Ωστόσο, η διαδικασία αυτή ανοίγει μία νέα κερκόπορτα για λαθροχειρίες, καθώς πλέον ένας επιτήδειος μπορεί να δηλώσει μεγαλύτερο ζωικό κεφάλαιο από τον πραγματικό και να προσκομήσει και εικονικά τιμολόγια που θα το αποδεικνύουν, ώστε να... δικαιωθεί κατά την ένσταση. Άλλωστε είναι γνωστό από τον περασμένο Αύγουστο ότι θα χρειαζόντουσαν τιμολόγια για την απόδειξη του ζωικού κεφαλαίου και ως γνωστόν όποιος ψάχνει-βρίσκει.
Για παράδειγμα κάποιος μπορεί να έχει 200 ζώα και να δηλώσει τελικά ότι έχει 500 και μάλιστα να προσκομίσει και τα τιμολόγια από ζωοτροφές για παράδειγμα που θα υποστηρίζουν το αίτημά του. Η παραπάνω διαδικασία αφορά μόνο το έτος ενίσχυσης 2025, δηλαδή το ΟΣΔΕ που μας πέρασε, με την πολιτεία να σημειώνει ότι για το 2026 θα ισχύσει το σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής με στομαχικούς βόλους για την κατανομή των βοσκοτόπων.
Διαβάστε την εβδομαδιαία Agrenda σε υψηλή ανάλυση
Τα τιμολόγια έκοψαν ζώα, και μοίρασαν λιγότερο τόπο
Την οριζόντια µείωση κατανοµής βοσκότοπου για τους κτηνοτρόφους για το έτος ενίσχυσης 2025, εφόσον η επιλέξιµη έκταση εντός κάθε Νοµού δεν επαρκεί, έρχεται να «σφραγίσει» η ΚΥΑ για τις κτηνοτροφικές επιδοτήσεις της ΚΑΠ, που οδήγησε στο κόψιµο των επιλέξιµων εκτάσεων και ως εκ τούτου της βασικής ενίσχυσης και, οσονούπω, και της εξισωτικής.
Η σχετική υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 6327/Β’/2025) που δηµοσιεύτηκε στις 27 Νοεµβρίου, ουσιαστικά λέει το εξής: Κοιτάµε τιµολόγια, «τρέχουµε» αλγόριθµο, προσδιορίζουµε ζωικό κεφάλαιο (αδιάφορο τι δήλωσε ο κτηνοτρόφος), κατανέµουµε έκταση εντός Περιφερειακής Ενότητας ή υπό προϋποθέσεις σε γειτονική, και αν τελικά οι αιτήσεις ξεπερνάνε τον διαθέσιµο βοσκότοπο, τότε έρχεται οριζόντια περικοπή.
Από την οριζόντια περικοπή επηρεάστηκαν 13.421 κτηνοτρόφοι σύµφωνα µε τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ. Για αυτούς θα υπάρξει συµπληρωµατική καταβολή ενίσχυσης, «µε σκοπό την ισότιµη µεταχείριση των κτηνοτρόφων στο σύνολο της χώρας και τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισµού». Υπάρχουν και περιπτώσεις κτηνοτρόφων που τους έκοψαν βοσκότοπο επειδή ουσιαστικά ο «αλγόριθµος» προσδιόρισε το ζωικό κεφάλαιο µικρότερο από αυτόν που δήλωσαν. Για αυτές τις περιπτώσεις θα ανοίξουν ενστάσεις.
Για όσους αιτούνται Εθνικό Απόθεµα, η κατανοµή βοσκοτόπου θα γίνει µε βάση τον µέσο όρο ΜΜΖ/εκτάριο βοσκοτόπου στο σύνολο της χώρας (δεν προσδιορίζεται στην ΚΥΑ). Εκτιµάται πως από τα 14 εκατ. στρέµµατα µε δικαιώµατα, τελικώς πληρώθηκαν 10 εκατ. στρέµµατα στην προκαταβολή.
Όπως και να έχει είναι γεγονός η συγκεκριµένη ΚΥΑ αιφνιδίασε τους κτηνοτρόφους καθώς έπιασε το ΟΣ∆Ε 2025, ενώ όπως αναφέρει στις µεταβατικές διατάξεις, αφορά µόνο το έτος ενίσχυσης 2025. Μένει να φανεί τι θα ισχύσει για το 2026, αν και, αυτό που θα αλλάξει αναµένεται να είναι κυρίως ο τρόπος προσδιορισµού των ζώων (θα µπουν σε εφαρµογή οι βόλοι για την καταµέτρηση), και όχι της κατανοµής των βοσκοτόπων. Ο τρόπος κατανοµής θα αλλάξει µόνο µε την ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης.
