Με συµβόλαια µελλοντικής εκµίσθωσης που όµως αφορούν περσινά ελαιόλαδα και µε τιµή µισή εκείνης που έχουν τα φρέσκα, η ιταλική βιοµηχανία καταφέρνει και πιέζει τις τιµές ελαιολάδου σε Ιταλία και Ελλάδα. Σπέκουλα στις τιµές καταγγέλλουν οι ενώσεις Ιταλών παραγωγών, οι οποίοι δείχνουν τα «χαρτιά» και όχι τη φυσική αγορά σε όσους αναρωτιούνται για την κατάσταση των τιµών, σύµφωνα µε ιταλικά µέσα ενηµέρωσης. Μάλιστα, αγοράζοντας τα περσινά αποθέµατα, «η στάθµη» στο συνολικό απόθεµα ελαιολάδου της Ιταλίας φαινόταν σταθερή όλο τον Οκτώβριο, αφού ανανεωνόταν µε φρέσκα, µε τους αγοραστές να παρουσιάζουν µια τεχνητή απραξία επικαλούµενοι τα νούµερα.
«Οι αγοραστές περιµένουν την τιµή του προϊόντος να προσεγγίσει τα επίπεδα του ισπανικού ελαιολάδου. Οι δεξαµενές έχουν γεµίσει και αυτοί που πληρώνουν αυτό το τυχοδιωκτικό παιχνίδι είναι ως συνήθως οι παραγωγοί», αναφέρεται σε κείµενο που συνυπογράφουν ο πρόεδρος της ιταλικής ένωσης Olivocola, Τζενάρο Σίκολο και ο Ντίνο Σκαναβίνο, πρόεδρος της Ιταλικής Συνοµοσπονδίας Αγροτών.
Την ίδια στιγµή, οι τιµές σε Ελλάδα και Ιταλία βρίσκονται καθηλωµένες σε ανησυχητικά για την περίοδο επίπεδα, µε τάσεις πιεστικές. Στην περιοχή της Λακωνίας οι πράξεις για τα έξτρα παρθένα γίνονται στα 3,20 µε 3,30 ευρώ το κιλό, ενώ στην υπόλοιπη χώρα βρίσκονται κάτω από τα 3 ευρώ. Η κατάσταση για τους Ιταλούς παραγωγούς δεν απέχει πολύ από την ελληνική πραγµατικότητα. Η µέση τιµή για το ιταλικό ελαιόλαδο στο Μπάρι είναι τα 4,29 ευρώ το κιλό, όταν πέρυσι ο παραγωγός πληρωνόταν µε 5,48 ευρώ το κιλό.
Και στις δύο χώρες, παρατηρείται ένα φαινόµενο τεχνητής απουσίας των αγοραστών από το ελαιόλαδο, όπως επισηµαίνουν παραγωγοί στην Agrenda, δεδοµένου ότι είναι νωρίς ακόµα για απραξία, αφού και η επεξεργασία περσινών αποθεµάτων απαιτεί και αγορές φρέσκων για ενίσχυση της γεύσης και του αρώµατος. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις ανθρώπων της αγοράς, η ιταλική βιοµηχανία προσπαθεί αυτό το διάστηµα να καλύψει τις ζηµιές περασµένων ετών, όταν χρειάστηκε να πληρώσουν και µε το παραπάνω, προκειµένου να µπορέσουν να καλύψουν τα συµβόλαιά τους.
«Οι παραγωγοί συνεχίζουν να είναι ο πιο αδύναµος κρίκος στην αλυσίδα αξίας του ελαιολάδου και αυτές οι συµπεριφορές σε καµία περίπτωση δεν εξασφαλίζουν τη µελλοντική βιωσιµότητα του κλάδου» αναφέρουν οι επικεφαλής των παραγωγών, που διαµαρτύρονται ότι µε τις τιµές αυτές δεν µπορούν να βγάλουν ούτε τα έξοδα παραγωγής.
