Την επέκταση του πεδίου εφαρμογής στους αγοραστές αγροτικών προϊόντων με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ αντί για 2.000.000 ευρώ που προέβλεπε αρχικώς το σχέδιο νόμου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τις αθέμιτες πρακτικές, ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ο αρμόδιος υπουργός, Σπήλιος Λιβανός.
Με το εν λόγω νομοσχέδιο επιχειρείται να μπει ένα τέλος «σε μία μεγάλη αδικία» κατά την σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, αφού προβλέπεται συγκεκριμένα η εξόφληση των αγροτών από εμπόρους μέσα σε διάστημα 30 ημερών για τα αλλοιώσιμα προϊόντα και μέσα σε 60 ημέρες για τα υπόλοιπα αγροτικά προϊόντα. Σημειώνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις οι αργοπορίες στην πληρωμή αγροτών υπερβαίνει σήμερα ακόμα και τους 12 μήνες.
Κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια που συζητείται και ψηφίζεται ο κ. Λιβανός υιοθέτησε την πρόταση της αντιπολίτευσης και φορέων, όπως την είχαν διατυπώσει στην αρμόδια Επιτροπή, για επέκταση του πεδίου εφαρμογής του νόμου στους αγοραστές με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ.
Λείπει η λίστα των προϊόντων που προστατεύονται
Για προχειρότητα στη νομοθέτηση ενός κατά τ' άλλα έτοιμου νόμου κάνει λόγο ο Συριζα, με τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και νυν Βουλευτή Εύβοιας, Βαγγέλη Αποστόλου, να επισημαίνει ότι κατ' αρχάς λείπει το απαραίτητο παράρτημα που θα καθορίζει ποια προϊόντα θεωρούνται ευαλοίωτα και θα πληρώνονται εντός 30 ημερών και ποια όχι.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, έχει ως εξής:
Την επέκταση του πεδίου εφαρμογής στους αγοραστές με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ αντί για 2.000.000 ευρώ που προέβλεπε αρχικώς το σχέδιο νόμου του ΥΠΑΑΤ για τις αθέμιτες πρακτικές, ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ο αρμόδιος υπουργός, Σπήλιος Λιβανός.
Με το νομοσχέδιο που συζητείται από το πρωί στη Βουλή μπαίνει τέλος σε μία μεγάλη αδικία, η οποία συνιστούσε ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες πηγές ανασφάλειας για τους παραγωγούς σε ολόκληρη τη χώρα. Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει μια σειρά από διατάξεις που αφορούν ολόκληρη την αγροτική εφοδιαστική αλυσίδα, οι οποίες διορθώνουν τις σημαντικές ανισορροπίες στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ προμηθευτών και αγοραστών γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.
Από τις σημαντικότερες διατάξεις του νομοσχεδίου είναι αυτές που προβλέπουν τα ότι αλλοιώσιμα προϊόντα θα εξοφλούνται σε 30 μέρες και τα λοιπά γεωργικά προϊόντα θα εξοφλούνται σε 60 μέρες. Και αυτό, διότι μέχρι σήμερα, διαπιστώνονται αργοπορίες στην εξόφληση προϊόντων που φθάνουν και τους 10 με 12 μήνες!
Κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια που συζητείται και ψηφίζεται σήμερα το νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ο κ. Λιβανός υιοθέτησε την πρόταση της αντιπολίτευσης και φορέων, όπως την είχαν διατυπώσει στην αρμόδια Επιτροπή, για επέκταση του πεδίου εφαρμογής του νόμου στους αγοραστές με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι στις συζητήσεις που έγιναν στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή όλοι οι παραγωγικοί φορείς τάχθηκαν υπέρ του νομοσχεδίου.
Ο κ. Λιβανός κατά την ομιλία τους τη Βουλή έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι τόσο ο ίδιος όσο και γενικότερα η κυβέρνηση είναι δεκτικοί σε συγκεκριμένες και ρεαλιστικές προτάσεις: «Η φιλοσοφία της κυβέρνησης Μητσοτάκη –αλλά και η δική μου προσωπική αντίληψη για την πολιτική- έγκειται στη σύνθεση απόψεων και όχι στο στείρο δογματισμό. Είμαστε, όπως πολλάκις έχω αναφέρει, ανοικτοί στο να ακούμε προτάσεις και εάν αυτές είναι βάσιμες και υλοποιήσιμες, να τις υιοθετούμε. Γνώμονας μας άλλωστε δεν είναι το πρόσκαιρο πολιτικό όφελος αλλά η ουσιαστική δουλειά προς όφελος του ελληνικού λαού. Για το λόγο αυτό, καταθέτω σχετική νομοτεχνική βελτίωση, αποδεχόμενος την πρόταση της αντιπολίτευσης και των φορέων για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του προτεινόμενου σχεδίου νόμου στους αγοραστές με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ αντί για 2.000.000 ευρώ που προέβλεπε το σχέδιο νόμου. Είναι μια σοβαρή και τεκμηριωμένη πρόταση την οποία με μεγάλη χαρά κάνω αποδεκτή, αφού βελτιώνει ακόμα περισσότερο το νομοσχέδιο που συζητούμε.