Τα έξι βήματα που όρισαν τα βοσκοτόπια για τις ενισχύσεις κτηνοτρόφων
Με βάση τα τιµολόγια γάλακτος και κρέατος έγινε η καταγραφή του ζωικού κεφαλαίου στη χώρα, ενώ ύστερα µοιράστηκαν οι βοσκότοποι σε αναλογία 0,7 ΜΜΖ/εκτάριο και αυστηρά εντός της Περιφερειακής Ενότητας που βρίσκεται ο στάβλος, ή υπό προϋποθέσεις σε γειτονικούς. Η συγκεκριµένη κατανοµή άφησε αρκετούς παραπονούµενους που είδαν την κατανοµή να τους στερεί µεγάλο µέρος των επιλέξιµων βοσκότοπων που είχαν δηλώσει πέρσι. Είτε ο λόγος ήταν το λιγότερο ζωικό κεφάλαιο που προέκυψε από τον αλγόριθµο, είτε δεν έφτασε ο διαθέσιµος βοσκότοπος της Περιφερειακής Ενότητας για όλους. Για τη δεύτερη περίπτωση θα υπάρξει συµπλήρωµα επιδότησης, δεσµεύτηκε η πολιτεία. Ωστόσο η ΚΥΑ φαίνεται να απέδωσε τρόπον τινά δικαιοσύνη για την εξισωτική αποζηµίωση, ώστε να ενισχύονται πράγµατι όσοι έχουν την εκµετάλλευση στα ορεινά. Ακολουθούν αναλυτικά τα βήµατα που περιγράφει η ΚΥΑ για την κατανοµή βοσκοτόπων 2025:
Πρώτον: Επιλέξιµος κτηνοτρόφος ορίζεται όποιος κατέχει τουλάχιστον 3 ΜΜΖ. Αν µιλάµε για αιγοπρόβατα, τότε περίπου 20 ζώα.
∆εύτερον: Οι αρµόδιες αρχές εξετάζουν τιµολόγια πώλησης γάλακτος, κρέατος και αγοράς ζωοτροφών. Ο αριθµός των ζώων βάσει των στοιχείων παραδόσεων γάλακτος υπολογίζεται βάσει της αναλογίας ποσότητας γάλακτος- αριθµού επιλέξιµων προβατίνων ή/και αιγών, η οποία πρέπει να είναι εκατό προς ένα (100:1). Για τον προσδιορισµό του αριθµού των ζώων σε σχέση µε τα στοιχεία των σφαγών, ως βάση υπολογισµού λαµβάνεται το σύνολο της ποσότητας των σφαγίων πρόβειου ή και αίγειου κρέατος ανά κτηνοτρόφο όπως τηρούνται στο πληροφοριακό σύστηµα ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-∆ΗΜΗΤΡΑ. Από αυτές τις εξισώσεις προκύπτει το τελικό επιλέξιµο ζωικό κεφάλαιο. Αν ο κτηνοτρόφος έχει δηλώσει περισσότερα, τότε λαµβάνεται υπόψη µόνο ο αριθµός που προκύπτει από τον «αλγόριθµο». Αν έχει δηλώσει λιγότερα από όσα βγάζει η εξίσωση, τότε λαµβάνονται αυτά υπόψη και όχι ο «αλγόριθµος».
Τρίτον: Η απαίτηση σε κατανοµή παραγωγικού βοσκοτόπου ανά κτηνοτρόφο υπολογίζεται βάσει της ελάχιστης απαιτούµενης βοσκοφόρτωσης 0,7 ΜΜΖ/εκτάριο. Για παράδειγµα, ένας αιγοπροβατοτρόφος υπολογίζεται µε βάση τον παραπάνω «αλγόριθµο» πως διαθέτει 250 ζώα. Αυτά αναλογούν σε 37,5 ΜΜΖ. Άρα η απαίτηση κατανοµής υπολογίζεται στα 535 στρέµµατα παραγωγικού βοσκότοπου.
Τέταρτον: Γίνεται η κατανοµή. Η κατανοµή γίνεται ανάλογα µε τον χαρακτηρισµό της κοινότητας του κύριου στάβλου (ορεινή, ΠΦΠ, ειδικά µειονεκτήµατα, πεδινή). Πρώτα παίρνουν έκταση οι κάτοικοι της ίδιας κοινότητας. Αν περισσεύει, δίνεται στις όµορες κοινότητες. Αν πάλι περισσεύει, δίνεται σε άλλες κοινότητες του ίδιου ∆ήµου, µετά σε άλλους ∆ήµους της ίδιας Περιφερειακής Ενότητας, και τελικά σε άλλες περιοχές του ίδιου νησιού (στα νησιά). Η κατανοµή γίνεται εντός της ίδιας Π.Ε. του στάβλου, και µόνο αν δεν υπάρχει διαθέσιµη έκταση σε αυτή, τότε κατανοµή σε όµορη ΠΕ, µε κριτήρια παραγωγικότητας.
Πέµπτον: Αν υπάρχει έλλειψη έκτασης στην Περιφερειακή Ενότητα εφαρµόζεται οριζόντια µείωση στον κατανεµηµένο βοσκότοπο.
Έκτον: Οι κτηνοτρόφοι στην Π.Ε. που εµφανίζει έλλειψη δύναται να λάβουν συµπληρωµατική οικονοµική ενίσχυση, µε βάση το ευµενέστερο (ιεραρχικά) παραδόσεις γάλακτος, παραδόσεις κρέατος, αγορά ζωοτροφών, µε στόχο την εξισορρόπηση των επιδοτήσεων.