Διαβάστε επίσης: Μετά από καιρό, φθάνει και στους αγρότες η μείωση των επιτοκίων, μόνο που θα πρέπει να το ζητήσουν οι ίδιοι
«Μετά την περσινή καταστροφική από άποψη παραγωγής χρονιά, αυτή η εµπορική φούσκα θα βγάλει εκτός αγοράς χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς» καταλήγει η κοινή ανακοίνωση, η οποία καλεί σε έναν «διεπαγγελµατικό» διάλογο που θα αποκλείσει το ενδεχόµενο οι τιµές να κινηθούν περαιτέρω πτωτικά τις επόµενες εβδοµάδες.
Όπως στην Τοσκάνη
Για να µπορέσει το καλό ελαιόλαδο να πληρωθεί καλά, προϋποθέτει µια τυποποιητική βιοµηχανία που να µπορεί να υποστηρίξει ένα τέτοιο προϊόν. Κάτι τέτοιο φαίνεται ότι δεν υπάρχει στην ελληνική σκηνή σε µια έκταση που θα µπορούσε να αναβαθµίσει την παραγωγή της χώρας εµπορικά. Το γεγονός ότι το ελληνικό ελαιόλαδο και δη το λακωνικό είναι αυτό που δίνει γεύση και χαρακτήρα στα ευρωπαϊκά blends, είναι και ο λόγος που οι αγοραστές το παρακολουθούν στενά, ωστόσο προς το παρόν δεν είναι διατεθειµένοι να το πληρώσουν. Ακόµα και αυτοί που θέλουν να το πληρώσουν ωστόσο, µε τις δεδοµένες συνθήκες της αγοράς δεν µπορούν, αφού υποχρεώνονται να ακολουθήσουν τα κοστολόγια της υπόλοιπης Ευρώπης.
Αυτό που συµβαίνει στην Τοσκάνη για παράδειγµα, αποτυπώνει τη λογική αυτή. Οι παραγωγοί εκεί, σε συµφωνία µε τη βιοµηχανία, εξασφαλίζουν τη διάθεση του δικού τους προϊόντος, σε δελεαστική προς το συµφέρον τους και για τα δεδοµένα της αγοράς τιµή, κατά προτεραιότητα. Με 6 ευρώ το κιλό πούλησαν πέρισυ, µε 4,5 ευρώ φέτος. «Ωστόσο όταν εµείς κλέβαµε κιλά, αυτοί φτιάχνανε το Made in Italy» αναφέρει άνθρωπος της αγοράς στην εφηµερίδα Agrenda. Από την άλλη όµως, όσο ο εγχώριος κλάδος µένει στάσιµος και απλώς παρασύρεται από το άρµα της διεθνούς αγοράς, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Ούτε καν να ξεκινήσει ο πολυαναµενόµενος διάλογος που θα διαµορφώσει τη στρατηγική του ελληνικού ελαιολάδου.
Επιστροφή στην παραδοσιακή καλλιέργεια
Τη φετινή χρονιά ενδέχεται να είχε στο µυαλό του ο CEO της Deoleo, Πιερλουίτζι Τοσάτο, όταν σε συνέντευξή του στο oliveoiltimes.com πέρυσι έλεγε ότι η αγορά ελαιολάδου είναι «χαλασµένη» αφού το µοντέλο της έχει αποσυντονιστεί από τις υπέρπυκνες φυτεύσεις, αυξόνοντας δυσανάλογα την προσφορά σε σχέση µε τη ζήτηση. Σύµφωνα µε τον ίδιο, η ελαιοκοµία του µέλλοντος οφείλει να στραφεί εκ νέου στην παραδοσιακή ελαιοκοµία, αφού είναι περισσότερο βιώσιµη µε σύγχρονους περιβαλλοντικούς όρους, ενώ εξασφαλίζει την πρόοδο των κοινωνιών της υπαίθρου.
Κινεζικό ενδιαφέρον για την Πελοπόννησο
Όσο συµβαίνουν όλα αυτά, Κινέζοι επενδυτές έχουν ξεχυθεί στους ελαιώνες της Πελοποννήσου και σύµφωνα µε τοπικά µέσα ενηµέρωσης, επιδιώκουν την αγορά «φιλέτων» 200 έως 350 στρεµµάτων ενιαίας έκτασης, διατεθειµένοι να πληρώσουν τιµές που ξεπερνούν τα 3.000 ευρώ το στρέµµα.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφόρησε το Σάββατο 23 Νοεμβρίου μαζί με το περιοδικό Αγρόκτημα