Ζαλισμένο μοιάζει εδώ και μέρες το κράτος των Αθηνών λόγω Θεσσαλίας

Έτσι, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι... το κράτος είναι δίπλα σας, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και οι υπόλοιποι κυβερνητικοί αξιωµατούχοι, αποφεύγουν διακριτικά να αναλάβουν γενναίες δεσµεύσεις ως προς τη διάθεση πόρων που θα φέρουν γρήγορα τα πράγµατα στην προτέρα κατάσταση.



Προς το παρόν, ο ΕΛΓΑ προτίθεται να πληρώσει µόνο όποια παραγωγή είναι ασφαλισµένη, η αρωγή θα περιορισθεί στα απολύτως απαραίτητα και για όλα τα άλλα η κατάσταση παραµένει θολή. Ιδιαιτέρως φειδωλή εµφανίσθηκε στη συνάντηση µε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Στρασβούργο και η Κοινοτική Επίτροπος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάνοντας γενικά λόγο για κονδύλια ύψους 2,2 δις, τα οποία ωστόσο θα προέλθουν κυρίως από ανακατανοµή πόρων που ήδη έχουν στη διάθεσή τους οι εθνικές αρχές και επρόκειτο να πέσουν ούτως η άλλως στην ελληνική οικονοµία. Μείζον ζήτηµα τίθεται µε αποθηκευµένα αγροτικά προϊόντα που ήταν ανασφάλιστα, µε υποδοµές και µηχανήµατα τα οποία δεν ήταν επισήµως καταγεγραµµένα, όπως και µε τις επιπτώσεις του κατακλυσµού στη γονιµότητα των εδαφών τα επόµενα χρόνια, κάτι για το οποίο οι ιθύνοντες, ούτε που θέλουν να ακούσουν. Αξιόλογη είναι πάντως η προσπάθεια που γίνεται αυτές τις µέρες µε την περισυλλογή των νεκρών ζώων (παραγωγικών και µη). Μετά τις διασώσεις, το βάρος έχει πέσει στην προστασία της δηµόσιας υγείας, καθώς τα νερά είναι πολλά και θα µείνουν για καιρό. 

Χωρίς φρέσκο χρήμα ξαναζεσταμένες ενισχύσεις από το κράτος και την Ε.Ε.

Την κινητοποίηση ευρωπαϊκών πόρων ύψους 2,25 δις ευρώ για τη στήριξη των πληγέντων από τη θεοµηνία ανακοίνωσε την περασµένη Τρίτη από το Στρασβούργο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, σε κοινές δηλώσεις της µε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι πόροι, ανέφερε, θα αναζητηθούν από το Ταµείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο , το Ταµείο Ανάκαµψης και το Ταµείο Αλληλεγγύης. ∆εδοµένη είναι και η συνεισφορά της   ΚΑΠ, καθώς θα χρησιµοποιηθούν κονδύλια τόσο από την περασµένη περίοδο όσο και από το τρέχον στρατηγικό σχέδιο για τη στήριξη των αγροτικών υποδοµών, ενώ θα αξιοποιηθεί και το Αποθεµατικό Κρίσης του 2024.

Μια βαθύτερη ανάγνωση των δηλώσεων Φον Ντερ Λάιεν πάντως, δίνονουν την αίσθηση ότι πρόκειται περισσότερο για µια «αναµόχλευση» διαθέσιµων πόρων που ήδη έχει υπό την διαχείρισή της η Ελλάδα και όχι για µια καθαρή βοήθεια που έρχεται να επουλώσει τις µεγάλες πληγές που άνοιξε η θεοµηνία. Για τους ανθρώπους που γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας των κοινοτικών αρχών καθίσταται σαφές ότι για µια ακόµη φορά η Ε.Ε. ακολουθεί τη συνταγή που υποδεικνύει «µαγειρέµατα κονδυλίων», προσφέροντας  µια «πρόχειρη» απάντηση στο τεράστιο πρόβληµα που έχει τεθεί. Την ίδια στιγµή αφήνει ανοιχτό ένα «παράθυρο» για περαιτέρω διερευνήσεις.   

Η κ. Φον Ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε πάντως ότι η βοήθεια θα είναι άµεση και από πλευράς ΕΕ θα υπάρξει η µέγιστη ευελιξία για κινητοποίηση πόρων.

Προς το παρόν πάντως το µόνο που θα µπορούσε να είναι «φρέσκο χρήµα» έχει να κάνει µε το Ταµείο Αλληλεγγύης, απ’ όπου θα µπορούσαν να δεσµευθούν µέχρι 400 εκατ. ευρώ (περισσότερα στα Τρίµµατα σελ. 49).

Στο τραπέζι και η άµεση προκαταβολή του τσεκ

Τις τελευταίες µέρες ενισχύονται οι φωνές που θέτουν θέµα επίσπευσης της προκαταβολής του τσεκ στις πληγείσες από τη θεοµηνία περιοχές. Στόχος να υπάρξει µια πρώτη διευκόλυνση των γεωργών και κτηνοτρόφων αυτές τις δύσκολες ώρες. Μπορεί η ταµιακή αυτή διευκόλυνση να µην αντιµετωπίζει στη ρίζα  του το οικονοµικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν βρεθεί µέσα σε λίγες µέρες χιλιάδες αγροτικές εκµεταλλεύσεις και ισάριθµες αγροτικές οικογένειες, θα µπορούσε όµως να προλάβει τα χειρότερα και να αποτρέψει σ’ αυτή τη φάση κοινωνική κατάρρευση, όπως και µια πιθανή κρίση εµπιστοσύνης που λογχεύει σήµερα στην αγορά, ως συνέπεια των τεράστιων καταστροφών που έχουν επέλθει στο θεσσαλικό κάµπο.