Η πατρίδα μας, ειδικά αυτές τις δύσκολες ώρες που περνά εξαιτίας της πανδημίας, χρειάζεται πολιτική με υπευθυνότητα. Όχι ακραίες αντιπολιτευτικές κορώνες, όχι χαρακτηρισμούς πεζοδρομίου. Η κοινωνία μας έχει προχωρήσει, αφήνοντας πίσω την εποχή που ο πολιτικός αντίπαλος ήταν εχθρός. Αυτό οφείλουμε να κάνουμε και εμείς στη Βουλή. Η αντιπολίτευση να καταθέτει σοβαρές προτάσεις και η κυβέρνηση, όταν τις κρίνει ωφέλιμες για τον τόπο, να τις υιοθετεί. Χωρίς μικροκομματικές σκοπιμότητες.
Αυτός είναι ο δρόμος της πολιτικής που προτάσσουμε. Ο δρόμος του ειλικρινούς και γόνιμου διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της σύνθεσης και όχι της αποδόμησης. Σας καλώ λοιπόν και εσάς, κύριοι συνάδελφοι του ΣΥΡΙΖΑ, να μην επιτρέπετε να κυριαρχούν και να δίνουν τον τόνο στο κόμμα σας οι ακραίες φωνές που υπάρχουν στις τάξεις σας, φωνές που τρέφονται από το χάος και την αταξία, την πόλωση και τον διχασμό. Ας γίνει αυτό το νομοσχέδιο, η αρχή ενός γόνιμου και ειλικρινούς διαλόγου».
Αναφερόμενος στην ουσία του νομοσχεδίου το χαρακτήρισε «μεγάλη τομή», για την αγροτική οικονομία. Και πρόσθεσε:
Για πρώτη φορά οι παραγωγοί μας θα πληρώνονται σε 30 ημέρες για τα αλλοιώσιμα προϊόντα και σε 60 ημέρες για τα λοιπά γεωργικά προϊόντα. Και πράγματι, όπως ανέφεραν οι συνάδελφοι του ΣΥΡΙΖΑ και οι ίδιοι είχαν θεσπίσει τον νόμο 4492/2017. Εξέδωσαν, όμως, την εφαρμοστική του υπουργική απόφαση το Φεβρουάριο του 2019, 1,5 ολόκληρο χρόνο μετά τη ψήφιση του νόμου τους. Επιπλέον, η πλατφόρμα που προέβλεψαν ήταν μια δυσκίνητη, γραφειοκρατική διαδικασία. Δεν λειτούργησε ποτέ στην πράξη, δεν αγκαλιάστηκε από τους παραγωγούς που δεν είδαν σε αυτή την προστασία που απέβλεπαν. Για να είμαι σαφής, είμαι βέβαιος ότι οι προθέσεις ήταν αγαθές και καλοπροαίρετες. Άλλωστε η Νέα Δημοκρατία τότε ως αντιπολίτευση, δια της τότε εισηγήτριας μας και νυν υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κυρίας Αραμπατζή, είχε υπερψηφίσει το σχετικό νομοσχέδιο επί της αρχής. Οι προθέσεις σας ήταν καλές, όμως η αλήθεια είναι ότι στην πράξη δυστυχώς δεν τα καταφέρατε. Σήμερα λοιπόν έχετε την ευκαιρία να επιβεβαιώσετε την τότε νομοθετική σας βούληση, ψηφίζοντας υπέρ του νομοσχεδίου μας».
Όπως ανέφερε ο κ. Λιβανός με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο:
- Διασφαλίζουμε τον ελεύθερο ανταγωνισμό, χωρίς στρεβλώσεις.
- Βάζουμε δίκαιους κανόνες, που ισχύουν για όλους.
- Εγγυόμαστε στην πράξη ότι κάθε καταγγελία για αθέμιτες πρακτικές θα γίνεται με ασφάλεια και θα εξετάζεται με σοβαρότητα.
- Προβλέπουμε αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες.
- Αξιοποιούμε τις δυνατότητες που μας δίνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός.
- Στηρίζουμε τον Έλληνα παραγωγό, προωθούμε την Ελληνική Διατροφή.
«Έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι είναι ένα νομοσχέδιο που έρχεται να προστατεύσει τους αγρότες μας, αλλά και να δώσει τον τόνο, το στίγμα της επόμενης ημέρας, της μέρας μετά την πανδημία. Μια ημέρα που θα πρέπει να βρει τον αγροτικό μας κόσμο όρθιο, ικανό να συμμετέχει με όλες τις δυνάμεις του στην αναδιάρθρωση της χώρας. Η εμπρόθεσμη πληρωμή των παραγωγών μας, η απαγόρευση λεόντειων σε βάρος τους όρων, θα τους δώσει την προστασία που χρειάζονται, θα τους επιτρέψει να ζήσουν τις οικογένειες τους αλλά και να επενδύσουν στη γη τους, να προβούν σε πιο ρεαλιστικό και βιώσιμο σχεδιασμό για το μέλλον τους. Κομβικό ρόλο σε αυτό θα διαδραματίσει το Ταμείο Ανάκαμψης, το εργαλείο αυτό το οποίο θα οδηγήσει στην Ελλάδα των επόμενων δεκαετιών, στην Ελλάδα που θέλουμε να αφήσουμε στα παιδιά μας».
Αναφερόμενος στις χρηματοδοτήσεις προς την ελληνική αγροτική οικονομία για τα επόμενα χρόνια ο κ. Λιβανός σημείωσε:
«Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αντιστοιχούν 1,5 δις ευρώ πριν τη μόχλευση με τα ιδιωτικά κεφάλαια και εμπεριέχω σε αυτό την κρατική συμμετοχή. Μαζί και με το 1,6 δις ευρώ της μεταβατικής περιόδου των δύο ετών και συνολικά το πακέτο των 19 δις της καινούργιας ΚΑΠ έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πολλά έργα υποδομής, τα οποία θα αλλάξουν τον αγροδιατροφικό τομέα ουσιαστικά. Οι τομείς που θα επενδυθούν τα περισσότερα χρήματα αντανακλούν τις μεγάλες ανάγκες, αρδευτικά, ψηφιοποίηση, εκπαίδευση και κατάρτιση. Πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον, με ψήφο εμπιστοσύνης στους νέους παραγωγούς μας, που θα αποτελέσουν το μέλλον της χώρας μας και της ελληνικής γεωργίας τις επόμενες δεκαετίες.
Βεβαίως, όπως γίνεται αντιληπτό, και είπε άλλωστε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το σχέδιο αυτό δεν αφορά μια Κυβέρνηση, δεν αφορά μια υπουργική θητεία, δεν αφορά ένα κόμμα. Για αυτό και χθες έγινε μια αναλυτική συζήτηση και παρουσίαση του σχεδίου από την ηγεσία του ΥΠΟΙΚ, ώστε να υπάρξει η ζύμωση μεταξύ των κομμάτων και να διατυπωθούν οι θέσεις, οι απόψεις, αλλά πρωτίστως οι προτάσεις. Γιατί αυτό χρειαζόμαστε, προτάσεις, έξυπνες και υλοποιήσιμες. Σας προσκαλώ, λοιπόν, και για τα κονδύλια και τις δράσεις που αντιστοιχούν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να καταθέσετε τις προτάσεις και τις σκέψεις σας. Να συνδιαμορφώσουμε το μέλλον των επόμενων γενεών των Ελλήνων παραγωγών».
Αναφερόμενος στους βασικούς στόχους του ΥΠΑΑΤ για την επόμενη περίοδο ο κ. Λιβανός τους προσδιόρισε ως εξής:
«Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επιδιώκει τον επαναπροσδιορισμό, το rebranding του πρωτογενούς τομέα. Βασικές αρχές αυτής της προσπάθειας είναι η εξωστρέφεια, η ψηφιοποίηση, η εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών μας, η ανάπτυξη πολιτικών φιλικών προς το περιβάλλον με σεβασμό στην πολιτική του «Green Deal» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. H εφαρμογή της πολιτικής από το αγρόκτημα στο πιάτο με στόχευση την ανάδειξη των αστείρευτων πλεονεκτημάτων της ελληνικής διατροφής, η οποία είναι κάτι παραπάνω από ένα «brand name», είναι τρόπος ζωής».
Κλείνοντας την ομιλία του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ευχαρίστησε όλους εκείνους που συνέβαλαν στη σύνταξη του νομοσχεδίου και απευθυνόμενος στα κόμματα της αντιπολίτευσης επισήμανε την ανάγκη διαμόρφωσης συναινετικού κλίματος στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής:
«Ο πρωτογενής τομέας δεν προσφέρεται για στείρα αντιπολίτευση. Αντιθέτως απαιτεί συνεργασία και σύνθεση απόψεων. Ας είναι αυτό το νομοσχέδιο η ευκαιρία της σύμπλευσης των πολιτικών δυνάμεων προς όφελος των παραγωγών μας».
Η παρέμβαση του Βαγγέλη Αποστόλου
Φέρνετε σήμερα για ψήφιση ένα ν/σ, του οποίου οι βασικότερες διατάξεις έχουν ψηφιστεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς συμμετείχαμε ενεργά στην ίδια τη διαμόρφωση της οδηγίας που συζητάμε.
Κι επειδή υπήρχε πριν την ολοκλήρωσή της ,μεγάλη πίεση στον αγροτικό μας χώρο από τις αθέμιτες πρακτικές, ζητήσαμε και πήραμε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενσωμάτωση στο εθνικό μας δίκαιο μερικών, των πιο σημαντικών θα έλεγα, ρυθμίσεων της οδηγίας.
Δικές μας οι δύο μεγάλες τομές: η πρώτη για την καταπολέμηση των παράνομων ελληνοποιήσεων εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων στην εγχώρια αγορά
και η δεύτερη για την προστασία των παραγωγών από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των αλυσίδων χονδρικής, με το νόμο 4492/2017 για τη διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων.
Ειδικότερα καθιερώσαμε μεταξύ άλλων:
1) την υποχρεωτική επισήμανση επί των συσκευασιών του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, της χώρας άμελξης, επεξεργασίας και συσκευασίας.
2) την υποχρεωτική αναγραφή σε όλα τα στάδια διακίνησης του κρέατος, από το σφαγείο έως την ταμειακή μηχανή του καταστήματος λιανικής, της χώρας γέννησης, εκτροφής και σφαγής του ζώου από το οποίο προέρχεται το κρέας και
3) την υποχρέωση πληρωμής των παραγωγών νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων εκ μέρους των χονδρεμπόρων, περιλαμβανομένων των super market, το αργότερο εντός 60 ημερών από την έκδοση του σχετικού τιμολογίου.