Ακολουθούν αναλυτικά τα κρίσιµα σηµεία της Υπουργικής Απόφασης:
Άρθρο 3 Επιλεξιµότητα κτηνοτρόφων
1.Επιλέξιµος κτηνοτρόφος, εφεξής καλούµενος «κτηνοτρόφος» είναι κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που διαθέτει ενεργή κτηνοτροφική εκµετάλλευση, η οποία συνίσταται σε πραγµατική παραγωγική δραστηριότητα, ασκούµενη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ενίσχυσης και τεκµηριούµενη µέσω αντικειµενικών διοικητικών και οικονοµικών δεδοµένων, και ειδικότερα:
α) Κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που έχει µητρώο κτηνοτροφικής εκµετάλλευσης στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα Κτηνιατρικής (ΟΠΣΚ), εκτρέφει άνω των τριών (3) Μονάδων Μεγάλων Ζώων (ΜΜΖ) αιγών, προβάτων, βοοειδών κάθε είδους και φυλής ή εγχώριων χοίρων και υποβάλλει ή έχει υποβάλει στο παρελθόν ενιαία αίτηση ενίσχυσης,
β) κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που εκτρέφει ζώα, των οποίων η εκµετάλλευση εντάσσεται σε παρεµβάσεις του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας, όπου απαιτείται και ενισχύεται η χρήση βοσκοτόπου,
γ) ο κτηνοτρόφος που κατέχει ήδη δικαιώµατα βασικής ενίσχυσης περιφέρειας βοσκοτόπων (ΠΕ1) για την ενεργοποίηση των δικαιωµάτων βασικής εισοδηµατικής στήριξης για τη βιωσιµότητα, σύµφωνα µε την αναλογία και τις προϋποθέσεις της παρούσας,
δ) ο κτηνοτρόφος που αιτείται ενισχύσεις στο πλαίσιο της Παρέµβασης Π3-71-Ενισχύσεις σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά µειονεκτήµατα του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι επιλέξιµες εκτάσεις βοσκοτόπων κατανέµονται κατά προτεραιότητα στις αντίστοιχες περιοχές παρέµβασης που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά µειονεκτήµατα, όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο 4 της υπ’ αρ. 1067/2243916/01.08.2023 (Β’ 4883) απόφασης του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, όπως ισχύει, και έχουν καθοριστεί µε την Οδηγία του Συµβουλίου 81/645/ΕΟΚ της 20ής Ιουλίου 1981, στις οποίες ψηφιοποιείται η κύρια κτηνοτροφική εγκατάσταση/ή ο στάβλος µετακίνησης του κτηνοτρόφου, και απεικονίζονται στο Σύστηµα Αναγνώρισης Αγροτεµαχίων (ΣΑΑ).
2. Κτηνοτρόφος µε έναρξη της ζωικής εκµετάλλευσης έως την 31η Μαΐου του έτους ενίσχυσης απαιτείται να ασκεί γεωργική/παραγωγική δραστηριότητα καθ’ όλο το γεωργικό έτος.
3. Για τους κατόχους βοοειδών η παραγωγική δραστηριότητα τεκµηριώνεται βάσει των τηρούµενων δεδοµένων που καταγράφονται στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα Κτηνιατρικής (ΟΠΣΚ).
Άρθρο 4 Έλεγχος επιλεξιµότητας
1. Ο έλεγχος της παραγωγικής δραστηριότητας και η µεθοδολογία επαλήθευσης της επιλεξιµότητας του κτηνοτρόφου διενεργούνται από τον Οργανισµό Πληρωµών, κατ’ εφαρµογή των άρθρων 66 έως 70 του Κανονισµού (ΕΕ) 2021/2116, µέσω του Ολοκληρωµένου Συστήµατος ∆ιαχείρισης και Ελέγχου (IACS) και των µηχανισµών διασταυρωτικών ελέγχων (ΑMS), αλλά και µε κάθε πρόσφορο µέσο και µέθοδο. Η ειδικότερη µεθοδολογία, οι πηγές δεδοµένων, καθώς και τα τεχνικά όρια ή δείκτες που χρησιµοποιούνται για τον έλεγχο της επιλεξιµότητας, καθορίζονται σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία, καθώς και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Γενική ∆ιεύθυνση Γεωργίας - DG AGRI).
