποιούνται συνήθως υβριδικοί σπόροι καλαμποκιού (π.χ. FΑΟ 600-700). Το κόστος για το 2023, οι τιμές κινήθηκαν ανάλογα με ην ποικιλία σε επίπεδο 60-85  ευρώ ανά εκτάριο. (75 ευρώ/εκτάριο ο μέσος όρος).
• Λιπάσματα: Η Κεντρική Μακεδονία έχει εδάφη που συχνά χρειάζονται έντονη λίπανση λόγω εντατικής καλλιέργειας. Το 2023, οι τιμές λιπασμάτων (άζωτο, φώσφορο, κάλιο) παρέμειναν υψηλές μετά την κρίση του 2022, αλλά με ελαφρά αποκλιμάκωση. Εκτιμώμενο κόστος: 600 ευρώ/εκτάριο ανάλογα με την ένταση χρήσης.
• Φυτοφάρμακα: Για ζιζάνια (π.χ. αγριόχορτα) και έντομα, το κόστος κυμάνθηκε στα 150 ευρώ το εκτάριο
• Νερό (άρδευση): Ο Λαγκαδάς εξαρτάται από γεωτρήσεις. Το 2023, με υψηλές θερμοκρασίες και μειωμένες βροχοπτώσεις (κοινό φαινόμενο στην περιοχή), το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ή πετρελαίου για άντληση νερού εκτιμάται ότι ήταν στα 500 ευρώ ανά εκτάριο, ανάλογα με το βάθος της γεωτρήσεις και τη συχνότητα ποτίσματος (6-8 ποτίσματα ανά περίοδο).
• Καύσιμα: Για όργωμα, σπορά και συγκομιδή με τρακτέρ και θεριζοαλωνιστικές, το κόστος καυσίμων (με τιμές πετρελαίου σταθεροποιημένες αλλά υψηλές) ήταν 75 ευρώ το εκτάριο.
• Εργασία: Η περιοχή αντιμετωπίζει έλλειψη εργατών, οδηγώντας σε υψηλότερο κόστος για εποχιακή εργασία (φύτευση, φροντίδα, συγκομιδή). Εκτίμηση: 120 – 200 ευρώ ανά εκτάριο.

Σύνολο Μεταβλητών Κόστους: 75 + 600 + 150 + 500 + 75 + 200 = 1.600 ευρώ το εκτάριο ή 160 ευρώ ανά στρέμμα.

Σταθερά Κόστη

• Ενοίκιο Γης: Στον Λαγκαδά, η γη είναι σχετικά παραγωγική και το ενοίκιο κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 490 ευρώ ανά εκτάριο και έτος, υψηλότερο από λιγότερο εύφορες περιοχές λόγω της ζήτησης για καλαμπόκι και άλλες καλλιέργειες.
• Εξοπλισμός: Αποσβέσεις και συντήρηση μηχανημάτων (τρακτέρ, σπαρτικές. Θεριζοαλωνιστικές) εκτιμώνται σε 150 ευρώ ανά εκτάριο και έτος.
• Ασφάλειες: Κόστος ασφάλισης καλλιέργειας ή εξοπλισμού, περίπου 40 ευρώ ανά εκτάριο.
• Φόροι/Διοικητικά: 20 ευρώ ανά εκτάριο.

Σύνολο Σταθερού Κόστους: 490 + 150 + 40 + 20 = 700 ευρώ ανά εκτάριο ή 70 ευρώ το στρέμμα.

Συνολικό Κόστος Παραγωγής

• Μέσο Κόστος: 2.300 ευρώ ανά εκτάριο ή 230 ευρώ το στρέμμα

Απόδοση και κόστος ανά κιλό

Στην Κεντρική Μακεδονία, η μέση απόδοση καλαμποκιού είναι υψηλή (1.000 – 1.400 κιλά το στρέμμα) όταν οι συνθήκες είναι καλές. Ωστόσο, το 2023, λόγω μειωμένων βροχοπτώσεων, η απόδοση στον Λαγκαδά κυμάνθηκε στα 800 – 1.200 κιλά ανά στρέμμα.

Με Μέσο Κόστος λοιπόν 230 ευρώ το στρέμμα:

• Και Απόδοση 1.200 κιλά το στρέμμα -> το Μέσο Κόστος υπολογίζεται σε 19,16 λεπτά το κιλό
• Και Απόδοση 800 κιλά το στρέμμα -> το Μέσο Κόστος υπολογίζεται σε 28,75 λεπτά το κιλό

Τιμή Πώλησης 2023

Οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα το 2023 κυμάνθηκαν από 0,20 έως 0,23 λεπτά το κιλό.

