«Οι πιο πολλές µηχανές είναι χρεωµένες και πληρώνουν γραµµάτια. Παλιά αυτά τα χρήµατα, για το γραµµάτιο και να ζήσει κι η οικογένεια, έβγαιναν, όµως τώρα η κατάσταση είναι πάρα πολύ δύσκολη. Φέτος, ήδη τέσσερις θεριζοαλωνιστικές µηχανές επιστράφηκαν στις αντιπροσωπείες ή άλλαξαν χέρια, από ανθρώπους εδώ του τόπου µας που βρίσκονται σήµερα εδώ και είναι στενοχωρηµένοι γιατί τους στέρησαν το επάγγελµά τους. Να ξέρετε το αλώνισµα είναι τρόπος ζωής, εµείς ζούµε για αυτές τις 30 µέρες.
Το κακό είναι ότι στην ίδια επικίνδυνη θέση είναι και άλλοι και απειλούνται να χάσουν το µηχάνηµά τους» ανέφερε ο παραγωγός σιτηρών (περί τα 2.500 στρέµµατα σκληρού σίτου και κριθαριού) ∆ηµήτρης Παπαδάκης, κατά τη διάρκεια της πρώτης γιορτής θερισµού, που έγινε στις 3 Ιουλίου στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής. Ο ίδιος, µάλιστα, διαθέτει µια κόκκινη Massey Ferguson αλωνιστική, την οποία πήρε πριν 15 χρόνια από τη Γερµανία µεταχειρισµένη.
Εξαιτίας της κατάστασης που έχει δηµιουργηθεί ανακύπτουν και κρούσµατα αθέµιτου ανταγωνισµού µεταξύ των αλωνάρηδων, καθώς κάποιοι ζορισµένοι στην προσπάθειά τους να µαζέψουν τα χρήµατα που τους χρειάζονται για το γραµµάτιο και να ζήσουν την οικογένειά τους, αλωνίζουν µε χαµηλές τιµές.
«Θέλουµε να µαζέψουµε τους συναδέλφους και να συνεννοηθούµε. Στον πόνο του ο άλλος, να βγάλει ένα γραµµάτιο, αλωνίζει µε τιµή που είναι τελείως εξευτελιστική. Η τιµή αυτή τη στιγµή, µε βάση το τιµολόγιο και το γεγονός ότι η φορολογία είναι στο 29%, θα έπρεπε να είναι στα 12 ευρώ το στρέµµα, συν ΦΠΑ. Αντί αυτού, όµως υπάρχουν συνάδελφοι που δουλεύουν µαύρα µε 7 ευρώ το στρέµµα, για να µη χάσουν τη µηχανή τους». αναφέρει ο κ. Παπαδάκης και παροτρύνει «να κάνετε µια έρευνα πανελλαδικά και θα δείτε πόσες κατασχέσεις και αγοραπωλησίες γίνονται».
Ο ίδιος, πάντως, ξεκαθαρίζει ότι «δεν φταίνε οι έµποροι για αυτό που συµβαίνει µε τις κατασχέσεις µηχανηµάτων. Όλοι πρέπει να πάρουν τα λεφτά τους. ∆εν τους ρίχνουµε καµία ευθύνη. Όταν υπογράφεται µια συµφωνία θα πρέπει να τηρηθεί από όλους, γιατί κι αυτοί πλήττονται».
Ως ενδεικτικό των δυσκολιών που αντιµετωπίζει ο κλάδος, ο συνοµιλητής µας αναφέρει το γεγονός ότι στην Ελλάδα ο µέσος όρος ζωής των θεριζοαλωνιστικών είναι στα 20 – 30 έτη, όταν στην Ευρώπη κυµαίνεται στα 7-8 χρόνια.
Συγκέντρωση της γης στα χέρια λίγων
Τη δυσοίωνη πρόβλεψη ότι σε 5 χρόνια, η συγκέντρωση της γης θα περάσει στον έλεγχο ξένων πολυεθνικών, έκανε ο ∆ηµήτρης Παπαδάκης. «Είναι δροµολογηµένο. Ο κόσµος να φεύγει στο εξωτερικό, οι παππούδες να µην µπορούν να καλλιεργήσουν, να µαζεύονται τα χωράφια σε νέους, ηλικίας 40-50 ετών, που έχουµε ακόµη τη δυνατότητα να καλλιεργούµε και την τρέλα να τζογάρουµε.
