Τάξη στον ελληνικό ελαιώνα και πριμ 50.000 ευρώ με το Gen4Olive

Με το πρόγραμμα αυτό, ξεκλειδώνουν τρεις δωρεάν και ανοιχτές σε όλους ψηφιακές πλατφόρμες με εφαρμογή σε πολύ πρακτικά ζητήματα της καλλιέργειας ελαιόδεντρων, ενώ παράλληλα ανοίγει ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης έως 100.000 ευρώ για φυτώρια και αγροτικές εκμεταλλεύσεις που θα καταθέσουν πλάνο περαιτέρω ανάπτυξης του κλάδου. 

Σε ειδική εκδήλωση της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδας (ΕΦΕ) το πρωί της Παρασκευής 8 Οκτωβρίου, παρουσιάστηκαν τα βασικά σημεία του έργου ενώ έγινε μια πρώτη ζύμωση με παραγωγούς, ελαιοτριβεία, φυτώρια και τους λοιπούς επαγγελματίες του κλάδου προκειμένου να τρέξει το δυνατόν συντομότερο η υλοποίηση του εγχειρήματος. 

Από το Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών, ο Γιώργος Κουμπούρης παρουσίασε τους στόχους του προγράμματος Gen4Olive.

Αιχμή της προσπάθειας αυτής γίνονται οι μεταβολές στις καιρικές συνθήκες που ήδη λαμβάνουν όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις και πιο ακραίες εκφάνσεις, προκαλόντας επιπλοκές στην παραγωγικότητα των ελαιόδεντρων στην λεκάνη της Μεσογείου εν γένει και συγκεκριμένα στην Ελλάδα, κάτι που ήδη βλέπουν στα κτήματά τους φέτος οι παραγωγοί. Το Gen4Olive είναι μια διακλαδική κοινοπραξία που αποτελείται από 16 οργανισμούς από 7 ευρωπαϊκές χώρες, με τον ΕΛΓΟ Δήμητρα να αναλαμβάνει κομβικό ρόλο για την πρόοδο του προγράμματος συνολικού προϋπολογισμούς 8 περίπου εκατ. ευρώ. Μεταξύ άλλων θα προχωρήσει στον χαρακτηρισμό περισσότερων από 500 ποικιλιών ελιάς από όλο τον κόσμο με σκοπό την ανάπτυξη μιας βάσης δεδομένων για την παρουσίαση όλων των ποικιλιών ελιάς. Ανάμεσα στα αποτελέσματα του έργου, η ανάπτυξη τριών ψηφιακών εργαλείων που αναμένεται ότι θα διευκολύνουν τη δουλειά γεωπόνων, φυτωριούχων και παραγωγών. 

Ο Κωνσταντίνος Σαλής εκ μέρους του ΕΦΕ παρουσίασε την πρόσκληση για ΜΜΕ επιχειρήσεις του κλάδου και τις δυνατότητες χρηματοδότησης αυτών.

Προσομοίωση ανάπτυξης και τζίρων κτήματος

Ορίζοντας ένα σημείο στον χάρτη, οι Έλληνες παραγωγοί θα μπορούν από το 2024 -ορίζοντας ολοκλήρωσης της εν λόγω πλατφόρμας- να δουν ποια ποικιλία ταιριάζει καλύτερα στο μικροκλίμα της περιοχής, ποιες θα είναι οι αναμενόμενες αποδόσεις σε βάθος χρόνου και άρα μια προσέγγιση του προσδοκώμενου κύκλου εργασιών της εκμετάλλευσης, καθώς επίσης και πιθανές ασθένειες και καλλιεργητικές δυσκολίες θα προκύψουν.  

Γεωπόνος τσέπης

Μια ακόμα δυνατότητα που φέρνει το Gen4Olive για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγους είναι η ψηφιοποίηση πρακτικών υπηρεσιών στις οποίες ανατρέχουν συχνά, απευθυνομενοι σε γεωπόνους και φυτώρια. Συγκεκριμένα, η καταγραφή των χαρακτηριστικών και των ιδιοτήτων 500 ποικιλιών ελιάς, επιτρέπουν την διαμόρφωση μιας πλατφόρμας όπου ο παραγωγός θα μπορεί να εισάγει την ακριβή τοποθεσία του κτήματος στον χάρτη και στη συνέχεια να προσομοιώνει την εξέλιξη της εγκατάστασης ανάλογα με την ποικιλία ελιάς που ταιριάζει καλύτερα στην περιοχή.

Μία επόμενη δυνατότητα που επιτρέπει αυτή η τακτοποίηση των διαθέσιμων πληροφοριών γύρω από την ελιά σε μια εύχρηστη βάση δεδομένων είναι η ανάπτυξη δύο επιμέρους πρακτικών εφαρμογών για κινητά. Με τη μια ο παραγωγός θα μπορεί, φωτογραφίζοντας οποιοδήποτε σημείο του δέντρου, μέχρι και το κουκούτσι του καρπού, να εντοπίζει την ποικιλία του. Η άλλη εφαρμογή θα του επιτρέπει, επίσης με μια φωτογραφία, να εντοπίζει την ασθένεια που μπορεί να έχει το φυτό. Και οι τρεις πλατφόρμες βρίσκονται σε στάδιο υλοποίησης και όπως εξηγεί ο Κωνσταντίνος Σαλής, εκ μέρους της ΕΦΕ, ο ορίζοντας παράδοσης του έργου είναι το 2024. Σημειώνεται πως τα εργαλεία αυτά θα είναι δωρεάν για τους παραγωγούς.