Επιδοτήσεις

Η συνδεδεμένη ενίσχυση για το καλαμπόκι το 2023. Ήταν 39,5 ευρώ το στρέμμα, αλλά απαιτούσε ελάχιστη απόδοση 900 κιλά το στρέμμα. Σε περιοχές όπως ο Λαγκαδάς, που υπάρχουν και οι περιορισμοί το να ανήκει ένα αγροτεμάχιο σε περιορισμοί καλών νερών, πολλοί παραγωγοί δεν την έλαβαν.

Παρατηρήσεις για τις ιδιαιτερότητες στον Λαγκαδά

Νερό: Η περιοχή εξαρτάται από γεωτρήσεις, και το κόστος άρδευσης ήταν υψηλότερο το 2023 λόγω της ανάγκης για περισσότερα ποτίσματα (ξηρασία και καύσωνες).

Έδαφος: Τα εδάφη είναι γενικά εύφορα, αλλά η εντατική καλλιέργεια αυξάνει τις ανάγκες για λίπανση.

Κλίμα: Το 2023, οι υψηλές θερμοκρασίες και η μειωμένη υγρασία μπορεί να επηρέασαν την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής.

Οικονομική Βιωσιμότητα: Με κόστος 19,16 – 28,75 λεπτά το κιλό και τιμή πώλησης 20 – 23 λεπτά το κιλό, υπήρξε στην καλύτερη μικρό κέρδος (0,84 με 3,84 λεπτά το κιλό) χωρίς επιδότηση και ζημιά από 5,75 ως και 8,75 ευρώ το στρέμμα στην χειρότερη. Με την συνδεδεμένη επιδότηση (39,5 ευρώ το στρέμμα), το εισόδημα βελτιώνεται σημαντικά, αλλά μόνο για όσους πέτυχαν τις απαιτούμενες αποδόσεις και βρισκόταν σε περιοχή καλών νερών.

Συμπέρασμα

Το κόστος παραγωγής καλαμποκιού στον Λαγκαδά το 2023, εκτιμάται σε μέσο όρο στα 230 ευρώ το στρέμμα, με κόστος ανά κιλό στα 19,16 με 28,75 λεπτά το κιλό, ανάλογα με την απόδοση. Η τιμή πώλησης (20 – 23 λεπτά το κιλό) άφηνε μικρό περιθώριο κέρδους και στις περισσότερες φορές ζημιά, ενώ η συνδεδεμένη ενίσχυση ήταν κρίσιμη για τη βιωσιμότητα.

Στοιχεία Κόστους Παραγωγής Καλαμποκιού στον Λαγκαδά 2024

Μεταβλητά Κόστη

• Σπόροι: Υβριδικοί σπόροι (FAO 600 – 700) χρησιμοποιούνται ευρέως στον Λαγκαδά. Το 2024, με σταθεροποίηση αλλά ελαφρά αύξηση λόγω πληθωρισμού, το κόστος εκτιμάται σε 60 – 90 ευρώ ανά εκτάριο, με μέσο όρο τα 80 ευρώ ανά εκτάριο (έναντι 60-85 ευρώ το 2023).
• Λιπάσματα: Οι τιμές λιπασμάτων το 2024 παρέμειναν υψηλές, αν και ελαφρώς χαμηλότερες από το peak του 2022. Με τις ανάγκες του καλαμποκιού σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο, το κόστος για την περιοχή εκτιμάται σε 750 ευρώ το εκτάριο, λόγω εντατικής καλλιέργειας και μικρής περαιτέρω αύξησης τιμών.
• Φυτοφάρμακα: Ζιζανιοκτόνα και εντομοκτόνα κοστίζουν 200 ευρώ ανά εκτάριο.
• Νερό (άρδευση): Ο Λαγκαδάς βασίζεται σε γεωτρήσεις. Το 2024, με την επιδείνωση της ξηρασίας (βάσει κλιματικών τάσεων), το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ή πετρελαίου για άντληση νερού αυξήθηκε σε 700 ευρώ ανά εκτάριο, λόγω περισσότερων ποτισμάτων (7 με 9 αντί για 6 με 8) και υψηλότερων τιμών ενέργειας.
• Καύσιμα: Για μηχανήματα (όργωμα, σπορά, συγκομιδή), με τις τιμές πετρελαίου να παραμένουν υψηλές, το κόστος ήταν 140 ευρώ το εκτάριο.
• Εργασία: Η έλλειψη εργατών συνεχίζει να πιέζει τις τιμές. Το κόστος για εποχική εργασία εκτιμάται σε 220 ευρώ ανά εκτάριο (έναντι 120 με 200 ευρώ το 2023), λόγω πληθωρισμού και μειωμένης δραστηριότητας.

