Περίπου το 8,5% των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης δεν ενεργοποιήθηκαν το έτος ενίσχυσης 2024, ενώ το 2023 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κοντά στο 6%, µε αποτέλεσµα τελικά όλο και λιγότερα χρήµατα από τον Εθνικό φάκελο να καταλήγουν στις τσέπες των Ελλήνων αγροτών. Συγκεκριµένα, τo 2023 από τα συνολικά διαθέσιµα βασικής ενίσχυσης 829 εκατ. ευρώ, πληρώθηκαν συνολικά 776 εκατ. ευρώ.
Τελευταία χρονιά που θα υπάρχουν ανισότητες στα δικαιώµατα ενίσχυσης των παραγωγών είναι αυτή που έρχεται, καθώς η διαδικασία της πλήρους εσωτερικής σύγκλισης µπαίνει στην τελική ευθεία. Συγκεκριµένα σύγκλιση θα φτάσει στο 75%, δηλαδή ένα βήµα παραπάνω από το 50% που ίσχυσε το 2024. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι όλες οι αξίες δικαιωµάτων θα πρέπει να έχουν «κλείσει» την απόσταση από τον µέσο όρο κατά 75%, σε σχέση µε την αρχική τιµή που είχαν πριν την πρώτη σύγκλιση του 2023. Όσα νέα δικαιώµατα ενίσχυσης προκύπτουν από το Εθνικό Απόθεµα, ούτως ή άλλως, βρίσκονται στο µέσο όρο.
Στη σύσταση Επιτροπής αξιολόγησης και επεξεργασίας των δικαιωμάτων της βασικής ενίσχυσης δικαιούχων για την πληρωμή εντός του έτους των εκκρεμοτήτων παλαιότερων ετών, 2015 – 2019, προχώρησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Οι λιγότερες µεταβιβάσεις δικαιωµάτων από το 2016, καταγράφηκαν για το έτος ενίσχυσης 2024, µε την φθίνουσα τάση αυτή να αναµένεται να συνεχιστεί, καθώς βρισκόµαστε ένα βήµα πριν την πλήρη σύγκλιση της αξίας τους. Επιπλέον, το 2027 είναι πιθανό να είναι το τελευταίο έτος που χρησιµοποιούνται δικαιώµατα για τον υπολογισµό του τσεκ, µε τη βασική ενίσχυση πλέον να πληρώνεται ενιαία σε όλες τις επιλέξιµες εκτάσεις.
Στο τέλος µιας ανακοίνωσης του Οργανισµού Πληρωµών περί «διακοπής παροχής υπηρεσιών ΟΠΕΚΕΠΕ εξαιτίας αναβάθµισης συστηµάτων της ΓΓΠΣΨ∆» αναφέρεται ότι «εξαιτίας αυτού και για τη διευκόλυνση των παραγωγών, παρατείνεται η καταληκτική ηµεροµηνία υποβολής των αιτήσεων µεταβίβασης έως τις 25/10/2024 ηµέρα Παρασκευή».
Με αφορμή τα όσα βλέπουν αποσπασματικά το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο καιρό, δηλαδή τρία και πλέον χρόνια μετά την… αποκάλυψη του εγκλήματος με τα κάλπικα βοσκοτόπια και τα πλαστά δικαιώματα από το Εθνικό Απόθεμα, το Agronews αισθάνεται την ανάγκη να ανασύρει από την αρθρογραφία του και να επαναφέρει στην επιφάνεια τον Φάκελο της Agrenda στο φύλλο της 10ης Ιουλίου 2021, προς γνώση και συμμόρφωση, όλων εκείνων που συνειδητά ή από ολιγωρία δεν θέλησαν να ασχοληθούν περαιτέρω με την υπόθεση και σήμερα εκπλήσσονται από την ανάδειξη των γεγονότων.
Με αλλαγές στο πλαίσιο των μεταβιβάσεων δικαιωμάτων για το 2024 όπως για παράδειγμα η αφαίρεση της ποινής 25% για όλες τις περιπτώσεις μισθώσεων χωρίς γη, συνεχίζεται η διαδικασία έως τις 20 Οκτωβρίου, με τον ΟΠΕΚΕΠΕ να έχει παράλληλα εκδώσει σχετικό φυλλάδιο όπου περιγράφονται τα σημεία που πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι.
Μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 2024 θα είναι δυνατή η υποβολή των αιτήσεων μεταβίβασης δικαιωμάτων ενίσχυσης, αποκλειστικά με τη χρήση της ηλεκτρονικής διαδικτυακής εφαρμογής https://entitlements.opekepe.gov.gr. Να σημειωθεί πως η διαδικασία αυτή πέρυσι είχε ανοίξει 10 Σεπτεμβρίου με διάρκεια ενός μήνα και φέτος αυτό γίνεται 19 Σεπτεμβρίου.
Σε κίνδυνο φαίνεται να µπαίνει και η οµαλή πορεία των µεταβιβάσεων δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης, µε τη σχετική διαδικασία να µοιάζει πολύ πιθανό να µην εκκινήσει εντός του µήνα και έτσι η πληρωµή τους τέλος του έτους τίθεται επ’ αµφιβόλω. Μάλιστα, µετά την περσινή περικοπή στις αξίες των δικαιωµάτων, δεν είναι λίγοι εκείνοι που σκέφτονται να κάνουν... cash-out, δηλαδή να εξαργυρώσουν πρώιµα την αξία τους, καθώς διαφαίνεται και η ολική τους κατάργηση µετά το 2027.
Έκπληξη προκαλεί η διαγραφή της παραγράφου 4 του άρθρου 5 της ΥΑ για τον καθορισµό των όρων στήριξης από τις άµεσες ενισχύσεις, γεγονός που επιτρέπει πλέον και σε εκµεταλλεύσεις που βρίσκονται κάτω από το όριο των τεσσάρων στρεµµάτων να ενεργοποιούν δικαιώµατα βασικής ενίσχυσης.
