Οι άνθρωποι το τελευταίο που περιορίζουν εξαιτίας της οικονοµικής στενότητας είναι το φαγητό, εποµένως η δαπάνη για τρόφιµα θεωρείται ανελαστική, άρα η ζήτηση δεν παρουσιάζει σοβαρές διακυµάνσεις. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί λόγο εφησυχασµού για κανέναν, πολύ δε περισσότερο για τους ίδιους τους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής.
Πιο ακριβό και το χρήµα
Στο χρόνο που πέρασε οι αγρότες στο σύνολό τους είδαν το κόστος παραγωγής να αυξάνεται, µε ορισµένες δαπάνες, όπως των λιπασµάτων, των καυσίµων και γενικά της ενέργειας να επιβαρύνουν κατά πολύ την παραγωγική δραστηριότητα. Τώρα έχουν σειρά τα επιτόκια. ∆εν αποκλείεται, µέχρι τις αρχές το επόµενου έτους το κόστος του χρήµατος να έχει διπλασιασθεί. Σε µια δραστηριότητα µε χαµηλούς συντελεστές κέρδους, όπως είναι η αγροτική, όλα αυτά θέτουν επ’ αµφιβόλω τη βιωσιµότητα για τη συντριπτική πλειοψηφία των αγροτικών εκµεταλλεύσεων.
Τώρα που το θέλαµε
Περιττό να πούµε βέβαια ότι η επιβάρυνση του κόστους του χρήµατος έρχεται σε µια κρίσιµη καµπή για τον αγροτικό τοµέα, ιδίως στη χώρα µας. Έρχεται την ώρα που οι τεχνολογικές εξελίξεις επιβάλλουν µια ουσιαστική περαιτέρω επένδυση σε ψηφιακά συστήµατα και τεχνολογίες αιχµής και την ώρα που δείχνουν να ξετυλίγονται µια σειρά από αναπτυξιακά προγράµµατα, στα οποία, ειδικά οι νέοι αγρότες, απέδιδαν βαρύνουσα σηµασία. Τώρα τα πράγµατα δυσκολεύουν πολύ.
∆ιπλή ταρίφα ο λαδιάς
Εκτός όµως από τα «αρµυρά» επιτόκια, µεγάλα παράπονα υπάρχουν και για τον τρόπο µε τον οποίο «ξεδιπλώνονται» τα προγράµµατα και ειδικά σ’ αυτή τη φάση οι αγροτικές πτυχές που συνδέονται µε το ταµείο ανάκαµψης και ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). ∆εν θέλω να πιστέψω τη φηµολογία που σέρνεται και θέλει την «ταρίφα» (για να έχεις ελπίδες σε κάποιο από αυτά τα προγράµµατα) να έχει φθάσει στο 15%. Θα µείνω στην πολυπλοκότητα που τα συνοδεύει, το έλλειµµα ενηµέρωσης των άµεσα ενδιαφεροµένων, και των µελετητών συµπεριλαµβανοµένων, αλλά και την απουσία αξιόπιστων κριτηρίων για τη διαδικασία έγκρισης ή απόρριψης αυτών.
Αγανακτούν και οι ηµέτεροι
Ακόµα και προσκείµενοι στο κυβερνών κόµµα τεχνοκράτες και σύµβουλοι επιχειρήσεων δηλώνουν απογοητευµένοι από το πνεύµα που κυριαρχεί στον τρόπο µε τον οποία αυτά συντάσσονται και φυσικά από τις αδυναµίες που παρουσιάζουν σε πολλά σηµεία τα οποία έχουν να κάνουν βέβαια µε το αν λαµβάνουν υπόψη την οικονοµική πραγµατικότητα στον ευαίσθητο τοµέα της αγροτικής παραγωγής και της αγροδιατροφής γενικότερα. Για µια ακόµα φορά, κρίσιµα προγράµµατα, µε τεράστιους προϋπολογισµούς για τα ελληνικά δεδοµένα, κινδυνεύουν να χαθούν στο «πηγάδι» της γραφειοκρατίας και των συστηµάτων διαπλοκής.
Κύριε διευθυντά των δίσκων
Ένα ακόµα πράγµα που µε ανησυχεί, είναι η αοριστία µε την οποία αντιµετωπίζουν τα αγροτικά ζητήµατα, όχι µόνο οι κυβερνώντες, όχι µόνο οι επιτελείς της δηµόσιας διοίκησης, αλλά και οι θεσµικοί εκπρόσωποι του αγροτικού κόσµου. Εν προκειµένω, οι διοικούντες της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισµών. Θα συνιστούσα στον φίλο µου, πρόεδρο της ΕΘΕΑΣ, Παύλο Σατολιά, να αφήσει τα γενικόλογα περί πυλώνων της οικονοµίας και προϊόντων ταυτότητας και να πιάσει, µαζί µε τον νεόφερτο διευθυντή, επίσης φίλο µου, Μόσχο Κορασίδη, ένα – ένα τα θέµατα και σε βάθος. Ας ξεκινήσουν π.χ. από το τι προβλέπει το εθνικό στρατηγικό σχέδιο της νέας ΚΑΠ για τις οργανώσεις των παραγωγών και τι ακριβώς θα πρέπει να γίνει. Αν θέλουν να είναι χρήσιµοι στον αγροτικό κόσµο.
