∆ύο 20ετίες
ΤΗΝ 20ΕΤΙΑ από το 1960 µέχρι το 1980 αρκούσε να µπορεί ένας αγρότης να κάνει παραγωγή. Η αγορά τον αποζηµίωνε πλουσιοπάροχα. Από το 1980 µέχρι το 2000 τα βασικά αγροτικά προϊόντα της χώρας µας έτυχαν ιδιαίτερης οικονοµικής στήριξης από τις συνδεδεµένες µε την παραγωγή ενισχύσεις (βλέπε βαµβάκι, καπνός, πυρηνόκαρπα, ελαιόλαδο, σταφίδα κ.α.). Την τελευταία 20ετία, δηλαδή από το 2000 µέχρι το 2020 ευνοήθηκαν όσοι µπόρεσαν να κατοχυρώσουν µεγάλα ιστορικά δικαιώµατα, στον απόηχο δηλαδή της προηγούµενης κατάστασης.
Κάτω από το µισό
ΣΤΗΝ 20ΕΤΙΑ που έχουµε µπροστά µας, όλο το ενδιαφέρον µετατοπίζεται στα διαρθρωτικά προγράµµατα. Για καµιά αγροτική επιχείρηση δεν θα είναι αρκετή η µονοδιάστατη σχέση της παραγωγής µε την αγορά. Ούτε θα µπορεί να κάνει από δω και µπρος τη διαφορά, ότι θα έχει αποµείνει από τη βασική ενίσχυση. Στην καλύτερη περίπτωση το τσεκ που ξέραµε θα είναι αρκετά κάτω από το µισό. Εποµένως, όλο το ενδιαφέρον της βιωσιµότητας των αγροτικών εκµεταλλεύσεων µεταφέρεται στα προγράµµατα και στην αξιοποίηση των ευρύτερων χρηµατοδοτικών και άλλων δυνατοτήτων βελτίωσης των παραγωγικών υποδοµών.
Ψηφιακές ελπίδες
ΟΛΑ ΑΥΤΑ σηµαίνουν βέβαια ότι αποκτά καινούργιο νόηµα και ο σχεδιασµός που θα γίνεται από την πλευρά της Πολιτείας. Τα νέα προγράµµατα προϋποθέτουν καλύτερη ανίχνευση των διεθνών δεδοµένων, καλύτερο προσανατολισµό, καλύτερη προετοιµασία του θεσµικού πλαισίου, ταχύτερη και πιο αποτελεσµατική αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων και µοντέλων παραγωγής. Η µέχρι σήµερα εµπειρία επ’ αυτού δεν πείθει πάντως. Οι όποιες ελπίδες για κάτι καλύτερο έρχονται από την ψηφιακή διακυβέρνηση και το επιτελικό κράτος.
Βυζαντινολόγος
ΣΙΓΟΥΡΑ δεν έρχονται από τις απαξιωµένες διοικητικές δοµές της πλατείας Βάθη, από τη βυζαντινή παράγκα του ΟΠΕΚΕΠΕ και την αγχωµένη λειτουργία της πολιτικής ηγεσίας. Είναι η πρώτη φορά που η κοινοτικές αποφάσεις για τη νέα ΚΑΠ είναι τόσο κοντά και οι ιθύνοντες είναι τόσο… µακριά νυχτωµένοι. Είναι η πρώτη φορά που οι δηλώσεις των αγροτών (Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης) είναι τόσο κρίσιµες για τη µελλοντική οργάνωση των εκµεταλλεύσεων και η οριστικοποίησή τους θα είναι τόσο καθυστερηµένη.
Ξεπερασµένος
ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ που µετά από µια προγραµµατισµένη πίστωση συνδεδεµένων ενισχύσεων (ζωικής παραγωγής) έχουν µείνει τόσοι πολλοί κτηνοτρόφοι απλήρωτοι και η διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ στέλνει τη µπάλα στην κερκίδα. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει τέτοια αναποτελεσµατικότητα ενός µηχανισµού, ο οποίος, ενώ διαχειρίζεται ευρωπαϊκά χρήµατα, εφαρµόζει τόσο ξεπερασµένες µεθόδους.