Δικαίωση προπωλήσεων στο βαμβάκι, άρχισαν οι πιέσεις στην διεθνή αγορά

του Πέτρου Γκόγκου

∆ύο εβδοµάδες τώρα, το χρηµατιστήριο βάµβακος δείχνει ότι έχει εισέλθει σε µια περίοδο συσσώρευσης γύρω από τα 102 µε 103 σεντς ανά λίµπρα, κάτι που µεταφράζεται σε τιµή για το σύσπορο στα 85 µε 87 λεπτά το κιλό. Τα 85 λεπτά προσφέρουν τα εκκοκκιστήρια Μάρκου στο κλείσιµο της εβδοµάδας για παράδοση στην αυλή του εκκοκκιστηρίου και µ’ αυτή συστρατεύονται και οι περισσότερες επιχειρήσεις. Εξαίρεση στη γραµµή, είναι η προσφορά του Καραγιώργου που πληρώνει 1 µε 2 λεπτά παραπάνω, ανάλογα µε τον παραγωγό.

Το πρώτο χέρι στο βαµβάκι φέτος συµπίπτει µε µια ιδιαίτερη ισορροπία στη διεθνή αγορά βάµβακος, µε την αµηχανία αρκετών παραγωγών αναφορικά µε τα φιξαρίσµατα να έγκειται στο γεγονός ότι µέχρι πριν από δύο-τρεις εβδοµάδες, τα συµβόλαια προπώλησης πλησίασαν την κορυφή περιόδου κοντά στο 1 ευρώ το κιλό.

Στο 25 µε 30% τα κλεισµένα

Όπως θα θυµούνται οι περισσότεροι, στα τέλη Μαΐου η αγορά είχε επίσης πιάσει το επίπεδο αυτό για να ακολουθήσει στη συνέχεια µια αποθαρρυντική διόρθωση που κατέβασε την τιµή προπώλησης στην περιοχή των 70 λεπτών το κιλό. Παρά το γεγονός ότι η αγορά ανέκαµψε στο δεύτερο µισό του Αυγούστου, το ρεπορτάζ θέλει το 25 µε 30% της αναµενόµενης φετινής παραγωγής να έχει κλειστεί σε αυτά τα σπάνια υψηλά.

Πλέον, µε την πίεση της συγκοµιδής να ενισχύεται, η διεθνής αγορά δείχνει αναποφάσιστη ως προς το πού θα κινηθεί. Εξίσου διχασµένες είναι και οι εκτιµήσεις αναλυτών, µε ορισµένους να θεωρούν πως τα υψηλά βρίσκονται πίσω µας και άλλους να βλέπουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης.

Πίσω από το βαρέλι αργού η διεθνής τιµή του βάµβακος

Kαταλύτης ανόδου ή µιας περαιτέρω πτώσης της τιµής στο βαµβάκι η περιπέτεια στην οποία έχει εισέλθει η παγκόσµια οικονοµία. Αυτό αποδείχθηκε σε δύο περιπτώσεις, ήδη από τον περασµένο Ιούνιο, όταν ήρθαν και οι πρώτες αυξήσεις επιτοκίων από τη FED. Τα αποτελέσµατα του πληθωρισµού στις ΗΠΑ που ανακοινώθηκαν την περασµένη Τρίτη, έριξαν ξανά το βαµβάκι και από το στήριγµα των 105 σεντς.

Η τελευταία έκθεση προσφοράς και ζήτησης του USDA που κυκλοφόρησε µια ηµέρα νωρίτερα (12 Σεπτεµβρίου), δεν µπόρεσε να δώσει τις απαντήσεις που περίµεναν αρκετοί για µια πιο αποφασιστική τοποθέτηση στην αγορά, κάτι το οποίο µαρτυρούν δύο πράγµατα. Το ένα είναι η συσσώρευση στη ζώνη των 103 σεντς ανά λίµπρα κατά τη διάρκεια της περασµένης εβδοµάδας. Το δεύτερο, πιο τεχνικό, εντοπίζεται την ηµέρα δηµοσίευσης της έκθεσης, κατά την οποία ο δείκτης εµφάνισε σηµαντική µεταβλητότητα µε χαµηλά στα 101 σεντς και υψηλά στα 108 σεντς πριν κλείσει γύρω από τα 104,5 σεντς. Κινήσεις σαν κι αυτή σε αγορές εµπορευµάτων, που παραδοσιακά είναι πιο συντηρητικές και βραδυκίνητες, είναι ενδεικτικές της νευρικότητας όλων των εµπλεκοµένων στον κλάδο.

