∆έστε τις ζώνες σας
Αν τον περασµένο χρόνο τέτοια εποχή, η δυναµική, σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των τιµών, στα περισσότερα αγροτικά προϊόντα ήταν ανοδική, φέτος δύσκολα θα µπορούσε να πει κανείς το ίδιο. ∆ιαφαίνεται µεν µια αντοχή στην πάνω πλευρά της γραµµής που συνθέτει τους µέσους όρους τιµών των τελευταίων ετών, ωστόσο αυτό δεν εγγυάται πολλά πράγµατα. Με όρους πιθανοτήτων, είναι πιο πιθανό να δούµε µια περαιτέρω υποχώρηση των τιµών, παρά µια περαιτέρω ανοδική πορεία.
Είναι βαρύ το λίπασµα
Την ίδια ώρα, οι λόγοι που υπαγόρευσαν µια παρατεταµένη άνοδο στα βασικά κόστη παραγωγής, συνεχίζουν να παραµένουν ισχυροί. Άρα οδηγούµαστε σε µια χρονιά µε αυξηµένα κόστη και αµφίβολη αντοχή της αγοράς στις σηµερινές τιµές διάθεσης των αγροτικών προϊόντων. Με άλλα λόγια… πάει έξι και όποιος αντέξει!
∆υσκολεύει το πρασίνισµα
Αυτά σε ό,τι αφορά την εικόνα της αγοράς. Αν θέλουµε να πάµε λίγο παρακάτω, οι κοινοτικές ενισχύσεις τις οποίες διεκδικούν οι αγροτικές εκµεταλλεύσεις και πολλές φορές συµπληρώνουν το αγροτικό εισόδηµα, γίνονται όλο και πιο δύσκολες. Ειδικά το λεγόµενο πρασίνισµα, µια διαδικασία που συµπλήρωνε κατά 30% το καλάθι των άµεσων ενισχύσεων, θα δυσκολέψει σε πολύ µεγάλο βαθµό τις αγροτικές µονάδες και ειδικά τις πολύ µικρές ατοµικές οντότητες.
Παστίλιες για τον πόνο
Η αναδιανεµητική την οποία εφηύραν οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών για να αµβλύνουν τον πόνο των µικρών, µάλλον δεν θα αντισταθµίσει τις απώλειες και σε κάθε περίπτωση, δύσκολα θα µπορέσει να εξασφαλίσει την βιωσιµότητα των αντίστοιχων εκµεταλλεύσεων. Το έχω πει πολλές φορές, αν υπάρχει µια ελπίδα για τους µικρούς αγρότες, είναι να µεγαλώσουν ή τουλάχιστον να σταθεροποιήσουν τη θέση τους, µέσα από τα λεγόµενα διαρθρωτικά προγράµµατα.
Τρακτέρ χωρίς οδηγό
Όταν λέµε προγράµµατα εννοούµε όλα τα προγράµµατα. Όχι µόνο τα Σχέδια Βελτίωσης. Αυτόν τον καιρό, προσφέρουν ενδιαφέρουσες χρηµατοδοτικές λύσεις και προτάσεις, τόσο ο Αναπτυξιακός όσο και το Ταµείο Ανάκαµψης. Ταυτόχρονα, µεγάλες ευκαιρίες θα προκύψουν το επόµενο διάστηµα και από τα νέα µέτρα του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης, τα οποία µάλιστα θα απαιτήσουν ιδιαίτερη µελέτη για όποιον θελήσει να κάνει το επόµενο βήµα. Κι εδώ, το έχω πει πολλές φορές, δεν αρκεί η προτροπή ή παρότρυνση του µελετητή. Χρειάζεται πρώτα δουλειά και κατανόηση από τον άµεσα ενδιαφερόµενο.
Αρκεί η ίδια συµµετοχή
Τι να σου κάνει ένας µελετητής, όταν µαζί µε σένα θα πρέπει να φροντίσει άλλους 200 ή κάποιες φορές και 2.000 ενδιαφερόµενους στο ίδιο πρόγραµµα; Θα είσαι και τυχερός αν κάποια στιγµή, µε κάποιο email, σου δώσει µια ιδέα περί τίνος πρόκειται. Κανένας δεν ξέρει καλύτερα από σένα (αγρότη) τι χρειάζεσαι και πού θέλεις να πας. Το υπουργείο, το µέσον ενηµέρωσης, ο µελετητής, θα σου δώσουν το πλαίσιο µέσα στο οποίο θα µπορείς να κινηθείς. Η επιλογή είναι δική σου και θα πρέπει να έρθει έγκαιρα και µετά από βαθιά γνώση όλων των δεδοµένων. Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουν, βέβαια, όλοι είναι ότι τα προγράµµατα προϋποθέτουν ίδια συµµετοχή. Μικρή ή µεγάλη δεν έχει σηµασία. Πάντως οµελέτα χωρίς αυγά δεν γίνεται!