2. Για τους κτηνοτρόφους που διατηρούν κτηνοτροφική εκµετάλλευση αιγών ή και προβάτων ως παραγωγική δραστηριότητα των παρ. 1 και 2 του άρθρου 3 νοείται η διατήρηση και εκµετάλλευση ζωικού κεφαλαίου, µε σκοπό την παραγωγή και διάθεση (πώληση) ή ιδιοκατανάλωση προϊόντων ζωικής προέλευσης (ιδίως γάλα, κρέας, ζώντα ζώα), καθώς και η προµήθεια ή ιδιο-καλλιέργεια ζωοτροφών. Η ύπαρξη και η πραγµατική άσκηση της παραγωγικής δραστηριότητας, µε σκοπό τον προσδιορισµό του πραγµατικού ζωικού κεφαλαίου, τεκµηριώνεται µε κάθε πρόσφορο διοικητικό ή φορολογικό µέσο και διασταυρώνεται από τα διαθέσιµα ηλεκτρονικά δεδοµένα που τηρούνται σε δηµόσιες βάσεις, και ιδίως: α) από τις καταγραφές παραδόσεων γάλακτος, σφαγών στο πληροφοριακό σύστηµα ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-∆ΗΜΗΤΡΑ, β) από φορολογικά δεδοµένα που τηρούνται στη βάση myDATA της Ανεξάρτητης Αρχής ∆ηµοσίων Εσόδων (ΑΑ∆Ε), τα οποία αφορούν σε οικονοµικές συναλλαγές σχετικές µε την άσκηση της δραστηριότητας του κτηνοτρόφου και τους οικείους Κωδικούς Αριθµούς ∆ραστηριότητας (ΚΑ∆) και γ) από επίσηµα µητρώα της ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης (π.χ. Μητρώο Εκµεταλλεύσεων), εφαρµοζόµενων συνδυαστικά ή και µεµονωµένα.
3. Στο πλαίσιο της παραπάνω διαδικασίας ελέγχου, συλλέγονται και αξιοποιούνται για κάθε αιγοπροβατοτρόφο, όλα τα διαθέσιµα διοικητικά δεδοµένα, τα οποία τεκµηριώνουν την πραγµατική παραγωγική δραστηριότητα και τις σχετικές µε αυτήν οικονοµικές συναλλαγές. Ειδικότερα, λαµβάνονται υπόψη συνδυαστικά ή και µεµονωµένα:
α) Τα στοιχεία της υποβληθείσας αίτησης ενίσχυσης, και ιδίως οι δηλούµενοι αριθµοί αιγών και προβάτων,
β) τα δεδοµένα τιµολόγησης και οι οικονοµικές συναλλαγές από το myData της ΑΑ∆Ε βάσει σχετικών Κωδικών Αριθµών ∆ραστηριότητας (ΚΑ∆),
γ) οι φορολογικές δηλώσεις του εντύπου Ε3 (Κατάσταση Οικονοµικών Στοιχείων από Επιχειρηµατική ∆ραστηριότητα),
δ) οι δηλώσεις παραγωγικής δραστηριότητας που τηρούνται στο πληροφοριακό σύστηµα ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-∆ΗΜΗΤΡΑ.
4. Για την τεκµηρίωση της πραγµατικής παραγωγικής δραστηριότητας και την αποτροπή δηµιουργίας τεχνητών προϋποθέσεων ενίσχυσης, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον Κανονισµό (ΕΕ) 2021/2116, εφαρµόζεται ειδική µεθοδολογία προσδιορισµού του ζωικού κεφαλαίου µέσω ιεραρχηµένης διαδικασίας αξιοποίησης των διαθέσιµων δεδοµένων γαλακτοπαραγωγής βάσει της µεθοδολογίας που προβλέπεται στην παρ. 4.3 και των διαθέσιµων δεδοµένων σφαγών βάσει της µεθοδολογίας της παρ. 4.4, ειδικότερα:
4.1. Ο αριθµός των ζώων, για κτηνοτρόφους που δραστηριοποιούνται στον γαλακτοκοµικό τοµέα και παραδίδουν γάλα σε µεταποιητικές επιχειρήσεις ή που τεκµαίρεται η παραγωγική δραστηριότητά τους µέσω σφαγών, προσδιορίζεται βάσει των δεδοµένων που τηρούνται στο πληροφοριακό σύστηµα ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-∆ΗΜΗΤΡΑ.
4.2. Στην περίπτωση που ο κτηνοτρόφος δραστηριοποιείται τόσο στον τοµέα παραγωγής γάλακτος όσο και στον τοµέα διάθεσης κρέατος, και ιδίως στον τοµέα των σφαγών, λαµβάνεται υπόψη ο µεγαλύτερος αριθµός των ζώων που προκύπτει από τη σύγκριση των ανωτέρω ποσοτήτων.
4.3. Ο αριθµός των ζώων βάσει των στοιχείων παραδόσεων γάλακτος υπολογίζεται βάσει της αναλογίας ποσότητας γάλακτος- αριθµού επιλέξιµων προβατίνων ή/και αιγών, η οποία πρέπει να είναι εκατό προς ένα (100:1), σύµφωνα µε την όµοια µεθοδολογία υπολογισµού που εφαρµόζεται για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις γάλακτος και κρέατος του εγκεκριµένου ΣΣΚΑΠ.
4.4. Για τον προσδιορισµό του αριθµού των ζώων σε σχέση µε τα στοιχεία των σφαγών, ως βάση υπολογισµού λαµβάνεται το σύνολο της ποσότητας των σφαγίων πρόβειου ή και αίγειου κρέατος ανά κτηνοτρόφο όπως τηρούνται στο πληροφοριακό σύστηµα ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-∆ΗΜΗΤΡΑ.