«Υποτονική κατανάλωση» αλλά δουλειές γίνονται

Όσο πέφτουν οι εκτιµήσεις για την ανάπτυξη, τόσο πέφτει και η διάθεση για ρίσκο των funds στις χρηµατιστηριακές αγορές, κάτι που φούσκωσε τους προηγούµενους µήνες τους δείκτες σε όλα τα ταµπλό, ενώ κυρίως πέφτουν και οι επιδόσεις της φυσικής αγοράς. Πράγµατι η τελευταία έκθεση προσφοράς και ζήτησης έκοψε κατά περίπου 600.000 δέµατα τις προοπτικές της παγκόσµιας κατανάλωσης. Αν επιχειρήσει κανείς ένα συσχετισµό της αγοράς βάµβακος µε εκείνη του πετρελαίου, οι προοπτικές δεν είναι ενθαρρυντικές για ένα σενάριο ανάκαµψης προς το 1 ευρώ, αφού µεγάλοι επενδυτικοί οίκοι όπως η Morgan Stanley, κόβουν 15 δολάρια ανά βαρέλι από τη σηµερινή τιµή του WTI των 88 δολαρίων.

Το πρακτικό σκέλος φαίνεται ήδη στη χώρα µας, αφού τα τουρκικά κλωστήρια είναι άφαντα σύµφωνα µε τα όσα υποστηρίζουν µεσίτες και εκκοκκιστές, που επικαλούνται ακυρώσεις παλαιότερων παραγγελιών. Ωστόσο, η φετινή χρονιά προσφέρεται για επανεκκίνηση αποστολών ελληνικού βάµβακος σε αγορές που χάθηκαν τα χρόνια της πανδηµίας, όπως το Πακιστάν, που περιµένει κατακόρυφη πτώση της παραγωγής.του.

Το τρίπτυχο της τιµής και η πίεση της πλατφόρµας στην αυλή

Προς το παρόν η ελληνική αγορά βάµβακος διατηρεί ένα 3 στα 3, αναφορικά µε τις παραµέτρους που καθορίζουν την τιµή στο σύσπορο. Η διεθνής τιµή παραµένει σε επίπεδα άνω των 100 σεντς, ενώ πολύ κοντά σε αυτά βρίσκονται και τα συµβόλαια Μαρτίου του 2023 (99 σεντς η λίµπρα), η ισοτιµία ευρώ/δολάριο παραµένει σε ιστορικά χαµηλά για το ευρώ επίπεδα, ενώ και το πριµ που πληρώνονται οι εκκοκκιστές επί της χρηµατιστηριακής τιµή, συντηρείται σε υψηλά επίπεδα, λόγω και της πρωιµότητας της ελληνικής σοδειάς.

Εκείνο που φαίνετια ότι θα χαθεί πρώτο είναι το πριµ των εκκοκκιστών, όσο η ζήτηση από την Τουρκία είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη, κάτι που θα ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά τους για παζάρια στην τιµή παραγωγού. Ενώ το προηγούµενο διάστηµα, η τιµή που ακουγόταν στα συµβόλαια προπώλησης έδειχνε πιο ξεκάθαρη, δεν αποκλείεται, καθώς οι πλατφόρµες µε τα σύσπορα των παραγωγών σχηµατίζουν ουρές έξω από την αυλή του εκκοκκιστηρίου, να αρχίσουν περιπέτειες αντίστοιχες µε αυτές που βίωσαν αρκετοί αγρότες στην υπόθεση του συµπύρηνου ροδάκινου φέτος. Αν και τα τελευταία χρόνια η εγχώρια αγορά βάµβακος, δίνει την εντύπωση ότι έχει ωριµάσει, ειδικά έπειτα από την εισαγωγή της δυνατότητας προπωλήσεων, τα παλιά φαντάσµατα των επιφάσεων περί υγρασίας ή ποιότητας ίνας, ξυπνούν εύκολα σε περιόδους κατά τις οποίες η υποτονική ζήτηση και η υψηλή χρηµατιστηριακή τιµή προκαλούν πανικό. Προς το παρόν δεν υπάρχουν σχετικές αναφορές, ωστόσο ακόµα η συγκοµιστική περίοδος βρίσκεται σε πρώιµο στάδιο.