Οι ρυθμίσεις αυτές έφεραν ένα πλέγμα προστασίας, τόσο στον Έλληνα αγρότη και την ελληνική παραγωγή, όσο και στον καταναλωτή, που μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα ποιο είναι πραγματικά εγχώριο προϊόν, όσον αφορά το γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα κρέατα, και ποιο όχι.
Αν εφαρμοζόταν ο νόμος δεν θα μπορούσε να συμβεί το πρόσφατο σκάνδαλο με τη φέτα.
Επιπλέον, με τη ρύθμιση των πληρωμών στις 60 ημέρες κατά ανώτατο όριο, απελευθερώσαμε τον αγρότη, τον αδύναμο κρίκο της εμπορικής διαδικασίας, από την πίεση που του ασκούν οι ισχυροί του χώρου.
Στην εναρμόνιση μιας οδηγίας ενός ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι γνωστό, ότι το κύριο σώμα του νομοσχεδίου αποτελεί αντιγραφή, γιατί έχει τις περισσότερες φορές, σαφή ποιοτικά χαρακτηριστικά νομοθέτησης.
Απομένει στο κράτος μέλος να προσθέσει ελάχιστες διατάξεις. Αυτές οι διατάξεις θα έπρεπε να είναι αντικείμενο συζήτησης στην Βουλή κι όχι να μεταφέρονται στις εξουσιοδοτικές για τον Υπουργό, στο άρθρο 16 στην προκειμένη περίπτωση. Αυτή η πρακτική το γνωρίζετε, είναι κακή νομοθέτηση.
Συγκεκριμένα:
Προσδιορίζονται με ΥΑ τα προϊόντα, που προστατεύει το νομοσχέδιο. Αυτή τη λίστα με τα προϊόντα θα έπρεπε να την είχατε προσαρτήσει ως παράρτημα στο νομοσχέδιο. Στην εναρμόνιση που κάναμε εμείς το 2017 με το νόμο 4492 είχαμε υποβάλλει συγκεκριμένο κατάλογο για συζήτηση στην Βουλή και γνώριζε το σώμα ποια προϊόντα διαλαμβάνονται στις διατάξεις του νομοσχεδίου.
Επίσης καθορίζονται τα πάντα για την Επιτροπή Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών με ΥΑ.
Πιστεύετε ότι οι τρεις γενικοί Δ/ντές που συμμετέχουν στην Επιτροπή και είναι επιφορτισμένοι με πολλές και άλλες αρμοδιότητες, μπορούν παράλληλα να διερευνήσουν καταγγελίες, πόσο μάλλον να επιβάλλουν κυρώσεις, χωρίς την υποστήριξη μιας οργανικής μονάδας;
Πουθενά δεν αναφέρεται ποια θα είναι η καθ' ύλη οργανική μονάδα του Υπουργείου. Δεν μπορώ να φανταστώ ένα τόσο δύσκολο, και πρωτόγνωρο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο θέμα, να το διαχειριστεί μόνη η αρμόδια Επιτροπή.
Επίσης με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθορίζονται, ο τρόπος ανάπτυξης και λειτουργίας, καθώς και οι τεχνικές λεπτομέρειες.
Είναι απλά παράλειψή σας που δεν αναφέρεται ποια διεύθυνση του Υπουργείου θα συνεργαστεί με την αντίστοιχη του Ψηφιακής Διακυβέρνησης, για τη δημιουργία και τήρηση της συγκεκριμένης ηλεκτρονικής βάσης ή κάτι άλλο;
Η φιλοσοφία αυτής της βάσης στηρίζεται στην επεξεργασία καταγγελιών και όχι στους αυτόματους διασταυρωτικούς ελέγχους, όπως είχε σχεδιαστεί και λειτουργούσε με τον 4492/17 ,οπότε μέχρι την κατάργησή της από τον προκάτοχό σας Υπουργό.
Βέβαια όχι μόνο δεν αναφέρετε ούτε μία λέξη στο συγκεκριμένο νόμο, αλλά ούτε καν μια αναφορά για το ποια από αυτά τα προϊόντα μπορούν να ενταχθούν στις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Αν δεν είχατε καταργήσει την λειτουργία της πλατφόρμας τώρα θα μπορούσαμε να συζητάμε για καλύτερες και αποτελεσματικότερες λύσεις.
Επιλέξατε την από μηδενική βάση αντιμετώπιση του θέματος, χωρίς έμπνευση, σχέδιο και στόχο. Προχειροδουλειά, με την γνωστή δικαιολογία, να προλάβουμε τις ημερομηνίες εναρμόνισης.
Όλοι συμμεριζόμαστε την ανάγκη ριζικής αντιμετώπισης των παραπλανήσεων, όλοι γνωρίζουμε ότι η λέξη «ελληνοποίηση» δεν είναι καινούργια και ότι απαιτεί τόσο νομοθετική όσο και διοικητική συνεργασία.