[...] Ο τελικός αριθµός προσδιορισθέντων ζώων βάσει των οποίων πραγµατοποιείται η κατανοµή επιλέξιµης έκτασης βοσκότοπου προκύπτει από την µικρότερη τιµή µεταξύ του αριθµού των προσδιορισθέντων ζώων από τις περ. 4.3 ή και 4.4 της παρούσας παραγράφου και του αριθµού των δηλωθέντων ζώων στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του κτηνοτρόφου.
Άρθρο 5 Αναλογία κατανοµής βοσκοτόπων
1. Για τις ανάγκες εφαρµογής της παρούσας απόφασης, ως αναλογία κατανοµής βοσκοτόπων, άλλως πυκνότητα βόσκησης, ορίζεται ο αριθµός Μονάδων Μεγάλων Ζώων (ΜΜΖ) που µπορούν να βοσκήσουν σε ένα (1) εκτάριο (1 εκτάριο = 1 Ha = 10 στρέµµατα) βοσκότοπου, προκειµένου να γίνεται ορθολογική χρήση και αξιοποίηση της έκτασης, λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και του εκτρεφόµενου είδους ζώου, παρέχοντας όφελος στην ύπαιθρο και την παραγωγική διαδικασία.
2. Η αντιστοίχιση των µονάδων ζώων σε MMZ, ανάλογα µε το είδος και την ηλικία του ζώου, γίνεται [...] µε τις ακόλουθες σχέσεις:
α) Ένα (1) πρόβατο ή αίγα ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου = 0,15 ΜΜΖ. β) Ένα (1) βοοειδές κάτω των 6 µηνών ανεξαρτήτως φύλου = 0,40 ΜΜΖ. γ) Ένα (1) βοοειδές από 6 έως 24 µηνών ανεξαρτήτως φύλου = 0,6 ΜMΖ. δ) Ένα (1) βοοειδές άνω των 24 µηνών ανεξαρτήτως φύλου = 1,0 ΜMΖ. ε) Μία (1) χοιροµητέρα = 0,5 ΜΜΖ. στ) Ένας (1) κάπρος = 0,3 ΜΜΖ.
Οι κατηγορίες ε) και στ) αφορούν σε ζώα εγχώριου χοίρου που είναι εγγεγραµµένα σε γενεαλογικά βιβλία που τηρούνται από τα Κέντρα Ζωικών Γενετικών Πόρων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων.
3. Η µέση αναλογία κατανοµής βοσκοτόπων της χώρας υπολογίζεται ως το πηλίκο, µε δύο δεκαδικά, των ΜΜΖ της χώρας προς την επιλέξιµη έκταση βοσκοτόπων της χώρας. Οι ΜΜΖ καθορίζονται βάσει των προσδιορισθέντων στοιχείων που έχουν καταγραφεί στο Ολοκληρωµένο Σύστηµα ∆ιαχείρισης και Ελέγχου του προηγούµενου έτους ενίσχυσης από αυτό της κατανοµής και προκύπτουν µετά τη διενέργεια των µηχανογραφικών διασταυρωτικών ελέγχων.
4. Η απαίτηση σε κατανοµή παραγωγικού βοσκοτόπου ανά κτηνοτρόφο υπολογίζεται βάσει της ελάχιστης απαιτούµενης βοσκοφόρτωσης 0,7 ΜΜΖ/ha. Συγκεκριµένα, στην περίπτωση που ο συντελεστής βοσκοφόρτωσης είναι µικρότερος από 0,7 ΜΜΖ/ha, τότε κατανέµεται αναλογικά ο αντίστοιχος βοσκότοπος, ώστε να τηρείται η ελάχιστη βοσκοφόρτωση του 0,7 ΜΜΖ/ha.
5. Οι κτηνοτρόφοι που υποβάλλουν πρώτη φορά Ενιαία Αίτησης Ενίσχυσης το έτος κατανοµής και είναι εν δυνάµει υποψήφιοι κατανοµής εθνικού αποθέµατος δικαιωµάτων, λαµβάνουν βοσκότοπο σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στην παρ. 3 του παρόντος άρθρου.
Η παρούσα εφαρμόζεται σε αιτήσεις ενίσχυσης που έχουν υποβληθεί το έτος 2025 στο πλαίσιο του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027.
Άρθρο 6 Κριτήρια και κανόνες κατανοµής βοσκοτόπων
1. Κάθε κτηνοτρόφος έχει δικαίωµα στην κατανοµή και χρήση βοσκοτόπου, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις κατανοµής της παρούσας και υποβληθεί η ετήσια Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης. Σε κάθε περίπτωση ο επιλέξιµος βοσκότοπος που κατανέµεται, δηλώνεται στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης του έτους κατανοµής.