Το δολάριο εξακολουθεί να ευνοεί

Η φετινή χρονιά στο βαµβάκι δεν χαρακτηρίζεται µόνο από την υψηλή µεταβλητότητα στον χρηµατιστηριακό δείκτη ή από την επίµονη διατήρηση της διεθνούς τιµής πάνω από τα 100 σεντς ανά λίµπρα. Ιδιαίτερα ευνοϊκή συγκυρία διαµορφώνει η ισοτιµία του ευρώ µε το δολάριο, κάτι που βελτιώνει έως και 20% τις τιµές για το ελληνικό σύσπορο συγκριτικά µε την προηγούµενη διετία κατά την οποία η ισοτιµία κυµάνθηκε γύρω από τα 1,20 δολάρια. Αν και το ευρώ έχει ανακάµψει ξανά στο επίπεδο της απόλυτης ισοτιµίας από τα 99 σεντς που βρέθηκε νωρίτερα, η απόσταση από το σύνηθες των τελευταίων ετών είναι αυταπόδεικτη.

Κοντά στα 72 ευρώ η ειδική ενίσχυση 2022 µε βάση τα δηλωµένα 2,54 εκατ. στρέµµατα

Σχεδόν στα περσινά επίπεδα φαίνεται πως κινούνται οι δηλωµένες µε βαµβάκι εκτάσεις στο ΟΣ∆Ε για το έτος 2022, που υπολογίζονται περίπου στα 2,54 εκατ. στρέµµατα, σύµφωνα µε τις πληροφορίες. Αυτό, αν δεν υπάρξουν αλλαγές από διορθωτικές πράξεις των παραγωγών και απώλειες σοδειάς λόγω καιρικών συνθηκών, προς ώρας δίνει την ειδική ενίσχυση κοντά στα 72 ευρώ το στρέµµα. Μια ενίσχυση, που πληρώνεται παραδοσιακά περίπου την 25η Μαρτίου.

Εν τω µεταξύ, κατά το σύνηθες, αυτή την περίοδο ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανήρτησε στη ∆ιαύγεια την εγκύκλιο µε την οποία καθορίζεται η ειδική ενίσχυση βάµβακος στα 73,4 ευρώ ανά στρέµµα για την περίοδο 2022-2023 µε την προϋπόθεση ότι η επιλέξιµη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 2.500.000 στρέµµατα.

Στις υποχρεώσεις των βαµβακοπαραγωγών:

• Οι παραγωγοί πρέπει να έχουν χρησιµοποιήσει αποκλειστικά πιστοποιηµένο σπόρο µε ελάχιστη ποσότητα 16 κιλών ανά καλλιεργούµενο εκτάριο ή 13 κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάµβακος µε καταληκτική ηµεροµηνία σποράς την 31η Μαΐου του έτους εκτός περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά.
• Η σπορά των επιλέξιµων εκτάσεων αποδεικνύεται µε την προσκόµιση πρωτοτύπου τιµολογίου αγοράς ή τιµολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και βεβαίωση του φορέα πώλησης σπόρου ανά ποικιλία και καρτέλας σπόρου και εξασφαλίζει ελάχιστη πυκνότητα 100.000 φυτών ανά εκτάριο ή 85.000 φυτών ανά εκτάριο για υβρίδια.
• Οι παραγωγοί στη δήλωση ΟΣ∆Ε αναφέρουν το όνοµα της ποικιλίας του χρησιµοποιούµενου σπόρου, το όνοµα και τη διεύθυνση της εγκεκριµένης ∆ιακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι µέλος.
• Να συγκοµίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεµµατική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, υπογράφοντας και την προβλεπόµενη σύµβαση αγοραπωλησίας µε την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, που θα διαπραγµατευτεί την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασµό τους.
• Να µην παραδίδουν σύσπορο βαµβάκι µε ποσοστό ξένων υλών µεγαλύτερο του 10% διότι δεν υπολογίζεται στη στρεµµατική απόδοση.

