του Χαβιέ Βίβες*
Όµως, ενώ η Ευρώπη θέλει να είναι παγκόσµια ηγέτιδα στον αγώνα κατά της κλιµατικής αλλαγής, το ερώτηµα είναι αν µπορεί να πετύχει τον στόχο της και µε ποιο κόστος. Το έργο είναι τεράστιο και τα εµπόδια τροµακτικά. Η κρίση της Covid-19 έδειξε την κλίµακα των αλλαγών που απαιτούνται για τη µαζική µείωση της χρήσης άνθρακα. Οι καταναλωτές και οι πολιτικοί θέλουν να αποφύγουν ένα τέτοιο σοκ µε τη σταδιακή παροχή σταθερών προµηθειών φθηνής, πράσινης ενέργειας. Η σωστή πολιτική προσέγγιση και η τεχνολογική πρόοδος θα κάνουν τον στόχο εφικτό, αλλά χρειάζονται συµβιβασµοί.
Επειδή ο άνθρακας πρέπει να φορολογείται επαρκώς ώστε να λαµβάνεται υπόψη η κλιµατική επίδρασή του, η τιµή των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να αυξηθεί, γεγονός που θα κάνει την ηλεκτρική ενέργεια πιο ακριβή. Αυτός, µαζί µε την αύξηση των τιµών του φυσικού αερίου, είναι ο λόγος για τον οποίο οι Ευρωπαίοι βλέπουν άνοδο στις τιµές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ευρώπη πρέπει να εισάγει το µεγαλύτερο µέρος του φυσικού αερίου που χρειάζεται. Αλλά για να εγγυηθεί έναν ασφαλή εφοδιασµό, τίθεται στο έλεος Ρωσίας και Αλγερίας, που τείνουν να χρησιµοποιούν γεωπολιτικά τους πόρους φυσικού αερίου τους εναντίον της Ουκρανίας και του Μαρόκου.
Εάν η Ευρώπη θέλει να απελευθερώσει την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής από την πολιτική της ενεργειακής ασφάλειας, πρέπει πρώτα να επιτύχει ένα ισορροπηµένο ενεργειακό µείγµα σε µια ολοκληρωµένη αγορά. Αυτό σηµαίνει ότι δεν µπορεί να αγνοήσει πιθανή συµβολή πυρηνικής τεχνολογίας. Επιπλέον, είναι απαραίτητη µια ενοποιηµένη ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική για την προµήθεια και αποθήκευση φυσικού αερίου, όπως και οι επενδύσεις για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.
Αλλά η ΕΕ δεν µπορεί να είναι αφελής. Αν οι µειώσεις των εκποµπών της Ευρώπης αντισταθµιστούν σε άλλα µέρη του κόσµου, δεν θα έχει σηµειωθεί πρόοδος και η Ευρώπη θα καταλήξει λιγότερο ανταγωνιστική. Η ΕΕ έχει τη φήµη ότι ενεργεί µόνο όταν βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής. Ο χειµώνας έρχεται.
*Καθηγητή Οικονοµικών και Χρηµατοοικονοµικών στο IESE Business School