2. Στους κτηνοτρόφους που πληρούν τις προϋποθέσεις κατανοµής της παρούσας, κατανέµεται κατά προτεραιότητα η απαραίτητη έκταση βοσκοτόπου για την ενεργοποίηση των δικαιωµάτων βοσκοτόπων (ΠΕ1) της Βασικής Εισοδηµατικής Στήριξης για τη Βιωσιµότητα.
3. Εκτάσεις που κατανέµονται για τη συµµετοχή σε παρεµβάσεις του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας, στις οποίες απαιτείται και ενισχύεται η χρήση βοσκοτόπου, και υπερβαίνουν την απαίτηση για την πλήρη ενεργοποίηση δικαιωµάτων Βασικής Εισοδηµατικής Στήριξης για τη Βιωσιµότητα, δεν δύναται να χρησιµοποιηθούν για επιπλέον ενεργοποίηση δικαιωµάτων Βασικής Εισοδηµατικής Στήριξης για τη Βιωσιµότητα.
4. Οι κτηνοτρόφοι λαµβάνουν έκταση από κατανοµή ανάλογα µε τον χαρακτηρισµό της κοινότητας της κύριας σταβλικής εγκατάστασης (ορεινή, µε φυσικούς περιορισµούς εκτός των ορεινών, µε ειδικά µειονεκτήµατα, πεδινή). Σε περίπτωση που ο κτηνοτρόφος έχει περισσότερες από µια κύριες σταβλικές εγκαταστάσεις µε χαρακτηρισµό διαφορετικό π.χ. ορεινή, µε φυσικούς περιορισµούς εκτός των ορεινών, µε ειδικά µειονεκτήµατα, πεδινή, λαµβάνει αναλογικά αντίστοιχο βοσκότοπο.
5. Προτεραιότητα χρήσης των βοσκοτόπων έχουν οι κτηνοτρόφοι, φυσικά ή νοµικά πρόσωπα καθώς και µέλη συνεταιρισµών που διατηρούν την έδρα της εκµετάλλευσής τους στην Τοπική ή στη ∆ηµοτική Κοινότητα, στην οποία βρίσκεται ο βοσκότοπος.
6. Σε περίπτωση ύπαρξης περίσσειας βοσκοτόπου σε Τοπική ή ∆ηµοτική Κοινότητα του οικείου ∆ήµου, το πλεόνασµα διατίθεται κατά προτεραιότητα, σε κτηνοτρόφους των όµορων Τοπικών ή ∆ηµοτικών Κοινοτήτων. Αν συνεχίζει να υπάρχει περίσσεια, το πλεονάζον τµήµα µπορεί να κατανεµηθεί και σε κτηνοτρόφους ή µέλη συνεταιρισµών άλλων περιοχών και άλλων ∆ήµων όµορων ή µη, εντός των ορίων της οικείας Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) ή του ίδιου νησιού αν πρόκειται για περιοχές της νησιωτικής Ελλάδας.
7. Ο βοσκότοπος κατανέµεται αποκλειστικά εντός της Π.Ε. της κάθε σταβλικής εγκατάστασης του κτηνοτρόφου και σε περίπτωση µη ύπαρξης διαθέσιµης έκτασης βοσκοτόπου στην Π.Ε., τότε σε όµορη Π.Ε. µε κριτήρια παραγωγικότητας, όπως η τελευταία περιγράφεται στο άρθρο 4 της παρούσας.
Προβλέπονται οι ακόλουθες εξαιρέσεις:
α) Στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων η κατανοµή πραγµατοποιείται εντός των Περιφερειακών Ενοτήτων τους. Σε περίπτωση κατανοµής σε άλλο νησί εντός της ίδιας περιφερειακής ενότητας των Περιφερειών του προηγούµενου εδαφίου, ο κτηνοτρόφος πρέπει να διαθέτει αποδεικτικά/παραστατικά µετακίνησης των ζώων ή νόµιµη σταβλική εγκατάσταση,
β) για την ΠΕ Λευκάδας επιτρέπεται η κατανοµή και σε όµορη περιφερειακή ενότητα,
γ) στην Περιφέρεια Κρήτης η κατανοµή γίνεται σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες χωρίς το κριτήριο της οµορότητας. Συγκεκριµένα, η περίσσεια της έκτασης της κάθε Περιφερειακής Ενότητας κατανέµεται ισόποσα στις ελλειµµατικές Περιφερειακές Ενότητες, και
δ) για την Περιφέρεια Αττικής η κατανοµή θα γίνεται σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητές της χωρίς το κριτήριο της οµορότητας καθώς και στις όµορες περιφερειακές ενότητες των όµορων Περιφερειών.
Σε περίπτωση ανεπάρκειας βοσκοτόπου µε βάση τα αιτήµατα, πραγµατοποιείται οριζόντια µείωση σε όλους τους κτηνοτρόφους της Περιφερειακής Ενότητας που παραµένει ελλειµµατική, κατά το ποσοστό της υπέρβασης της αιτούµενης έκτασης σε σχέση µε τη διαθέσιµη επιλέξιµη.