Σύνολο Μεταβλητού Κόστους: 2.090 ευρώ ανά εκτάριο ή 209 ευρώ το στρέμμα

Σταθερά Κόστη

• Ενοίκιο Γης: Η παραγωγική γη στον Λαγκαδά διατηρεί υψηλή ζήτηση. Το ενοίκιο το 2024 εκτιμάται σε 620 ευρώ ανά εκτάριο και έτος, λόγω μικρής αύξησης της ζήτησης.
• Εξοπλισμός: Αποσβέσεις και συντήρηση μηχανημάτων είναι στα 200 ευρώ ανά εκτάριο.
• Ασφάλειες: Κόστος Ασφάλισης καλλιέργειας ή εξοπλισμού, 40 ευρώ το εκτάριο.
• Φόροι/Διοικητικά: Μικρό κόστος, 20 ευρώ ανά εκτάριο, χωρίς αλλαγή.

Σύνολο Σταθερού Κόστους: 880 ευρώ ανά εκτάριο ή 88 ευρώ το στρέμμα

Συνολικό Κόστος Παραγωγής 2024

Μεταβλητά + Σταθερά = 2.090 + 880 = 2.970 ευρώ ανά εκτάριο ή 297 ευρώ το στρέμμα

Απόδοση και Κόστος ανά κιλό

Η απόδοση στον Λαγκαδά κυμαίνεται συνήθως στα 1.000 με 1.400 κιλά το στρέμμα σε καλές χρονιές. Το 2024, με την παρατεταμένη ξηρασία και τους καύσωνες, η απόδοση έπεσε στα 700 – 1.000 κιλά ανά στρέμμα.

Με μέσο κόστος στα 297 ευρώ ανά στρέμμα:

• Και Απόδοση στα 1.000 κιλά το στρέμμα  -> 0,297 ευρώ το κιλό
• Και Απόδοση στα 700 κιλά το στρέμμα -> 0,4242 ευρώ το κιλό

Τιμή Πώλησης 2024

Οι τιμές παραγωγού το 2024, κυμαίνονται και πάλι στα 0,20 με 0,23 ευρώ το κιλό.

Επιδοτήσεις

Η συνδεδεμένη ενίσχυση για το 2024 ορίστηκε (κατόπιν της μελέτης) και πληρώθηκε στα 47,48 ευρώ το στρέμμα (αυξημένη κατά περίπου 8 ευρώ το στρέμμα συγκριτικά με το 2023). Λόγω μειωμένων αποδόσεων από ξηρασία και τον περιορισμό να είναι το αγροτεμάχιο σε περιοχή καλών νερών, κάποιοι παραγωγοί ίσως να μην την έλαβαν. Να σημειωθεί βέβαια, πως τελικά το πλαφόν για τη λήψη του πριμ υποχώρησε στα 630 κιλά, έναντι 900 κιλά το στρέμμα, που ήταν αρχικά.

Παρατηρήσεις για τον Λαγκαδά 2024

Άρδευση: Το αυξημένο κόστος νερού (200 ευρώ ανά εκτάριο) λόγω ξηρασίας και υψηλότερων τιμών ενέργειας ήταν βασικός παράγοντας αύξησης του συνολικού κόστους.

Κλιματικές Συνθήκες: Η παρατεταμένη ανομβρία και οι καύσωνες (χειρότεροι από το 2023) μείωσαν τις αποδόσεις, πιέζοντας το κόστος ανά κιλό.

Οικονομική Βιωσιμότητα: Με κόστος 29,7 – 42,4 λεπτά το κιλό και τιμή πώλησης 20 – 23 λεπτά το κιλό, δεν υπήρχε κέρδος χωρίς επιδότηση. Με επιδότηση (47,5 ευρώ ανά στρέμμα), το εισόδημα βελτιώνεται.

Συμπέρασμα

Το κόστος παραγωγής καλαμποκιού στον Λαγκαδά το 2024, εκτιμάται σε 297 ευρώ το στρέμμα, με κόστος ανά κιλό 29,7 με 42,4 λεπτά ανά κιλό, ανάλογα με την απόδοση (700 – 1000 κιλά το στρέμμα). Η τιμή πώλησης (20-23 λεπτά το κιλό) δεν άφησε ούτε καν μικρό περιθώριο κέρδους, ενώ η επιδότηση είναι κρίσιμη για την κερδοφορία, αν και δύσκολο να επιτευχθεί λόγω κλιματικών συνθηκών.

Σύγκριση Κόστους Παραγωγής: 2023 vs 2024

Μεταβλητά Κόστη

Παρατηρήσεις:

• Τα λιπάσματα αυξήθηκαν κατά 15 ευρώ το στρέμμα λόγω συνεχιζόμενου υψηλού κόστους εισροών
• Η άρδευση αυξήθηκε κατά 20 ευρώ το στρέμμα λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας το 2024.
• Καύσιμα και εργασία αυξήθηκαν λόγω πληθωρισμού και υψηλότερων τιμών ενέργειας/εργατικού κόστους

Σταθερά κόστη

Παρατηρήσεις:

• Το ενοίκιο γης αυξήθηκε λόγω συνεχιζόμενης ζήτησης για παραγωγική γη
• Τα υπόλοιπα σταθερά κόστη παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα

Συνολικό κόστος

Παρατηρήσεις:

Το μέσο κόστος αυξήθηκε κατά 67 ευρώ το στρέμμα (+29,13%) από το 2023 στο 2024, κυρίως λόγω των μεταβλητών (άρδευση, λιπάσματα, ρεύμα, φυτοφάρμακα).

Απόδοση και Κόστος ανά κιλό

Παρατηρήσεις:

• Η απόδοση μειώθηκε λόγω κλιματικών συνθηκών
• Το κόστος ανά κιλό αυξήθηκε κατά 47,2% με 57,8% λόγω υψηλότερου συνολικού κόστους.

Τιμή πώλησης

ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΗ (0,20 με 0,23 ευρώ το κιλό)

Επιδοτήσεις

2023: 39,5 ευρώ ανά στρέμμα με απαίτηση 900 κιλά ανά στρέμμα

2024: 47,5 ευρώ ανά στρέμμα με απαίτηση 630 κιλά ανά στρέμμα

Παρατηρήσεις:

Η επιδότηση παρέμεινε κρίσιμη, αλλά η επίτευξή της ελάχιστης απόδοσης ήταν δύσκολη και τις δύο χρονιές λόγω κλιματικών συνθηκών.

Οικονομική Βιωσιμότητα

Παρατηρήσεις:

• Το κέρδος ανά κιλό μειώθηκε σε αρνητικές τιμές και μόνο λόγω υψηλότερου κόστους το 2024, μετατρεπόμενο σε ζημιά ανά κιλό παραγωγής. Οπότε όλες οι παραγωγές ήταν ζημιογόνες.
• Ακόμη και με επιδότηση, το εισόδημα παραμένει αρνητικό, απλά με μικρότερη ζημιά, αλλά εξαρτάται από την απόδοση και την επιλεξιμότητα του αγροτεμαχίου ως προς την συνδεδεμένη ενίσχυση.

Συμπεράσματα:

1. Αύξηση Κόστους: Το συνολικό κόστος παραγωγής στον Λαγκαδά αυξήθηκε κατά 29,13% (67 ευρώ το στρέμμα) από το 2023 (230 ευρώ) στο 2024 (297 ευρώ).
2. Σταθερή Απόδοση: Η μέση απόδοση μειώθηκε σε εύρος (700 με 1.000 κιλά ανά στρέμμα), υποδηλώνοντας ότι οι κλιματικές συνθήκες (ξηρασία, καύσωνες) ήταν χειρότερες το 2024.
3. Μείωση Κέρδους: Το κέρδος ανά κιλό χωρίς επιδότηση μειώθηκε (από -0,088 έως +3,8 λεπτά ανά κιλό το 2023 σε  -0,093  έως – 19,0 λεπτά ανά κιλό  το 2024), καθώς η τιμή πώλησης παρέμεινε σταθερή ενώ το κόστος αυξήθηκε.
4. Εξάρτηση από τις Επιδοτήσεις: Η συνδεδεμένη ενίσχυση παραμένει κρίσιμη και για τις δύο χρονιές, αλλά η απαίτηση των κιλών ίσως δεν επιτεύχθηκε από πολλούς λόγω κλίματος, ενώ παρέμεινε ο διαχωρισμός μεταξύ των παραγωγών που βρίσκονται σε περιοχές με καλά και «κακά» νερά, με τους πρώτους να έχουν όφελος και τους δεύτερους να έχουν ζημιά.
5. Γενική Τάση: Η παραγωγή καλαμποκιού στον Λαγκαδά το 2024 έγινε πιο δαπανηρή και ζημιογόνα χωρίς επιδότηση, λόγω της αύξησης των εισροών και της πίεσης από κλιματικούς παράγοντες.

Τελικό συμπέρασμα: Το 2024 ήταν πιο δύσκολο έτος για τους παραγωγούς καλαμποκιού στον Λαγκαδά σε σχέση με το 2023, με υψηλότερο κόστος (αύξηση 29,13%), Το εισόδημα έπαιξε κατά κανόνα σε αρνητικά επίπεδα, με το περιθώριο κέρδους να είναι ανύπαρκτο. Η βιωσιμότητα εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τις επιδοτήσεις, ενώ γι’ αυτούς που δεν λαμβάνουν είναι μια ξεκάθαρα ζημιογόνος χρονιά που θέτει εμπόδια στην διαχείριση και της επόμενης και την οικονομικής της βιωσιμότητα, εφόσον εξαρτάται κατά κύριο εισόδημα από την καλλιέργεια καλαμποκιού».