Χρηματοδότηση επιχειρήσεων για περαιτέρω ανάπτυξη

Μια παράλληλη δράση, αφορά στην ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων προκειμένου να παραδώσουν εμπορεύσιμα αποτελέσματα στο τέλος της περιόδου δράσης, με τις αιτήσεις συμμετοχής να τρέχουν ως τη 1 Δεκεμβρίου. Λεπτομέρειες για αυτό έδωσε εκ μέρους της ΕΦΕ ο Κωνσταντίνος Σαλής.«Η κύρια φιλοδοξία του GEN4OLIVE είναι η επιτάχυνση της κινητοποίησης των Γενετικών Πόρων των καλλιεργούμενων και άγριων ειδών της ελιάς – στην λεκάνη της Μεσογείου- και η ενίσχυση των δραστηριοτήτων βελτίωσης μέσω μίας πολυπαραγοντικής προσέγγισης» ανέφερε ο κ. Σαλής, εξηγώντας ότι η πρόσκληση αυτή δημιουργήθηκε γιατί «ο τομέας της παραγωγής αντιμετωπίζει τεχνικές και εμπορικές προκλήσεις όπως οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, προβλήματα εχθρών και ασθενειών, απαιτήσεις καταναλωτών, αύξηση αγρονομικών επιδόσεων, κτλ. Αξιοποίηση των γενετικών πόρων της ελιάς».

Παραδείγματα δραστηριοτήτων που πληρούν τις προϋποθέσεις 

• Δοκιμές στον αγρό για την μελέτη της προσαρμογής των ποικιλιών σε βιοτικές και αβιοτικές καταπονήσεις και άλλους εμπορικούς σκοπούς.
• Χαρακτηρισμός ποικιλιών για συγκεκριμένα προγράμματα γραμμών βελτίωσης, όπως βρώσιμης ελιάς
• Αξιολόγηση υποψήφιων νέων ποικιλιών σε διαφορετικά περιβάλλοντα (αξιολόγηση επίδρασης του περιβάλλοντος) .
• Επιλογή υποκειμένων προσαρμοσμένων σε συνθήκες καλλιέργειας (αντοχή σε ασθένειες εδάφους και κατάλληλη ζωηρότητα)
• Πολλαπλασιασμός/μικροπολλαπλασιασμός και τεχνικές καλλιέργειας για μείωση της βλαστικής περιόδου.
• Ανάπτυξη και δοκιμή αποτελεσματικών μεθοδολογιών για την αύξηση του ρυθμού ριζοβολίας.
• Ανάπτυξη αυτόματης ταχύτατης και μαζικής φαινοτυπικής ανάλυσης τεχνολογία/πλατφόρμα (ανάλυση εικόνας κτλ.)
• Ανάπτυξη μοριακών εργαλείων όπως, σίγαση γονιδίων με σκοπό την επιτάχυνση της διαδικασίας βελτίωσης.
• Ανάπτυξη επεξεργαστών για ταχύτατο εντοπισμό ασθενειών.
• Γεω-εντοπισμός δένδρων στις Τράπεζες Γενετικού Υλικού για διασφάλιση ιχνηλασιμότητας.
• Ενεργοποίηση τεχνολογίας blockchain για την υποστήριξη δραστηριοτήτων ανάπτυξης της ελιάς.
• Συσκευές IOT για την στήριξη δραστηριοτήτων βελτίωσης όπως αξιολόγηση της ανθεκτικότητας σε εχθρούς και ασθένειες στον αγρό.
• Ανάπτυξη και επικύρωση νέου εργαστηριακού εξοπλισμού για την επιτάχυνση της διαδικασίας βελτίωσης στην ελιά.

ΑΤΟΜΙΚΑ κουπόνια 

Μέγιστη επιχορήγηση / έργο: 50.000€ 

Αιτών = 1 ΜΜΕ με έδρα σε μία από τις 7 στοχευμένες χώρες 

Διάρκεια έργου: 2 χρόνια μέγιστο 

Σύμβαση επιχορήγησης: συμβόλαιο θα υπογραφεί μεταξύ της αιτούσας ΜΜΕ και του GEN4OLIVE

ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΚΟΥΠΟΝΙΑ

Μέγιστη επιχορήγηση / έργο: 100.000€

Αιτών = 1 ΜΜΕ με έδρα σε μία από τις 7 στοχευμένες χώρες

Διάρκεια έργου: 2 χρόνια μέγιστο

Σύμβαση επιχορήγησης: συμβόλαιο θα υπογραφεί μεταξύ του GEN4OLIVE και της επικεφαλής ΜΜΕ

Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή