Το κλίµα ήταν βαρύ στη γερµανική ύπαιθρο το τελευταίο εξάµηνο του 2019, µε τους αγρότες να πραγµατοποιούν εντυπωσιακές κινητοποιήσεις, παραλύοντας σηµαντικά αστικά κέντρα και αυτοκινητόδροµους. Τα αιτήµατα γνωστά: οι περιορισµοί σε δραστικές ουσίες, οι µειωµένες ενισχύσεις που φέρνει η νέα ΚΑΠ, οι χαµηλές τιµές για τα προϊόντα τους. Η δυσαρέσκεια των παραδοσιακά Χριστιανοδηµοκρατών Γερµανών αγροτών κλιµακώθηκε κατά την Πράσινη Εβδοµάδα του Βερολίνου, η οποία φέτος σηµαδεύτηκε από τη µαζική διαδήλωσή που ετοίµασαν για τις 18 Ιανουαρίου.
Οι ίδιοι ωστόσο απουσίασαν από τις κινητοποιήσεις που έγιναν πριν από µερικές ηµέρες στις Βρυξέλλες, όσο οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπραγµατεύονταν – ανεπιτυχώς- επί του νέου Πολυετούς ∆ηµοσιονοµικού Πλαισίου. Τότε, παραγωγοί από το Βέλγιο, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και τις χώρες της Βαλτικής, έξω από τη βάση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου επιχείρησαν να µεταφέρουν τα δίκαια αιτήµατά τους, που δεν διέφεραν από εκείνα των Γερµανών.
Αναρωτιέται κανείς τι µεσολάβησε και «φρονίµεψε» έτσι απότοµα η γερµανική ύπαιθρος. Σίγουρα το πακέτο ενίσχυσης 1 δισ. ευρώ που υπέγραψε η πολιτική ηγεσία του Βερολίνου στις 20 Ιανουαρίου έπαιξε τον ρόλο του. Υπενθυµίζεται ότι αργά το βράδυ της 20ης Ιανουαρίου, Μέρκελ, Σόντερ και οι ηγέτες των Σοσιαλδηµοκρατών, αποφάσισαν εσπευσµένα την παροχή 1 δισ. ευρώ σε βάθος τετραετίας στους Γερµανούς αγρότες, προκειµένου να διευκολύνουν τη µετάβαση των εκµεταλλεύσεών τους σε κάτι πιο «πράσινο», σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της νέας ΚΑΠ.
Διαβάστε επίσης: Παράταση ζητά η Ιταλία για αιτήσεις ενισχύσεων και εφαρμογή προγραμμάτων της ΚΑΠ λόγω κορωνοϊού
«Πρόκειται για µια ξεκάθαρη ένδειξη στήριξης και εκτίµησης σε δύσκολους καιρούς» σχολίασε τότε ο Βαυαρός συντηρητικός πολιτικός Μάρκους Σόντερ. Η κίνηση αυτή πάντως µπορεί να ειδωθεί και ως µια ξεκάθαρη ένδειξη του τι µπορεί να σηµαίνει επανεθνικοποίηση της ΚΑΠ, προτού καν η µεταρρύθµισή της ολοκληρωθεί για την επερχόµενη επταετία. Αντίστοιχο παράδειγµα και εκείνο του Γάλλου προέδρου Εµµανουέλ Μακρόν, ο οποίος αν και όχι τόσο δηµοφιλής στο αγροτικό ακροατήριό του, κατάφερε να µαλακώσει την οργή του την περασµένη εβδοµάδα όταν το συνάντησε στην Αγροτική έκθεση του Παρισιού, υποσχόµενος σταθερές κοινοτικές επιδοτήσεις και κυρίως κρατικές ενισχύσεις, όπου τα λεφτά των Βρυξελλών δεν αρκούν.
Φαίνεται πως εκείνοι που µιλούσαν για τη διαµόρφωση έµµεσα ενός πλαισίου που επιτρέπει τον αθέµιτο ανταγωνισµό δεν είχαν και άδικο, όπως για παράδειγµα ο αγροτοοικονοµολόγος καθηγητής του Trinity College, Άλαν Μάθιους. Με µια ΚΑΠ µεγάλων απαιτήσεων αλλά στενεµένου θησαυροφυλακίου και τις συνθήκες που επικρατούν στις διεθνείς αγορές, οι «ευνοούµενοι» αγρότες του γαλλογερµανικοί άξονα θα ξεχωρίσουν. Την ίδια στιγµή λίγοι θα είναι και οι πολιτικοί που θα µπορέσουν να κρατήσουν τα τρακτέρ των αγροτών µακριά από τις εθνικές οδούς και τα κεφάλια τους ήσυχα.
Οι αντιφάσεις και ο κατακερµατισµός στην ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική δεν περιορίζονται µόνο στα µελλούµενα αλλά και στην αξιολόγηση του παρελθόντος. Τρία χρόνια πριν ο πρώην επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, Φιλ Χόγκαν, ζήτησε πίσω εκ µέρους της Κοµισιόν χρήµατα που είχαν δοθεί σε αγρότες µε τα πακέτα Χατζηγάκη και Κοντού. Ήδη από το 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε χαρακτηρίσει τις πληρωµές εκείνες «παράνοµες κρατικές ενισχύσεις ασύµβατες µε την κοινή αγορά», προκαλώντας νευρικότητα σε πολλούς θεσµικούς, συνεταιρισµούς και αγρότες στην Ελλάδα. Πλέον, όπως όλα δείχνουν, οι ασύµβατες µε την κοινή αγορά ενισχύσεις θα γίνουν ο κανόνας της ΚΑΠ, µε εκείνους που κάποτε κουνούσαν το δάχτυλο, να γίνονται οι µεγαλύτεροι πιστωτές τέτοιων ενισχύσεων.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφορεί το Σάββατο 7 Μαρτίου μαζί με το περιοδικό Profi.