Θα μπορούσε αυτό να γίνει εφικτό, ήταν και δικός μας στόχος, αν συνδέατε τους δύο νόμους και τις ηλεκτρονικές βάσεις και όχι να τις αγνοούσατε.
Μάλιστα η εφαρμογή του ηλεκτρονικού τιμολογίου θα διευκόλυνε τους διασταυρωτικούς ελέγχους που είχε καθιερώσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ν.4492/17.
Μόνον έτσι θα μπορούσαν να καταπολεμηθούν σε μεγάλο βαθμό, οι λεγόμενες Ελληνοποιήσεις που λειτουργούν σε βάρος του Έλληνα αγρότη αλλά και του καταναλωτή.
Βέβαια η καταπολέμηση των Ελληνοποιήσεων δεν καταργεί, ούτε εμποδίζει τις εισαγωγές, καταργεί όμως τις αθέμιτες πρακτικές ορισμένων κακόβουλων εμπόρων σε βάρος των Ελλήνων παραγωγών.
Τα αναφέρω όλα αυτά για να τονίσω ότι η αντιμετώπιση τέτοιων δύσκολων θεμάτων δεν μπορεί να γίνει με βιαστικές νομοθετήσεις αγγαρείας όπως καταστήσατε τη συγκεκριμένη εναρμόνιση.
Εμείς, που συμμετείχαμε στη διαμόρφωση της οδηγίας, ασφαλώς και τη ψηφίζουμε, αλλά τονίζουμε ότι σας εκθέτει η έλλειψη σοβαρού σχεδιασμού στην εναρμόνισή της.
Η παρέμβαση της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Φωτεινής Αραμπατζής
«Ως Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είμαστε κάθε λέξη του Νόμου για την αντιμετώπιση των «ελληνοποιήσεων Ν. 4691/2020», τόνισε η Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Φωτεινή Αραμπατζή αναφερόμενη στην υπόθεση της διάθεσης φέτας σε αλυσίδα super market στην Γερμανία, κατά την ομιλία της σήμερα στη Βουλή επί του Νομοσχεδίου του ΥΠΑΑΤ για την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Χαρακτηρίζοντας την υπόθεση «δυσάρεστη» αλλά «μεμονωμένη», η κ. Αραμπατζή επισήμανε ότι «είναι η πρώτη φορά, που ο ελεγκτικός μηχανισμός με την καθοδήγηση της Πολιτικής Ηγεσίας, επέδειξε γρήγορα, άμεσα και αποτελεσματικά αντανακλαστικά.
Αντί να στέλνονται εισηγήσεις για πρόστιμα σε Επιτροπές, που ουδέποτε συνεδρίαζαν, όπως επί των ημερών της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, έγινε ανάκληση της άδειας πιστοποίησης παραγωγής φέτας στην καταγγελλόμενη επιχείρηση, μέχρις ότου ολοκληρωθεί το πόρισμα των ολιστικών και εξονυχιστικών ελέγχων.
Γιατί το μήνυμα – συνέχισε - είναι ένα και καθαρό: Όλοι όσοι (επιχειρηματίες, παραγωγοί, έμποροι) ασχολούνται με τη φέτα, κάθονται στο ίδιο κλαδί. Στο ίδιο κλαδί βρίσκεται όμως και η ελληνική παραγωγή. Όποιος το πριονίζει, λοιπόν με τις επιλογές του, υπονομεύει την ελληνική παραγωγή συνολικά. Αυτό δεν θα το επιτρέψουμε. Η -νέα- νομοθεσία 4691/2020 πρόκειται να εφαρμοστεί στο ακέραιο», διαβεβαίωσε.
Ο ΣΥΡΙΖΑ «παραβιάζει ανοιχτές θύρες» όταν μιλάει στη ΝΔ για αθέμιτες πρακτικές
Η κα Αραμπατζή αφού χαιρέτισε το πνεύμα συναίνεσης της Αντιπολίτευσης για την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, σημείωσε πως «συναίνεση δεν σημαίνει διαγραφή της Ιστορίας», υπενθυμίζοντας πως η ΝΔ ως Αντιπολίτευση ήταν αυτή, που συνετέλεσε τα μέγιστα στην ενσωμάτωση αναγκαίων, βασικότατων ρυθμίσεων στο Ν. 4492/2017 των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Απευθυνόμενη στον «πνευματικό πατέρα» του νόμου όπως χαρακτήρισε τον πρώην υπουργό κ. Ευάγγελο Αποστόλου, είπε «Μιλήσατε για Νόμο «οπλοστάσιο» για τις αθέμιτες πρακτικές, κύριε Αποστόλου, για την υποχρέωση πληρωμής εντός 60 ημερών των παραγωγών από τους χονδρεμπόρους- συμπεριλαμβανομένων των σούπερ μάρκετ! Το υπερτονίσατε αυτό κύριε πρώην Υπουργέ. Ορθώς, πολύ ορθώς, γιατί πράγματι αποτελούν, λόγω του όγκου τους, την μερίδα του λέοντος στον κύκλο των αγοραστών. Ξεχάσατε όμως, να πείτε ότι ήταν η ΝΔ, τότε, που με επανειλημμένες τοποθετήσεις, παρεμβάσεις στις Επιτροπές, -θυμάμαι ακόμη τους διαλόγους μας- σας υποχρέωσε να αναφέρετε ρητώς τη συμπερίληψη των σούπερ μάρκετ στην έννοια των αγοραστών, γιατί απλούστατα, το αρχικό Νομοσχέδιό σας, τα εξαιρούσε!».
