Λίγοι γνωρίζουν ότι πριν οι αρχαίοι Αθηναίοι εφεύρουν τη ∆ηµοκρατία, είχαν εφεύρει τα οµόλογα και τις υποθήκες. Όλοι οι αγροί της Αττικής ήταν γεµάτοι µε στύλους πάνω στους οποίους σηµειωνόταν ότι το κτήµα είναι υποθηκευµένο στον τάδε και στον τάδε για το δείνα χρηµατικό ποσό. Τα χωράφια που δεν σηµαδεύονταν µε αυτόν τον τρόπο, είχαν κιόλας στο µεγαλύτερο µέρος τους πουληθεί, γιατί είχε λήξει η προθεσµία της υποθήκης ή γιατί δεν είχαν πληρωθεί οι τόκοι και είχαν έτσι γίνει ιδιοκτησία του ευγενή τοκογλύφου. Ο χωρικός θα έπρεπε να είναι ευχαριστηµένος, αν του επιτρεπόταν να µείνει σαν ενοικιαστής στο χωράφι του και να ζει από το 1/6 του εισοδήµατος της δουλειάς του, πληρώνοντας για νοίκι τα πέντε έκτα στο καινούριο αφεντικό, αφού διαφορετικά θα έβλεπε τον εαυτό του να πουλιέται για δούλος. Έµελλε οι Αθηναίοι να µάθουν πάνω στη χαραυγή του πολιτισµού, πόσο εύκολα και γρήγορα το προϊόν ως εµπόρευµα επιβάλλει την κυριαρχία του πάνω στον παραγωγό.
Κάπως έτσι, η σειρά των πολιτικών επαναστάσεων των κοινωνιών της ∆ύσης εγκαινιάστηκε το 594 πριν από τη χρονολογία µας, µε µια επέµβαση στην ιδιοκτησία της καλλιεργήσιµης γης στην αρχαία Αθήνα. Στην επανάσταση του Σόλωνα, η ιδιοκτησία των πιστωτών θυσιάστηκε προς όφελος της ιδιοκτησίας των οφειλετών.
Με σύγχρονους όρους και µεθοδεύσεις διαφαίνεται στην ευρωπαϊκή ήπειρο ο σχηµατισµός µιας παρόµοιας κατάστασης. Σε µόλις µια δεκαετία το 1/3 των αγροτικών εκµεταλλεύσεων της ηπείρου εξαφανίστηκαν. Την ίδια στιγµή, η µεγάλη ιδιοκτησία γίνεται µεγαλύτερη σε βάρος των µικρών και µεσαίων παραγωγών, ενώ οι νεοεισερχόµενοι δυσκολεύονται να βρουν την θέση τους στην αλυσίδα παραγωγής, οδηγώντας σε µια πληθυσµιακή ερηµοποίηση της υπαίθρου. Παρά τα εντυπωσιακά κεφάλαια και τις τακτικές µεταρρυθµίσεις κάθε επτά χρόνια, η ευρωπαϊκή Κοινή Αγροτική Πολιτική δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σύγχρονου γεωργικού τοµέα και της πολυποίκιλης ευρωπαϊκής υπαίθρου. Οι συνδεδεµένες µε τις στρεµµατικές εκτάσεις πληρωµές ευνοούν µεγάλες βιοµηχανικού τύπου εκµεταλλεύσεις, όσο οι στόχοι που τίθενται από τις Βρυξέλλες για µια προσαρµογή στην αλλαγή του κλίµατος, την προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθµιση της ζωής στην ευρωπαϊκή ύπαιθρο πιάνονται µόνο στα χαρτιά που εξασφαλιζουν ακόµα µεγαλύτερες πληρωµές για τους δισεκατοµµυριούχους γαιοκτήµονες της κεντρικής Ευρώπης. Με µια τέτοια κριτική πάνω στα πεπραγµένα της ΚΑΠ αλλά και τα µελλούµενα για την επερχόµενη προγραµµατική περίοδο καταπιάνεται ο Αγροτικός Άτλας της Ευρώπης, ένα πόνηµα που ολοκληρώθηκε υπό την αιγίδα του γερµανικού Ινστιτούτου Heinrich Böll, το οποίο επιχειρείται να παρουσιαστεί παρακάτω.
Το άρθρο κυκλοφόρησε στην εφημερίδα Agrenda το Σάββατο 10 Αυγούστου
