Ένα ισπανικό μοντέλο προβατοτροφίας που διδάσκει συνεργατισμό

Προέρχεται από αρνιά έως τριών µηνών, τα οποία έχουν τραφεί µε γάλα για 40 ηµέρες, κάτι που κάνει το κρέας εξαιρετικά τρυφερό. Για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους 800 προβατοτρόφοι  που  ορίζουν 400.000 ζώα οργανώθηκαν εδώ και 40 χρόνια σε συνεταιρισµό µε το όνοµα Oviaragon. Πέρα από αυτό, το 2000 οι ίδιοι κτηνοτρόφοι προχώρησαν στη δηµιουργία του συνεταιρισµού Grupo Pastores που έχει αντικείµενο τη συσκευασία, τυποποίηση, προώθηση και τις εξαγωγές του κρέατος αυτού, καθώς και µίας γκάµας τυροκοµικών προϊόντων.

Ηµι-νοµαδική προβατοτροφία

Ο Antonio Enfedaque, 61 ετών είναι µέλος του Oviaragon και διατηρεί µια µονάδα µε 3.000 πρόβατα της αυτόχθονης φυλής Rasa Aragonesa (UPRA), τα οποία εκτρέφει µε ηµι-νοµαδική µέθοδο που αποτελεί παράδοση στην περιοχή της Αραγονίας. «Όταν η Ισπανία µπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1980 εγκατέλειψα τα βοοειδή και στράφηκα στην προβατοτροφία, που τότε θεωρούσαµε ότι είναι το µέλλον της κτηνοτροφίας στη χώρα», θα πει ο κ. Enfedaque.

Αντίθετα µε το µοντέλο της ελληνικής µετακινούµενης κτηνοτροφίας τα ζώα στην Αραγονία δεν οδηγούνται σε ορεινούς βοσκότοπους το καλοκαίρι, αλλά µετακινούνται πέριξ των στάβλων σε εκτάσεις όπου υπάρχει τροφή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. «Mετακινώ κυκλικά τα πρόβατα ανάµεσα σε ξερικά και αρδευόµενα τεµάχια σε µια ακτίνα 30 χλµ. από τους στάβλους, ενώ τα ζώα διαµένουν στην ύπαιθρο για σηµαντικά διαστήµατα, χωρίς να επιστρέφουν στη βάση. Περίπου το ήµισυ της έκτασης µπαίνει σε αγρανάπαυση κατ’ έτος εποµένως η επιφάνεια που βόσκουν τα πρόβατα ανέρχεται σε περίπου 22.000 στρέµµατα τα οποία παραχωρεί η κοινότητα», θα πει ο κ. Enfedaque.

Για κάθε κρεοπαραγωγό πρόβατο ο κ. Enfedaque λαµβάνει επιδότηση της τάξης των 14 ευρώ, ενώ για κάθε γαλακτοπαραγωγό το αντίστοιχο ποσό ανέρχεται σε 12 ευρώ ανά κεφαλή. Ο συνολικός τζίρος της µονάδας για το 2022 ανήλθε σε 250.000 ευρώ ενώ για το 2023 εκτιµάται ότι θα είναι υψηλότερος.

Με τζίρο 54 εκAT. ευρώ και παρουσία σε ΕΕ, Ασία και Μέση Ανατολή

Ο συνεταιρισµός Grupo Pastores διακινεί σήµερα 5.000 τόνους κρέατος και διαθέτει πολύ εκτεταµένο δίκτυο πωλήσεων, το οποίο περιλαµβάνει 800 κρεοπωλεία και εστιατόρια, καθώς και τις µεγαλύτερες αλυσίδες λιανικής της Ισπανίας. Μετά την πτώση που σηµείωσαν κατά τον κορωνοϊό, οι εξαγωγές επανήλθαν παρουσιάζοντας αύξηση κατά 19% το 2022 συγκριτικά µε το 2021 µε τα προϊόντα να βρίσκονται σήµερα σε περισσότερες από 20 χώρες της ΕΕ, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.

Ο συνεταιρισµός που απασχολεί 170 άτοµα κατέγραψε αύξηση του τζίρου της τάξης του 10% µε το συνολικό τζίρο της προηγούµενης χρονιάς να ανέρχεται σε 54,7 εκατ. ευρώ το 2022 από 49,6 εκατ. ευρώ το 2021. Αυτό, παρότι ο όγκος των πωλήσεων την περασµένη χρονιά µειώθηκε κατά 9% λόγω της συρρίκνωσης της παραγωγής σε εθνικό επίπεδο, το οποίο όµως αντιστάθµισε η αύξηση της τιµής του αρνίσιου κρέατος. Κοµµάτι της στρατηγικής του συνεταιρισµού αποτελεί η διαφοροποίηση της γκάµας των προϊόντων και προς αυτή την κατεύθυνση το 2022 εισήγαγε στην αγορά νέους κωδικούς τυριών από πρόβειο γάλα στη σειρά  Granja Perales που περιλαµβάνουν νωπά καθώς και τυριά διαφόρου βαθµού ωρίµανσης, τα οποία βρίσκονται κυρίως σε ράφια κρεοπωλείων, αλυσίδων λιανικής και ντελικατέσεν στη Βορειο-ανατολική Ισπανία.  

Η έρευνα στην υπηρεσία του κτηνοτρόφου

Αντίθετα µε την Ελλάδα που η έρευνα δεν συνδέεται µε την παραγωγή, ο συνεταιρισµός των προβατοτρόφων Oviaragon εργάζεται πολύ στενά µε ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήµια για να βελτιώσει τις αποδόσεις των εκµεταλλεύσεων των µελών. Έτσι, την περασµένη επταετία ο Oviaragon έχει υλοποιήσει 26 ερευνητικά έργα µε αντικείµενο τη διατροφή, υγεία, γενετική βελτίωση και ευζωία των ζώων. Πρόσφατο παράδειγµα τέτοιας συνεργασίας αποτελεί το έργο LIFE Green Sheep, που έχει στόχο τη µείωση του αποτυπώµατος άνθρακα των εκτροφών κατά 12%, διατηρώντας παράλληλα την οικονοµική βιωσιµότητα των εκµεταλλεύσεων. Το έργο που υλοποιείται µε τη συµµετοχή φορέων και κτηνοτρόφων από τη Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ρουµανία και Ισπανία µε προϋπολογισµό 4,6 εκατ. ευρώ εντοπίζει ανάµεσα σε άλλα δυνατότητα µείωσης των εκποµπών του κλάδου µέσα από τη γενετική βελτίωση των ζώων.

Παράλληλα, ο συνεταιρισµός έχει υλοποιήσει στα πλαίσια άλλου έργου δράση για τη βελτίωση του οίστρου των θηλυκών, µε τη βοήθεια εµφυτεύµατος µελατονίνης. «Το εµφύτευµα που τοποθετείται πίσω από το αυτί του ζώου κατά την εαρινή περίοδο δηµιουργεί στο πρόβατο την αίσθηση ότι έχει κοιµηθεί περισσότερες ώρες παρά το γεγονός ότι οι νύχτες κατά την άνοιξη είναι πιο σύντοµες», θα πει ο Enrique Puyalto, κτηνίατρος του συνεταιρισµού και συµπληρώνει ότι «είναι µια ακριβή µέθοδος, αλλά αυξάνει σηµαντικά τον αριθµό των παραγώγων µε αποτέλεσµα να είναι συνολικά οικονοµικά συµφέρουσα».