Μπορεί να βγάλεις 100 κιλά το στρέµµα και να µπεις 200.000-300.000 ευρώ µέσα και µόλις τα σχήµατα αυτά ωριµάσουν, στα επόµενα 4-5 χρόνια θα έρθουν πολυεθνικές να τα πάρουν και θα είµαστε υπάλληλοι σε αυτές», τονίζει χαρακτηριστικά, αλλά συµπληρώνει ότι « ο κόσµος το έχει καταλάβει και προσπαθούµε να αντισταθούµε για να το αποτρέψουµε».
Όλα καλά στα αλώνια, αν είχε και τιμή το σκληρό σιτάρι
Στη βαριά σκιά των πολύ χαµηλών τιµών του σκληρού σταριού που µετά βίας την περίοδο αυτή πιάνει τα 16-17 λεπτά το κιλό, εκτυλίχθηκε την περασµένη Κυριακή 3 Ιουλίου στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής η 1η γιορτή θερισµού, µετριάζοντας τον κατά τα άλλα πανηγυρικό χαρακτήρα της εκδήλωσης. Η βουτιά που έχει κάνει φέτος η τιµή του προϊόντος, η οποία υπολείπεται σχεδόν 8-10 λεπτά, από τα 27 λεπτά το κιλό, που πλήρωνε πέρσι τέτοιο καιρό το εµπόριο, ήταν το κύριο θέµα συζήτησης στα «πηγαδάκια», που έστησαν οι σιτοπαραγωγοί και οι αλωνάρηδες της ευρύτερης περιοχής, εµφανώς ανήσυχοι για τη συνέχεια της καλλιέργειας και της ενασχόλησής τους µε αυτή.
Απογοητευµένος από την εξέλιξη των πραγµάτων δηλώνει ο ∆ηµήτρης Παπαδάκης, σιτοπαραγωγός από την περιοχή που καλλιεργεί γύρω στα 2.500 στρέµµατα σκληρού σίτου και κριθαριού. «Η παραγωγή ήταν ανέλπιστα καλή µε µέσο όρο στα 350 κιλά το στρέµµα στο σκληρό και πάνω από 400 κιλά στο κριθάρι και προσπαθούµε να µετριάσουµε τις απώλειες της τιµής, µέσα από την αυξηµένη παραγωγή. Αν όµως, συνεχιστεί αυτή η κατάσταση στις τιµές, επειδή ο τόπος µας είναι ξερικός, δεν θα µπορέσουµε να καλλιεργήσουµε του χρόνου σιτάρι και θα στραφούµε σε εναλλακτικές καλλιέργειες», είπε χαρακτηριστικά.
Μεγάλες δυσκολίες βλέπει φέτος και ο 80χρονος σιτοπαραγωγός από τα Σύλλατα της Χαλκιδικής, ο Ευστράτιος ∆ιαµαντόγλου, που καλλιεργεί 240 στρέµµατα µε σιτηρά και ελιές. Όπως µας είπε «τα στάρια φέτος είχαν καλή παραγωγή, αλλά οι τιµές είναι πολύ χαµηλές και τα κοστολόγια αυξηµένα, οπότε βλέπουµε µεγάλες δυσκολίες. Εγώ την παραγωγή µου την έδωσα ανοικτή κι ελπίζουµε να ανέβουν οι τιµές, αλλά από ό,τι φαίνεται είναι πολύ δύσκολο. Έτσι όπως έχει γίνει η δουλειά µπαίνουµε µέσα κι υπάρχει περίπτωση να πάµε σε άλλες καλλιέργειες, αποφεύγοντας τόσο τα σκληρά, όσο και τα µαλακά στάρια».
