Προσθέτει πόντους στην τιμή η διαχείριση υδάτων, ψάχνει την πιστοποίηση το εμπόριο
Ως προς τις νέες απαιτήσεις πιστοποίησης που εισάγει η V6 smart έκδοση, υποστηρίζει πως στις περισσότερες περιπτώσεις δίνεται η ευκαιρία στους παραγωγούς να δείξουν τη δουλειά που έχουν κάνει στην εκµετάλλευσή τους σε καίρια ζητήµατα όπως η διαχείριση υδάτων και η προστασία της βιοποικιλότητας. Φυσικά η προσέγγιση αυτή παίρνει ως δεδοµένο ότι οι παραγωγοί έχουν αναπτύξει ήδη ένα εξατοµικευµένο πρωτόκολλο προστασίας της βιοποικιλότητας. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται, σύµφωνα µε τον Dr. Moeller ότι οι µεγάλες αλυσίδες λιανικής µέσα στους επόµενους µήνες θα ανεβάσουν ψηλά τον πήχη πιστοποίησης των τελικών προϊόντων, αφού µια πιστοποίηση αρκεί για να ξεκλειδώσει δεκάδες αγορές που πληρώνουν µία υψηλότερη προστιθέµενη αξία.
Τι αντιπροσωπεύει σήµερα η Global G.A.P, ως οργανισµός πιστοποίησης ποιότητας στην παγκόσµια αγορά νωπών αγροτικών προϊόντων;
Αυτό που αντιπροσωπεύουµε και ο ρόλος µας, είναι να διασφαλίσουµε ότι κάθε γενιά διατηρεί το ανθρώπινο δικαίωµα της πρόσβασης σε καθαρό νερό και τρόφιµα. Αυτό είναι και το όραµά µας. Θέλουµε να διασφαλίζουµε ότι οι αγρότες είναι σε θέση να παράγουν ασφαλή τρόφιµα, τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τη βιωσιµότητα του πλανήτη. Παρέχουµε τα εργαλεία που αποδεικνύουν πως πράγµατι παράγουν µε αυτά τα πρότυπα. Αν και ιδιωτική εταιρεία, οπότε εκ των πραγµάτων αλληλεπιδρούµε µε άλλες ιδιωτικές εταιρείες, όπως για παράδειγµα αλυσίδες λιανικής, διατηρούµε ισχυρούς δεσµούς µε τις αρµόδιες κρατικές εταιρείες. Υπό µια έννοια, φέρνουµε τους πάντες µαζί.
Αυτή η διαδικασία συνεπάγεται ένα κόστος για τον παραγωγό;
Για να συµµετέχει κάποιος στην ελεύθερη αγορά είναι αυτονόητο ότι θα χρειαστεί να επενδύσει. Υπάρχει ένα κόστος παραγωγής. Ως αγρότης, χρειάζεσαι σπόρους, προϊόντα θρέψης και φυτοπροστασίας. Χρειάζεσαι όµως και µια πιστοποίηση που να δείχνει ότι όλα αυτά που κάνεις και το τελικό προϊόν που παράγεις, είναι ασφαλή. Επειδή, όµως, όλο και περισσότεροι εµπλεκόµενοι στην αλυσίδα εφοδιασµού, καθώς και κρατικές υπηρεσίες, θέλουν να διαπιστώνουν, βάζοντας πρότυπα, πως το προϊόν είναι ασφαλές, πρέπει να υπάρξει κοινός τόπος. Αυτός ο κοινός τόπος, είµαστε εµείς. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, για να µπεις σε µια ξένη αγορά, θα έπρεπε να ακολουθείς πολλά διαφορετικά πρότυπα, άλλα πρότυπα βάσει των εθνικών κανονισµών, άλλα θα έβαζε η µια αλυσίδα λιανικής, διαφορετικά η τρίτη. Θα έπρεπε τελικά να ακολουθείς 10 διαφορετικά πρότυπα ακόµα και για την ίδια αγορά. Εµείς τα ενοποιούµε όλα αυτά και αρκεί να ακολουθείς ένα πρότυπο και όχι 10.