8. Στις περιπτώσεις που, µετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατανοµής βάσει των ανωτέρω κριτηρίων ελέγχου επιλεξιµότητας παραµένει υπόλοιπη διαθέσιµη έκταση επιλέξιµου βοσκοτόπου, αυτή δύναται να κατανέµεται αναλογικά µε τα κατεχόµενα δικαιώµατα περιφέρειας βοσκοτόπου, µόνο στους παραγωγικούς (επιλέξιµους) κτηνοτρόφους, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 της παρούσας. Η κατανοµή τεκµηριώνεται σε ειδικό πίνακα υπολοίπου που τηρεί ο Οργανισµός Πληρωµών.
9. Κατ’ εξαίρεση, σε µικρά νησιά όπου δεν υπάρχουν τυροκοµεία και σφαγεία, η κατανοµή γίνεται χωρίς τη χρήση κριτηρίων παραγωγικής δραστηριότητας µε βάση τον µικρότερο αριθµό ζώων µεταξύ των δηλωθέντων στην ενιαία αίτηση του παραγωγού και της απογραφής του ζωικού κεφαλαίου στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα Κτηνιατρικής (ΟΠΣΚ). Για την επαλήθευση του δηλωθέντος αριθµού ζώων ο έλεγχος λαµβάνει υπόψη του συνδυαστικά στοιχεία, ιδίως εισροών-εκροών ζωοτροφών και συµµετοχής σε παρεµβάσεις αγροτικής ανάπτυξης.
10. Στους νέους και νεοεισερχόµενους στη γεωργία κτηνοτρόφους γίνεται κατανοµή βοσκότοπου σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 5 της παρούσας, προκειµένου να τους χορηγηθούν δικαιώµατα εθνικού αποθέµατος, δεδοµένου ότι δεν διαθέτουν στοιχεία παραδόσεων γάλακτος ή σφαγών, ωστόσο το εθνικό απόθεµα ειδικά για τους κατόχους εκµετάλλευσης αιγοπροβάτων οριστικοποιείται το επόµενο έτος µε βάση τα κριτήρια παραγωγικότητας του άρθρου 4 της παρούσας.
11. Η έκταση που κατανέµεται σε κάθε κτηνοτρόφο είναι συνεχόµενη και ενιαία, όπου αυτό είναι εφικτό, και πάντως ένα µέρος αυτής εντός της Τοπικής ή ∆ηµοτικής Κοινότητας ή του οικείου ∆ήµου που βρίσκεται η σταβλική εγκατάσταση, για τη βόσκηση των ζώων.
12. Στους µετακινούµενους κτηνοτρόφους κατανέµεται µέρος του απαιτούµενου βοσκοτόπου στην Τοπική ή ∆ηµοτική κοινότητα που δηλώνεται ο στάβλος µετακίνησης. Οι µετακινούµενοι κτηνοτρόφοι λαµβάνουν βοσκότοπο τόσο στην κύρια όσο και στη σταβλική εγκατάσταση µετακίνησης αντίστοιχα.
13. Σε περίπτωση που ένας κτηνοτρόφος δεν έχει κύριο στάβλο σε ορεινές, µε φυσικούς περιορισµούς εκτός ορεινών, µε ειδικά µειονεκτήµατα περιοχές, αλλά είναι µετακινούµενος σε αυτές τις περιοχές, λαµβάνει αντίστοιχο βοσκότοπο σύµφωνα µε την περιοχή µετακίνησης.
14. Κτηνοτρόφοι που έχουν χρησιµοποιήσει την ίδια βοσκοτοπική έκταση επί τρεις (3) τουλάχιστον διαδοχικές χρονιές δικαιούνται προτεραιότητας για την ίδια έκταση, εφόσον το δηλώσουν στην αίτησή τους.
15. Οι παραλίµνιοι ή παραποτάµιοι βοσκότοποι κατανέµονται κατά προτεραιότητα στους εκτροφείς βουβαλιών.
16. Στους κτηνοτρόφους που κατέχουν ή µισθώνουν βοσκήσιµες γαίες κατανέµονται επιλέξιµες εκτάσεις για το µέρος που υπολείπεται για την πλήρη ενεργοποίηση των δικαιωµάτων βασικής εισοδηµατικής στήριξης για τη βιωσιµότητα περιφέρειας βοσκοτόπου (ΠΕ1) και των αναγκών κάλυψης της έκτασης του Τεχνικού ∆ελτίου για τις παρεµβάσεις της Αγροτικής Ανάπτυξης και τις ανάγκες κάλυψης του ζωικού κεφαλαίου στο πλαίσιο της Π3-71, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στην παρούσα.
17. Στους κτηνοτρόφους που αποκαταστάθηκαν κτηνοτροφικά σε ακίνητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων έχοντας δικαίωµα χρήσης των ακινήτων αυτών για βόσκηση των ποιµνίων τους, σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 4061/2012 (Α’ 66) και στους νόµιµους κληρονόµους αυτών, που διατηρούν το ποίµνιο και δεν µεταβάλλουν τη χρήση των εν λόγω ακινήτων, κατανέµεται έκταση επιλέξιµου βοσκοτόπου, µόνο για το µέρος του ζωικού κεφαλαίου που δεν καλύπτεται από την παραπάνω έκταση, λαµβάνοντας υπόψη τις κατεχόµενες ΜΜΖ,σύµφωνα µε τα προαναφερόµενα κριτήρια.
