Βόµβα υγείας το µέλι της βελανιδιάς

Μέχρι τον Αύγουστο, το πολύ Σεπτέμβρη, συλλέγεται αυτό το σκουρόχρωμο μέλι που έρευνες όπως η αντίστοιχη του Εργαστηρίου Μελισσοκομίας και Σηροτροφίας στο Τμήμα Γεωπονίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το κατατάσσουν ως το ισχυρότερο αντιοξειδωτικό μέλι παγκοσμίως. «Καλύτερο και από το Manuka» σχολιάζουν άξιοι Έλληνες μελισσοκόμοι, μιλώντας στο περιοδικό, ωστόσο «λείπει» η οργάνωση που θα μπορούσε να προωθήσει τέτοια ακριβοθώρητα μέλια, που η παράδοση τα θέλει να βγαίνουν καλά και σε ποσότητα κάθε πέντε ή επτά χρόνια. Μια πιο συστηματική προσέγγιση, θέλει τις μέλισσες να τρυγούν άφθονα από τα μελιτώματα των βελανιδιών κάθε δύο χρόνια, κάτι που συνδέεται με την παραγωγή των καρπών που προκαλούν και τις εκκρίσεις, αφού το δέντρο εξαντλείται έπειτα από μια χρονιά με πολλά βελανίδια φορτωμένα στα κλαδιά του και την επόμενη δεν βγάζει άλλα.

Οι σημαντικότερες ποσότητες συλλέγονται στις οροσειρές Ροδόπης και Κερκίνης (Μπέλλες), στην Κεντρική και Νότια Πίνδο, στο Πήλιο και στην Κεντρική Πελοπόννησο, στο εντυπωσιακό δάσος της Φολόης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κύριες χώρες παραγωγής του μελιού βελανιδιάς είναι η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ισπανία και η Ολλανδία. Μέτρια παραγωγή παρουσιάζουν οι άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις συλλέγεται αμιγές στην Σκανδιναβική Χερσόνησο και στη Νότια Ευρώπη.

Ολικές φαινόλες και σίδηρος

Οι περιορισμένοι εργαστηριακοί έλεγχοι έχουν καταγράψει  υψηλή περιεκτικότητα σε ολικές φαινόλες και εντυπωσιακά ποσοστά σε περιεκτικότητα σιδήρου. Ανεπίσημες εκτιμήσεις, δείχνουν ότι στην Ελλάδα το μέλι της βελανιδιάς το προτιμούν στα βορεινά και ειδικά οι Μακεδόνες, οι οποίοι από τα αρχαία χρόνια φαίνεται πως είχαν μια συμπάθεια στο μεγαλοπρεπές αυτό δέντρο.

Ήταν άλλωστε ιερό το δέντρο της βελανιδιάς στην αρχαία Μακεδονία και μάλιστα πολλά χρυσά στεφάνια που έχουν βρεθεί και χρησιμοποιούνταν σε τελετές και ως ταφικά κτερίσματα, ήταν στεφάνια βελανιδιάς, με κορυφαίο το στεφάνι βελανιδιάς του Βασιλιά Φιλίππου Β' της Μακεδονίας, που βρέθηκε στον βασιλικό τύμβο των Αιγών, στη σημερινή Βεργίνα.

Η δρυς ήταν το ιερό προφητικό δένδρο του Μαντείου της Δωδώνης, του Δωδωνιαίου Δία, του αρχαιότερου μαντείου στον κόσμο. Σύμφωνα με το μύθο, από την Ιερά Φηγό του Μαντείου της Δωδώνης που είχε την ικανότητα να προφητεύει το μέλλον, πήρε η θεά Αθηνά το κομμάτι ξύλου που έβαλε στην πλώρη της Αργούς κατά την Αργοναυτική εκστρατεία.

Οι μαντικές ικανότητες της βελανιδιάς και η ανθρώπινη αγωνία για το μέλλον συμβαδίζουν στην Ευρώπη από τα πρώτα χρόνια των οργανωμένων σε κοινωνία πληθυσμών της ηπείρου. Δεν είναι τυχαίο ότι ετυμολογικά η λατινική και επιστημονική ονομασία της δρυός, που είναι quercus, σημαίνει ότι από αυτό το δέντρο οι θεοί μπορούν να απαντούν ερωτήσεις (quaere στα λατινικά, queries στα αγγλικά) για το μέλλον.

Θέλει πλάτανο δίπλα η βελανιδιά

Το μάτι του μελισσουργού έχει μάθει να ξεχωρίζει πότε μπορεί να αναμένει μέλι από τα δάση που φυλάγουν οι Δρυάδες, οι νύμφες των δασών που η μυθολογία των αρχαίων τις θέλει να κατοικούν τα σαγηνευτικά αυτά δέντρα και να στέλνουν τις μέλισσες ως αγγελιαφόρους τους.