Και συνέχισε «Παραβιάζετε ανοιχτές θύρες», γιατί ήμασταν εμείς, που σας υποχρεώσαμε να βάλετε στον πίνακα των προστατευόμενων, ευαλλοίωτων προϊόντων μια πολύ σημαντική μερίδα παραγωγών- τους λεγόμενους πρώτους μεταποιητές, τους τυροκόμους, τους κτηνοτρόφους-μεταποιητές, που έπρεπε και αυτοί να τυγχάνουν των ευνοϊκών ρυθμίσεων πληρωμής. Και πράγματι προσθέσατε στον πίνακα την τελευταία στιγμή φέτα, τα τυριά, το γιαούρτι. Τα θυμίζω όλα αυτά, πέραν της ιστορικής σημασίας, που μπορεί ενδεχομένως να έχουν, για να καταστήσουμε με αποδείξεις σαφές, ότι ήταν και είναι η Νέα Δημοκρατία, τότε ως Αντιπολίτευση, σήμερα ως Κυβέρνηση, που βρίσκεται με πράξεις και όχι λόγια, στο πλευρό των παραγωγών, των αδύναμων κρίκων της αλυσίδας, στην πλευρά του υγιούς ανταγωνισμού, σθεναρά εναντίον των αθέμιτων πρακτικών. Στην πράξη βέβαια το Νομοσχέδιό σας έμεινε ανεφάρμοστο. Σας είχαμε προειδοποιήσει γι αυτό- το είχα χαρακτηρίσει «πουκάμισο αδειανό» και δυστυχώς δικαιωθήκαμε γιατί ουδέποτε εφαρμόσατε το Νόμο σας!».
Δεν υπάρχουν «Άβατα» στον Αγροδιατροφικό Τομέα
Αναφερόμενη στο Νομοσχέδιο, η Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, σημείωσε ότι «η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία δεν πρέπει να ειδωθεί ούτε ως μεμονωμένη κίνηση ούτε πολύ περισσότερο ως απλή ενσωμάτωση μιας κοινοτικής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Πρέπει να ειδωθεί ως ένας κρίκος μιας μεγάλης αλυσίδας πρωτοβουλιών και ρυθμιστικών παρεμβάσεων στην αγορά, από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής μας με την προσωπική σφραγίδα του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη».
Η κα Αραμπατζή υποστήριξε ότι η πολιτική του Υπουργείου Αγροτικής & Τροφίμων για την αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών και κυρίως των «ελληνοποιήσεων» συνεχίζεται οργανωμένα και καινοτόμα, επισημαίνοντας «Διευρύναμε το πεδίο των παρεμβάσεών μας και σε δύο άλλα σημαντικά προϊόντα, που μέχρι πρότινος δεν είχαν τύχει της δέουσας προσοχής. Αναφέρομαι στα αυγά και το μέλι. Θυμίζω ότι είμαστε η πρώτη Κυβέρνηση, που νομοθετήσαμε το ισοζύγιο στα αυγά. Και είμαστε η Κυβέρνηση, που θα εφαρμόσει για πρώτη φορά Σύστημα ΆΡΤΕΜΙΣ και στο μέλι, σε μια δυναμική συνεργασία του Υπουργείου μας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και βεβαίως τον ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ».
Η Υφυπουργός είπε με έμφαση πως «Δεν υπάρχουν «Άβατα» στον Αγροδιατροφικό Τομέα, «Άβατα» είτε λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης είτε υλικοτεχνικής υποδομής και μέσων» και κατέστησε σαφές ότι «Η νομιμότητα και οι ίδιοι κανόνες για όλους, παντού, είναι η νέα κανονικότητα στη χώρα μας».
Νέα κανονικότητα οι επενδύσεις και οι νέες, σύγχρονες υποδομές
Η κα Αραμπατζή ολοκληρώνοντας υπογράμμισε την ιστορική ευκαιρία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΠΑΑ για τον Αγροδιατροφικό Τομέα αναφερόμενη στη σημαντική θέση του στο Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0. «Τα επόμενα 6 χρόνια πρόκειται να γίνουν στον Αγροδιατροφικό Τομέα, όπως και στο σύνολο της οικονομίας, όσα δεν έγιναν επί σειρά ετών! Οι επενδύσεις και οι νέες, σύγχρονες υποδομές πρόκειται να αποτελέσουν τη νέα κανονικότητα στη χώρα μας. Τώρα είναι η ιστορική ευκαιρία με τα προϊόντα μας περιζήτητα στις αγορές, όπως καταδεικνύει η δυναμική των εξαγωγών με τη σημερινή ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, που καταγράφει νέα αύξηση των εξαγωγών τροφίμων και αγροτικών προϊόντων τον Φεβρουάριο του 2021. Είναι ιστορική ευκαιρία το τεράστιο πλεονέκτημα του θετικού, αγροτικού, εμπορικού ισοζυγίου, που κατέγραψε η χώρα μας ύστερα από 36 χρόνια».
Τοποθέτηση της Βουλευτού Π.Ε. Καστοριάς - ΣΥ.ΡΙΖ.Α, κα. Ολυμπία Τελιγιορίδου
Τελικά στη ροή του πολιτικού χρόνου έρχεται πάντα η ώρα που αποδεικνύονται τα αυτονόητα. Ακόμη και για αυτούς οι οποίοι φανατικά τα αρνιούνται. Και αναφέρομαι στη Νέα Δημοκρατία, την υπέρμαχο της ελεύθερης αγοράς και των ιερών κανόνων της.
Αποδεικνύεται λοιπόν, ότι σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς αν δεν προσδιοριστούν στις εμπορικές συναλλαγές από το κράτος οι όροι, οι κανόνες, η δεοντολογία και οι καλές πρακτικές, τότε τα πράγματα γίνονται καταστροφικά. Και όπως ακούστηκε και πριν: «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό». Η κρατική λοιπόν παρέμβαση, ο κρατικός προστατευτισμός που τόσο απεύχεστε είναι αναγκαίος για την προστασία των οικονομικά ασθενέστερων στις εμπορικές συναλλαγές.
Έρχεται λοιπόν αυτή η ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία προφανώς δεν είναι πανάκεια, αλλά κατά την δική μας γνώμη βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Αυτό λοιπόν που προσπαθεί να λύσει η οδηγία αυτή, επιχειρήσαμε στην διάρκεια της δικής μας κυβερνητικής θητείας να το δρομολογήσουμε. Με δυσκολίες, με εμπόδια. Το πρόβλημα δεν είναι εύκολο και δεν λύνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Και ούτε με αυτό το νομοθέτημα μπορεί να λυθούν όλα τα προβλήματα.
Παρόλα αυτά, 2 χρόνια πριν έρθει, τον Απρίλιο του 2019, αυτή η ευρωπαϊκή οδηγία εμείς προσπαθήσαμε το 2017 με τον 4492, ακούστηκε πολλές φορές εδώ, να βάλουμε μια τάξη στο χάος των εμπορικών συναλλαγών στα αγροτικά προϊόντα.
Το ίδιο επιχειρήσαμε με την Κοινή Υπουργική Απόφαση για τους ελέγχους στο γάλα, όπου προσδιορίζαμε στις τριμηνιαίες υποχρεωτικές δηλώσεις παραδόσεων και στις μηνιαίες υποχρεωτικές δηλώσεις παραλαβών να αναγράφεται η τιμή, η αξία του προϊόντος.
Το ίδιο επιχειρήσαμε με την απόφαση για το βαμβάκι με την υποχρεωτική υπογραφή της σύμβασης κατά την παράδοσή του, για να βάλουμε ένα τέλος στις ανοιχτές τιμές.
Το ζήτημα λοιπόν των αθέμιτων αυτών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ των επιχειρήσεων σε όλη την αλυσίδα των γεωργικών προϊόντων αφορά το σύνολο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και είναι θετικό που παίρνεται η πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο να αντιμετωπιστεί συνολικά, ώστε να υπάρχουν κοινοί κανόνες οι οποίοι δεν θα καταπίπτουν στην επιτροπή ανταγωνισμού. Έτσι λοιπόν αυτή η οδηγία ενσωματώνεται στο Ελληνικό Δίκαιο και αυτό είναι κάτι που έπρεπε να γίνει.
Οι αθέμιτες πρακτικές πλήττουν κυρίως το αδύναμο μέλος μιας συμφωνίας. Ειδικά όταν μιλάμε για τα αγροτικά προϊόντα, όπου γίνονται σε συνθήκες αβεβαιότητας. Έχουν ακουστεί σε αυτή την αίθουσα οι δυσκολίες στη φύση της παραγωγικής διαδικασίας, το μεγάλο κόστος παραγωγής, οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή, οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι αγρότες μας σε θέματα οικονομίας ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα με την υγειονομική κρίση, η μεγάλη οικονομική δυσχέρεια, το κλείσιμο της εστίασης, η μείωση του τουρισμού δημιουργούν πλέον προβλήματα βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων αλλά και της μεταποίησης και της διακίνησης. Οφείλουμε, λοιπόν, να σκύψουμε στα προβλήματα του αγροτικού κόσμου και να βοηθήσουμε όσο μπορούμε.
Το κάνει σήμερα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας; Ο ένας πίσω από τον άλλο τα στελέχη της κυβέρνησης λένε ότι το κάνουν και ότι έχουν δώσει πάρα πολλά χρήματα. Και καλά που σας αφήσαμε 37 δισεκατομμύρια για να δούμε πού θα τα βρίσκατε να τα δώσετε. Και καλά που έγινε το πάγωμα σταθερότητας. Και καλά που υπάρχουνε πλέον οι όροι από την Ευρωπαϊκή Ένωση να μπορείτε να διαχειριστείτε διαφορετικά οικονομικά τα πράγματα. Γιατί φανταστείτε να είχατε να διαχειριστείτε μία τέτοια υγειονομική κρίση και να σας είχαμε αφήσει εμείς άδεια ταμεία όπως κάνατε εσείς το 2015.
Και παρά τις δημοσιονομικές δυνατότητες που έχετε, τι κάνετε;
Παράδειγμα: σχέδια βελτίωσης. Δεν δέχεστε αυτό που ζητάει το σύνολο του αγροτικού κόσμου της χώρας, να εντάξετε τους επιλαχόντες. Λέτε δεν έχουμε λεφτά, θα το δούμε για αργότερα. Κατά τα άλλα επαίρεστε ότι με τις δικές σας προσπάθειες έχετε πάρει και πολλά χρήματα από το ταμείο ανάκαμψης.
Επαίρεστε για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, το οποίο με την προδημοσίευση του τι δείχνει; Ότι αποκλείετε μαζικά τους νέους αγρότες. Γιατί για να ενταχθούν χρειάζονται γεωργικές εκμεταλλεύσεις μεγάλου οικονομικού μεγέθους. Για παράδειγμα, όταν στην χώρα ο μέσος κλήρος είναι 48 στρέμματα εσείς για να εντάξετε Νέο Αγρότη στην ελαιουργία για παράδειγμα απαιτείτε 78 στρέμματα. Πόσο κόσμο θα αποκλείσετε; Πόσους γεωργούς, πόσους κτηνοτρόφους;
Ερχόμαστε τώρα στο πρόβλημα των ελληνοποιήσεων, θα το λύνατε. Κάνατε κι έναν νόμο αυστηροποίησης ποινών. Μόνο που δεν είπατε ότι αυτές όλες είναι σε αναστολή.
Να μην μιλήσουμε για αυτά που φέρνετε στη συνέχεια με τις λαϊκές αγορές. Σήμερα οι αντιδράσεις για τις λαϊκές αγορές είναι μεγάλες. Στρέφονται και κατά των παραγωγών και κατά των καταναλωτών.
Δώσατε λέει χρήματα. Για πείτε μας τι έχουνε πάρει οι παράκτιοι αλιείς το 94% από το πρόγραμμα παύσης της αλιείας; Τι έχουνε πάρει οι υδατοκαλλιέργειες; Τι έχουνε πάρει οι λιμνοθάλασσες; Τι έχει πάρει το βαμβάκι; Τι έχουν πάρει τα πορτοκάλια; Τι έχει πάρει πτηνοτροφία, η χοιροτροφία, η βοοτροφία, οι φασολοπαραγωγοί, οι παραγωγοί φακών και ρεβυθιών; Οι πατατοπαραγωγοί φθινοπωρινής πατάτας; Φτάσατε στο σημείο να μοιράζετε και το ίδιο προϊόν, στους παραγωγούς της ανοιξιάτικης να δίνετε στους φθινοπωρινούς όχι. Δεν τελειώνει ο κατάλογος.
Σε αυτές λοιπόν τις συνθήκες, τις πραγματικά πολύ δύσκολες, οι αγρότες αναγκάζονται να προωθήσουν τα προϊόντα τους με μη επωφελείς όρους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η ανοιχτή τιμή, ο εκβιασμός για την μη διάθεση του προϊόντος, το δέλεαρ των προκαταβολών, οι ακυρώσεις των συμφωνιών χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση και όλα αυτά με μονομερή επιβολή από τον οικονομικά πιο ισχυρό.
Μέσα λοιπόν σε αυτή τη σύνθετη διαδικασία δημιουργούνται προβλήματα και νομικής και πρακτικής φύσης που πράγματι η ενσωμάτωση της οδηγίας μπορεί να δώσει μια διέξοδο.
Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι κάνατε αλλαγή μετά από τη συζήτηση στις επιτροπές και μειώσατε τον κύκλο εργασιών των αγοραστών κάτω από τα 2 εκατομμύρια κι αυτό προσμετρείται στα θετικά σας.
Από ‘κει και πέρα όμως υπάρχουν και άλλα σημεία που θέλουν προσοχή όπως για παράδειγμα η απουσία του μόνιμου μηχανισμού. Τι λέει η απουσία του μόνιμου μηχανισμού; Ότι θα παραπέμπονται μονό οι περιπτώσεις μετά από καταγγελία.
Κι εδώ η ίδια συνταγή όπως με την πανδημία. Ατομική ευθύνη, όχι κρατική. Η εφαρμογή των νόμων όμως, κύριοι, είναι ευθύνη του κράτους και δεν μπορεί να μετακυλίεται στους πολίτες.
Θεωρώ το χτύπημα των αθέμιτων πρακτικών κάτι που θέλει συνέχεια, δεν τελειώνει με αυτήν τη νομοθεσία γιατί οφείλουμε όλοι μαζί να βοηθήσουμε για την αξιοπρεπή διαβίωση των αγροτών.
Ευχαριστώ.»
Η απάντηση της Ολυμπίας Τελιγιορίδου μετά την παρέμβαση της Υφυπουργού:
«Καταρχάς για τη φθινοπωρινή πατάτα, κύριε πρόεδρε, η ερώτηση έγινε στις 11 Νοεμβρίου και οι παραγωγοί έχουν αγωνία εδώ και μήνες. Έχουμε 7 Απριλίου. Και όσον αφορά για τους παράκτιους αλιείς και για το πρόγραμμα παύσης αλιευτικών δραστηριοτήτων δεν έχει η κυρία Υφυπουργός και η ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης παρά να απευθυνθεί στους παραγωγούς που από 14.030 παράκτιους αλιείς αποκλείστηκαν οι 13.300.»