Ίσα βάρκα - ίσα νερά
Με τα τρέχοντα επίπεδα τιµής (σ. σ. 0,16 ευρώ το κιλό) την παρτίδα σώνει και αυτό στη λογική του ίσα βάρκα–ίσα νερά, το γεγονός ότι η φετινή παραγωγή έπιασε στη Χαλκιδική, κατά µέσο όρο, τα 350 κιλά το στρέµµα. «Από τα 250 κιλά το στρέµµα και κάτω είµαστε µέσα» διευκρινίζει ο κ. Παπαδάκης και σπεύδει να υπογραµµίσει πως «το θέµα όµως είναι ότι πρέπει να προπληρώσουµε για να σπείρουµε. Όλοι τα θέλουν µετρητά κι εµείς ενώ έχουµε παραδώσει την παραγωγή µας, δεν έχουµε χρηµατοδοτική ικανότητα να προχωρήσουµε. Πρέπει να ανοίξουν και οι τράπεζες, διότι ο κόσµος, αλλά και οι έµποροι δεν µπορούν να πάρουν δάνεια, όπως έκαναν κάποτε και πλήρωναν κι εµάς και εµείς µε τη σειρά µας τα εφόδια, τα πετρέλαια, τους γεωπόνους, τα ανταλλακτικά. Έχουµε ένα ζήτηµα αυτή τη στιγµή και για να το λύσουµε πάµε να δανειστούµε από όπου µπορούµε».
Ιδανική λύση η συµβολαιακή
Καλό «σκαλοπάτι» για τον παραγωγό, εκτιµά ο κ. Παπαδάκης, είναι οι συµβολαιακές µεταξύ παραγωγών και εταιρειών. «Όταν ξέρεις την τιµή από την αρχή, βλέπεις τα κοστολόγιά σου και περπατάς», αναφέρει, επικαλούµενος την εµπειρία που έχει και ο ίδιος µε την Αθηναϊκή Ζυθοποιία για τα κριθάρια του και προσθέτει ότι «πολύς κόσµος στρέφεται προς τέτοιου είδους λύσεις. Καλό θα ήταν, όµως, να επεκταθεί ακόµη περισσότερο και στα σιτηρά, µέσα από τη Μέλισσα και τη Barilla οι οποίες κάνουν συµβολαιακή και στις οποίες µπορούµε πλέον να τους δώσουµε ποιοτικά χαρακτηριστικά. ∆εν είµαστε µονοδιάστατοι παραγωγοί, µπορούµε να ελιχθούµε και να τους προσφέρουµε ό,τι θελήσουν και σε όση ποσότητα χρειαστούν».
Δημήτρης Παπαδάκης: Η ποιότητα φέτος ξεπουλάει
«Όλος ο κόσµος έχει υποχρεώσεις, δεν µπορούµε να πάµε να κάνουµε ούτε καν τις φορολογικές µας δηλώσεις. Το µέληµά µας είναι να δώσουµε στον κόσµο να καταλάβει ότι
η συγκέντρωση και αποθήκευση της παραγωγής, θα είναι ένα όπλο στα χέρια τους, καθώς η ποιότητα αυτή τη στιγµή ξεπουλάει. Το προϊόν φεύγει, δεν είναι τα σιτάρια που είχαµε άλλες χρονιές. Πέρυσι τέτοιο καιρό, όµως, είχαµε 0,27 ευρώ το κιλό και φέτος στα 0,16 ευρώ, για ποιο λόγο; Είµαστε 40% κάτω από πέρσι και αυτό δεν δικαιολογείται».
Μιλτιάδης Χαρένης: Όσοι µπορούν το αποθηκεύουν
«Χαροπαλεύουν κάτω από τα 18 λεπτά οι τιµές στο σκληρό σιτάρι φέτος. ∆εν πάµε καθόλου καλά. Όσοι διαθέτουν αποθηκευτικούς χώρους κρατούν την παραγωγή τους, µήπως αργότερα ανέβουν οι τιµές για
να πουλήσουν. Οι υπόλοιποι, έχουν δώσει το προϊόν µε ανοικτή τιµή και ελπίζουν…» αναφέρει χαρακτηριστικά στην Agrenda ο Μιλτιάδης Χαρένης, παραγωγός µε 4.500 στρέµµατα σιτηρά και αρωµατικά φυτά (σ. σ. γλυκάνισο) στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής.