Ολόκληρη η συνέντευξη στην Agrenda που κυκλοφορεί
Τι εισάγουν στην αγορά οι νέες απαιτήσεις της έκδοσης V6 smart και τι σηµαίνουν για την διαδικασία πιστοποίησης του παραγωγού;
Η προσέγγισή µας αφορά τη συνεργασία παραγωγών και super market, ενώ ταυτόχρονα δίνουµε στους παραγωγούς την ευκαιρία να ανταποκριθούν στις µεταβαλλόµενες απαιτήσεις της κοινωνίας και των καταναλωτών µε τον πιο αποτελεσµατικό και αποδοτικό τρόπο. Καθιστούµε το όλο σύστηµα πιο πρακτικό µε έξυπνα δεδοµένα, απλοποιούµε την όλη δοµή και τις διατυπώσεις της πιστοποίησης και ενισχύουµε τα επίπεδα διαφάνειας στην όλη διαδικασία. Αν και δεν είναι υποχρεωτικό, µπορούµε να υποστηρίξουµε την καταγραφή και τις µετρήσεις της ενέργειας που δαπανήθηκε, του νερού που χρησιµοποιήθηκε για την άρδευση και των λιπασµάτων που αξιοποιήθηκαν. Ενσωµατώνουµε και τον παράγοντα της βιοποικιλότητας. ∆εν είναι ακριβώς ένα παγιωµένο σύνολο προτύπων, αλλά θα µπορεί ο παραγωγός να δείξει στο χωράφι του την βιοποικιλότητα που έχει, να την καταγράψει και να περιγράψει µε ποιον τρόπο την συντηρεί. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό το σύστηµα δίνει την ευκαιρία στον παραγωγό να αποδείξει πράγµατα που ήδη κάνει.
Πόσο έτοιµοι είναι οι παραγωγοί να εφαρµόσουν το νέο πρότυπο ADD on Spring, που επιβάλει ουσιαστικά την αειφορική διαχείριση του νερού;
Το νερό είναι ένας πόρος που γίνεται ολοένα και σπανιότερος. Όλοι οι επαγγελµατίες αγρότες θα χρειαστεί αργά ή γρήγορα να ακολουθήσουν µια µεθοδολογία ως προς τη διαχείριση του νερού. Όσοι έχουν ήδη ένα αποτελεσµατικό σύστηµα άρδευσης, καλούνται τώρα να εστιάσουν στο πώς θα βελτιώσουν περαιτέρω την απόδοση του συστήµατος αυτού. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν και νοµικά θέµατα µε την άρδευση και όσοι δεν εµπίπτουν σε αυτά, αποκτούν ένα εργαλείο πιστοποίησης της δουλειάς που ήδη κάνουν. Υπάρχουν επαγγελµατίες αγρότες που εφαρµόζουν στάγδην άρδευση. Αυτοί δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια περαιτέρω ενέργεια για να εξασφαλίσουν τη συγκεκριµένη πιστοποίηση. Για τους υπόλοιπους, δίνουµε ένα κίνητρο ώστε να ξεκινήσουν να ασχολούνται µε την ορθολογική χρήση του νερού. Έτσι και αλλιώς, ήδη υπάρχει ένα κόστος άρδευσης. Το να προσπαθήσεις να το περιορίσεις, συµπιέζει το κοστολόγιο της παραγωγής. Από την άλλη, ήδη σήµερα τρεις µεγάλες γερµανικές αλυσίδες λιανικής, ζητούν για την επόµενη καλλιεργητική περίοδο από τους προµηθευτές τους την πιστοποίηση Spring. Λογικά θα ακολουθήσουν και άλλοι. Προς το παρόν η απαίτηση αυτή αφορά µόνο Γερµανούς. Από κει και έπειτα, είναι θέµα παραγωγού. Μπορεί να αποφασίσει ο ίδιος, αν θέλει να έχει πρόσβαση σε µια αγορά όπως η γερµανική που ζητά αυτήν την πιστοποίηση ή όχι. ∆εν είναι δεδοµένο κάποιο πριµ τιµής, αλλά συνήθως τέτοιες αγορές διαθέτουν καταναλωτές που είναι πρόθυµοι να πληρώσουν κάτι παραπάνω για εξασφαλίσεις βιωσιµότητας.
Θα µπορούσαµε να πούµε ότι τα πράγµατα είναι πιο απλά σε ό,τι αφορά στο νέο ADD on Biodiversity;
Αυτό το πρότυπο είναι ακόµα σε ένα πιλοτικό στάδιο. Η βιοποικιλότητα είναι κάτι που απασχολεί ολοένα και περισσότερο και οι αγρότες καλούνται να παίξουν έναν ρόλο για να µη µειωθεί. Ακόµα είµαστε σε ένα δοκιµαστικό στάδιο και συζητούµε τρόπους ώστε να το κάνουµε πιο συµπαγές. Ωστόσο είναι ένα πεδίο που λίγο έως πολύ δίνει σε κάθε χωράφι τη δική του µοναδικότητα. Εν προκειµένω, οι αγρότες καλούνται να βρουν το πλεονέκτηµα που έχουν µε βάση την εκµετάλλευσή τους. Μπορούν να καταγράψουν τρεις σκατζόχοιρους στο χωράφι και να πουν τι κάνουν ώστε να διατηρήσουν το πληθυσµό τους ή ακόµα και να τον βοηθήσουν να αναπτυχθεί. Κάποιος άλλος µπορεί να βρίσκεται κοντά σε λίµνη και να εφαρµόζει δικό του σύστηµα προστασίας του περιβάλλοντος, όπως να µην ψεκάζει στην άκρη του χωραφιού. Αυτό καταγράφεται και πιστοποιείται στα µέτρα της εκµετάλλευσης. Είναι ένα εργαλείο πιστοποίησης διαθέσιµο προς όλους, αλλά συγκριτικά µε το Spring υστερείται ένα δύο χρόνια σε ανάπτυξη και δεν έχει αφοµοιωθεί ακόµα από την αγορά.
Ποια είναι η δική σας εικόνα για τις παγκόσµιες καταναλωτικές τάσεις στα νωπά αγροτικά προϊόντα και πως επηρεάζουν τη δουλειά του παραγωγού;
Σε γενικές γραµµές, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, γίνονται µια αγορά υγείας. Στο µέλλον δηλαδή, φαίνεται ότι θα µας απασχολεί περισσότερο τι θρεπτικά στοιχεία παίρνουµε από αυτό που τρώµε, παρά το να γεµίσουµε το στοµάχι µας µε κάτι νόστιµο. Από ένα σηµείο και έπειτα δεν θα µας αρκεί ένα τρόφιµο να είναι ασφαλές, θα θέλουµε πιθανώς και κάποιον ισχυρισµό υγείας. Τώρα πώς αυτό επηρεάζει έναν παραγωγό ντοµάτας για παράδειγµα; Ίσως χρειαστεί να επανεξετάσει τον πολλαπλασιαστικό υλικό που χρησιµοποιεί, γιατί διαφορετικές ποικιλίες έχουν διαφορετικά θρεπτικά συστατικά. Ίσως χρειαστεί να αναζητήσει διαφορετικούς τύπους λιπασµάτων και εφαρµογές, αφού υπάρχουν σήµερα εξειδικευµένα προϊόντα θρέψης που βοηθούν τα φυτά να εµφανίζουν καλύτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Ίσως χρειαστεί να ψάξει άλλους τρόπους αποθήκευσης και συσκευασίας για το προϊόν.
Αν η διαδικασία πιστοποίησης έρχεται για να καλύψει τις ανάγκες του καταναλωτή, ποια είναι τα οφέλη που έχει για τον παραγωγό;
Είπαµε ότι βρίσκουν αγορές, ΟΚ. Έχουν όµως και την ευκαιρία να έρχονται σε επαφή µε τον τελικό καταναλωτή, υπό την έννοια ότι γίνονται πιο ορατοί. Εξασφαλίζουν το στοιχείο της εµπιστοσύνης στην αλυσίδα εφοδιασµού. Μπορούν να πουν στον καταναλωτή ότι ορίστε, έχω κάνει την έρευνά µου, καλλιεργώ µε έναν συγκεκριµένο τρόπο και µπορώ να στο αποδείξω ότι πράγµατι έτσι έχουν τα πράγµατα. Όλο αυτό, δίνει την ευκαιρία να συµµετέχουν σε µια αγορά που απαιτεί και µεγαλύτερη διαφάνεια. Και συνήθως τέτοιες αγορές λειτουργούν βάσει συνεργασιών µε προοπτική και χρονικό βάθος, ενώ παράλληλα διαθέτουν και καταναλωτές που µπορούν να πληρώσουν παραπάνω γιατί θέλουν να καταναλώνουν µε µια υπευθυνότητα απέναντι στους εαυτούς τους, αλλά και στο περιβάλλον.
Πιστεύετε ότι επιστρέφει τελικά στον παραγωγό η δουλειά που κρύβει και το κόστος που έχει η προσαρµογή της ποιότητας των προϊόντων στα αντίστοιχα πρότυπα;
Μακροπρόθεσµα, θα πω οπωσδήποτε. Αν συγκρίνουµε εκµεταλλεύσεις που επένδυσαν από νωρίς σ’ αυτή τη διαδικασία πιστοποίησης της δουλειάς τους, µε άλλες που δεν το έκαναν, διαπιστώνουµε ότι πολλές από αυτές που δεν ενεπλάκησαν µε την πιστοποίηση, σήµερα δεν υπάρχουν. Όταν όµως µπαίνεις σ’ αυτή τη διαδικασία, δίνεις ένα κίνητρο στον εαυτό σου, να καλλιεργείς µε όρους ποιότητας και σε βοηθάει να διαχειρίζεσαι καλύτερα και πιο αποδοτικά το σύνολο της εκµετάλλευσής σου. Λένε πολλοί αγρότες ότι όταν απέκτησαν την πιστοποίηση µπήκαν σε διαφορετική νοοτροπία διαχείρισης όλων των στάδιων παραγωγής, έγιναν περισσότερο επαγγελµατίες και παράγουν µε µεγαλύτερη συνέπεια και συνοχή. Αν δεν παρακολουθείς τα απλά πρότυπα που συνεπάγεται η πιστοποίηση, αν δεν τηρείς βασικούς κανόνες υγιεινής, έχεις µεγάλες πιθανότητες να σου στείλουν πίσω µια παραγγελία. Αυτό είναι χαµένα χρήµατα.
Ποια άλλα νέα φέρνει στους Έλληνες αγρότες το Global G.A.P. Tur, το οποίο, µετά από 6 χρόνια, κάνει ξανά στάση στην Αθήνα;
Μετά την Ισπανία και την Ιταλία, η Ελλάδα είναι η τρίτη µεγαλύτερη δύναµη σε αριθµό εκµεταλλεύσεων στην Ευρώπη. Θέλαµε να επικυρώσουµε την παρουσία µας στη χώρα, να δείξουµε και στα µέλη της οµάδας µας ότι είµαστε δίπλα τους, ότι θέλουµε να παραµείνουµε σε επαφή. Οι Έλληνες αγρότες ήταν από τους πρώτους που αναζήτησαν και εφάρµοσαν το GGN Label της GlobalGAP και µας έκανε εντύπωση ότι αυτό το αίτηµα ήρθε από παραγωγούς και όχι αλυσίδες λιανικής. Κλείνοντας, θα ήθελα να αναδείξω ακόµα µια τάση, που θα αγγίξει προσεχώς και την Ελλάδα και έχει να κάνει µε τη νέα νοµοθεσία που είναι σε ισχύ στη Γερµανία και αφορά ελέγχους στην αλυσίδα διανοµής και υποχρεώνει τα super market να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι τα προϊόντα που προµηθεύονται δεν συνδέονται µε περιπτώσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων ή µόλυνσης του περιβάλλοντος. Όµως είναι ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο και αν υπάρξει καταγγελία, θα πάει στα δικαστήρια.