H Corteva Agriscience Hellas πιστεύοντας ότι για να στηριχτεί η καλλιέργεια του ελληνικού βαµβακιού ο παραγωγός χρειάζεται ποικιλίες υψηλής απόδοσης σε σύσπορο και ίνα, προσαρµοσµένες στις ελληνικές συνθήκες και µε άριστα τεχνολογικά χαρακτηριστικά, επιλέγει και προτείνει την καλλιέργεια ποικιλιών που έχουν αποδείξει την αξία τους τόσο στο χωράφι, όσο και στο εκκοκκιστήριο. Η εταιρεία στηρίζει την επιλογή αυτών των ποικιλιών υλοποιώντας ένα ειδικό πρόγραµµα που εξασφαλίζει την ταυτότητα και την αναγνώριση του εκκοκκισµένου βαµβακιού που προέρχεται από αυτές τις ποικιλίες. Πρόκειται για ένα πρόγραµµα πιστοποίησης ιχνηλασιµότητας µε το διακριτικό τίτλο CottonBest®.  Το πρόγραµµα έχει στόχο την παραγωγή ελληνικού βαµβακιού µε ταυτότητα, ποιότητα και οµοιοµορφία σε ίνα. Το CottonBest® είναι ένα αξιόπιστο, ρεαλιστικό και ευέλικτο πρόγραµµα που προωθεί, µέσω της αναγνωρίσιµης και αναβαθµισµένης ποιότητας του βαµβακιού τη συνεργασία και τη στήριξη όλων των κρίκων της αγοράς (παραγωγός-εκκοκκιστήριο-κλωστήριο). Το CottonBest® βασίζεται στην ιχνηλασιµότητα του εκκοκκισµένου βαµβακιού ως προς την ποικιλία, τον παραγωγό και το χωράφι.

Τι σηµαίνει CottonBest®

■ Επιλεγµένες Ποικιλίες (υψηλής παραγωγής, υψηλής απόδοσης σε ίνα, µε άριστα τεχνολογικά χαρακτηριστικά).

■ Επαγγελµατίες Παραγωγοί και Συνεργάτες.

■ Εφαρµογή Πρωτοκόλλου Ιχνηλασιµότητας CottonBest®.

■ Αποδοχή και εφαρµογή του από τα εκκοκκιστήρια.

■ Επιθεώρηση  και Πιστοποίηση από την TÜV Hellas (ανεξάρτητος φορέας πιστοποιήσεων).

■ Πιστοποιηµένη Ίνα µε Σήµανση CottonBest® Αναλύσεις Ποιοτικών Χαρακτηριστικών (H.V.I.).

Η εφαρµογή του προγράµµατος CottonBest® πέτυχε:

■ Το σχηµατισµό των πρώτων οµάδων παραγωγών που καλλιεργούν µία ποικιλία.

■ Την αποδοχή από τα εκκοκκιστήρια οµοιόµορφου, ποιοτικού προϊόντος.

■ Την εδραίωση της καλλιέργειας ποικιλιών κατάλληλων τόσο για την απόδοση, όσο και για την ποιότητά τους.

■ Τη συνεργασία όλης της αλυσίδας παραγωγής για την καθιέρωση αναβαθµισµένου προϊόντος.

Στο πρόγραµµα πλέον εκτός από την ήδη γνωστή ST318 εντάσσονται και οι ποικιλίες BA1010 και LAZER, το νέο γενετικό της υλικό που προσφέρει άριστη ποιότητα και απόδοση ίνας, αλλά συγχρόνως και υψηλές παραγωγές.

Η Corteva Agriscience Hellas µε την προσφορά πρωτοπόρων υπηρεσιών και σε συνεργασία µε το δίκτυο παραγωγής και επεξεργασίας προτείνει την εφαρµογή του CottonBest®, γιατί πιστεύει ότι τα πολλά κιλά και το ποιοτικό βαµβάκι είναι αυτά που θα εξασφαλίσουν σε όλους το µέγιστο δυνατό κέρδος.