18. Στους κτηνοτρόφους στους οποίους έχουν παραχωρηθεί ακίνητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων για βόσκηση, σύµφωνα µε τα άρθρα 4 και 7 του ν. 4061/2012, κατανέµεται έκταση επιλέξιµου βοσκοτόπου, µόνο για το µέρος του ζωικού κεφαλαίου που δεν καλύπτεται από την παραπάνω έκταση, λαµβάνοντας υπόψη τις κατεχόµενες ΜΜΖ, σύµφωνα µε τα προαναφερόµενα κριτήρια.
19. Για τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων που επηρεάζουν το ζωικό κεφάλαιο, δύναται να πραγµατοποιείται συµπληρωµατική ή διορθωτική κατανοµή για τις ανάγκες κάλυψης της έκτασης του Τεχνικού ∆ελτίου των παρεµβάσεων της Αγροτικής Ανάπτυξης, και ιδίως για την αντιστοίχιση ζωικού κεφαλαίου και βοσκήσιµης έκτασης στο πλαίσιο της παρέµβασης Π3-71 (Αντιστάθµιση Μειονεκτηµάτων στις Ορεινές και Μειονεκτικές Περιοχές), σύµφωνα µε το ζωικό κεφάλαιο που έχει εγκριθεί µετά τον έλεγχο του Οργανισµού Πληρωµών. Ο Οργανισµός Πληρωµών δύναται να προβαίνει στην ανωτέρω κατανοµή εντός του ίδιου έτους ενίσχυσης, κατόπιν αιτιολογηµένης πράξης, σύµφωνα µε την περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 3 και τα άρθρα 66 έως 70 του Κανονισµού (ΕΕ) 2021/2116, καθώς και την παρ. 3 του άρθρου 2 του Εκτελεστικού Κανονισµού (ΕΕ) 2022/1173. Η κατανοµή αυτή διενεργείται εντός των ορίων της διαθέσιµης επιλέξιµης έκτασης και των εγκεκριµένων πιστώσεων, χωρίς να µεταβάλλεται ο ετήσιος φυσικός ή οικονοµικός προϋπολογισµός των παρεµβάσεων. Η τεκµηρίωση της ανωτέρας βίας ή των εξαιρετικών περιστάσεων, η διαδικασία υποβολής αιτήµατος, τα απαιτούµενα δικαιολογητικά και οι λεπτοµέρειες εφαρµογής της παρούσας παραγράφου, καθορίζονται µε εγκύκλιο του Οργανισµού Πληρωµών. Ως περιπτώσεις ανωτέρας βίας, ενδεικτικά, νοούνται όσες αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 3 του Κανονισµού (ΕΕ) 2021/2116 και ιδίως: η απώλεια ή µαζική θανάτωση ζωικού κεφαλαίου λόγω επιζωοτιών, η φυσική καταστροφή ή θεοµηνία που πλήττει βαριά την εκµετάλλευση, η δέσµευση (απαλλοτρίωση) βοσκοτόπου για λόγους δηµοσίου συµφέροντος ή περιβαλλοντικής προστασίας, που αποφασίζεται εκτάκτως από δηµόσια αρχή, καθώς και κάθε άλλη απρόβλεπτη και αναπότρεπτη περίσταση που καθιστά αδύνατη την οµαλή εκτέλεση της βόσκησης ή τη διατήρηση της κτηνοτροφικής εκµετάλλευσης. Η διαδικασία εφαρµόζεται χωρίς επιβολή διοικητικών κυρώσεων, υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαιούχος έχει ενηµερώσει εµπρόθεσµα τον Οργανισµό Πληρωµών.
20. Σε περίπτωση που, µετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατανοµής των βοσκοτόπων που διενεργείται σύµφωνα µε την παρούσα, δεν προκύπτει επάρκεια βοσκοτόπων προς διάθεση για το σύνολο των επιλέξιµων κτηνοτρόφων σε µια περιφερειακή ενότητα, πραγµατοποιείται συµπληρωµατική καταβολή στη συγκεκριµένη Περιφεριακή Ενότητα, λαµβάνοντας υπόψη το ευµενέστερο από τα τρία (3) παρακάτω στοιχεία: παραδόσεις γάλακτος, παραδόσεις κρέατος ή αγορά ζωοτροφών, όπως αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία της πληροφοριακής βάσης του ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ «ΑΡΤΕΜΙΣ» ή από στοιχεία οικονοµικών συναλλαγών από το myDATA, µε σκοπό την ισότιµη µεταχείριση των κτηνοτρόφων στο σύνολο της χώρας και τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισµού µε βάση τα παραπάνω τεκµήρια παραγωγής γάλακτος ή κρέατος ή αγοράς ζωοτροφών.