Οι γνωρίζοντες το θέµα εκτιµούν ότι αν δοθεί το πράσινο φως από την ΕΕ µια τέτοια επιλογή δεν θα έχει ιδιαίτερα τεχνικά προβλήµατα στην εφαρµογή της, αν ληφθεί υπόψη ότι η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων ΟΣ∆Ε έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Άλλωστε θα είναι προκαταβολή µέρους της ενίσχυσης, η οποία, ειδικά φέτος, ακόµη και τον Οκτώβριο, στο σύνολο σχεδόν των ωφελούµενων, όπως όλα δείχνουν, θα δοθεί κατά προσέγγιση.

Σε κάθε περίπτωση, πέραν της κρατικής αρωγής η οποία ακολουθεί τους δικούς της ρυθµούς και πέραν των αποζηµιώσεων του ΕΛΓΑ, οι οποίες δεν πρόκειται να βγουν (έστω και µε τη µορφή της προκαταβολής) πριν το τέλος του χρόνου, οι πληγέντες θα πρέπει άµεσα να διευκολυνθούν οικονοµικά και οι προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης είναι µια τέτοια παράµετρος, ακόµα και αν πάρει τη µορφή έµµεσου δανείου από τις τράπεζες.

Άµεσος κίνδυνος εγκατάλειψης

Θα πρέπει άλλωστε να γίνει κατανοητό ότι εδώ και κάποια χρόνια οι περισσότεροι αγρότες δεν διαθέτουν «κοµπόδεµα», ακροβατούν στα όρια της βιωσιµότητας, δυσκολεύονται να επενδύσουν για τη βελτίωση της παραγωγικότητας των εκµεταλλεύσεών τους και χάνουν συνεχώς έδαφος στην ανταγωνιστικότητα. Όσο κι αν υπάρχει ένα δέσιµο µε τη γη, κι όσο αν η αγροτική δραστηριότητα αποτελεί πολύ συχνά µονόδροµο, το πέρασµα της καταστροφικής καταιγίδας του παρέχει τώρα το αναγκαίο άλλοθι να εγκαταλείψουν οριστικά το αγροτικό επάγγελµα.

Το ενδεχόµενο µιας τέτοιας απόφαση, υπό το βάρος των καταστάσεων, είναι που καλείται να αποτρέψει σήµερα η Πολιτεία. Όχι για να τους κάνει το χατίρι αλλά για να προλάβει µια µαζική έξοδο αγροτών από το επάγγελµα σε µια περιοχή που έχει να δώσει σηµαντική ώθηση στην ελληνική οικονοµία. Πάντως, κανείς δεν είναι διατεθειµένος να σπαταλάει τον εαυτό του και την περιουσία του (γη και µηχανήµατα) σε µια δραστηριότητα που καρκινοβατεί, πριν και µετά την καταιγίδα.

Αποτελεί αδήριτη ανάγκη, αυτή τη φορά, η Πολιτεία να επανεξετάσει συνολικά το αγροτικό ζήτηµα και να κατανοήσει τις επιπτώσεις του σε βάθος. Η κενή περιεχοµένου φράση «το κράτος είναι δίπλα σας» ακούγεται γελοία.

Σε πρώτη φάση 400 εκατ. ευρώ

Για τα χρήµατα που θα διατεθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα, ώστε να αποκατασταθούν οι ζηµιές και να αποζηµιωθούν οι πληγέντες στη Θεσσαλία, µίλησε και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονοµίας, Νίκος Παπαθανάσης, τονίζοντας ότι «τα ποσά είναι ικανά να καλύψουν αρκετές από τις δαπάνες, τα έργα υποδοµής, την πρώτη αρωγή σε επιχειρήσεις. Βεβαίως, θα συνοδευτούν µε πόρους από το εθνικό µας ταµείο. Ακόµα δεν µπορεί να προσδιοριστεί το ποσό καθώς θα πρέπει να αποτιµήσουµε τη ζηµιά». Ο ίδιος ανέφερε ότι «Πέραν αυτών των χρηµάτων υπάρχει και το Ταµείο Αλληλεγγύης. Η Ευρώπη θα πρέπει να δει πρώτα την αποτίµηση της ζηµιάς και µετά να αποφασίσει. Εµείς πήραµε ένα αρκετά υψηλό ποσό µε µια εναλλακτική όδευση χρηµάτων και νέους πόρους. 2,2 δισ. ευρώ τα οποία θα ξεκινήσουν από τώρα να µπαίνουν στην οικονοµία, για στήριξη των επιχειρήσεων και για έργα υποδοµής και στη συνέχεια στις 15 Οκτωβρίου θα κάνουµε και αίτηση για το Ταµείο Αλληλεγγύης, το οποίο µπορεί να δώσει έως 400 εκατ. ευρώ, ενώ έρχεται και ένα συµπληρωµατικό Ταµείο αγροτικής υποστήριξης των ζηµιών, σε δεύτερο χρόνο».

Ερωτηθείς για το πότε θα λάβει η Ελλάδα το ποσό αυτό, ο κ. Παπαναθάσης είπε: «Άµεσα. Μέχρι τέλος του έτους υπολογίζουµε ότι περίπου 400 εκατ. θα έχουν πέσει στην ελληνική οικονοµία, από ευρωπαϊκά χρήµατα».

Εργα αποκατάστασης

Για τα αντιπληµµυρικά έργα ανέφερε πως «παίρνουν χρόνο για να κατασκευαστούν και σιγά-σιγά οι απορροφήσεις έρχονται. ∆εν συµβαίνουν από τη µία ηµέρα στην άλλη. ∆εν είναι µηδενική η απορρόφηση, γίνονται αντιπληµµυρικά. Οι απαλλοτριώσεις παίρνουν 2 µε 2,5 χρόνια».